Η ελληνική αποκοτιά της Κύπρου την 1η Απριλίου του 1955 – 70 χρόνια από την έναρξη του αγώνα για την ένωση

Τα Φυλακισμένα Μνήματα στις Κεντρικές Φυλακές της Λευκωσίας

Γράφει ο Στέλιος Κούκος

Το 1955, μια ’βδομάδα μετά την επέτειο της έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, δηλαδή την 1η Απριλίου, μια άλλη ελληνική αποκοτιά, κουζουλάδα στην κρητική διάλεκτο και πελλάρα στην κυπριακή μπήκε σε ενέργεια. Η Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ) είχε, πλέον, την ευθύνη για ότι συνέβαινε στην Κύπρο, ενώ οι μεγαλειώδεις στιγμές του αγώνα της συγκινούσε όλο το πανελλήνιο!

Στόχος της ελληνικής επανάστασης της Κύπρου ήταν η ένωση της με τον λοιπό εθνικό κορμό, όπως έγινε με τις λοιπές περιφέρειες. Ή αν θέλετε, όπως προσπάθησε να κάνει και η ίδια η Ελλάδα ακόμη και με την Μικρά Ασία, την Ανατολική Θράκη, ακόμη και την Κωνσταντινούπολη.

Όσο για την κυπριακή επανάσταση επρόκειτο για μια ιδιαίτερα παρακινδυνευμένη εξέγερση η οποία φαινόταν, σχεδόν, χωρίς κανένα νόημα και που η κατάληξη της δεν έμοιαζε άδηλη, αλλά, προφανώς, πρόδηλη. Μια πασίδηλη αποτυχία!

Μια δράκα Έλληνες της περιφέρειας, οι πιο απομονωμένοι Ρωμηοί, τα έβαζαν με την Βρετανική αυτοκρατορία. Ξεσηκώθηκαν εναντίον της! Εναντίον σε μια μεγάλη αποικιοκρατική χώρα η οποία ήταν πλήρως εξοπλισμένη και ανάμεσα στις νικήτριες του Β’ Παγκοσμίου πολέμου.

25 Μαρτίου 1821 - 1η Απριλίου 1955!

Γιώργος Τασιόπουλος 

"ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΘΕΛΟΜΕΝ ΚΙ ΑΣ ΤΡΩΓΩΜΕΝ ΠΕΤΡΕΣ"

Η σκυτάλη της λευτεριάς από γενιά σε γενιά έφτασε στο 1955!

Από την 9η Ιουλίου του 1821 και το ολοκαύτωμα του  Ιερομάρτυρα, Αρχιεπισκόπου Κύπρου Κυπριανού  που έπραξε το καθήκον του απέναντι στην ιστορία, την Ρωμηοσύνη της Κύπρου για να ποτιστεί και να ανθίσει το δέντρο της λευτεριάς του Ελληνισμού έως την 1η Απριλίου 1955, ώσπου να πει κι ο Γρηγόρης Αυξεντίου το δικό του,

«Λάβετε, φάγετε… τούτο εστί το σώμα και το αίμα μου»….

"Δέν κλαίω πού σέ ἔχασα

πού σ’ εἶχα γιά καμάρι

κλαίω πού δέν ἔχω ἄλλο γυιό

τή θέση σου νά πάρει!"

Με αυτούς τους αυτοσχέδιους στίχους να απαγγείλει ο τραγικός πατέρας του Γρηγόρη Αυξεντίου καθώς αντικρίζει αγέρωχα τό απανθρακωμένο λείψανο του μοναχογυιού του.

Εβδομήντα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ στην Κύπρο με αίτημα την Ενωση με την Ελλάδα και  ο Κύπριος λόγιος Κυριάκος Χαραλαμπίδης με αφορμή την ιστορική επέτειο της έναρξης του αγώνα της ΕΟΚΑ  έτσι μίλησε για τον μυθικό άθλο του κυπριακού Ελληνισμού:

«1η Απριλίου 1955. 

Ο απελευθερωτικός μας Αγώνας προσφέρει την ανάμνηση μιας πρωταρχικής αθωότητας, που ανθοβολούσε στον κήπο της ελληνικότητας. 

Κάποια ιστορική στιγμή ο κυπριακός Ελληνισμός πήρε την απόφαση να περάσει από την ιστορία στο μύθο και να μεταφέρει πανάρχαιους καημούς στο ρεαλιστικό επίπεδο του βιωμένου θαύματος.

 Έτσι λοιπόν αλήθευε η ζωή μας: με την ιστορική μυθοποίηση και το θαυμαστό, που διήγειρε μαγνητικά την ένθεη φύση του ανθρώπου. 

Το ζήσαμε λοιπόν το παραμύθι μας.

Το ζήσαμε με απόλυτο ρεαλισμό, με αίματα και θυσίες. Κι όταν στο τέλος βγήκαμε στο φως, "κομμένοι και σφαγμένοι κι ανεγνώριστοι", μας δόθηκε ένα κράτος μπανταρισμένο κι ανισόρροπο. Όπως κι αν έχει, με τον απελευθερωτικό αγώνα του 1955-59, οι Κύπριοι ανέβασαν τα ψυχικά ποσοστά και τις πνευματικές ποιότητές τους.

Η Κύπρος δεν είναι μακριά. Είναι μέσα μας.

Του Θόδωρου Παντούλα

Γι' αυτούς τους αντάρτες με τις χοντρές ελληνικές κοκάλες δεν μας μίλησε ποτέ και κανένας στο σχολείο. 

Ούτε γι' αυτούς ούτε για τους γοναίους τους, που θάβαν με την ευχή τους τα μοναχοπαίδια τους.

 Δεν μας μίλησαν για τις κοπέλες που τους περίμεναν ή τα παιδόπουλά τους που σταυροκοπιόνταν κατά της Ελλάδας την μεριά. 

Δεν μας μίλησαν για την αψηφησιά εκείνων που γεννήθηκαν και πολιτεύθηκαν ως Ελεύθεροι άνθρωποι.

Μας μίλησαν όμως πολλοί για την "ανάπτυξη". Μας μίλησαν τόσο πολύ για τους ευέλικτους μανατζαραίους της δανειοδίαιτης ευρωπαϊκής ονείρωξης που παραλίγο να πιστέψουμε ότι γινήκαμε σαν τα μούτρα τους.

Δεν γίναμε και γι' αυτό κάθε πρωταπριλιά έχουμε ένα βάρος παραπάνω στα στήθια μας, που δεν μοιάσαμε στης μεγαλονήσου τους αμάραντους.

Η Κύπρος δεν είναι μακριά. Είναι μέσα μας.

ΠΗΓΗ-Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Ήταν η 1η Απριλίου 1955

Γιώργος Τασιόπουλος 

Ήταν η 1η Απριλίου 1955

Όταν 200 αντάρτες τα έβαλαν με 28.000 περίπου πάνοπλους Βρετανούς στρατιώτες.

Όταν πυροδοτήθηκαν οι πρώτοι εκρηκτικοί μηχανισμοί στην Κύπρο. Και σύμφωνα με τον Βρετανό Άντερσον «για τα επόμενα τέσσερα χρόνια η ΕΟΚΑ διεξήγαγε υπό την ηγεσία του Γρίβα έναν αντάρτικο αγώνα φονικής αποτελεσματικότητας, που το Λονδίνο δεν κατάφερε ποτέ να καταπνίξει».

 Το Λονδίνο δεν κατάφερε ποτέ να καταπνίξει την ΕΟΚΑ, καθώς κατάφερε να συνδυάσει το αντάρτικο στα βουνά με τις διαδηλώσεις στους δρόμους των πόλεων. 

Κατάφερε να μετατρέψει τους Κύπριους χωριάτες σε ένα ανοχύρωτο ποτάμι αγωνιστών που θα έδιναν το αίμα τους για να ενώσουν την Κύπρο με την Ελλάδα. 

Κατάφερε να διατηρήσει ζωντανό το αντιστασιακό φρόνημα του λαού ακόμα και κατά την εκεχειρία, με τη γνωστή παθητική αντίσταση.

Οι 9 απαγχονισθέντες νέοι από τους Άγγλους αποικιοκράτες, ο Γρηγόρης Αυξεντίου, ο Κυριάκος Μάτσης, ο μαθητής Πετράκης Γιάλλουρος, ο Μάρκος Δράκος, ο Στυλιανός Λένας, ο Φώτης Πίττας, ο Ανδρέας Κάρυος, ο Χρήστος Σαμάρας και τόσοι άλλοι είναι εκείνοι που ακόμη τραγουδούν...

«Καρτερούμεν μέραν νύχταν να φυσήσει’ ένας αέρας

‘σ τούντον τόπον πον’ καμένος τζι εν θωρεί ποττέ δροσιάν.

Για να φέξει καρτερούμεν το φως τζιείνης της μέρας

ποννά φέρει στον καθέναν τζιαι χαράν τζιαι ποσπασιάν.

Την Μανούλλαν μας για πάντα μιτσιοί μιάλοι καρτερούμεν

για να μας σφιχταγκαλιάσει τζιαι να νεκραναστηθούμεν».

ΠΗΓΗ-Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Στέλιος Κούκος, 1η Απριλίου 1955: Το θαύμα του αγώνα των Ελλήνων της Κύπρου!

Αντάρτες αγωνιστές της Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ).

Γράφει ο Στέλιος Κούκος

Τα νειάτα της ελληνικής Κύπρου, επαναστατώντας την 1η Απριλίου του 1955, απαίτησαν το αυτονόητο. Η Κύπρος δεν μπορούσε, πλέον, να αποτελεί αποικία της Μεγάλης Βρετανίας. Η τελευταία δεν είχε καμιά σχέση με την περιοχή ούτε με την ιστορία και την παράδοση της Μεγαλονήσου. Και βεβαίως δεν ενδιαφερόταν για το καλό των Ελλήνων γηγενών κατοίκων της.

Η Κύπρος ήταν ελληνική από αρχαιοτάτων χρόνων και έζησε τις ίδιες ιστορικές περιπέτειες με τον λοιπό ελληνικό κόσμο που την περιτριγύριζε. Και μάλιστα κρατήθηκε περισσότερο ελληνική από άλλες περιοχές που οι ιστορικές συνθήκες έθεσαν την ελληνισμό των τόπων αυτών σε δεύτερη μοίρα με την επικράτηση άλλων εθνοτήτων ή ακόμη τον εξαφάνισαν.

Αντιθέτως, η Κύπρος και ο κυπριακός λαός συνέχιζαν το ελληνικό πανηγύρι τους στην Μεγαλόνησο, γιατί αυτόν και μόνο τον πολιτισμό βίωνε και ζούσε σε όλα τα στοιχεία του καθημερινού του βίου. Με την αρχαιοπρεπή, βαριά και μελωδική του ελληνική διάλεκτο, τις μουσικές και τα τραγούδια που συνόδευαν την ζωή του, από τα νανουρίσματα μέχρι τα μοιρολόγια και όλα τα ενδιάμεσα.

Εδώ συνεχιζόταν ακόμη και η παράδοση των ποιητάρηδων που κρατούσε από την τέχνη του Ομήρου και μπορούσες να τους ακούς να τραγουδούν ιδιόμορφα τα μακρά τους ποιήματα και να τα πωλούν σε φυλλάδες στα πανηγύρια!

Και, βεβαίως, όλα αυτά να ανθούν μέσα στην ορθόδοξη εκκλησία, την μήτρα ολόκληρου του βίου που συγκροτούσε όχι μόνο την χριστιανική υπόσταση του ποιμνίου της και του τόπου, αλλά και την εθνική.

Συνέχεια εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=395892


ΠΗΓΗ:
Ολόγιομο/Πανσέληνος
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Ευλαβικό μνημόσυνο στα λαμπρά παλληκάρια της ΕΟΚΑ

Δημήτριος Νατσιός

«Τα σπίτια που είχα μου τα πήραν», έλεγε με εκείνη την χαρακτηριστική σαν λονδρέζικη ομίχλη θλίψη του ο ποιητής-υπονοώντας πολύ περισσότερα από τους τέσσερις τοίχους των σπιτιών. Στίχος που ταιριάζει σήμερα στους σύγχρονους Έλληνες. Στίχος που ανακαλεί εν πολλοίς όλες τις χαμένες πατρίδες του Ελληνισμού.

Τα σπίτια όμως έχουν ψυχή, είναι «στοιχειά και μας προσμένουν». Τέτοια «εθνικά οσπήτια», όπως έλεγαν τους ερειπιώνες του Αναπλιού, που στοίβαζαν τις χήρες και τα ορφανά της Εθνεγερσίας, δηλαδή τα ριζιμιά λιθάρια του Γένους, είναι και οι ημέρες μνήμης. Και σήμερα που μας «εκύκλωσαν αι του βίου μας ζάλαι, ώσπερ μέλισσαι κηρίον» και είναι πλήθος τ’ άσχημα και τ’ άδεια αφέντες, ψάχνουμε, σαν τον Διογένη, μέρα μεσημέρι, να βρούμε τις ανηφοριές και τα σκαλοπάτια που παν στην λευτεριά, όπως μας κανοναρχεί ο Ευαγόρας ο ανδρειωμένος.

Ξεφυλλίζω το «Λεύκωμα της ΕΟΚΑ». Έχει μια μαυρόασπρη φωτογραφία, που αναπαριστά τον Κύπριο εθνομάρτυρα Μιχαήλ Καραολή, πλαισιωμένον από αποικιακούς δεσμοφύλακες, κατά την έξοδό του από το δικαστήριο της ξεδοντιασμένης γηραιάς Αλβιόνας. Εκεί, πριν από λίγα λεπτά, ο Εγγλέζος δικαστής, παγερά βλοσυρός, κάτω από την άσπρη του περούκα, του ανακοίνωνε φλεγματικά πως ο νόμος του τιμωρεί την φιλοπατρία με θάνατο. Στις 10 Μαϊου του 1956 απαγχονίζεται ο Καραολής, γιατί την Ελλάδα έτσι την εννοούσαν τέτοιοι άνθρωποι ως τάφο. Λόγος εθνικός γι’ αυτούς είναι να μιλάς μες από το μνήμα.

Ήταν Πρωταπριλιά του 1955, όταν ξεκίνησε στην Κύπρο, το τελευταίο ’21 του Γένους. ΕΟΚΑ, τέσσερις λέξεις, δηλαδή σαν να λες Ζάλογγο και Μανιάκι και Μεσολόγγι και Γραβιά. Και ονόματα που μπήκαν στο Εικονοστάσι του Γένους, δίπλα στους ήρωες του ’40, του ’12-’13, του ’21. Ο Αυξεντίου, ο Μάτσης, ο Δράκος, ο Λένας, ο Παναγίδης…

Στέλιος Κούκος: 1η Απριλίου 1955, Με κάτι «παλιοπιστόλια» άρχισε η ελληνική επανάσταση της Κύπρου!

Αγωνιστές της ΕΟΚΑ μετά την λήξη του αγώνα

Γράφει ο Στέλιος Κούκος

Μια ξεχωριστή ημέρα για τον ελληνισμό ξημέρωσε σήμερα! Επέτειος μιας νέας ελληνικής επανάστασης. Της τελευταίας! Αυτής που αξιώθηκε να ζήσει ο ελληνισμός της Κύπρου ανάμεσα στα χρόνια 1955-1959. Αρχής γενομένης από την 1 Απριλίου του 1955!

Φαίνεται πως το χρωστούσε η ιστορία αυτό στην Κύπρο, αφού δεν έζησε άμεσα τον ξεσηκωμό του ’21, τους βαλκανικούς πολέμους που μεγάλωσαν την Ελλάδα, το έπος του ’40 και την ανάταση της εθνικής αντίστασης μέσα στα μαύρα χρόνια της κατοχής.

Βεβαίως, ακόμη και σε αυτά τα ιστορικά γεγονότα η Κύπρος είχε πάντα το δικό της μερτικό και την προσφορά της. Συνήθως με τους ηρωικούς εθελοντές αγωνιστές και μάρτυρές της, αλλά και με την υλική αλληλεγγύη, την οικονομική της συνδρομή. Και μάλιστα σε πολύ δύσκολες εποχές και όντας και η Μεγαλόνησος υπό κατοχή, τουρκική ή βρετανική.

Φτωχοί άνθρωποι διέθεταν τις τελευταίες οικονομίες τους και τα χρυσαφικά τους για τους αγώνες του ελληνισμού και της Ελλάδας, ελπίζοντας πως μια μέρα θα τους σκεπάσει και αυτούς.

Ενώ πάντα πανηγύριζαν για τις επιτυχίες του ελληνικού στρατού στα ποικίλα μέτωπα ως προέκταση της ελληνικής ψυχής τους!

«Μια εξέγερση μοναδικής ισχύος»

📰 Για το αντάρτικο της ΕΟΚΑ μας, τους επίγονους των αποικιοκρατών, την ανεφάρμοστη αυτοδιάθεση

Του Αλέκου Μιχαηλίδη 

Η φράση του τίτλου αλιεύεται από το βιβλίο του Βρετανού Πέρρυ Άντερσον «Οι διαιρέσεις της Κύπρου» (Εκδόσεις Άγρα, 2008), ο οποίος σε λίγες μόνο σελίδες, προσπαθεί να εξηγήσει πώς η Κύπρος, από το ενωτικό κίνημα, τον αγώνα για την αυτοδιάθεση-ένωση, το αντάρτικο «φονικής αποτελεσματικότητας» έφτασε στην κατοχή, στη διαίρεση, στη στειρωμένη ανεξαρτησία, έρμαιο του ιμπεριαλισμού και των συμφερόντων. Εξήντα οκτώ χρόνια μετά την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ, η ιστορία βρυχάται οργισμένη, τα χώματα ακόμα δεν αναπαύθηκαν, οι ιαχές της περιπεσούσας αυτοκρατορίας επανεμφανίζονται μέσω ντόπιων επιγόνων της αποικιοκρατίας και η Κύπρος πληρώνει το άδειο πρόσωπο των δεκαετιών που ακολούθησαν. 

Την 1η Απριλίου 1955, «η Κύπρος είχε γεννήσει μια εξέγερση μοναδικής ισχύος απέναντι στη Βρετανία, συνδυάζοντας το αντάρτικο στα βουνά με τις διαδηλώσεις στους δρόμους των πόλεων», όπως επισημαίνει και ο Άντερσον αφήνοντας –με τη σειρά– του εκτεθειμένους όσους προσπαθούν να συκοφαντήσουν την ΕΟΚΑ, ιδεολογικά ή επιχειρησιακά. «Σε καθαρά επιχειρησιακό επίπεδο, η εκστρατεία της ΕΟΚΑ ήταν ίσως το πλέον επιτυχημένο από όλα τα κινήματα αντίστασης της μεταπολεμικής γενιάς», υπογραμμίζει. Τωόντι, η ΕΟΚΑ και οι ούτε διακόσιοι αντάρτες της, κατόρθωσαν να μεγαλουργήσουν απέναντι σε μια αυτοκρατορία δεκάδων χιλιάδων στρατιωτών, διότι ο αγώνας αγκαλιάστηκε από την πλειοψηφία του κυπριακού Ελληνισμού. Μανάδες, γέροι και παιδιά, συμμετείχαν στον παλλαϊκό ξεσηκωμό, τον οποίον δεν μπόρεσε να τιθασεύσει ούτε το σκληρό καθεστώς Χάρτινγκ.

ΣΥΓΓΝΩΜΗ ΕΥΑΓΟΡΑ

 του ΑΝΔΡΕΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ Εκπαιδευτικού, φιλόλογου στο Παγκύπριο Γυμνάσιο. 

Πρέπει να ήταν άνοιξη του 1972. Θα γιορτάζαμε στο σχολείο την επέτειο της 1ης Απριλίου. Ήμουν στη Δευτέρα τάξη του δημοτικού και ήμουν από τα παιδιά στην τάξη που ήξεραν να διαβάζουν καλά την ανάγνωσή τους. Η δασκάλα μου, με είχε επιλέξει για να απαγγείλω στη γιορτή το ποίημά σου «Θα πάρω μιαν ανηφοριά».  Δεν ξέρω πόσο καλά το απέδωσα, ούτε θυμάμαι πόσο ζεστό ήταν το χειροκρότημα που εισέπραξα. Το μόνο που θυμάμαι ήταν ότι ένα ρίγος με διαπερνούσε την ώρα της απαγγελίας. Νόμιζα ότι είχα κρυώσει.

Θα περνούσαν μερικά χρόνια για να καταλάβω ότι το ρίγος εκείνο δεν ήταν από το κρύο. Και το κατάλαβα γιατί κάθε φορά που έπιανα στο στόμα μου όχι μόνο αυτόν τον ύμνο, αλλά και κάθε ποιητική σου δημιουργία, το ίδιο ρίγος με διαπερνούσε, χειμώνα-καλοκαίρι, την ίδια ώρα που τα μάτια μου πλημμύριζαν. Ήμουν έφηβος πια, στην ηλικία σου. Και βάλθηκα να μάθω ό,τι είχε σχέση με σένα. Και όσα περισσότερα μάθαινα τόσο πιο πολύ σε εκτιμούσα και σε θαύμαζα. Και αναλογιζόμουν πως γίνεται, πριν ακόμη συμπληρώσεις τα δεκαοκτώ σου χρόνια, να είχες προλάβει να κάνεις τόσα πολλά.

Πρόλαβες να σκαρφαλώσεις στον ιστό, λυγερόκορμος και ευλύγιστος καθώς ήσουν και να κατεβάσεις τη σημαία των κατακτητών από το σχολείο σου. Πρόλαβες να συλληφθείς δύο φορές σε διαδηλώσεις, ξυλοκοπώντας μάλιστα  και δύο Άγγλους στρατιώτες που κτυπούσαν με τα ρόπαλά τους ένα συμμαθητή σου. Γι΄ αυτό άλλωστε σε έστειλαν σε δίκη. Πρόλαβες, ενώ ήσουν ακόμα στο σχολείο, να λάβεις μέρος σε ανατινάξεις και δολιοφθορές κατά των στυγνών αποικιοκρατών. Και βέβαια, πρόλαβες να φύγεις αντάρτης στα βουνά, την προηγούμενη μέρα της δίκης σου, για να μη σε κλείσουν στη φυλακή, αποχαιρετώντας με εκείνο το ξεχωριστό γεμάτο πατριωτισμό και συναίσθημα γράμμα σου, τους συμμαθητές σου.

1η Απριλίου 1955: Η… φάρσα που έγινε ιστορία

Οι ήρωες της ΕΟΚΑ με τον αρχηγό Διγενή.

Γράφει ο Στέλιος Κούκος

Είναι γνωστή η ρήση ότι «η ιστορία επαναλαμβάνεται σαν φάρσα»! 

Παρ’ όλα αυτά ο αγώνας της ΕΟΚΑ ξεκινά την πρωταπριλιά του 1955 και ο αρχηγός της Διγενής την θέτει υπό την εποπτεία των Μαραθωνομάχων, των Σαλαμινομάχων, των 300 του Λεωνίδα, των νεωτέρων αγωνιστών του έπους του ’40 και βεβαίως των αγωνιστών του 1821.

Αυτό αναφέρει στην πρώτη προκήρυξή του η οποία κυκλοφόρησε μαζί με τις πρώτες βομβιστικές δολιοφθορές εναντίον των βρετανικών δυνάμεων κατοχής. (Για βαρελότα μίλησαν κάποιοι ειρωνικά, δηλαδή στην ουσία πως πρόκειται για φάρσα).

Η πρώτη προκήρυξη της Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών αναφέρει επί λέξει:
«Από τα βάθη των αιώνων μάς ατενίζουν όλοι εκείνοι οι οποίοι ελάμπρυναν την Ελληνικήν Ιστορίαν διά να διατηρήσουν την ελευθερίαν των: οι Μαραθωνομάχοι, οι Σαλαμινομάχοι, οι Τριακόσιοι του Λεωνίδα και οι νεώτεροι του Αλβανικού έπους. Μας ατενίζουν οι αγωνισταί του 1821, οι οποίοι και μας εδίδαξαν ότι η απελευθέρωσις από τον ζυγόν δυνάστου αποκτάται πάντοτε με το αίμα».