Η Έξοδος του Μεσολογγίου αέναο παγκόσμιο παράδειγμα ελευθερίας (Αφιέρωμα)

Επεισόδιο από την έξοδο του Μεσολογγίου, 

1828, Francois-Έmile de Lansac

(1803-1890), 

Ελαιογραφία, 2 x 2,38 μ., Μεσολόγγι, Δημ. Πινακοθήκη

της Σοφίας Ντρέκου

Χωρίς δισταγμό μπορούμε να πούμε

ότι αν αποφάσιζε ο Ουρανός

να εκλέξει μια μόνο σελίδα

της ανθρώπινης ζωής

για να την απεικονίσει

και να την προβάλει εσαεί

στην απέραντη οθόνη του,

σαν δική του άφθιτη δόξα

και σαν αέναο

παγκόσμιο παράδειγμα,

θα εξέλεγε, δίχως άλλο,

την Έξοδο του Μεσολογγίου.

1. Πρόλογος

Οκτώβρης ο μήνας των μεγάλων ηρωισμών. Απελευθέρωση Θεσσαλονίκης, Αλβανικό Έπος, Α' πολιορκία Μεσολογγίου. Αφιέρωμα στην ηρωική Έξοδο του Μεσολογγίου αγαπητοί μου αναγνώστες, μ' ένα κράμα Ιστορίας, Θεολογίας, Λογοτεχνίας, Φιλοσοφίας, Ποίησης, Τέχνης και Μουσικής, στην μνήμη των πεσόντων της ηρωικής Εξόδου. Η γνώση της ιστορίας ενός λαού αποτελεί την πυξίδα για το μέλλον του Έθνους.

Ήταν 25 Οκτωβρίου του 1822 όταν ξεκίνησε η πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου (25 Οκτ. 1822- 31 Δεκ. 1822), και που ενέπνευσε τον Εθνικό Ύμνο στον ποιητή Διονύσιο Σολωμό. Έλαβε χώρα κατά το αρχικό στάδιο του Απελευθερωτικού Αγώνα των Ελλήνων (1821-29) είναι ένα από τα σημαντικότερα επεισόδια της Ελληνικής Επανάστασης. Θα ακολουθήσουν η δεύτερη και η τρίτη πολιορκία μέχρι τον Απρίλιο του 1826.

Στις 10 Απριλίου 1826 η τελική Έξοδος του Μεσολογγίου: οι 10.500 κάτοικοι του Μεσολογγίου αρχίζουν να εγκαταλείπουν την πόλη μετά από πολιορκία ενός έτους από τις οθωμανικές δυνάμεις. Πολύ λίγοι από αυτούς επιβιώνουν. Η 10η Απριλίου έχει καταχωρηθεί ως μία από τις ηρωικότερες ημέρες της ιστορίας της Πατρίδος μας. Την 10η Απριλίου 1826 οι Μεσολογγίτες πραγματοποίησαν την ηρωική Έξοδο, ως μια σωτήρια λύση απαλλαγής τους από την πολιορκία των Τούρκων.

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΥΧΤΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ

Του Βασίλη Στοϊλόπουλου 

«(…) Αλλ΄ ήδη, η δεκάτη Απριλίου είχε ξημερώσει βροχερή ˙ και, αργότερα, η νύχτα θα καλύψει προστατευτικά με σκοτάδι πυκνό τους αγωνιστές που περίμεναν, πρηνείς κατά μήκος της τάφρου, το σύνθημα της εφόρμησης. Είχε σημάνει ένδεκα, όταν ακούστηκε η εκπυρσοκρότηση από την κατεύθυνση του Ζυγού ˙ προφανώς – υπέθεσαν – είχαν προσεγγίσει τα στρατεύματα που θα συνέδραμαν τους πολιορκημένους. Ο δεύτερος όμως συνθηματικός πυροβολισμός δεν έμελλε να ηχήσει και, ενώ η ώρα περνούσε, η σελήνη πρόβαλε καταυγάζοντας – αλλοίμονο – το σκοτεινό έως τότε τοπίο. Ο Ραζικότσικας, πρώτος, έδωσε πλέον το πρόσταγμα: «Επάνω τους, πάρτε τους!» (*)

Αυτή η συγκλονιστική στιγμή της ΕΞΟΔΟΥ, στις 10 Απριλίου 1826,

Αποδόμηση των επιχειρημάτων των «αναθεωρητών» του 1821

Πηγή φωτογραφίας – Πρώτο Θέμα

Τα τελευταία χρόνια, πολλοί πανεπιστημιακοί και άλλοι έχουν ξεκινήσει να αναθεωρούν γεγονότα που σχετίζονται με την Επανάσταση του 1821. Μάλιστα, κάνουν λόγο και για «μύθους»

του Μιχάλη Στούκα από το Πρώτο Θέμα

Ένας από αυτούς, ο καθηγητής Οικονομικής και Κοινωνικής Ιστορίας στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του ΕΚΠΑ, Κώστας Κωστής, σε συνέντευξή του στον Δημήτρη Δανίκα για το «Πρώτο Θέμα» και το protothema.gr, μίλησε για «σκοτεινά σημεία της Επανάστασης».

Διαβάζοντας προσεκτικά τη συνέντευξη του κύριου Κωστή, εντοπίσαμε κάποια σημεία που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, ενώ για κάποια σημαντικά γεγονότα του 1821, όπως η Ναυμαχία του Ναυαρίνου, δεν υπήρχε καμία αναφορά. Γράψαμε επώνυμα, όπως πάντα, ένα σύντομο σχόλιο, με το οποίο, αν κρίνουμε από τα απαντητικά σχόλια, συμφώνησαν αρκετοί αναγνώστες. Ας δούμε σήμερα πιο αναλυτικά ορισμένα από τα σημεία της συνέντευξης του κ. Κωστή, με τα οποία διαφωνούμε, και φυσικά θα αναφέρουμε και τα σχετικά επιχειρήματα. Δεν συνηθίζουμε να γράφουμε κάτι χωρίς να το τεκμηριώνουμε άλλωστε…

Αναφέρεται ο κ. Κωστής στη σύσκεψη της Αγίας Μαύρας (Λευκάδας) και στον οπλαρχηγό Γεώργιο Βρανικιώτη που συμμετείχε σε αυτή. Δεν βρήκαμε σε κανένα βιβλίο οπλαρχηγό Γεώργιο Βρανικιώτη. Αντίθετα, στη σύσκεψη της Αγίας Μαύρας συμμετείχε ο φημισμένος Ρουμελιώτης οπλαρχηγός Γεώργιος Βαρνακιώτης, στον οποίο προφανώς αναφέρεται ο κ. Κωστής. Είχε προηγηθεί η συνέλευση της Βοστίτσας με πρόσχημα την κυριότητα κάποιων κτημάτων στη θέση Ροδιά που διεκδικούσαν οι μονές του Μεγάλου Σπηλαίου και των Ταξιαρχών. Σε αυτή, όντως ο Παπαφλέσσας παρουσίασε παραπλανητικά στοιχεία και με την όλη συμπεριφορά του «ανάγκασε» τον Παλαιών Πατρών Γερμανό να του πει: «Είσαι άρπαξ, απατεών και εξωλέστατος (τελείως διεφθαρμένος)». Ο Παπαφλέσσας είχε μεταβεί προηγουμένως στην Ύδρα, συναντώντας μεγάλη επιφυλακτικότητα από τους προκρίτους. Υπήρχαν όμως και κάποιοι, όπως ο Αντώνιος Οικονόμου, που ήταν έτοιμοι να πάρουν τα όπλα. Έπειτα, ο Παπαφλέσσας πήγε στις Σπέτσες, όπου συνάντησε ευνοϊκότερο κλίμα. Όντως ο Παπαφλέσσας απείλησε ότι θα ξεκινούσε την επανάσταση «μισθώνοντας» χίλιους Πισινοχωρίτες και Σαμπαζιώτες και άλλους τόσους Μανιάτες και κατέληξε λέγοντας: «Και όποιον πιάσουν οι Τούρκοι χωρίς όπλα, ας τον σκοτώσουν».

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης - "Τὸ Ἀθάνατον καὶ ἀνώλεθρον ἐστί".

[ τὸ ἀθάνατον καὶ ἀνώλεθρόν ἐστιν

ΠΛΑΤΩΝ, Φαίδων ]

Ἐγενήθη εἰς τὰ 1770. Ἦταν Δευτέρα τῆς Λαμπρῆς. Εἰς ἕνα βουνό, εἰς ἕνα δέντρο ἀποκάτω, εἰς τὴν παλαιὰ Μεσσηνία, ὀνομαζόμενο Ραμαβούνι.

Τὰ χρόνια ποὺ πέρασαν δὲν μείωσαν τὸν θρῦλο τοῦ Κολοκοτρώνη.

Πατέρας του ὁ διάσημος ἀρχηγὸς τῶν ἀρματολῶν τῆς Κορίνθου, Κωνσταντῖνος Κολοκοτρώνης. Μητέρα του ἡ Ζαμπία, τὸ γένος Κωτσάκη.

Εὐφυὴς ἐκ γενετῆς, λεβέντης ἐξ ἀνατροφῆς. Ὅταν οἱ Τοῦρκοι σκότωσαν τὸν πατέρα του, θὰ καταφύγει στὴν Μάνη, ἀπὸ ἐκεῖ στὴν Ἀλωνίσταινα καὶ ἐν τέλει στὸν Ἄκοβο Ἀρκαδίας, ὅπου θὰ κάνει οἰκογένεια. Ὑπὸ τὴν ἀπειλῆ τῶν Τούρκων, βγαίνει στὴν ἀντίσταση. Παίρνει τὰ ὅπλα καὶ τὰ βουνὰ καὶ, ἀποκηρυγμένος, γίνεται ὁ φόβος καὶ ὁ τρόμος τῶν Τούρκων. Ἀπὸ τὴν Πελοπόννησο περνᾶ στὴν Ζάκυνθο καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ξανὰ στὴν Πελοπόννησο. Περνᾶ ἀπὸ σαράντα κύματα καὶ, διὰ τοῦ Ἁγίου Ὄρους, φθάνει στὴν Σκιάθο.

Προσηλωμένος στὰ ἰδανικά ποὺ κλήθηκε νὰ σαρκώσει, ἐπιτελεῖ στὸ ἀκέραιο τὰ καθήκοντά του. Αὐτό τοῦ ὑπαγόρευαν ἡ παράδοση τῆς γενιᾶς του, ἡ Πίστη στὸν Θεό καὶ τὴν Πατρίδα, τὸ πάθος γιὰ Ἐλευθερία.

"(..) Μιὰ φορὰ ἐβαπτισθήκαμεν μὲ τὸ λάδι, βαπτιζόμεθα καὶ μίαν μὲ τὸ αἷμα, καὶ ἄλλη μίαν διὰ τὴν Ἐλευθερίαν τῆς Πατρίδος μας."

Ἐν παντὶ τρόπῳ, ἐπιχειρεῖ νὰ ἀποκαταστήσει διὰ τῆς Ἐπαναστάσεως τὴν Δημοκρατία στὴν Πελοπόννησο. Ἀποτυγχάνει. Ἐπανέρχεται στὴν Ἐπτάνησο ὅπου ὑπηρετεῖ στὸ ἀγγλικὸ στράτευμα λαμβάνοντας τὸν βαθμὸ τοῦ Λοχαγοῦ καὶ ἐν συνεχείᾳ ἐκεῖνον τοῦ Ταγματάρχου.

Ο Κολοκοτρώνης και το αφήγημα της κας Μαρίας Ευθυμίου. Μια προσπάθεια προσέγγισης και αξιολόγησης των λεγομένων της

Του Χρόνη Βάρσου

Φιλολόγου – ιστορικού ερευνητή

Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΑΡΔΗΝ (τεύχος 122, Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2021)

Με αφορμή τα 200 χρόνια από την Εθνική Παλιγγενεσία που εορτάζονται φέτος, γινόμαστε μάρτυρες κάποιων ιδιαιτέρως καινοφανών απόψεων με χαρακτήρα σχεδόν εμμονικό και συχνά αντι-επιστημονικό, εκρηκτικό μείγμα εμπάθειας και ψεύδους, που σχετίζονται με την άοκνη προσπάθεια των γνωστών εθνομηδενιστικών κύκλων να αποδομήσουν το 1821 εν συνόλω, ιδίως μέσω της στοχοποίησης των πλέον εμβληματικών μορφών του Αγώνα, όπως του Κολοκοτρώνη, του Καραϊσκάκη, του Ανδρούτσου και του ιδίου του Καποδίστρια, απαξιώνοντας την τεράστια προσφορά και το έργο τους. Η επιτροπή «Ελλάδα 2021» πρωτοστάτησε σ΄ αυτήν την προσπάθεια, που αποδοκιμάστηκε όμως από τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού, για τον οποίο τέτοιες απόψεις παραμένουν σταθερά ξένες και εχθρικές.

Τους τελευταίους μήνες, όλοι όσοι ασχολούνται με την Επανάσταση του 1821, τα γεγονότα, τι αξιολογήσεις, τις κρίσεις και τα συμπεράσματα, γίνονται μάρτυρες μιας συστηματικής προσπάθειας αποδόμησης της προσωπικότητας του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη από την αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ, κας Μαρίας Ευθυμίου, πρόσφατα παραιτηθείσης από την «Ελλάδα 2021», που σε κάθε ομιλία της, δια ζώσης ή διαδικτυακά, επιτίθεται προσωπικά στον «Γέρο του Μοριά», θεωρώντας τον ως τον κατεξοχήν υπεύθυνο των εμφυλίων πολέμων της περιόδου Νοεμβρίου 1823 – Ιανουαρίου 1825 και φυσικά των δεινών και των συνεπειών που επέφεραν, αποδίδοντάς του απρεπείς χαρακτηρισμούς και αξιολογώντας εντελώς αρνητικά τη δράση του μέσα από ανιστόρητες κρίσεις που δεν εδράζονται σε πραγματικά δεδομένα.

Ζωντανές μνήμες του ’21 – 25 Μαρτίου 1977

Κλικ στην εικόνα 

Το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε το 2025 και παρουσίασε ένα εκπληκτικό ντοκιμαντέρ-ντοκουμέντο με τίτλο: «Ζωντανό '21», παραγωγής 1977, σε σκηνοθεσία Γιώργου Ζερβουλάκου.

 Απλοί άνθρωποι, κυρίως γέροντες, αφηγούνται γεγονότα της Επανάστασης του 1821, όπως τα άκουσαν από τους παππούδες τους ή όπως διασώθηκαν και έφτασαν σε αυτούς μέσω της προφορικής παράδοσης.

 Με αυτόν τον τρόπο, «ζωντανεύουν» ξανά μπροστά μας σπουδαίες φάσεις του Αγώνα για την Ελευθερία, στους τόπους όπου διαδραματίστηκαν ιστορικές στιγμές και κρίσιμες μάχες της Επανάστασης: Ύδρα, Δερβενάκια, Τρίπολη, Ιερά Μονή Αγίας Λαύρας στα Καλάβρυτα, Μεσολόγγι, Αράχωβα, Χάνι της Γραβιάς και αλλού. 

Κατά τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ καταγράφονται πολύτιμα πλάνα από αγροτικές, ημιορεινές και ορεινές περιοχές της Ελλάδας των μέσων της δεκαετίας του 1970, ενώ άκρως σημαντικές είναι οι προφορικές μαρτυρίες των γερόντων που διασώζονται στο πλαίσιο της εκπομπής.

https://www.ert.gr/ert-arxeio/zontanes-mnimes-toy-21-25-martioy-1977/

Διονύσιος Τρίκκης - Σκυλόσοφος

Του Τάκη Μοσκώφ 

Για να μελετήσεις σοβαρά το ‘21 θα πρέπει:

Να διαβάσεις 20.000 σελίδες που είναι: τα βιβλία τα οποία έγραψαν οι ιστορικοί της επαναστάσεως, ο Σπηλιάδης, ο Τρικούπης, ο Φιλήμων κ.α, και οι απομνημονευματογράφοι- 3 τόμοι ο Κασομούλης, 2 τόμοι ο Φωτάκος, 800 σελίδες το βιβλίο του Μιχαήλ Οικονόμου και 15 ακόμη αγωνιστές. Κι απο την άλλη να πας και στα κρατικά αρχεία, να μελετήσεις εκεί στο αρχείο αγωνιστών, ποιοι ήταν αυτοί και που ήταν αυτοι. Σε μια στατιστική έρευνα του Σ.Καργάκου, είχα διαβάσει κάποτε οτι επι  500 αγωνιστών και πολιτικών, ο μέσος όρος ηλικίας των μετασχόντων στην επανάσταση, ήταν 28-29 χρόνια. 

Επομένως πρόκειται για μια επανάσταση νέων ανθρώπων, οι οποίοι έδωσαν νέα πνοή στον ραγιά -τον φακιρ φουκαρά όπως τον έλεγαν οι Τούρκοι - και τον έκαναν ελεύθερο. Επι πληθυσμού - στον μητροπολιτικό ελληνικό χώρο - 2.5 εκατομμυρίων ανθρώπων, είχαμε 800.000 θύματα. Αυτό είναι το ανθρώπινο κόστος της επανάστασης. Η οποία ξεκινάει με ολοκαύτωμα στη Μονή του Σέκκου -εκτός ελλάδος- και προχωράει συνέχεια με ολοκαυτώματα, όπως ήταν αυτό των Ψαρών, όπως ήταν αυτό στο Μελιδόνι, όπως ήταν αυτό στο Βρονταμά .. 

Τα προεπαναστατικά κινήματα ουσιαστικά ξεκίνησαν αμέσως μετα την άλωση. Και για να φτάσουμε στο ΄21, είχαμε Εντεκα (!) επαναστατικά κινήματα. Απο τα πιο γνωστά, είναι αυτό το τραγικό κίνημα του Διονύσιου Τρίκκης, του χλευαστικά λεγομένου «Σκυλοσόφου» το 1611.

Δημοτικό της Πελοποννήσου, τρίσημο τσάμικο:"Να σαν τα νιάτα δυο φορές"!!!

Δημοτικό της Πελοποννήσου, τρίσημο τσάμικο

Βασίλης Λέκκας τραγούδι 

Μάνος Αχαλινωτόπουλος κλαρίνο 

Κώστας Μήτσιος λαούτο, κιθάρα 

Νίκος Πιτλόγλου ηχοληψία

Μοντάζ: Άγγελος Σταύρου

Με το Βασίλη Λέκκα γνωριζόμαστε πολλά χρόνια, βρισκόμασταν στο stage σε διάφορες συναυλίες και όλο λέγαμε κάτι να ηχογραφήσουμε μαζί.

Με συγκινούσε η φωνή του από την εποχή του Χατζιδάκι με αυτό το πάθος και την ευθραυστότητα που είχε αλλά όταν μου είπε την πρότασή του και την επιθυμία του ομολογώ πως ήταν κάτι απροσδόκητο για μένα:

Ήθελε να γράψουμε το τσάμικο "Να σαν τα νιάτα δυο φορές"!!!

Κόντρα ρόλος αλλά και αποκάλυψη!

Το προσεγγίσαμε με σεβασμό και αγάπη βασισμένοι στην προπολεμική ηχογράφηση.

Ειλικρινά είμαι πολύ χαρούμενος και περήφανος από το αποτέλεσμα.

 Με την εθνική επέτειο κάθε χρόνο τα τραγούδια αυτά τα θυμούνται όλοι συνήθως σαν υποχρέωση ίσως γρήγορη και ευκαριακή και μετά πέφτουν πάλι στη λήθη...

Δ. Σταθακόπουλος: Πώς ξεκίνησε πραγματικά η Επανάσταση του 1821

Αναφορά των γεγονότων που διαδραματίστηκαν στην Πελοπόννησο τις πρώτες μέρες της Επανάστασης του 1821, όπως αυτά καταγράφονται από διάφορες πηγές, μεταξύ των οποίων και οθωμανικές.

Θεοφάνης Μαλκίδης:Για την Επανάσταση του 1821

Θεοφάνης Μαλκίδης

Για την Επανάσταση του 1821, για τους κορυφαίους των κορυφαίων.

Η συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό Focus fm

Οι νεομάρτυρες ήρωες, οι συνεχείς νεομάρτυρες κρυπτοχριστιανοί και οι ήρωες νεομάρτυρες

Στέλιος Κούκος

«Στα κακοτράχαλα τα βουνά/ πάνω στην πέτρα την αγιασμένη…»!

Νίκος Γκάτσος

«Πάνω στην πέτρα την αγιασμένη», λοιπόν, που είναι όλος αυτός ο ευλογημένος ο τόπος μας – αλλά και πονεμένος συνάμα- από άκρη σε άκρη μέχρι την Συρία που αυτές τις μέρες υφίστανται γενοκτονία και εθνοκάθαρση οι Ρωμιοί Ορθόδοξοι που κατοικούν εκεί. (Roum Orthodox τους αποκαλούν και γι’ αυτό ενοχλούν για όσο αναπνέουν και υπάρχουν στην δική τους πατρίδα διατηρώντας την κληρονομιά της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, του Βυζαντίου).

Κάποτε όταν ένας Αγιορείτης Ηγούμενος έγραψε ότι η αγιότητα εξαγιάζει τον τόπο, κάποιος άλλος αγιορείτης για δικούς του λόγους τον ειρωνεύτηκε.

Και να που ένας ποιητής, ο Νίκος Γκάτσος, είχε ήδη προείπει τον εξαγιασμό της πέτρας μέσα από αυτά που ο ίδιος είχε «γευτεί» και ένιωσε από την πνευματική του ευαισθησία, την ευρύτερη πολιτισμική του εμπειρία, φιλολογική και λογοτεχνική, αλλά και τα λαϊκά πατροπαράδοτα βιώματα και την όλη παράδοση που κουβαλούσε στην ψυχή του!

Ναι! κατά συνέπεια εξαγιάζεται και ο τόπος!

Ο «τόπος μας είναι στενός», λέει ο Γιώργος Σεφέρης και επί τουρκοκρατίας ο τόπος είχε καταντήσει μια «πέτρα» και «μια φλούδα γης», οσιακές και μαρτυρικές και αυτές που μόνον με την ευλογία του Θεού την γλύτωναν από τα ποικιλόμορφα τσακάλια και τις αρκούδες.

«Δική τους είναι μια φλούδα γης/ μα συ Χριστέ μου την ευλογείς/ για να γλυτώσουν αυτή την φλούδα/ Απ’ το τσακάλι και την αρκούδα».

 Νίκος Γκάτσος.

Πρόκειται, πραγματικά, για ένα πολύ συγκινητικό τραγούδι που η βαθυστόχαστη – αποκαλυπτική ποίηση του Γκάτσου, η μελωδική σύνθεση του Μάνου Χατζιδάκι μαζί με την επιλογή των βαριών βημάτων του τσάμικου χορού, μας μεταφέρουν αυτόματα στον όλο τον κόσμο της υπόδουλης Ρωμηοσύνης.

Ο Θ. Κολοκοτρώνης για την Επανάσταση του 1821

γράφει ο Βαγγέλης Μητράκος

Το καλοκαίρι του 1836 ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης , γέροντας πια σε ηλικία 66 χρονών, αφηγείται στον Γεώργιο Τερτσέτη, επί δύο ολόκληρους μήνες, γεγονότα από τη ζωή και την δράση του στην επανάσταση.

Ο Γεώργιος Τερτσέτης, το 1832, είχε διοριστεί από την Αντιβασιλεία μέλος του πενταμελούς δικαστηρίου του Ναυπλίου το οποίο δίκασε τους Κολοκοτρώνη, Πλαπούτα και άλλους αγωνιστές με την κατηγορία της συνωμοσίας κατά του βασιλιά Όθωνα και για εσχάτη προδοσία.  Ο Τερτσέτης, τότε, μαζί με τον πρόεδρο του δικαστηρίου Αναστάσιο Πολυζωίδη, αρνήθηκε να υπογράψει την απόφαση της καταδίκης του Κολοκοτρώνη και των Αγωνιστών σε θάνατο δια αποκεφαλισμού στην γκιλοτίνα. 

Η στάση αυτή των δύο έντιμων δικαστών προκάλεσε την οριστική τους παύση, τη φυλάκιση και την άγρια κακοποίησή τους από την Αντιβασιλεία. Στα 1864 ο Γεώργιος Τερτσέτης εξελέγη αντιπρόσωπος της Ζακύνθου στη Βουλή και πέθανε στις 15 Απριλίου 1874 στην Αθήνα.

Τα Απομνημονεύματα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, τα οποία ο Τερτσέτης κατέγραψε όπως ακριβώς τα έλεγε ο Γέρος του Μοριά, είναι μια ανεκτίμητη πηγή της Εθνικής μας Ιστορίας, που φωτίζει «εκ των έσω» γεγονότα της επαναστάσεως του 1821.  Ο Κολοκοτρώνης δεν γνώριζε γράμματα και αν ο Τερτσέτης δεν τον παρακινούσε να διηγηθεί τις αναμνήσεις του από την επανάσταση του '21 τότε θα υπήρχε ένα πολύ μεγάλο κενό, αφού ο Κολοκοτρώνης υπήρξε πραγματικά ο Αρχιστράτηγος της Νίκης και Πατέρας της Λευτεριάς.

Είναι χαρακτηριστικό πως ο Τερτσέτης στην καθημερινή συναναστροφή του με τον Κολοκοτρώνη για την καταγραφή των αναμνήσεών του τού έλεγε για να τον πειράξει:

«Λες δεν ηξεύρεις γράμματα και πολλά ηξεύρεις. Τα λόγια είναι γράμματα ! Μίλειε κι εγώ γράφω!».

Το βιβλίο εκδόθηκε με τίτλο : «ΔΙΗΓΗΣΙΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΥΛΗΣ Από τα 1770 έως τα 1836» , αλλά όλοι το ξέρουν ως : «Τα απομνημονεύματα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη» .

Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 υπήρξε ένα γεγονός παγκόσμιας σημασίας που προξένησε τον θαυμασμό όλων των λαών της γης, οι οποίοι έβλεπαν έναν Λαό που είχε τις ρίζες του στη δόξα της Αρχαίας Ελλάδας, να σηκώνει περήφανο κεφάλι απέναντι σε μια κραταιά Αυτοκρατορία , την Οθωμανική , και με σύνθημα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ» να κατακτά με το αίμα του το δικαίωμα να ζει ελεύθερος στη γη των Πατέρων του.

204 χρόνια μετά...

Του Βασίλη Λαμπόγλου 

Τη  δική μου Πατρίδα την νιώθω σαν διαβάζω τον λόγο του Κολοκοτρώνη στη Πνύκα,σαν ακούω τον Μακρυγιάννη στο Πόρο να λέει στουs στρατιώτεs για ποιό λόγο πολεμήσαμε(γι'αυτά τα αγάλματα),σαν διαβάζω για το μαρτύριο του Δασκαλογιάννη και του Κατσαντώνη που τους έαραν αργά και βασανιστικά, σαν ακούω τον Νικηταρά να απαντά στον Άγγλο αξιωματικό(που τον αντιμετωπίζει σαν επαίτη) έξω απο τον Αγιο Σπυρίδωνα στο Πειραιά ,τον Καραησκάκη-ετσι το έγραφε, ανορθόγραφα -να απευθύνεται στον Μαχμούτ Πασά και να του λέει...."ρώτησα τον μπούτσον μου και μου είπε να μη σε προσκυνήσω",

και σαν κοινωνώ τουs  άλλουs λαικούs ήρωεs του '21 που πέρασαν στην αφάνεια για να ντύνονται στο όνομα τους οδαλισκες του Μαμωνα που γλεντανε με ολυμπιακούς αγώνες και τσαντάκια "φέσια" των 380 ευρώ.

Τη  δική μου η Πατρίδα  την αντάμωσα στα ΟΧΙ του Μουστακλή,του Παναγούλη,του Λαμπράκη,της Αρσένη,του Μανδηλαρά,της Φλέμινγκ,του Καράγιωργα...

ΙΣΤΟΡΙΚΆ ΘΈΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΡΩΜΗ ΕΩΣ ΤΟ 2922 (ΟΟΔΕ)

ΚΛΙΚ στην εικόνα ΕΔΩ ή στους συνδέσμους 

Ιστορικά θέματα για τη Ρώμη

Τα ονόματα "Έλληνας", "Γραικός", "Ρωμιός" και "Βυζαντινός"

Τι είναι, αν είναι κάτι, ένας Βυζαντινός;

Τι είναι η Ρωμιοσύνη

Ρωμιοί, Γραικοί, Έλληνες. Από την αρχαία Ελλάδα στο Βυζάντιο

Βαλκάνιοι και Βυζαντινοί: Βίοι παράλληλοι. Γιατί λέγονται Βαλκάνια;

Το Διάταγμα τών Μεδιολάνων που απελευθέρωσε τους Χριστιανούς

Η συμβολή τού αγίου Κωνσταντίνου στη θρησκευτική ελευθερία. Διάταγμα Μεδιολάνων ως Διαφωτισμό

Μέγας Κωνσταντίνος: Η ρωμαϊκή αυτοκρατορία η Πόλη και η γέννηση του Βυζαντίου

Κωνσταντίνος ο Μέγας και η ιστορική αλήθεια

Ρωμηοσύνη χθες, σήμερα, αύριο

Η Αυτοκρατορία της Νέας Ρώμης και οι πολίτες της Ψηφιακό Βιβλίο

Οι Βυζαντινοί ήταν Ρωμαίοι - Βιβλιοπαρουσίαση - Συνέντευξη

Το εκτενέστερο αφιέρωμα στην 25η Μαρτίου 1821 και στην Ελληνική Επανάσταση είναι αυτό

Κλικ στην εικόνα ή στο σύνδεσμο 

https://www.antibaro.gr/e1821

Φάκελος: Επανάσταση 1821

Περιεχόμενα του αφιερώματος στην Ελληνική Επανάσταση  1821 – 25 Μαρτίου 1821

Βίντεο αντίκρουσης με πληθώρα στοιχείων και παραπομπών σε ιστορικές πηγές

Άρθρα στο Αντίβαρο κάτω από το θέμα της Ελληνικής Επανάστασης 1821

Άρθρα από το «παλιό Αντίβαρο»

Άρθρα – απαντήσεις στη σειρά εκπομπών του ΣΚΑΙ «1821»

Πλούσιος κατάλογος με ντοκουμέντα, φωτογραφίες, πίνακες, σημαίες, μνημεία, αρχειακό υλικό από τη βιβλιοθήκη του Αντίβαρου

Δωρεάν βιβλία και απομνημονεύματα Αγωνιστών του 1821 και άλλα σχετικά βιβλία

Ειδικό αφιέρωμα στο Κρυφό Σχολειό (ιστοχώρος, ετικέτα άρθρων)

45 πηγές για την 25η Μαρτίου, την σύνδεση με τον Ευαγγελισμό και τον π.Π. Γερμανό

Ορκομωσία. Ελληνική Επανάσταση 1821

Δωρεάν βιβλία για την Επανάσταση του 1821

Απομνημονεύματα Αγωνιστών

Η επανάσταση του 1821 στην ρωσσική λογοτεχνία του 19ου αι.

Δημήτρης Μπαλτάς, 

Δρ. Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Αθηνών

Είναι γνωστό ότι την εποχή πριν από το 1821 ο φιλελληνισμός είχε εκδηλωθεί σε πολλές χώρες και με πολλές μορφές. Αλλά, ακόμη και σήμερα, δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή και προβεβλημένη στους Έλληνες η θέση της επαναστάσεως του 1821, των δικαίων της και των στόχων της, ακόμη και ο βαθμός της συμμετοχής των Ρώσσων στον αγώνα των Ελλήνων, στα έργα των Ρώσσων λογοτεχνών του 19ου αι. Ορισμένες πτυχές αυτής της σχέσεως θα παρουσιάσω στην σημερινή κατάθεση.

Είναι γεγονός ότι ένα πλήθος ποιημάτων των Ρώσσων λογοτεχνών του ιθ’ αἰ. προτρέπουν τους Έλληνες να ξεσηκωθούν. Ενδεικτικώς θα αναφερθεί το ποίημα «Το πολεμικό θούριο των Ελλήνων» του ποιητή Φιοντόρ Γκλίνκα (1786-1880). Μάλιστα στίχοι, όπως:

Ως πότε σκλάβοι στα δεσμά

Των Αγαρηνών θα ζούμε;

Τους τυράννους της γλυκιάς μας Ελλάδας

Ήρθε η ώρα να εκδικηθούμε!

Η συνέχεια της ανάρτησης ΕΔΩ

ΠΗΓΗ:https://www.pemptousia.gr/2025/03/i-epanastasi-tou-1821-stin-rossiki-logote/
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

ΔΙΑΚΟΣΙΑ ΧΡΟΝΙΑ!

Του Κώστα Χατζηαντωνίου 

Θα ήταν πολλαπλασίως επωφελέστερο από τον κενό λόγο της τετριμμένης κομματικής καπηλείας - δεξιάς ή αριστεράς κοπής - για την 204η επέτειο της συστατικής μας Επανάστασης, να μελετούσαμε σιωπηλοί τα 200 χρόνια από το 1825. Θυμίζω εν τάχει. 

Τέτοιες μέρες το 1825 έσβηνε και ο δεύτερος εμφύλιος πόλεμος, με τη λεηλασία του Μοριά από τους Ρουμελιώτες του Γκούρα και του Κωλέττη. Είχε κιόλας διασπαθιστεί η πρώτη δόση του αγγλικού δανείου. Ο Κολοκοτρώνης ήταν στη φυλακή, ο Ιμπραήμ είχε αποβιβαστεί στην Πελοπόννησο και ο πρόεδρος του Εκτελεστικού Γ. Κουντουριώτης παρίστανε τον στρατηγό: η περιγραφή της πορείας του προς την Τριπολιτσά, με όσα χρήματα είχαν απομείνει, καβάλα σε ένα άλογο που δεν ήξερε να ιππεύει, με δυο Αιγύπτιους αιχμαλώτους να κρατούν τα χαλινάρια από το πλάι και πίσω του να έρχονται μερικοί Υδραίοι και ο Μαυροκορδάτος, είναι έξοχη προδιατύπωση του κράτους που θα γεννιόταν (το 1825 απεστάλη και η αίτηση προστασίας προς τη Μεγάλη Βρετανία). 

Οι τραγικές σκηνές στη Σφακτηρία, στο Παλαιόκαστρο, στο Νεόκαστρο, στο Μανιάκι, θα οδηγούσαν στην απελευθέρωση (με αμνηστία!) του Κολοκοτρώνη αλλά οι Ρωμιοί παρέμεναν κατά βάθος αμετανόητοι: τις μέρες που ο Ιμπραήμ βάδιζε προς την Τριπολιτσά, δολοφονείτο ο Ανδρούτσος. Την ίδια στιγμή, κάπου στους Μύλους, εκεί που ανακόπηκε ο Ιμπραήμ και σώθηκε η επανάσταση, ο Μακρυγιάννης εξηγούσε στον Δεριγνύ (που εύρισκε αδύνατες τις ελληνικές θέσεις), το νόημα του Αγώνα: 

«Κι αν είμαστε ολίγοι εις το πλήθος που Μπραΐμη παρηγοριώμαστε μ' έναν τρόπο, ότι η τύχη μάς έχει τους Έλληνες πάντοτε ολίγους. Ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν και ως τώρα, όλα τα θερία πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούνε. Τρώνε από μας και μένει και μαγιά. Και οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν. Κι όταν κάνουν αυτείνη την απόφασιν, λίγες φορές χάνουν και πολλές κερδαίνουν. Η θέση οπού είμαστε σήμερα εδώ είναι τοιούτη. Και θα ιδούμεν την τύχη μας οι αδύνατοι με τους δυνατούς. "Τρε μπιεν", λέγει και αναχώρησε ο ναύαρχος».

ΕΙΚΟΝΑ: "Η Έξοδος του Άρεως" [Κων. Βολανάκης]. Μετά την εκατόμβη στη Σφακτηρία (26 Απριλίου 1825), όπου έπεσε ηρωικά και ο πλοίαρχός του Τσαμαδός, το σπετσιώτικο πλοίο διαφεύγει, διάτρητο αλλά αβύθιστο σύμβολο της ελληνικής πολεμικής ναυτοσύνης.

1821 Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

κλικ ΕΔΩ ή στην εικόνα για να δείτε όλες τις αναρτήσεις του Γερομοριά για την μεγάλη ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ των ΕΛΛΗΝΩΝ το 1821

ΠΗΓΗ: https://geromorias.blogspot.com/search/label/1821

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Ο εθνικό-απελευθερωτικός χαρακτήρας της Ελληνικής Επανάστασης

Η ιδιαιτερότητα του ελληνικού παραδείγματος, μέσα στην έκρηξη των εθνικών κινημάτων στην Eυρώπη του 19ου αιώνα είναι προφανής. Ο Nicolae Iorga έδωσε με αρκετή σαφήνεια αυτήν την ιδιαιτερότητα, μέσα από την ιστορία της διαδοχής και της συνέχειας του Βυζαντινού ελληνισμού στην πραγματικότητα της οθωμανικής κατάκτησης[1].

 Στην ουσία μίλησε για τον τρόπο που επιβίωσε το Bυζάντιο στη νέα εποχή, από κοινωνική αλλά και πνευματική άποψη.

Απόστολος Διαμαντής – 18/10/2024 – ΑΝΤΙΦΩΝΟ

Αλλά το ιδιάζον ωστόσο χαρακτηριστικό του ελληνικού έθνους έγκειται στην ιστορική διάχυσή του, μιλώντας ακόμη και για τις απαρχές της ιστορικής περιόδου. Αυτή η έμμονη ιδέα του εμπορίου, η χωρίς τέλος και σύνορα, έσπρωχνε συνήθως τους Ελληνες στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Ο Κωστής Μοσκώφ το έχει πει ωραία, τονίζοντας την κατάτμηση του ελληνικού τοπίου: «Η παραγωγή εξειδικεύεται ανάλογα με τις γεωγραφικές ροπές του καθ’ έκαστα τόπου…Ο χώρος ωθεί στην κινητικότητα»[2].

Το εθνικό ορμητήριο λοιπόν προκύπτει ασφαλώς από αυτή την κινητικότητα μέσα στο χρόνο και ορίζεται πρωτίστως από μια κοινότητα πολιτισμού που ιστορικά ορίζει το έθνος. Και εφόσον η εμπορική πράξη, η παραγωγή ενόψει ανταλλαγής, είναι συνιστώσα του ελληνικού πολιτισμού ως αρχέγονη δραστηριότητα, το έθνος μοιάζει, κατ’ επέκταση, να έχει γεννηθεί από τις απαρχές της ιστορίας ως ιδιόμορφη κοινότητα πολιτισμού, στην οποία αναγνωρίζονται και ανάγονται όλες οι επιμέρους συνθήκες ύπαρξης του έθνους. Θα μπορούσαμε λοιπόν να έχουμε υπογράψει τα λόγια του γάλλου ιστορικού Γκιζώ, ο οποίος έλεγε στους φοιτητές του το 1828: «Δεν νομίζετε, κύριοι, ότι το γεγονός του πολιτισμού, είναι το εξαιρετικό γεγονός, το πλέον καθοριστικό, γενικό και αποφασιστικό, προς το οποίο όλα τα υπόλοιπα καταλήγουν;»[3].

Αυτή η γενική αλλά σαφής τοποθέτηση του Γκιζώ, αναγνωρίζει στην κοινότητα – ως ενότητα πολιτισμού – την ιστορική συνθήκη ύπαρξης του έθνους, καθώς ο λαός βρίσκει εκεί το συνεχές πεδίο άσκησης των πολιτισμικών και θεσμικών του δραστηριοτήτων. Ο Κ. Παπαρρηγόπουλος σημειώνει στην Ιστορία του Ελληνικού Εθνους:

«Αι δε κοινότητες υπήρξαν προϊόν γνήσιον των εθνικών παραδόσεων και της εθνικής ευφυΐας και δραστηριότητος. Αι κοινότητες είχον ρίζας βαθείας εν ταις έξεσι και ταις παραδόσεσι του ελληνικού έθνους…Υπήρχον επί των μεσαιωνικών χρόνων και ουδέν άλλο ήσαν τότε ειμή τροπολογία τις, μεθαρμοσθείσα προς τας νέας περιστάσεις, των έτι αρχαιοτέρων αυτονόμων αστικών πολιτευμάτων»[4].

Η κοινοτική οργάνωση αποτέλεσε την ειδική κοινωνική συνθήκη συνοχής και διάρκειας στην ιστορική διαδρομή του ελληνικού έθνους. Ειδικά για την περίοδο της Τουρκοκρατίας η περίφημη αναγνώριση εκκλησιαστικών και κοινοτικών προνομίων από τον σουλτάνο προς τους ορθόδοξους υπηκόους, πρέπει να κατανοείται ως παραχώρηση της οθωμανικής εξουσίας προς κατακτημένο έθνος, «έχον ιδίαν αυτοτελή ύπαρξιν». «Μη λησμονήσωμεν τωόντι, ότι η Υψηλή Πύλη δεν υπέβαλε ποτέ τους Χριστιανούς ως μέλος οργανικόν του οσμανικού σώματος, αλλά μόνον ως προσάρτημα αυτού υπήκοον και υπόφορον. Ίνα μη ανατρέξωμεν εις χρόνους αρχαιοτέρους, τη 4/16 Αυγούστου 1821…έλεγεν εν απειλητική προς το οικουμενικόν πατριαρχείον επιστολή: το ελληνικόν έθνος, το έκπαλαι υπήκοον και υπόφορον της Υ. Πύλης. Τούτου ένεκεν επολιτεύθη προς ημάς αείποτε ως προς έθνος έχον ιδίαν αυτοτελή ύπαρξιν, τούτου ένεκεν ανεγνώρισεν το οικουμενικόν πατριαρχείον ως κεφαλήν ου μόνον εκκλησιαστικήν, αλλά και πολιτικήν του έθνους’ τούτου ένεκα διεξήγε τας προς το πατριαρχείον σχέσεις δια του επί των εξωτερικών υπουργού’ και τούτου ένεκα διετήρησε τας προϋπαρχούσας κοινότητας αυτού»[5].

25 ΜΑΡΤΙΟΥ 1821! ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ!

Επετειακό αφιέρωμα της Αγωνιστικής Ανεξάρτητης Παρέμβασης Έβρου και του προέδρου της 

της ΕΛΜΕ Χάρη Κουσινίδη!

Ευχαριστούμε γιατί συμπεριέλαβε και δικές μας αναρτήσεις

Η αντοχή που επέδειξαν οι επαναστατημένοι Έλληνες στα πεδία των μαχών οφείλετο σε έναν μανιασμένο ζήλο για την Ελευθερία που “τους είχε συνεπάρει όλους”, όπως αφηγείται ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης στ' απομνημονεύματά του, σ' ένα συναίσθημα πέρα απ' την λογική τρεφόμενο από τον ζωντανό ιστορικό μύθο που “οπλίζει” την συνείδηση του λαού.

______***_______

Είμαστε στο «εμείς» κι όχι στο «εγώ».

https://agonsysp.blogspot.com/2017/03/blog-post_83.html

Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ ΣΤΗΝ ΠΝΥΚΑ!

https://agonsysp.blogspot.com/2017/03/blog-post_97.html

Γιώργος Τασιόπουλος: Το 1821 και οι αναγνώσεις της Ιστορίας

http://www.periou.gr/%ce%b3%ce%b9%cf%8e%cf%81%ce%b3%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%b1%cf%83%ce%b9%cf%8c%cf%80%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%bf-1821-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%bf%ce%b9-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b3%ce%bd%cf%8e/?fbclid=IwAR0WHCtDHhGt4MtQbaAR8IXzZGJB-OPCnbUAeZaYhBwN0_yha26T-bGfEko

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821

https://geromorias.blogspot.com/2020/03/1821_24.html

Από την άλωση της Πόλης ως την απελευθέρωση (1821)

https://geromorias.blogspot.com/2020/03/geromorias_28.html

Μακρυγιάννης: Η πατρίδα να μην κυβερνιέται με το “έτζι θέλω”

https://geromorias.blogspot.com/2019/09/blog-post_93.html

Η 4 Επαναστατικά τραγούδια του Ρήγα Φεραίου / Δημήτρης Λάγιος

https://geromorias.blogspot.com/2020/03/4_25.html επανάσταση (Φ. Κόντογλου)

Αγία Δύναμη, το εκκλησάκι που τροφοδοτούσε με μπαρούτι την Επανάσταση του 1821

Γερομοριάς: Αγία Δύναμη, το εκκλησάκι που τροφοδοτούσε με μπαρούτι την Επανάσταση του 1821 (geromorias.blogspot.com)

https://antexoume.wordpress.com/2014/03/25/η-αγιασμένη-επανάσταση-φ-κόντογλου/