Xρ. Γιανναράς: Γιατί άλυτο το πρόβλημα της παιδείας στην Ελλάδα σήμερα;

Η ανεπιθύμητη ημέρα για την Παιδεία

ΘΑΝΑΣΗΣ Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ / 29-1-2024

Η ανεπιθύμητη ημέρα για την Παιδεία:

Με την πρόσφατη –στις 26 του μηνός– υπουργική απόφαση καταργήθηκε ως αργία (παραθέτω: ) «η θρησκευτική γιορτή των Τριών Ιεραρχών».

Υπάρχει κάτι κρίσιμο εδώ, κι αυτό δεν είναι μια αργία ως κλείσιμο του σχολείου. Το κρίσιμο είναι, ως τι λογίζεται και πώς λειτουργεί κάποια συγκεκριμένη ημέρα. Τι πράττεται στη συγκεκριμένη μέρα. Στη συνέχεια λοιπόν παραθέτω δυο σημειώματά μου, γραμμένα το 2012 και το 2015 αντίστοιχα. Ήδη φαινόταν πού πήγαινε το πράγμα, πολωμένο ανάμεσα σε μια στενά θρησκευτική και σε μια στενά αντιθρησκευτική αντίληψη (όθεν το λεκτικό της πρόσφατης υπουργικής απόφασης). Φαινομενικά είναι αντιλήψεις αντίθετες, μα στην ουσία αμφότερες απεμπολούν το θεμελιώδες: το στοχαστικό και διαλογικό αντάμωμα για τον πολύτιμο μεγάλο ασθενή, το σχολειό. Και δη σε μέρες όπου πλέον οι φιλότιμοι εκπαιδευτικοί πολιορκούνται βασανιστικά από την αίσθηση ότι η κλινική του κατάσταση μυρίζει κατάληξη... 

Τα δύο σημειώματα που παραθέτω, έχουν δημοσιευτεί στο βιβλίο μου «Η ρήξη με το μηδέν: Σφηνάκια πολιτικής θεολογίας» (εκδ. Αρμός).

1.

«Στις 26 Ιανουαρίου [2012], το Υπουργείο Παιδείας διευκρίνισε ότι η ημέρα των Τριών Ιεραρχών είναι αργία, αλλά με προαιρετικό εορτασμό. Τι σημαίνει αυτή η αντιδιαστολή εορτής και εορτασμού; Το θέμα δεν είναι αν οι εορτασμοί γίνονται με ουσιαστικό ή με ανούσιο τρόπο. Είναι κάτι άλλο, απείρως ουσιαστικότερο: μια ιδιότυπη διείσδυση μεταμοντέρνας λογικής στον δημόσιο χώρο. Η μεταμοντέρνα λογική θρυμματίζει το δημόσιο σε ιδιωτικές προτιμήσεις. Σπάζει τον δημόσιο χώρο, ο οποίος είναι το πολύτιμο πεδίο για την κάρπιση της δημοκρατίας. Ο δημόσιος χώρος προϋποθέτει την παραδοχή ότι υπάρχουν κοινά αγαθά, κοινές αξίες. Ο μεταμοντερνισμός (σε συγχορδία με τον νεοφιλελευθερισμό) δέχεται μόνο ατομικές τροχιές. Παράδειγμα πεζό: Οι θιασώτες του δημοσίου χώρου αναγνωρίζουν το νερό ως κοινό αγαθό, και φέρνουν σε αναμέτρηση τις διαφορετικές απόψεις τους για τον χειρισμό του. Οι μεταμοντέρνοι / νεοφιλελεύθεροι, όμως, δέχονται ότι το νερό είναι μόνο μια δυνατότητα, όπως κάθε εμπόρευμα. Η διευκρίνιση του Υπουργείου, λοιπόν, πιθανότατα ευχαρίστησε τους εκσυγχρονιστές τούς κοκκαλωμένους στον παλαιοημερολογητισμό της ιδιωτικοποίησης της θρησκείας. Αυτό που δεν μπορεί να δει αυτή η μικρόκαρδη ευχαρίστηση, είναι ότι η παιδεία κινδυνεύει να γίνει χώρος ατομικών επιλογών στο στυλ της ελεύθερης αγοράς. Μια εορτή για την παιδεία δεν υπαγορεύει τι θα πεις στην εορτή, ζητάει όμως να συμφωνήσεις ότι υπάρχουν πολύτιμες ιστορικές και νοηματικές ραχοκοκκαλιές, οι οποίες δομούν την παιδεία ως δημόσιο αγαθό. 

Η εν λόγω διευκρίνιση του Υπουργείου είναι ένα δείγμα μόνο της μεταμοντέρνας / νεοφιλελευθερης αποσάθρωσης του δημόσιου. Και δεν έχει καν κάνει την αρχή. Ακριβώς δυο μήνες πριν, το ζήτημα είχε τεθεί σε ορισμένα σχολειά, από ολότελα διαφορετική οπτική, αλλά με την ίδια δυναμική αποσάθρωσης, όταν μαθητές που ερωτοτροπούν με την ακροδεξιά ζήτησαν να απουσιάσουν δικαιολογημένα από τον εορτασμό του Πολυτεχνείου. Κι επί πλέον, σ' αυτή τη μεταμοντέρνα / νεοφιλεύθερη συγχορδία βασικό βιολί έχει υπάρξει η γνωστή θέση του Υπουργείου Παιδείας το 2008, περί ατομικής δυνατότητας απαλλαγής από ένα μάθημα γενικής παιδείας, δηλαδή από το μάθημα των Θρησκευτικών.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ

Παλαιότρες και νέες αναρτήσεις για τους Τρεις Ιεράρχες από το ιστολόγιό μας ΕΔΩ

Τρεις Ιεράρχες και παιδεία

Ἡ παιδεία τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν τῆς ἑλληνικῆς καὶ τῆς ὀρθόδοξης κληρονομιᾶς, εἶναι ἡ παιδεία ποὺ χρειάζεται ἡ Εὐρώπη σήμερα, γιὰ νὰ ξαναβρεῖ τὰ ὑπαρκτικὰ καὶ πνευματικὰ θεμέλιά της

Τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Δ. Μεταλληνοῦ,

ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ

Ο καλός δάσκαλος κατά το Χρυσόστομο

Οι φθονεροί άνθρωποι.

Ο ουρανοφάντωρ θεμελιωτής του χριστιανικού ήθους

Συζητώντας για τον ιστορική, κοινωνική και ιδεολογική σημασία του έργου των Τριών Ιεραρχών

Βλάσης Αγτζίδης

Η ανάδειξη της σημασίας των Τριών Ιεραρχών και των πατερικών κειμένων στη σχολική αίθουσα συνιστά μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόκληση


Μεγάλη συζήτηση έχει ανοίξει με αφορμή την κατάργηση της σχολικής αργίας την ημέρα των Τριών Ιεραρχών (30 Ιανουαρίου) και τη μετατροπή της σε μέρα εκδηλώσεων μέσα στο σχολείο. Είναι αυτό τόσο αρνητικό όπως προβάλλεται;

Βεβαίως και όχι! Γιατί η κοινωνική σημασία του έργου των 3 αυτών θεολογων (Ιωάννης Χρυσόστομος, Βασίλειος ο Μέγας και Γρηγόριος Ναζιανζηνός) υπήρξε αντιπλουτοκρατική - και με βάση τη σύγχρονη ορολογία αντικαπιταλιστικη- και αντιεξουσιαστική. Στα πατερικά κείμενα ενυπάρχει η ριζοσπαστική κριτική του πλούτου και της ιδιοκτησίας, η αντίθεση στην κοινωνική αδικία και εκμετάλλευση, και συνυπάρχει με το πνεύμα της φιλανθρωπίας και της ελεημοσύνης και της έμπρακτης αλληλεγγύης προς τους αδυνάτους μέσα από την κοινωνική στράτευση.

Ουσιαστικά οι Πατέρες υποστήριξαν το πρωτοχριστιανικό εξισωτικό πνεύμα και αγωνίστηκαν για ένα από τα χριστιανικά αξιώματα, που ήταν η άρνηση των κοινωνικών και φυλετικών διακρίσεων μεταξύ των ανθρώπων. Επανέφεραν τον ορισμό της ελευθερίας ως κανόνα των ανθρώπινων σχέσεων, έτσι όπως διατυπώθηκε στην Επί του Όρους Ομιλία: «καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως». Αυτά τα πρωταρχικά αξιώματα ελευθερίας και ισότητας αποτυπώθηκαν εξαιρετικά στην εξής πρόταση: «Οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ· πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ.» (Προς Γαλάτας επιστολή γ΄23–δ΄5) Το πνεύμα αυτό περιθωριοποιήθηκε από τη στιγμή που η κοσμική εξουσία -μετά την καταστολή του επαναστατικού χριστιανικού = κινήματος όπως υποστηρίζει ο Κάουτσκι- ενσωμάτωσε τον χριστιανισμό και τον μετέτρεψε σε κρατική ιδεολογία.

"Πίσω από τους Τρεις Ιεράρχες"

Γράφει ο Γιώργος Ηλ. Τσιτσιμπής

Είναι αποδεκτό πως τίποτα δεν δημιουργείται εν κενώ. Πίσω από κάποιο γεγονός υπάρχει ένα υπόβαθρο και πίσω απ’ αυτό μια αιτία.

Στην ανατροφή των παιδιών το βασικότερο υπόβαθρο είναι το οικογενειακό περιβάλλον με βασικό πυλώνα την μητέρα. Όσο και αν «εκσυγχρονίζεται» ο θεσμός της οικογένειας, ο ρόλος της μάνας παραμένει καίριος συνεπικουρούμενος από την πατρική ισότιμη φροντίδα. Η μάνα είναι αυτή που εμψυχώνει, προστατεύει, εμπνέει, περιθάλπει, υποδεικνύει, κοινωνικοποιεί. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι έχει αναγνωρισθεί ο ρόλος της, με εξαιρετικά αφιερώματα, στην ποίηση και την λογοτεχνία. Για δε τις επιστήμες της παιδαγωγικής και της ψυχολογίας είναι «παραβίαση ανοιχτών θυρών» το να μιλήσει κάποιος για την σχέση μητέρας – παιδιού.

Αυτή η σχέση αποτυπώνεται ευδιάκριτα ανάμεσα στους Τρεις Ιεράρχες και τις μητέρες τους, την Εμμέλεια, την Νόννα και την Ανθούσα.

Ας τις γνωρίσουμε συνοπτικά, δανειζόμενοι τα στοιχεία από ομιλία της πρεσβυτέρας Δήμητρας Μανώλη, από τα γειτονικά μας Τρίκαλα.

Εμμέλεια

Μητέρα Μ. Βασιλείου, από την Καισάρεια. Πλούσια, ευκατάστατη, με σπουδαία κοινωνική θέση και μόρφωση. Κόρη μάρτυρος, μάνα του πόνου, «βλαστός αγιοτάτης ρίζας» μας λέει ο γιος της Βασίλειος.

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ "ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ" : Οι Τρεις Ιεράρχες και η σύγχρονη Παιδεία

Ο ἀντικοινωνικὸς χαρακτήρας τῆς ἰδιοκτησίας

 

Γιῶργος Σικελιώτης - Οἰκογενειακὸ

Ξενομερίτες εἴμαστε καὶ περαστικοὶ ἀπὸ τὴ γῆ. Ὅσο δὲ γιὰ τὸ «δικό μου» καὶ τὸ «δικό σου» εἶναι μόνο ψιλὰ λόγια, ποὺ δὲν ἰσχύουν στὴν πραγματικότητα. Κι ἂν ίσχυρίζεσαι ὅτι ἡ οἰκία σου εἶναι δική σου, εἶναι λόγος ἄνευ περιεχομένου. Διότι καὶ ὁ ἀέρας καὶ ἡ γῆ καὶ ἡ ὕλη εἶναι τοῦ Δημιουργοῦ, ἀκόμα κι ἐσὺ ποὺ κατασκεύασες ὅλα αὐτὰ καὶ τὰ πάντα. Κι ἂν ἡ χρήση εἶναι δική σου, ἀλλὰ κι αὐτὴ εἶναι ἀβέβαιη, ὄχι μόνο λόγῳ τοῦ θανάτου, ἀλλὰ καὶ λόγω τῶν εὐμετάβλητων συνθηκῶν τῆς ζωῆς. Αὐτὰ λοιπόν, ἀφοῦ τὰ συνειδητοποιήσουμε καλά, ἂς φιλοσοφήσουμε καὶ θὰ εἴμαστε διπλὰ κερδισμένοι. […]

Κοινὰ εἶναι (τὰ ἀγαθὰ) τὰ δικά σου καὶ τοῦ συνανθρώπου σου, ὅπως κοινὸς εἶναι ὁ ἥλιος, καὶ ὁ ἀέρας καὶ ἡ γῆ καὶ ὅλα τὰ ἄλλα. Καὶ ὅπως ἀκριβῶς ὅ,τι ἰσχύει γιὰ τὸ σῶμα μας, στὸ ὁποῖο τὰ πάντα εἶναι τοῦ σώματος ὁλόκληρου ἀλλὰ καὶ κάθε μέλους χωριστά, τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ γιὰ τὴ χρήση τῶν χρημάτων: δηλαδὴ ἡ ἰδιοποίηση ἀπὸ ἕνα μέλος καταστρέφει τὴ ζωή.

Καὶ γιὰ νὰ γίνω σαφέστερος· […] ὅπως εἶναι κακὸ ἡ κοιλία νὰ κατέχει ἀποκλειστικὰ τὶς τροφὲς καὶ νὰ μὴ τὶς διανέμει στὰ ὑπόλοιπα μέλη, βλάπτοντας ὁλόκληρο τὸ σῶμα, ἴδια εἶναι καὶ ἡ κακία τῶν πλεονεκτῶν: νὰ κατακρατοῦν δηλαδὴ ὅ,τι διαθέτουν μόνο γιὰ τὸν ἑαυτό τους. Αὐτὸ καταστρέφει καὶ τοὺς ἑαυτούς τους καὶ τοὺς ἄλλους.

 

ἅγ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ὁμιλία Ι´ εἰς τὴν Α´ πρὸς Κορινθίους

ΗΜΕΡΑ ΕΟΡΤΗΣ ΤΩΝ ΤΡΙΏΝ ΙΕΡΑΡΧΏΝ

Τους Τρεις μεγάλους Ιεράρχες που ο Κάουτσκι και η Ρόζα Λούξεμπουργκ τους ανέφεραν ως άξιους μελέτης για την  πρόταση  τους στην οργάνωση της κοινωνικής ζωής και που με τόση ευκολία οι ηγήτορες της πολιτείας μας ουσιαστικά κατάργησαν την ημέρα της κοινής εορτής τους. 

Με τόση ευκολία κατάργηση μιας παράδοσης, 16 αιώνες από τον εγκόσμιο βίο τους, 10 αιώνες από την καθιέρωση της εορτής και 200 χρόνια από την καθιέρωση της σχολικής εορτής στο νεοελληνικό κράτος, όταν μεταφέρθηκε η εορτή από το προγενέστερο παράδειγμα της οθωμανοκρατούμενης Σμύρνης όπου πρωτοεορτάστηκε ως ημέρα αφιερωμένη στην παιδεία.

ΠΗΓΗ-Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

“Ὁ τιμουλκῶν σῖτον, δημοκατάρατος”

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου 

Παραθέτω απόσπασμα από τον Μέγα Βασίλειο, μιας και σήμερα είναι των τριών Ιεραρχών. Μοιάζει με γράμμα προς τους διαχειριστές της επισιτιστικής κρίσης (ή της ετοιμασίας της επισιτιστικής κρίσης) και τα τσαλίμια τους για την μεγιστοποίηση του κέρδους με προφάσεις χίλιες δυο (υπενθυμίζω ότι περίεργες ανατιμήσεις είχαν σκάσει μύτη πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία). Και φυσικά δεν είναι τσαλίμια ατομικά! Ένα ολόκληρο, παγκοσμιοποιημένο σύστημα έχει αυτή την αθλιότητα ως κανονική του λειτουργία!

. 

«Μην αυξάνεις τις τιμές ανεβάζοντάς τες μόλις ο κόσμος πέσει σε ανάγκη. Μην περιμένεις να λείψει το σιτάρι για να ανοίξεις τις σιταποθήκες σου. Όποιος ακριβαίνει το σιτάρι, έχει την κατάρα του κόσμου. Μην περνάς τον λιμό για χρυσάφι, και τις στερήσεις της κοινωνίας για δική σου καλοπέραση. Μην καπηλεύεσαι τις συμφορές των ανθρώπων, μην κάνεις την οργή του Θεού ευκαιρία να πλουτίσεις. Αποβλέπεις στον χρυσό και δεν βλέπεις τον αδερφό. Ξέρεις καλά να διακρίνεις τα γνήσια από τα πλαστά χρήματα, αγνοείς όμως τον αδερφό σου, παρόλο που βρίσκεται σε ανάγκη. Η ομορφιά του χρυσαφιού σε υπερευχαριστεί, δεν λογαριάζεις όμως πόσοι στεναγμοί φτωχών σε ακολουθούν».

Όχι στην υποβάθμιση της γιορτής των Τριών Ιεραρχών

Από το Γραφείο Τύπου της ΧΔ

Την υποβάθμιση και περιθωριοποίηση του εορτασμού των Τριών Ιεραρχών στα σχολεία, καταγγέλλει το Κίνημα της Χριστιανικής Δημοκρατίας, με την ακόλουθη ανακοίνωση:


1. Το Κίνημα της Χριστιανικής Δημοκρατίας έχει καταδικάσει από τη πρώτη στιγμή την επιλογή της Υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως, την ημέρα της εορτής των Τριών Ιεραρχών στις 30 Ιανουαρίου, το σχολείο να λειτουργεί κανονικά και να πραγματοποιείται το ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθημάτων της ημέρας. Το γεγονός ότι προβλέπεται στο ως άνω πλαίσιο η πραγματοποίηση ολιγόωρων εορταστικών εκδηλώσεων, δεν αναιρεί την ανεπίτρεπτη υποβάθμιση και περιθωριοποίηση της σχολικής αυτής εορτής, η οποία έχει προκληθεί επί Υπουργίας Νίκης Κεραμέως.

2. Η επιλογή αυτή αντιγράφει τη νεοφιλελεύθερη μεθόδευση της κατάργησης της Κυριακής αργίας, με την έναρξη της λειτουργίας των καταστημάτων στις 11 π.μ.. Με βάση την οποία, όλως υποκριτικώς, αφήνεται ένα δίωρο για όσους θέλουν να παραστούν στη Θεία Λειτουργία. Όμως, η αργία στην πράξη καταργείται, και αυτό είναι πρακτική αντιορθόδοξη και αντιχριστιανική, αφού η Κυριακή αργία συνδέεται άμεσα με την αφιέρωση της όλης ημέρας της Ανάστασης στο Θεό. Όπως διευκρινίζουν οι Πατέρες της Εκκλησίας, η μέρα αυτή έχει να κάνει με την ξεκούραση και την αναψυχή του ανθρώπου, καθώς και με ποικίλα δυνατά έργα ευποιΐας. Το ίδιο ίσχυε στα σχολεία μας για την 30ή Ιανουαρίου, όσον αφορά στους Τρεις Ιεράρχες, διότι πρόκειται για μια μέρα συλλογικής μνήμης τριών από τους πλέον κορυφαίους αγίους της Ορθόδοξης πίστης μας.

Η εορτή των Τριών Ιεραρχών

από

 Δημήτρης Μαυρόπουλος

 -

Η διαδρομή του εκκλησιαστικού σώματος που οδήγησε, κατά τον 11ο αιώνα, στην καθιέρωση της ενοποιημένης γιορτής των τριών ιεραρχών. Το πνευματικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής. Τα εκκλησιολογικά ρεύματα που συγκεράζει η θέσπιση της ισότιμης, αυτής, αναφοράς.

Η, ευρύτερη, συνθετική λειτουργία της ευχαριστιακής βιοτής.

Η στάση των Πατέρων του 4ου αιώνα έναντι των κλασσικών ελληνικών γραμμάτων, και η επιβεβαίωσή της από τους Πατέρες του 11ου.

Ο Δημήτρης Μαυρόπουλος απαντά στις ερωτήσεις του Βασίλη Ξυδιά, μέσα στα πλαίσια της εκπομπής «Σήμερα είναι Κυριακή», από τον τηλεοπτικό σταθμό της ΕΤ1. Περίοδος 1989-90.

Σε μια παιδεία που έχει χάσει τον προσανατολισμό της γιορτάζουμε μια αχτίδα φωτός... τους τρεις Ιεράρχες!!!

1. 

της Σοφίας Ντρέκου

Σε μια παιδεία που έχει χάσει τον προσανατολισμό της, που βηματίζει ανακυκλώνοντας σκόρπια δάνεια χωρίς να ξέρει το γιατί και το πως, που αναπαράγει άριστα τις κοινωνικές ανισότητες, που δε νοηματοδοτεί τις ζωές των παιδιών, γιορτάζουμε μια αχτίδα φωτός!

Μια αχτίδα μεστής και περιεκτικής πρότασης ΖΩΗΣ. Ζωή που επικοινωνεί στην ουσία της ύπαρξης. Ζωή με ελπίδα, με νόημα, με αγάπη, με συγκατάβαση, με υπομονή, με μετάνοια, με χαρμολύπη, με πρόνοια θεού.

Οι τρεις Ιεράρχες δεν είναι μια ιστορική υπόμνηση στους μαθητές και ...πάμε παρακάτω. Άλλη προοπτική μας δίνουν! Προοπτική μίμησης, ενεργής και ουσιαστικής.

Των Τριών Ιεραρχών είναι και μία προτροπή για ενότητα των Ελλήνων που συνήθως διαχωρίζονται σε αντίπαλες ομάδες με ασήμαντες διαφορές! χωρίς λόγο και ουσία!

Εύχομαι να τους μιμηθούμε όλοι. Δάσκαλοι και μαθητές.

Χρόνια πολλά και ευλογημένα. www.sophia-ntrekou.gr

Δείτε:Οι Τρεις Ιεράρχες και πως καθιερώθηκε η εορτή τους (Αφιέρωμα)

Η έριδα που χώρισαν τα πλήθη σε τρεις ομάδες, 

τους Βασιλείτες, Γρηγορίτες και Ιωαννίτες

Στα χρόνια της βασιλείας του Αλέξιου Κομνηνού ξέσπασε μία έριδα, η οποία προς στιγμήν απείλησε την ενότητα της Χριστιανοσύνης. Η άρτια θεολογική κατάρτιση, οι αρετές, το ήθος, η μεγαλοφυΐα, τα ποιμαντικά και διοικητικά χαρίσματα, η βαθιά και ζέουσα πίστη καθώς και το πολύπλευρο και τεράστιο συγγραφικό έργο των Τριών Ιεραρχών, Μεγάλου Βασιλείου, Γρηγορίου Θεολόγου και Ιωάννου Χρυσοστόμου, έγιναν η αιτία φιλονικίας των χριστιανών για το ποιος εκ των τριών αγίων είναι σημαντικότερος.

ΠΩΣ ΝΑ ΤΑΙΡΙΑΞΕΙ ΣΤΗΝ "ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ" "ΚΟΙΝΩΝΙΑ" ΜΑΣ Η ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ;

Γιώργος Τασιόπουλος (από αναρτηση στο fb)

ΠΩΣ ΝΑ ΤΑΙΡΙΑΞΕΙ ΣΤΗΝ "ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ" "ΚΟΙΝΩΝΙΑ" ΜΑΣ Η ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ;

Η εορτή των Τριών Ιεραρχών εισήχθη στην εκκλησία στα μέσα του 11ο αιώνα.

Στα σχολεία εορτάζονταν και πριν την απελευθέρωση, αναφορά υπάρχει για την Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης και τον εορτασμό κατά την 30η Ιανουαρίου της Μνήμης των ευεργετών και συνδρομητών του σχολείου από το 1812-1813. Στην Ιόνιο Ακαδημία οι Τρεις Ιεράρχες θεωρούνται και τιμώνται ως οι προστάτες της από τη σύστασή της (1824-1826). Στην οθωμανοκρατούμενη Μυτιλήνη έχουμε πανηγυρικούς από το 1859 τουλάχιστον.

Πριν 150 χρόνια περίπου η κοινή εορτή των Τριών Ιεραρχών της 30ης Ιανουαρίου ορίσθηκε και ως σχολική. 

Τότε το πρώτο απελευθερωμένο έθνος στη Δύση ζούσε με κοντινές τις μνήμες των αγώνων και των ηρώων του και έψαχνε γερά θεμέλια για να αναστήσει το όραμα των Κοινών όλων των Ελλήνων.

Οι Τρεις Ιεράρχες ήταν φάροι ιδανικοί ως πρότυπα, εκτός από την υπόλοιπη προσφορά τους στη θεολογική, κοινωνική ζωή. Έτσι, αποφάσισαν να αποτελούσαν και τους προστάτες των Γραμμάτων και της Παιδείας.

Από τότε μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει πολλά και η λοβοτομημένη μνήμη μας από τη μια, η πολιτισμική παρακμή από την άλλη και η αλλαγή συλλογικου οράματος καθιστά ξεπερασμένο πια ως πρότυπο για την "προοδευτική" κοινωνία μας το παράδειγμα των τριών Αγίων μας για το σημερινό σχολείο.

Σιγά - σιγά λοιπόν απαξιώθηκε η γιορτή αυτή από το υπουργείο και τους εκπαιδευτικούς και από πέρσι η Κεραμέως με δήλωση συμπαράστασης μάλιστα του αρχιεπίσκοπου έκαναν το "θαύμα". Αρκούμαστε, όσοι "συντηρητικοί" εκπαιδευτικοί το επιθυμούν σε δίωρη αναφορά στα πρόσωπα των Αγίων και μάθημα κανονικά.

Είναι λοιπόν, ξεπερασμένος ο λόγος των Αγίων σε μια κοινωνία άπληστων καταναλωτών που υποκατέστησε τη μόρφωση και την αγωγή στους νέους τους με δεξιότητες όπως επαναλαμβάνουν οι πολιτειακοί μας άρχοντες.

Πώς να ακουστεί στην προοδευτική κοινωνία μας ο λόγος του Χρυσοστόμου;

"Πρόσεξε λοιπόν, ότι οι άνθρωποι δεν μαλώνουν για τα κοινά πράγματα, αλλ’ αντίθετα ζουν ειρηνικά. Όταν, όμως, κάποιος επιχειρήσει ν’ αρπάξει κάτι και να το κάνει δικό του, αρχίζει ο τσακωμός, σαν και η ίδια η φύση να αγανακτεί. Γιατί, ενώ ο Θεός με κάθε τρόπο μας αδελφώνει, εμείς, εν τούτοις, τσακωνόμαστε και χωριζόμαστε και αρπάζουμε για ιδιοκτησία και λέμε “το δικό μου” και “το δικό σου”, αυτές τις ψυχρές λέξεις. Έτσι ξεσπούν οι πόλεμοι, έτσι γεννιέται η αδικία στους ανθρώπους...» (Ομιλία 12 στην προς Τιμόθεον Α’, PG 62, 563’562).

Ο Μ. Βασίλειος θεωρεί απαράδεκτο τα αγαθά της ειρήνης να χαίρονται ελάχιστοι άνθρωποι, ενώ χιλιάδες να αποκλείονται από αυτά (ΒΕΠ 55, 309). Σε άλλο σημείο, ο ίδιος ρωτάει: 

«Μέχρι πότε θα υπάρχει πλούτος, που είναι η αφορμή του πολέμου: Οι εξοπλισμοί γίνονται για την απόκτηση του πλούτου» (ΒΕΠ 54, 74, 6).

Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, συμπληρώνοτας τον προβληματισμό του Μ. Βασιλείου λέει: 

«Μητέρα των πολέμων είναι η πλεονεξία, οι πόλεμοι με τη σειρά τους γεννούν την υψηλή φορολογία, που είναι η αυστηρότητα καταδίκη των πολιτών» (ΒΕΠ 59, 141).

Για τον Χρυσόστομο, αιτία της καταστροφής της ειρήνης και της ενότητας των πιστών, είναι «ο έρωτας για τα χρήματα, την εξουσία και τη δόξα». 

«Τίποτε δεν συμβάλλει τόσο πολύ σε μάχη και σε πόλεμο, όσο ο έρωτας για τα παρόντα, όσο δηλαδή η επιθυμία για δόξα, χρήματα ή για καλοπέραση» ( Ι. Χρυσόστομος PG. 55,343).

Μα είπαμε, οι φωταδιστές της εποχής μας θεωρούν ξεπερασμένο το Λόγο τους και στην μετανεωτερική εποχή μας δεν έχουν θέση!

Ξανά στην εξορία οι Άγιοι... 

*Τα σοφά λόγια των Τριών Ιεραρχών από την ιστοσελίδα

http://e-theologia.blogspot.com/.../%CE%A4%CE%A1%CE%95%CE...

ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΑΙΔΕΙΑ

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ - ΣΑΒΒΑΤΟ 30/01/2021

Αν ο Αγιος Βασίλειος έκανε μήνυση για πλαστοπροσωπία στον Σάντα Κλάους; Ένα είναι το βέβαιο. Ότι θα κέρδιζε!

Γεώργιος Β. Τσούπρας, Δρ Θεολογίας-καθηγητής στο 4ο Γυμνάσιο Ανω Λιοσίων

Αν ο Αγιος Βασίλειος έκανε μήνυση για πλαστοπροσωπία στον Σάντα Κλάους; Ένα είναι το βέβαιο. Ότι θα κέρδιζε!

Ναι! Αγιος Βασίλης υπάρχει! Έίναι ιστορικό πρόσωπο. Έζησε τον 4ο αιώνα μ.Χ. Ήταν γιος του νομοδιδασκάλου Βασίλειου από την Καισάρεια της Καππαδοκίας και είχε καταγωγή από τον Πόντο, από τη μεριά της μητέρας του Έμμέλειας. Σπούδασε όλες τις τότε γνωστές επιστήμες στην Αθήνα και έγινε Έπίσκοπος στην πόλη του το 370 μ.Χ. Έκτός από τις σπουδαίες συγγραφές του υπέρ της ορθόδοξης πίστης, έκανε πραγματικότητα το κοινωνικό του όραμα, όπως το εμπνεύστηκε από την εμπειρία της πρώτης χριστιανικής Έκκλησίας των Ιεροσολύμων. Έχτισε με δικά του έξοδα μια ολόκληρη πόλη, τη Βασιλειάδα, με προβλέψεις που θα ζήλευε κάθε σύγχρονη πολιτεία. Έφτιαξε σχολεία, νοσοκομεία, πτωχοκομεία, που λειτουργούσαν εντελώς δωρεάν. Έδωσε δουλειές σε όλους τους κατοίκους. Φρόντισε όλοι να έχουν τροφή και ένδυση και γενικώς δημιούργησε μια όαση ελευθερίας, ισότητας και δικαιοσύνης. Έπίσης, οργάνωσε τον μοναχισμό, που τότε άρχιζε να ανθεί, με τρόπο κοινωνικό, ορίζοντας ότι οι μοναχοί πρέπει να ζουν σε κοινόβια, με κοινοκτημοσύνη απόλυτη ισοτιμία, προσφέροντας ταυτόχρονα θετικές υπηρεσίες στους απλούς ανθρώπους που είχαν ανάγκη.

ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ ΣΕ ΠΡΟΔΙΔΕΙ (Μεγάλου Βασιλείου)

Όταν μπω σε σπίτι ανθρώπου κακόγουστου και νεόπλουτου και το δω πνιγμένο στα στολίδια, ξέρω πως ο άνθρωπος αυτός δεν έχει τίποτα πιο πολύτιμο από αυτά που φαίνονται, και πως στολίζει τα άψυχα ενώ αφήνει αστόλιστη την ψυχή του.

Πες μου ποια ανάγκη εξυπηρετούν καλύτερα τα πολυτελή κρεβάτια ή τα τραπέζια, οι πολυθρόνες και τα αμάξια, ώστε να μην περνάει το χρήμα στους φτωχούς που χιλιάδες παρακαλάνε έξω απ΄ τις πόρτες με σπαραχτική φωνή;

Και συ αρνείσαι να δώσεις, γιατί λες πως δεν έχεις για όλους αυτούς. Κι ενώ τα χείλη σου ορκίζονται, το χέρι σου σε προδίδει. Γιατί το χέρι σου σε διαψεύδει, φωνάζοντας χωρίς να μιλά, έτσι καθώς λάμπει πάνω του το δέσιμο του δαχτυλιδιού.

Πόσους μπορεί να σώσει ένα σου δαχτυλίδι;

Πόσα σπίτια που χάνονται θα έκανε να ορθοποδήσουν;

Μία σου ντουλάπα μπορεί να ντύσει πόλη ολόκληρη που τρέμει από το κρύο.

Κι εσύ κάθεσαι και διώχνεις το φτωχό αβοήθητο, χωρίς να φοβάσαι το Θεό που θα σε κρίνει.

Δεν έδωσες συμπόνια, δε θα πάρεις συμπόνια. Δεν άνοιξες την πόρτα, δεν έδωσες ψωμί, δε θα πάρεις αιώνια ζωή.

Από το βιβλίο: Μικρή φιλοκαλία της καρδιάς, της Ελένης Κονδύλη. 

Ο Μέγας Βασίλειος, η κοινωνική κλοπή και οι άρχοντες της Εκκλησίας

Ο Μέγας Βασίλειος γίνεται πολύ παραστατικός όταν θέλει να αναφερθεί στην αδικία και την αρπαγή του πλούτου από τους κοινωνικά δυνατούς, ανατρέποντας μάλιστα με τα λεγόμενά του τις κοινωνικά αποδεκτές αντιλήψεις περί κλοπής: «συνήθως» λέει «χαρακτηρίζονται κλέφτες αυτοί που κλέβουν πορτοφόλια από τα λουτρά.

Δεν είναι όμως αυτοί οι πραγματικοί κλέφτες… αλλά κάποιοι… που αποτελούν τις πολιτικές αρχές πόλεων και εθνών, άλλα αφαιρούν κρυφά, άλλα παίρνουν φανερά με τη βία…

Κοινωνοί της κλοπής όμως γίνονται κι αυτοί που θεωρούνται άρχοντες της Εκκλησίας, όταν παίρνουν απ’ αυτούς χρήματα…», για οποιουσδήποτε λόγους.

«Αντί να τους ελέγχουν και να τους νουθετούν… εύκολα τους απλώνουν το χέρι και του μακαρίζουν… και τους αδύνατους τους μισούν για τις πράξεις αυτές ενώ τους άλλους που είναι μεγάλοι κλέφτες τους θαυμάζουν».

Οι φθονεροί άνθρωποι.

 

 Για τους φθονερούς ανθρώπους, δεν υπάρχει καλή πράξη που να αξίζει έπαινο, δεν υπάρχει ικανότητα του λόγου που να συνδυάζεται με σεμνότητα και χάρη, δεν υπάρχει και τίποτα άλλο που να αξίζει τίμηση ή θαυμασμό.

Όπως οι γύπες που ψάχνουν να βρουν ό,τι είναι δύσοσμο, ενώ πετάνε πάνω από λιβάδια πολλά, πάνω από πολλούς τόπους όμορφους και ευωδιαστούς, κι όπως οι μύγες που αφήνουν το υγιές μέρος και πάνε πάνω στην πληγή και κολλάνε, έτσι και οι φθονεροί άνθρωποι παραβλέπουν ό,τι είναι αξιόλογο και σπουδαίο στη ζωή των ανθρώπων, και κολλάνε στο στραβό.

Κι αν υπάρχει κάτι που δεν πάει καλά – πράγμα συνηθισμένο και ανθρώπινο – αυτό είναι που λένε σε όλους και με αυτό είναι που θέλουν να παρουσιάζουν έναν άνθρωπο.

Ακριβώς όπως οι πονηροί ζωγράφοι, που αποκαλύπτουν την ταυτότητα του μοντέλου τους από τη στραβή τους μύτη ή από κάποια ουλή ή από μια αναπηρία, εκ φύσεως ή επίκτητη.

Έχουν μάλιστα την τρομερή ικανότητα να κατηγορούν κάτι που είναι αξιέπαινο, παραποιώντας το για να φαίνεται κακό, και να συκοφαντούν μια αρετή μεταβάλλοντας την στην αντίστοιχη κακία.

Λένε θρασύ το θαρραλέο και αναίσθητο τον προσεκτικό, λένε το δίκαιο σκληρό και ένοχο τον αθώο. Αυτόν που είναι σπουδαίος τον κατηγορούν για ασήμαντο και αυτόν που ζει ελευθέρα τον κατηγορούν άσωτο. Λένε τσιγκούνη τον οικονόμο.

Γενικά δε δυσκολεύονται να βρούνε ονόματα για όλα τα είδη της αρετής, ονόματα που τα ξεσηκώνουν από την αντίθετη κακία. 

Μέγας Βασίλειος

Χριστούγεννα 2017: οι δύο αγιοβασίληδες

Οι σημερινοί Έλληνες πιέζονται από δύο πλευρές, που είναι τόσο αντιφατικές μεταξύ τους ώστε απειλούν να τον τρελάνουν: Από την μία είναι η οικονομική ανέχεια και δυσπραγία, η έλλειψη ακόμα και των στοιχειωδών για πολλούς. Και από την άλλη, αυτή η σαρωτική ισοπέδωση που ασκεί ο καταναλωτισμός στο νόημα των γιορτών, ακόμα και των πιο ιερών στην συνείδηση των ανθρώπων: τίποτε πιο χαρακτηριστικό από τον Σάντα Κλάους της Κόκα Κόλα, αυτόν τον παχύσαρκο γενειοφόρο κύριο που μπαίνει από το φεγγίτη, με τον σάκο του γεμάτα σμάρτφοουν, και προκαλεί τον φθόνο που επιτείνει ακόμα περισσότερο 

την αίσθηση της ανέχειας.

Ας δούμε όμως τι έχει να του πει ο δικός μας, ο αυθεντικός Άγιος Βασίλειος:

«Και εσάς η αχόρταγη επιθυμία σας κάνει να στερείσθε από πολλά…. Οι νεόπλουτοι, αφού αποκτήσουν πολλά, επιθυμούν περισσότερα, τρέφοντες την ασθένεια με αυτό που πάντοτε προστίθεται και καταντά η φροντίδα τους στο αντίθετο. Διότι δεν τους ευφραίνουν τα παρόντα, αν και είναι τόσα πολλά, όσον τους λείπουν τα ελλείποντα, όσα βέβαια αυτοί υποθέτουν ότι τους λείπουν, ώστε πάντοτε η  ψυχή να λιώνει από τις φροντίδες, εφόσον επιδιώκουν περισσότερα. Ενώ αυτοί πρέπει να ευφραίνονται και να είναι ευχαριστημένοι, επειδή είναι τόσο πολλοί εύποροι, αυτοί όμως δυσφορούν και θλίβονται, διότι είναι κατώτεροι από ένα ή δύο υπερπλούσιους. Όταν φθάσουν αυτόν τον πλούσιο, αμέσως αγωνίζονται να εξισωθούν με τον πλουσιότερο. Και όταν και αυτόν τον φθάσουν, τότε μεταφέρουν την φροντίδα στον άλλον…».

Ο Άγιος Βασίλειος της Ορθοδοξίας.

Της Άννας Στάικου

Ο Άγιος Βασίλειος της Ορθοδοξίας, λεπτός, ολιγαρκής, ασθενικός, ασκητικότατος, με μακριά μαύρη γενειάδα -αφού πέθανε 49 ετών και δεν πρόλαβε να γεράσει. 

Καμμία σχέση με τον "χοντρό-Άη-Βασίλη", που μας ήλθε εξ Εσπερίας.  Ήρθε σε ρήξη με τις κοσμικές εξουσίες και δεν είναι... ντήλερ πάσης φύσεως εμπορευμάτων! Μορφώθηκε πολύ, έγινε πανεπιστήμονας της εποχής του (σπούδασε φιλολογία, μαθηματική, φιλοσοφία, ρητορική, ηθική, αστρονομία, ιατρική, γεωμετρία και διαλεκτική) και στην συνέχεια μέγας διδάσκαλος και απαράμιλλος παιδαγωγός, με πολύτιμο και ανυπέρβλητο συγγραφικό έργο, που το μελετά έκτοτε η ανθρωπότητα (είπαν πως και μόνο αυτό θα αρκούσε να τον δικαιώσει ως μεγάλο). Γι' αυτό και η μεν Εκκλησία τον ονόμασε οικουμενικό διδάσκαλο, η δε Ιστορία "Μέγα". 

Δεν είναι τυχαίο πως τα κάλαντά μας λένε πως έρχεται από την Καισάρεια (της Μ. Ασίας και όχι από τη Λαπωνία της Φινλανδίας) όπου "βαστάει πέννα και χαρτί, χαρτί και καλαμάρι", το καλαμάρι του πνεύματος, που με αυτό το "χαρτί ομίλει" και όχι το σακί που είναι γεμάτο από την ύλη του εμπορίου. Κι όταν ακουμπάει το ραβδί του, το κάνει για "να πει την αλφαβήτα", δηλαδή ακόμα και τότε που ξαποσταίνει από την πεζοπορία, πάλι διδάσκει τους ανθρώπους "γράμματα σπουδάγματα, του Θεού τα πράγματα" και δεν κινείται ως κομήτης (ή ως ξωτικό;).