Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗ Η ΔΟΥΛΕΙΑ
του Νικήτα Αποστόλου
“Γνώσεσθε την αλήθεια και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς” (Ιωαν. Κεφ.8 , 32)
Ο Ελληνορωμαϊκός κόσμος στην Αρχαιότητα , είχε επινοήσει δύο θεωρίες για να δικαιολογεί το θεσμό της δουλείας.
Η πρώτη είναι η θεωρεία της “κατά φύσιν δουλείας”. Αναπτύχθηκε πλήρως από τον Αριστοτέλη και βασιζόταν στην προϋπόθεση ότι ορισμένοι άνθρωποι είναι δούλοι από την φύση τους . Αυτοί μάλιστα, κατά τον Αριστοτέλη, ζουν καλύτερα εάν είναι υποταγμένοι σε έναν “δεσπότη”. Για έναν τέτοιον άνθρωπο η δουλεία είναι ευεργετική και δίκαιη.
Η δεύτερη θεωρεία είναι η εθνοτική ή φυλετική κατωτερότητα που δικαιολογεί τον θεσμό. Έτσι π.χ. ο Κικέρων θεωρεί ότι οι Ιουδαίοι και κάτοικοι της Συρίας είναι λαοί γεννημένοι για την δουλεία, όπως επίσης οι “Βάρβαροι” ως κατώτερα όντα. Επομένως όταν αιχμαλωτίζονταν οι βάρβαροι γινόντουσαν εμπόρευμα προς πώληση .
Ο Χριστός αρνούμενος κάθετα τον θεσμό της δουλείας, εισήγαγε μια άλλη αντίληψη και στάση στην τότε αρχαία κοινωνία για τις σχέσεις των ανθρώπων. Εισήγαγε την αγάπη ως τρόπο συνυπάρξεως των ανθρώπων.
Αντί του “ο άνθρωπος για τον άνθρωπο είναι λύκος”, που διεκήρυτταν οι σύγχρονοι του κρατούντες, ο Χριστός μας φανέρωσε την μόνη αλήθεια. Και αυτή είναι η εξής: Όλοι οι άνθρωποι είμαστε αδέλφια γιατί κατά χάριν είμαστε παιδιά του Θεού Πατέρα. (Ματθ. ΣΤ .9 & ΚΓ. 8-9). Ως συνέπεια αυτής της αλήθειας, στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο, αναδεικνύεται η ελευθερία ως πρώτη αξία μεταξύ των αξιών με τις φράσεις. “Ἐὰν οὖν ὁ Υἱὸς ὑμᾶς ἐλευθερώσῃ, ὄντως ἐλεύθεροι ἔσεσθαι (Ἰωαν. 8, 36).
Την αλήθεια αυτή την διεκήρυξε επίσης και ο Απόστολος Παύλος στην προς Κολοσσαείς επιστολή του (Κεφ.3 .11)& (Κεφ. 4.1) λέγοντας . “Ουκ ένι Έλλην και Ιουδαίος περιτομή και ακροβυστία, βάρβαρος,Σκύθης, δούλος, ελεύθερος, αλλά τα πάντα και εν πάσιν Χριστός”, “Ου καλώ υμάς δούλους αλλά αδελφούς” και “Οι κύριοι το δίκαιον και την ισότητα τοις δούλοις παρέχεσθε, ειδότες ότι και υμείς έχετε Κύριον εν ουρανοίς” . Επίσης στην προς Γαλάτας επιστολή του (Κεφ. 3 .28) επαναλαμβάνει “ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Ελλην , ουκ ένι δούλος ουδέ ελεύθερος, ουκ ένι άρσεν και θήλυ πάντες γαρ υμείς εις εστέ εν Χριστώ Ιησού”. Και με ποιό μεγαλύτερη σαφήνεια στην προς Κορινθίους Α΄επιστολή του τονίζει (Κεφ. Ζ . 23-24) Τιμής ηγοράσθητε μη γίνεσθε δούλοι ανθρώπων.