Του Στρατή Μπουρνάζου
Ο Γιώργος Τσάκαλος ήταν ο πιο σπουδαίος βιβλιοπώλης που έχω γνωρίσει. Σοφός, πράος και αγαθός μαζί. Ήταν ένας από τους πιο καλούς γνώστες του βιβλίου και των εκδόσεων. Αυτόν θα ρωτάγαμε ποια είναι η καλύτερη μετάφραση του Σαίξπηρ ή του Ουγκώ, αυτός θα μας έβρισκε ένα εξαντλημένο βιβλίο, αυτός θα μας έλεγε, με λαχτάρα, για μια καινούργια έκδοση που κυκλοφόρησε. Η γνώση του ήταν τεράστια σε βάθος και σε έκταση, αγγίζοντας από τους κλασικούς και τις ψηλές κορφές του πνεύματος μέχρι τα υπόγεια μιας αυτοέκδοσης, ενός φανζίν, ενός περιοδικού στην επαρχία και της εκδοτικής προσπάθειας μιας αυτόνομης ή αντιεξουσιαστικής ομάδας.
Δεν ήταν όμως μόνο η βαθιά γνώση. Ήταν και η καλοσύνη, το ενδιαφέρον του και η ακόμα πιο βαθιά αγάπη για τους ανθρώπους – ο Γιώργος δεν είχε καμιά σχέση με τη μορφή του στρυφνού, αυστηρού, μισάνθρωπου παντογνώστη. Η καλοσύνη του ξεπηδούσε από παντού. Η μόνη αυστηρότητα που είχε --αν είχε-- ήταν του πνεύματος, σε ρήξη με κάθε κομφορμισμό και καθωσπρεπισμό. Με γνήσιο ενδιαφέρον σε ρωτούσε για τα διαβάσματα και τα γραψίματά σου, και μετά, σε ανύποπτο χρόνο, θα σου έλεγε για μια διατριβή που μόλις εκδόθηκε, μια μελέτη που μεταφράστηκε ή ένα άρθρο που μπορεί να σε ενδιαφέρει. Γι’ αυτό και τα βιβλιοπωλεία του (η Παρουσία με τον Ηλία Λάγιο και τον Βασίλη Χατζηιακώβου παλιότερα, ο Ναυτίλος με τον Κώστα Χριστόπουλο και τον Δημήτρη Πιπίνη μετά) πετύχαιναν κάτι σπουδαίο και τόσο ωραίο: να είναι ζωντανοί χώροι συζήτησης και συναναστροφής, στέκια μιας παρέας, συγκεντρώνοντας τους πιο διαφορετικούς ανθρώπους, από σεβάσμιους πανεπιστημιακούς και δεινούς λόγιους μέχρι νεαρούς αναγνώστες, αποσυνάγωγους, "κοινωνικά υποκείμενα" και εξεγερμένα νιάτα.
