Η ψηφιακή αποβλάκωση: μια μαζική παιδοκτονία

Μετάφραση, Προσαρμογή στα Ελληνικά και Επιμέλεια, Γιάννης Παπαμιχαήλ, τ. Καθηγητής Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας Παντείου Πανεπιστημίου.

Για τους περισσότερους ανθρώπους η χρήση οθονών είναι κομμάτι της καθημερινότητας τους. Αποτελεί συχνά την «παρέα τους», το περιβάλλον μέσα από το οποίο αλληλεπιδρούν, ψυχαγωγούνται, εργάζονται, επικοινωνούν, διασκεδάζουν στα πλαίσια της κατοικιδιοποιημένης συνθήκης της καθημερινής τους ζωής.

Τι συμβαίνει όμως όταν αυτή η συνθήκη καθημερινής ζωής αφορά παιδιά προσχολικής ή πρώτης σχολικής ηλικίας; Ποιες οι συνέπειες στην ψυχοδιανοητική και σωματική τους ανάπτυξη; Ποιες οι επιρροές της πολλαπλής χρήσης οθονών στην προεφηβεία και την εφηβεία; Πόσο θα έχουν αλλάξει τα παιδιά του παρόντος ως ενήλικες του μέλλοντος μέσα από την συστηματική αλληλεπίδρασή τους με τα κινητά, τα ταμπλετ, τους υπολογιστές και τις smart τηλεοράσεις;

Είναι πλέον ευκόλως εμπειρικά διαπιστώσιμη, ακόμα και στην ελληνική πραγματικότητα, η έντονη ενασχόληση των παιδιών με τις οθόνες. Όπως πληροφορούμαστε συζητώντας με ψυχολόγους που ασκούν κλινικό έργο, ένα από τα συχνότερα ζητήματα που φέρνει τους γονείς στην πόρτα ενός ειδικού ψυχολόγου για βοήθεια είναι α) η αδυναμία των γονέων να αποσπάσουν τα παιδιά τους από τις οθόνες, β) οι δυσκολίες στην οριοθέτηση των παιδικών συμπεριφορών και απαιτήσεων. Συνδυάζοντας τα δυο συχνότερα αιτήματα για υποστήριξη και συμβουλευτική θα λέγαμε πως οι σημερινοί γονείς δυσκολεύονται να οριοθετήσουν την χρήση, από την πλευρά των παιδιών τους, των κινητών και των τάμπλετ (σε επίπεδο ωρών χρήσης, περιεχομένου κλπ).

Δυστυχώς, η μη χρήση οθονών από τα παιδιά σε καθημερινή βάση αποτελεί στις μέρες μας μια εξαιρετικά σπάνια συνθήκη για τις περισσότερες οικογένειες. Βεβαίως, να σημειώσουμε πως τα παιδιά δεν βρέθηκαν από μόνα τους μπροστά σε οθόνες. Η ευκολία της «οθόνης – νταντάς» αυτοπαγίδευσε πολλούς γονείς, οι οποίοι στην προσπάθεια τους να απασχολήσουν εύκολα, γρήγορα και με «ασφάλεια» τα παιδιά, τους έδωσαν πρόσβαση σε έναν αχανή κόσμο, γεμάτο παιχνιδιάρικες, πολύχρωμες «παιδικές σειρήνες» που τα καλεί «να μην αφήσουν δευτερόλεπτο το κινητό από τα χέρια τους»…

Η μεταμοντέρνα αποδόμηση των συνειδήσεων

του Γιάννη Παπαμιχαήλ

Είναι, ίσως, επείγον να προβούμε σε μια ιστορία της μετανεωτερικότητας στο πεδίο των συλλογικών νοοτροπιών του δυτικού κόσμου. 

Ίσως λίγο, όπως ο Φουκώ επιχείρησε παλαιότερα με το έργο του να περιγράψει και να ερμηνεύσει την ιστορία της νεωτερικότητας.Για τις σημερινές Δυτικές κοινωνίες, καθώς και για τα σαστισμένα άτομα αυτών των κοινωνιών, η νέα κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα, που από τη δεκαετία ιδίως του ’80 και ύστερα εμφανιζόταν περίπου σαν μια «φυσική αναγκαιότητα», απαιτούσε πολλές εκλογικεύσεις και δημιουργούσε άλλες τόσες τάσεις φυγής. Εμφανίστηκε τότε με έμφαση, ως τεκμήριο της νέας «αυθεντικότητας», η ιδεολογία της «επιστροφής στον εαυτό».
Μια τέτοια επιστροφή συμβαδίζει, βέβαια, με τη φιλοσοφίζουσα απόπειρα να αναζητηθεί το κλειδί της οικουμενικότητας (ίσως και της ανθρώπινης φύσης) στην εσωτερική ζωή του ατόμου. Ως ιδέα, χαρακτηρίζει τις φιλοσοφίες της λεγόμενης «αρχαιοελληνικής παρακμής» (επικούρειους, στωικούς κλπ.), αλλά και τις παραινέσεις του Αγίου Αυγουστίνου όταν –την εποχή της κατάρρευσης της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας– ρίχνει μια απαισιόδοξη ματιά στο επερχόμενο μέλλον του Δυτικού κόσμου. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Αφελείς ιδεολογίες

Τώρα, όμως, στη μετανεωτερική σημερινή πραγματικότητα, τη συζήτηση περί του νοήματος της ανθρώπινης ύπαρξης στις δύο διαστάσεις της (αφενός της «εξωτερικότητας» και της ιστορικής πράξης, αφετέρου της εσωτερικής, πνευματικής αναζήτησης), τη χειρίζονται πιο αφελείς ιδεολογίες περί του οικουμενισμού και της ανθρώπινης πολλαπλότητας. Την χειρίζονται παρέα με τις γεωγραφικές και οικολογικές ανησυχίες για τη μοίρα του πλανήτη, ή τις ολοκληρωτικές ελπίδες για τη διαμόρφωση μιας ενιαίας οικουμενικής κουλτούρας που θα συμπεριλάμβανε στους κόλπους της όλες τις προηγούμενες μορφές πολιτισμού (ένας «πολιτισμός των πολιτισμών»).

Οι μεταμοντέρνοι χρήσιμοι ηλίθιοι του ταξικού ανεθνισμού

ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΓΙΑΝΝΗΣ

Ο πολιτικός “ρεαλισμός” μας επιβάλλει να διαπιστώσουμε, ίσως όχι ακριβώς το “τέλος της Ιστορίας”, αλλά οπωσδήποτε ότι στις σύγχρονες Δυτικές κοινωνίες το πάλαι ποτέ πατριωτικό πάθος, το δημοκρατικό και ταξικό πολιτικό σθένος των λαών και των κοινωνικών ομάδων που υφίστανται την εκμετάλλευση, έχει προ πολλού και “οριστικά” εξουδετερωθεί. Και σ’ αυτό έχουν συμβάλει οι χρήσιμοι ηλίθιοι του ταξικού ανεθνισμού.

Άλλωστε, η οικονομίστικα κατανοητή και εγκλωβισμένη στις ανισότητες της διανομής του πλούτου εργατική τάξη, ιδίως μάλιστα υπό τον πολυεθνικό και κατακερματισμένο “αμερικανικό” της χαρακτήρα, έγινε ένα εύχρηστο ιδεολογικό εργαλείο. Εργαλείο που μπορούσε εύκολα να στραφεί κατά του “ιστορικού αφηγήματος” του έθνους, ή έστω του “λαού των νοικοκυραίων” αυτού του έθνους.

Η σταδιακή εγκατάλειψη των ιδεολογικά υποβαθμισμένων παραγωγικών δραστηριοτήτων από τους αυτόχθονες εργαζόμενους και παράλληλα οι συνεχείς ροές λαθρομεταναστών, που παρείχαν στα νέα μικρομεσαία αφεντικά άφθονο φθηνό εργατικό δυναμικό, διευκόλυναν (ιδεολογικά τουλάχιστον) παρόμοιες νοηματικές αποδομήσεις της “εργατικής τάξης” και του “λαού”.

Για πολλούς όλο αυτό το νέο ιδεολόγημα πριμοδοτούσε επίσης την ηθική μιας παγκοσμιοποιημένης και αμιγώς ταξικής υποτίθεται πάλης. Πάλης, η οποία συγκάλυπτε τη νεοφιλελεύθερη “ανθρωπιστική” ηθική των ανοιχτών συνόρων, βάπτιζε εργατική τάξη όλους τους κοινωνικά και πολιτικά αποκλεισμένους, όλους τους λαθρομετανάστες, όλους τους στερημένους και όλους τους φτωχούς.

Οι χρήσιμοι ηλίθιοι

Το εν λόγω ιδεολόγημα δανειζόταν από τη μαρξιστική ορολογία την ταξική συγκρουσιακή δυναμική, με την οποία ένας κάποιος νεολαιίστικος και υποθετικά αντιεξουσιαστικός λόγος επιχειρούσε να αμφισβητήσει πολιτικά την έννοια του έθνους (και εκείνη του λαού). Όχι άμεσα, από τη νεοφιλελεύθερη σκοπιά της παγκοσμιοποίησης των καπιταλιστικών αγορών, αλλά έμμεσα και υποτίθεται από τα αριστερά.

Μαϊμούδες και λιοντάρια: Το ψυχογράφημα του προοδευτικάριου29/11/2022

ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΓΙΑΝΝΗΣ

Το ψυχογράφημα του προοδευτικάριου: Αυτού εγγράμματου, πληροφορημένου μέσου δυτικού πολίτη, με τα κάποια πτυχία του και με την αγοραία κοσμοπολίτικη συνείδηση. Ο συνήθως αντιλαϊκιστής και δηλωμένος αντιρατσιστής, που όπως λέει αντιτίθεται στα στερεότυπα, τους φανατισμούς και τις προκαταλήψεις του “παρελθόντος”, δεν είναι ένας κοινός υποκριτής. Είναι ένα είδος ηθοποιού επιθεώρησης της διπλανής πόρτας. Ένας μανιώδης εραστής του δήθεν.

Ένας φιγουρατζής που διαρκώς κάτι παριστάνει τον κάπως διαφορετικό, το λαϊφσταϊλάτο ενεργό πολίτη με άποψη και ανοιχτούς ορίζοντες, τον ευαίσθητο στα οικολογικά προβλήματα που μονίμως “πονάει” αφηρημένα τον πλανήτη του, αλλά όχι συγκεκριμένα τη γη του χωριού από το οποίο κατάγεται, ή το προάστιο όπου μετακόμισε. Δεν πονάει με άλλα λόγια, στο πεδίο των εξορθολογισμών και των αξιοποιήσεων, όπου ο προοδευτικάριος συναντά τους άλλους εκσυγχρονιστές. Αυτούς που αφού ξερίζωσαν τις ελιές και τα αμπέλια, εξαφάνισαν τα κοτέτσια και τους τετράποδους γαϊδάρους, έκαψαν με κάποια επιδότηση το καΐκι τους και φύτεψαν λίγο ή πολύ παντού μικρές ή μεγάλες βιλίτσες, με πισίνες και φωτοβολταϊκά.

Μιλάμε βεβαίως για τον ανθρωπιστή, τον κατά φαντασίαν δικαιωματούχο που δηλώνει ότι σέβεται όλες τις μειονότητες κι ότι κατανοεί όλες τις πολιτισμικές ή εθιμικές ιδιαιτερότητες, εκτός ίσως από εκείνες που αναφέρονται σε μια οικεία γι’ αυτόν ιστορικά συγκεκριμένη πολιτισμική παράδοση. Αυτήν, αυτός, παρά την ανεκτικότητα που τον διακρίνει, μόλις και μετά βίας την ανέχεται!

Ως “ιδεαλιστής” ο προοδευτικάριος δεν θέλει να ακούει για τις ανισότητες (συνθηκών ζωής και ευκαιριών προκοπής του καθενός). Συνεπώς, επιθυμεί –όπως ισχυρίζεται– έναν “πιο δίκαιο κόσμο”. Εντούτοις, ως ρεαλιστής και πραγματιστής, αναγνωρίζει χωρίς δισταγμούς ότι “μοιραία” ο σημερινός τεχνοφεουδαρχικός και χρηματοπιστωτικά ελεγχόμενος καπιταλισμός θα διευρύνει διαρκώς τις οικονομικές και πολιτικές ανισότητες, χωρίς καμία κοινωνιοπολιτική, ταξική ή εθνική δύναμη να μπορεί να αντισταθεί δυναμικά και συλλογικά σε αυτή τη διαδικασία.

Ο κόσμος του προοδευτικάριου

Μεταμοντέρνος “φασίστας” με σημαία τον αντιφασισμό κι αντιρατσισμό!

ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΓΙΑΝΝΗΣ

Χειρότερος από τον κακό οδηγό οχημάτων είναι αυτός που νομίζει ότι είναι καλός, δηλαδή δεν ξέρει, δεν έχει συνείδηση, ούτε κατανοεί το γεγονός ότι δεν ξέρει να οδηγεί.

Μετά την κατάρρευση των σταλινικών “πατρίδων του σοσιαλισμού”, το αυγό του νέου σοσιαλ-κοσμοπολίτικου φιδιού έχει ήδη εκκολαφθεί στην ιδεολογική ομίχλη του πολιτικού τοπίου των τελευταίων δεκαετιών, με σημαία τον αντιφασισμό κι αντιρατσισμό. Αυτή η νέα σοσιαλ-κοσμοπολίτικη μορφή φονταμενταλισμού εκμεταλλεύεται στο έπακρο το άλλοθι που –συνειδητά ή ασυνείδητα– του παρέχουν τα κατάλοιπα και οι νησίδες του παλαιού, ξεπερασμένου ιστορικά εθνικοσοσιαλισμού.

Σκοπός του είναι να ταυτίσει με τον εθνικοσοσιαλισμό οποιαδήποτε εκδήλωση πατριωτισμού ή λαϊκής δημοκρατικής αγανάκτησης, ή ακόμα για να δικαιολογήσει εκ των προτέρων κάθε πιθανή συνταγματική εκτροπή στο όνομα του… “αντιφασισμού” και της “δημοκρατίας”. Έτσι, ο δήθεν προοδευτικός ή και “αριστερός” μετανεωτερικός ιδιώτης νομίζει ότι ελιτοποιείται όταν επαναλαμβάνει και υιοθετεί σαν αυτονόητη και πολιτικώς ορθή αλήθεια, οτιδήποτε του εγχάραξε το σημερινό διεθνοποιημένο καθεστώς πολιτικής κυριαρχίας. Του το εγχάραξε από το νηπιαγωγείο ως το πανεπιστήμιο, από την τηλεόραση ή από άλλα μέσα άσκησης κοινωνικής επιρροής.

Αυτός ο πολίτης θεωρεί ότι είναι ή ότι γίνεται “ανθρωπιστής” και “αντιρατσιστής” απλώς δηλώνοντας ότι αποδέχεται όλες τις διαφορετικότητες, ή ακόμα ότι είναι “αριστερός” και “διεθνιστής” όταν στιγματίζει ως αναχρονιστική κάθε ιδέα συνόρων, ή όταν παριστάνει τον ειρηνιστή και ταυτίζει την εθνική συνείδηση και τον λαϊκό πατριωτισμό με τον εθνικισμό, τους πολέμους και την ακροδεξιά. Αυτός ο πολίτης, πάντα με σημαία τον “αντιφασισμό” και “αντιρατσισμό”, είναι το πραγματικό “φασιστόμουτρο” της σημερινής εποχής.

Άλλωστε, εντός μιας Ευρώπης φθίνουσας τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά, οι μετανεωτερικοί νεοφασίζοντες και οι ήδη γνωστές ιστορικά “παλαιοφασίζουσες”, εθνικιστικές και ακροδεξιές δεξαμενές σκέψης, μοιάζουν κάποτε με συγκοινωνούντα δοχεία. Τα ίδια τα δημοκρατικά κράτη, άλλωστε, δεν διστάζουν καθόλου να συμπλέουν πολιτικά και στρατιωτικά με παλαιοφασίζοντα, ρατσιστικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα και να αποσιωπούν τις ευθύνες αυτών των καθεστώτων για εισβολές ή όντως απάνθρωπες τρομοκρατικές επιθέσεις.
Με σημαία τον αντιφασισμό…

Γιάννης Παπαμιχαήλ 13 λεπτά-καρφιά συμπυκνωμένο το σήμερα εμπρός στον Τεχνοφεουδαρχικό Ολοκληρωτισμό

Η εποχή της αντεπανάστασης κατά Χομπσμπάουμ - Αυτό τον τίτλο θα είχε το βιβλίο του Άγγλου ιστορικού αν ζούσε σήμερα και έγραφε για το σήμερα. Ο προσχηματικός λόγος, εμείς οι προσχηματικοί άνθρωποι, οι προσχηματικές ταυτότητες, η γενικευμένη απαθή επιτρεπτικότητα στα αδιανόητα, με την παρουσία της πολιτικής ορθότητας και με την απουσία τελικά του έμπρακτου κοινωνικού ελέγχου, μια εκλογίκευση της μετανθρωποποίσης μας. Την παρουσία του κενού. Η κατάργηση των αντιθέτων. Η αποστράτευση και αποσύνθεση των συλλογικών υποκειμένων της ιστορίας - Εθνών και κοινωνικών τάξεων. 

Ο ιδιώτης αποξενωμένος από κάθε τι που μέχρι τώρα ιστορικά τον συγκροτούσε σε κοινωνικό ον - υποκείμενο - πολίτη. Πλήρως απορροφημένοι από ιδεοληψίες του σήμερα, έχουμε γίνει πελάτες ενός ξενοδοχείου που πρέπει να πουλήσουμε κάτι κάθε μέρα για να συντηρήσουμε την τεκμηριωμένη μας δουλεία. Ο Ξένος του Καμύ ο κάθε ένας από εμάς που μας οδηγεί στην αυτοτιμωρία, την αυτοακύρωση μας.

 Αποτέλεσμα η απουσία του ενστίκτου της αυτοσυντήρησης και επόμενο η λεηλασία, η απαξίωση, το τελικό αποτέλεσμα όλων των ανθρώπων από όλους τους ανθρώπους, που από υποκείμενα έχουν μεταλλαχθεί σε αντικείμενα προς χρήση.

Οι λαοί φεύγουν, οι μετάνθρωποι έρχονται

του Γιάννη Παπαμιχαήλ

Στη μνήμη του Θύμιου Παπανικολάου

και Στη μνήμη του Γιώργου Βλασσόπουλου

Μετά το γνωστό, αναπάντητο μάλλον ερώτημα: «γιατί ο ελληνικός λαός δεν αντέδρασε πιο συστηματικά στα απίστευτα, μνημονιακά μέτρα που ελήφθησαν ερήμην του και εναντίον του από το 2010;» -και ανεξάρτητα από την άποψη που έχει ο καθένας για το επίμαχο θέμα των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας από τα διάφορα κράτη, η πρόσφατη υγειονομική κρίση μοιάζει να επεκτείνει και να γενικεύει την παραπάνω «νεοελληνική» απορία με τους εξής πάνω κάτω όρους:

Πώς ο μέσος δυτικός πολίτης, τόσο βέβαιος μέχρι χθες για τη μορφωτική του πρόοδο και την κοινωνική του αξιοπρέπεια, τόσο σίγουρος ότι διαθέτει πολλά κατοχυρωμένα και αναφαίρετα ανθρώπινα δικαιώματα καθώς και απεριόριστες σχεδόν νομικές ελευθερίες, μπορεί εύκολα και μαζικά, υπό τη μορφή της «σιωπηλής πλειοψηφίας» του πληθυσμού, να μεταβληθεί σε μονάδα ενός μεγάλου κοπαδιού υπηκόων έτοιμων, όπως έδειξε η υγειονομική κρίση, να πειθαρχήσουν στα αυταρχικά μέτρα και στα κελεύσματα της εξουσίας, ακόμα και αν είναι αντιφατικά, απάνθρωπα και εξευτελιστικά για την ανθρώπινη προσωπικότητα;

Πώς τόσοι και τόσοι «μεταμοντέρνοι σχετικιστές» και αποδομιστές της διπλανής πόρτας, πειθαρχούν με τόσο δομημένο και απόλυτο τρόπο σε ό,τι τους υπαγορεύει το καθεστώς;
Πώς τόσοι άνθρωποι, με σπουδές, πτυχία, γνώσεις και πεποιθήσεις εναρμονισμένες με το πνεύμα της εποχής, ξέχασαν τόσο γρήγορα τα χειραφετητικά τους ιδεώδη, τις ευαισθησίες τους στα δικαιώματα αυτοπροσδιορισμού των μειονοτήτων ή τις επιτρεπτικές, αναρχο-φιλελεύθερες ιδεολογίες που συνόδεψαν βήμα-βήμα τον ηθικό και πολιτικό εκσυγχρονισμό τους;

Μαϊμούδες και λιοντάρια: Το ψυχογράφημα του προοδευτικάριου

Παπαμιχαήλ Γιάννης

Το ψυχογράφημα του προοδευτικάριου: Αυτού εγγράμματου, πληροφορημένου μέσου δυτικού πολίτη, με τα κάποια πτυχία του και με την αγοραία κοσμοπολίτικη συνείδηση. Ο συνήθως αντιλαϊκιστής και δηλωμένος αντιρατσιστής, που όπως λέει αντιτίθεται στα στερεότυπα, τους φανατισμούς και τις προκαταλήψεις του “παρελθόντος”, δεν είναι ένας κοινός υποκριτής. Είναι ένα είδος ηθοποιού επιθεώρησης της διπλανής πόρτας. Ένας μανιώδης εραστής του δήθεν.

Ένας φιγουρατζής που διαρκώς κάτι παριστάνει τον κάπως διαφορετικό, το λαϊφσταϊλάτο ενεργό πολίτη με άποψη και ανοιχτούς ορίζοντες, τον ευαίσθητο στα οικολογικά προβλήματα που μονίμως “πονάει” αφηρημένα τον πλανήτη του, αλλά όχι συγκεκριμένα τη γη του χωριού από το οποίο κατάγεται, ή το προάστιο όπου μετακόμισε. Δεν πονάει με άλλα λόγια, στο πεδίο των εξορθολογισμών και των αξιοποιήσεων, όπου ο προοδευτικάριος συναντά τους άλλους εκσυγχρονιστές. Αυτούς που αφού ξερίζωσαν τις ελιές και τα αμπέλια, εξαφάνισαν τα κοτέτσια και τους τετράποδους γαϊδάρους, έκαψαν με κάποια επιδότηση το καΐκι τους και φύτεψαν λίγο ή πολύ παντού μικρές ή μεγάλες βιλίτσες, με πισίνες και φωτοβολταϊκά.

Μιλάμε βεβαίως για τον ανθρωπιστή, τον κατά φαντασίαν δικαιωματούχο που δηλώνει ότι σέβεται όλες τις μειονότητες κι ότι κατανοεί όλες τις πολιτισμικές ή εθιμικές ιδιαιτερότητες, εκτός ίσως από εκείνες που αναφέρονται σε μια οικεία γι’ αυτόν ιστορικά συγκεκριμένη πολιτισμική παράδοση. Αυτήν, αυτός, παρά την ανεκτικότητα που τον διακρίνει, μόλις και μετά βίας την ανέχεται!

Ως “ιδεαλιστής” ο προοδευτικάριος δεν θέλει να ακούει για τις ανισότητες (συνθηκών ζωής και ευκαιριών προκοπής του καθενός). Συνεπώς, επιθυμεί –όπως ισχυρίζεται– έναν “πιο δίκαιο κόσμο”. Εντούτοις, ως ρεαλιστής και πραγματιστής, αναγνωρίζει χωρίς δισταγμούς ότι “μοιραία” ο σημερινός τεχνοφεουδαρχικός και χρηματοπιστωτικά ελεγχόμενος καπιταλισμός θα διευρύνει διαρκώς τις οικονομικές και πολιτικές ανισότητες, χωρίς καμία κοινωνιοπολιτική, ταξική ή εθνική δύναμη να μπορεί να αντισταθεί δυναμικά και συλλογικά σε αυτή τη διαδικασία.

Ο κόσμος του προοδευτικάριου

Ενδεχομένως, ο προοδευτικάριος παριστάνει τον στοχαστικό και ώριμο σκεπτικιστή, τον ανοιχτόμυαλο διανοητή του σύγχρονου κόσμου που κατανοεί λόγου χάρη τις μεταναστευτικές ροές, όχι “απλώς” σαν ένα κοινωνικό και πολιτικό πρόβλημα συνδεδεμένο με την παγκοσμιοποίηση, αλλά σαν ένα βαθύτερο, “ανθρωπολογικής φύσης” πρόβλημα. Ένα πρόβλημα που συνδέεται εξ ορισμού με την ριζοσπαστική ανθρώπινη συνείδηση, ή σαν ένα σχεδόν φυσικό φαινόμενο που απορρέει νομοτελειακά από το άνοιγμα των οριζόντων, των συνόρων και των ευκαιριών προκοπής που προσφέρει ως γνωστόν σε όλους τους αναξιοπαθούντες, η πολυπολιτισμική αγκαλιά του σύγχρονου καπιταλιστικού κόσμου.

Ο προοδευτικάριος οργανώνει και διαμορφώνει τον εσωτερικό του κόσμο (τις νοοτροπίες, τις συμπάθειες, τις αντιπάθειες, τις προτιμήσεις, τις ορμές και τις ορέξεις κλπ.), σαν να ήταν ένα είδος προβληματικού και ασταθούς θυρεοειδούς αδένα του ιδεολογικού συστήματος της μετανεωτερικότητας. Ίσως, ο καλύτερος ρόλος του να είναι εκείνος του “εξοργισμένου”. Διπολικός στο παιχνίδι των πολιτικών του αξιών, δίχρωμος στο πεδίο του άσπρου-μαύρου, κολλάει σε φαινομενικές αντιθέσεις, ταξινομώντας πάντα τον εαυτό του στο στρατόπεδο του “καλού”.

Επί της ουσίας ο σημερινός προοδευτικάριος είναι ένα είδος σαλτιμπάγκου. Τίποτα το καινούργιο σε αυτή τη διαπίστωση. Εδώ και μισό αιώνα, δηλαδή από την μεταπολίτευση, ο προοδευτικάριος ήταν ο χαρακτήρας που είχε προβλέψει το γνωστό ανέκδοτο με τον άνεργο, νεαρό τότε “αρχιτέκτονα του Εσωτερικού” που βρήκε επιτέλους δουλειά μεταμφιεσμένος σε μαϊμού σε ένα τσίρκο. Καθήκον του ήταν να κάνει τούμπες στο τραμπολίνο, μόνο που παίρνοντας πολλή φόρα, κάποια στιγμή πέρασε κατά λάθος στο διπλανό κλουβί, που ήταν το “λιοντάρι”. Πλησιάζοντας απειλητικά την κατατρομαγμένη “μαϊμού”, το “λιοντάρι” της δηλώνει χαμηλόφωνα ότι δεν πρέπει να φοβάται, διότι είναι κι αυτός μεταμφιεσμένος “αρχιτέκτονας του Εσωτερικού”…

Η συνέχει της ανάρτησης:

Μαϊμούδες και λιοντάρια: Το ψυχογράφημα του προοδευτικάριου

ΟΙ ΝΕΟΙ ΜΙΣΘΟΦΟΡΟΙ

Tου

Γιάννη Παπαμιχαήλ*

 
Η χρονική αλληλουχία μεταξύ των συζητήσεων υπέρ ή κατά του υποχρεωτικού μαζικού εμβολιασμού και του πολιτικά ορθού αντιρωσισμού που επακολούθησε στην πρόσφατη εισβολή του ρωσικού στρατού στην Ουκρανία, μπορεί να είναι τυχαία. Μπορεί και όχι – η ιστορία θα το δείξει. Το σίγουρο είναι ότι την ώρα που οποιαδήποτε δημόσια εκδήλωση «φιλορωσισμού» αναδεικνύεται στις περισσότερες δυτικές κοινωνίες ως μια ιδεολογία συνυφασμένη με τα αντανακλαστικά του λίγο ή πολύ αυταρχικού κρατισμού, της έμπρακτης και αν χρειάζεται βίαιης προάσπισης του εθνικού συμφέροντος ή της πάλαι ποτέ raison d’Etat, ο ρατσιστικός σχεδόν αντιρωσισμός εμφανίζεται ως μια εγγύηση «δημοκρατικής ποιότητας» της δυτικής φιλελεύθερης σκέψης. Ταυτόχρονα ίσως καθίσταται ένα καλό επάγγελμα για το προσωπικό των μισθοφόρων που έχουν αναλάβει τις δυτικές πολεμικές επιχειρήσεις στο πεδίο της διαμόρφωσης της κοινής γνώμης. Βέβαιο είναι επίσης ότι, με ένα φαινομενικά παράλογο άλμα, οι μεταδημοκράτες φιλελεύθεροι ιδεολόγοι δεν διστάζουν καθόλου να επισημάνουν και να στιγματίσουν τον συνδυασμό μεταξύ των όποιων, δικαιολογημένων ή μη, αντιεμβολιαστικών επιφυλάξεων με ένα διάχυτο φιλορωσισμό που στην Ελλάδα τουλάχιστον, σχετίζεται ιστορικά με τις κοινές ως ένα βαθμό πολιτισμικές παραδόσεις.

Γιατί η ελληνική κοινωνία δεν εξεγείρεται

Παπαμιχαήλ Γιάννης

Ακριβώς πριν από 155 χρόνια, στις 17 Φεβρουαρίου 1867, ο Βίκτωρ Ουγκώ καλούσε τους Eυρωπαίους να υποστηρίξουν την εξέγερση των Κρητικών κατά των Τούρκων κατακτητών με τα εξής λόγια: «Γιατί η Κρήτη εξεγείρεται; Επειδή ο μεν θεός την έχει τον πιο ωραίο τόπο του κόσμου, οι δε Τούρκοι τον πιο εξαθλιωμένο». Σήμερα, βρισκόμαστε εμπρός σε ένα άλλο ερώτημα: γιατί η σημερινή ελληνική κοινωνία δεν εξεγείρεται;

Διαβάζοντας τα εξωφρενικά που συνέβησαν σε οίκο ευγηρίας της Κρήτης, με τους υπαλλήλους να ταπεινώνουν, χλευάζουν, κακομεταχειρίζονται και κλέβουν ακόμα και το φαγητό από τους ανήμπορους να αντιδράσουν υπερήλικες τρόφιμους, χωρίς να εξεγείρεται σχεδόν κανείς από όσους γνώριζαν την κατάσταση εκ των έσω, αναρωτιόμαστε αν θα ήταν δυνατόν κάποιος πριν 155 χρόνια να φανταστεί χειρότερη ηθική εξαθλίωση απ’ αυτήν. Γίνεται άραγε μια κοινότητα ανθρώπων να κατέβει πιο χαμηλά; Μάλλον ναι!

Τον ίδιο αποτροπιασμό δημιουργεί και η είδηση της βασανιστικής θανάτωσης ενός 7χρονου αγοριού από τον φίλο της μητέρας, ενώ η ίδια έπαιζε στο άλλο δωμάτιο βιντεοπαιχνίδια! O δήμιος, m;alista, υποχρέωσε το παιδί, πριν το σκοτώσει, σε πολύωρη ορθοστασία και ύστερα το τσιμέντωσε στο μπαλκόνι για χρόνια, ενώ όταν η “οικογένεια” μετακόμισε, κουβαλούσε τα λείψανα σε εργαλειοθήκη! Δεν είναι, λοιπόν, δύσκολο να σκεφτούμε ότι η συλλογική εξοικείωση με την φρίκη συμβαδίζει πλέον αναφανδόν με την πιο νοσηρή εξαθλίωση τμημάτων του πληθυσμού, που δυστυχώς σταδιακά διευρύνονται. Ίσως δεν υπάρχουν χειρότερες μορφές εξαθλίωσης. Και γι’ αυτές “δεν ευθύνονται οι Τούρκοι”…

ΟΙ ΛΑΟΙ ΦΕΥΓΟΥΝ, ΟΙ ΜΕΤΑΝΘΡΩΠΟΙ ΕΡΧΟΝΤΑΙ

Του

 Γιάννη Παπαμιχαήλ 

 

 

 


Στη μνήμη του Θύμιου Παπανικολάου
και
Στη μνήμη του Γιώργου Βλασσόπουλου

Μετά το γνωστό, αναπάντητο μάλλον ερώτημα: «γιατί ο ελληνικός λαός δεν αντέδρασε πιο συστηματικά στα απίστευτα, μνημονιακά μέτρα που ελήφθησαν ερήμην του και εναντίον του από το 2010;»- και ανεξάρτητα από την άποψη που έχει ο καθένας για το επίμαχο θέμα των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας από τα διάφορα κράτη, η πρόσφατη υγειονομική κρίση μοιάζει να επεκτείνει και να γενικεύει την παραπάνω «νεοελληνική» απορία με τους εξής πάνω κάτω όρους: Πώς ο μέσος δυτικός πολίτης, τόσο βέβαιος μέχρι χθες για τη μορφωτική του πρόοδο και την κοινωνική του αξιοπρέπεια, τόσο σίγουρος ότι διαθέτει πολλά κατοχυρωμένα και αναφαίρετα ανθρώπινα δικαιώματα καθώς και απεριόριστες σχεδόν νομικές ελευθερίες, μπορεί εύκολα και μαζικά, υπό τη μορφή της «σιωπηλής πλειοψηφίας» του πληθυσμού, να μεταβληθεί σε μονάδα ενός μεγάλου κοπαδιού υπηκόων έτοιμων, όπως έδειξε η υγειονομική κρίση, να πειθαρχήσουν στα αυταρχικά μέτρα και στα κελεύσματα της εξουσίας, ακόμα και αν είναι αντιφατικά, απάνθρωπα και εξευτελιστικά για την ανθρώπινη προσωπικότητα;

 Πώς τόσοι και τόσοι «μεταμοντέρνοι σχετικιστές» και αποδομιστές της διπλανής πόρτας, πειθαρχούν με τόσο δομημένο και απόλυτο τρόπο σε ό,τι τους υπαγορεύει το καθεστώς; Πώς τόσοι άνθρωποι, με σπουδές, πτυχία, γνώσεις και πεποιθήσεις εναρμονισμένες με το πνεύμα της εποχής, ξέχασαν τόσο γρήγορα τα χειραφετητικά τους ιδεώδη, τις ευαισθησίες τους στα δικαιώματα αυτοπροσδιορισμού των μειονοτήτων ή τις επιτρεπτικές, αναρχο-φιλελεύθερες ιδεολογίες που συνόδεψαν βήμα-βήμα τον ηθικό και πολιτικό εκσυγχρονισμό τους; Πώς σε μια κοινωνία ιδεοληπτικά επικεντρωμένη στην «ετερότητα» και στην ανεκτικότητα στις διαφορές, η καλλιέργεια του φόβου για τους «αόρατους εχθρούς των ιών και των μικροβίων», καθίσταται, πέραν κάθε μέριμνας για την ανάπτυξη της φυσικής ανοσίας, η λογική και ηθική βάση ενός αυτοαποκλεισμού, ενός κοινωνικού απομονωτισμού και μιας επιφύλαξης για τον Άλλο τόσο συστηματικής που μοιάζει να προέρχεται κυριολεκτικά από μια «κουλτούρα των ζόμπι»;

Η καθεστωτική “έκτακτη ανάγκη” και ο προοδευτικάριος υπηρεσίας…

Παπαμιχαήλ Γιάννης

02/11/2021

Views: 1,567

FacebookTwitterLinkedInEmailPrintViberΑνταλλαγή

Το χειρότερο ίσως στις νοοτροπίες του σύγχρονου τυπικά εγγράμματου και πληροφορημένου δυτικού πολίτη, δεν είναι τόσο η αποϊεροποίηση των πάντων, ο μηδενισμός μέχρι τρέλας, οι πολιτικά ορθές, οικειόφοβες ιδεοληψίες παντός τύπου, ο αφελής, μηχανιστικός και εργαλειακός τρόπος σκέψης περί της κοινωνίας και του ανθρώπου, το κυνικά πραγματιστικό πλαίσιο της καταναλωτικής αυτοεκπλήρωσης του καθενός στο αέναο παρόν και άλλα τέτοια μεταμοντέρνα.

Το χειρότερο είναι ο πολιτισμικός πρόδρομος και η μεθοδολογική προϋπόθεση όλων αυτών, δηλαδή η συστηματική αντικατάσταση του συγκεκριμένου και βιωματικά γνωστού από κάτι αφηρημένο που υποτίθεται ότι το υπερβαίνει, το περιέχει και το εκφράζει. Είναι άλλωστε αυτή ακριβώς η προσχηματική αντικατάσταση που εμφανίζεται στις κοινωνικές συνειδήσεις ως μορφωτική και πολιτισμική πρόοδος που συντελέστηκε ιστορικά στο δυτικό κόσμο.

Η συνέχεια ΕΔΩ...https://slpress.gr/idees/i-kathestotiki-quot-ektakti-anagki-quot-kai-o-proodeytikarios-ypiresias/

“We can’t breathe”, but κι αυτό συνηθίζεται

 

 Παπαμιχαήλ Γιάννης

Η κατάσταση με την αυτοτροφοδοτούμενη επιδημία ιών, μεταλλάξεων της κοινής λογικής και των ανθρωπολογικών δεδομένων, την πολιτική αξιοποίηση της ιατρικής για την βίαιη αλλαγή ηθών, εθίμων, παραδόσεων, τρόπων σκέψης και συμπεριφοράς, την περαιτέρω χαλάρωση των συνεκτικών δεσμών που οργάνωναν τη ζωή των ανθρώπων και των συλλογικών τους υποκειμένων, φαίνεται πλέον πως έχει ξεφύγει από κάθε κοινωνικό έλεγχο.

Υπό το πρόσημο του ορθού λόγου και της διαπιστωτικής επιστήμης, όλα τα αστυνομικά μέτρα που απαιτούνται για τον πειθαναγκασμό και την εξατομίκευση της υγειονομικώς τρομοκρατημένης κοινής ευρωπαϊκής γνώμης, φαίνεται πλέον ότι μπορούν να ληφθούν και να εφαρμοστούν από τα μεταδημοκρατικά, αυταρχικά καθεστώτα του διεθνοποιημένου καπιταλισμού, χωρίς ιδιαίτερες κοινωνικές αντιστάσεις που θα αποδομούσαν εν τοις πράγμασι τα κάθε λογής καθεστωτικά, υγειονομικά “αφηγήματα”.

Ο συνήθης αντίλογος στα κυβερνητικά μέτρα περιορίζεται σε κάποιες αμφιβολίες για την θνησιμότητα ή την μεταδοτικότητα του ιού σε κάποιες κατηγορίες πληθυσμού ή σε κάποιες γκρίνιες για τις ανεπάρκειες του συστήματος της δημόσιας υγείας. Όσοι από την άλλη επιμένουν να καταγγέλουν την πολιτική αξιοποίηση της πανδημίας για την κυνική επιβολή μιας υγειονομικά συγκαλυμμένης δικτατορίας, στιγματίζονται συλλήβδην από τους εγκάθετους συστημικούς συνομωσιολόγους που δηλώνουν ορθολογιστές και “αντισυνομωσιολόγοι” (δημοσιογράφους, γιατρούς, νομικούς, πολιτικούς κλπ.), όχι μόνο ως “ψεκασμένοι”, αλλά και ως σκοταδιστές, ίσως ακόμα και… ακροδεξιοί!

“Ψεκασμένοι” και δίκες των ζώων του Μεσαίωνα

Με την βοήθεια των σύγχρονων ΜΜΕ, τα σημερινά ιερατεία φαίνονται λοιπόν σε θέση να επιβάλλουν την ισχύουσα πολιτική ορθότητα στις νοοτροπίες και στις πεποιθήσεις των υπηκόων με τρόπο πιο αποτελεσματικό από ότι στο μεσαίωνα και μάλιστα, χωρίς να προσφεύγουν σε άμεσους εκφοβισμούς κατά της ζωής των αντιφρονούντων.
Τέτοιοι αντιφρονούντες, αντίπαλοι της εκάστοτε καθεστωτικής πολιτικής ορθότητας, εμφανίζονται σε κάθε εποχή.

Για τον Θύμιο Παπανικολάου

Για τον Θύμιο Παπανικολάου

Του Γιάννη Παπαμιχαήλ* 

Ο Θύμιος ήταν «σύντροφος», όχι όμως μόνον με την έννοια του συναγωνιστή ή του ομοϊδεάτη που έχει ο όρος στην αριστερόστροφη πολιτική διάλεκτο. Ήταν σύντροφος επειδή ήταν φίλος. Επειδή συχνά αποτελούσε για εμένα μια πηγή πολιτικής διαύγειας συνδυασμένης με μια βαθιά καλοσύνη, ίσως και με μια παιδική διάθεση αισιοδοξίας και ενθουσιασμού. Πράγματα δηλαδή που από μια στιγμή και ύστερα, ιδίως μετά την μεταπολίτευση και κατά τα χρόνια της πασοκικής ηγεμονίας στους δημοκρατικούς χώρους, είχαν αρχίσει πραγματικά να σπανίζουν. Έτσι, στις ανησυχίες για τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις κατά τα κρίσιμα αυτά χρόνια, ο Θύμιος της περιόδου των «Νέων Στόχων» υπήρξε για μένα κάτι σαν «αποκούμπι». Η ακεραιότητα και το ασυμβίβαστο του χαρακτήρα του φάνηκε σύντομα, ιδίως από τη στιγμή που ένα μεγάλο μέρος των αγωνιστών του αντιδικτατορικού αγώνα, μεταξύ των οποίων και πολλοί τροτσκιστές, συμβιβάστηκαν με ψευτοαντικαπιταλιστικά στερεότυπα, κούφιες ριζοσπαστικές ρητορικές ασκήσεις και τελικά ταύτισαν τον διεθνισμό με τον ανεθνισμό. 

Κάποτε μάλιστα, πιστεύοντας όπως όλοι οι ηλίθιοι, ότι η ανθρωπότητα πρέπει πάση θυσία να ενοποιηθεί σε ένα πολιτικό σύνολο χωρίς σύνορα, κατάντησαν κολαούζοι της φιλελεύθερης διεθνοποίησης. Εν τέλει, χωρίς το καβαφικό «μεγάλο όχι», οι περισσότεροι κάπου βολεύτηκαν, όχι μόνο ιδεολογικά, αλλά και κοινωνιοοικονομικά: πήγαν έτσι «πέρα, στην τιμή και στην πεποίθησή τους». Ο Θύμιος δεν ήταν ποτέ τρυφερός με αυτούς τους σαλτιμπάγκους. Δεν έπαψε ποτέ να στιγματίζει με την σκληρή γλώσσα του τόσο τις βολικές εκλογικεύσεις των παραδαρμένων της ιστορίας, καιροσκόπων της «αριστεράς και της προόδου», όσο και τις θρησκευτικές προσηλώσεις σε κενά δόγματα των διαφόρων ντενεκέδων της λεγόμενης επαναστατικής αριστεράς ή του πολιτικά εκφυλισμένου φασιστοειδούς μικροαστικού συρφετού που με θράσος ίσο με την πολιτική και φιλοσοφική αμορφωσιά του, βαφτίζει συχνά τον εαυτό του «αντιεξουσιαστή».

Φρένο σύντροφε, ο εφιαλτικός νέος κόσμος είναι πάλι μπροστά σου

Παπαμιχαήλ Γιάννης

Το πιο μύχιο όνειρο του φιλελευθερισμού ήταν πάντα η πολιτικο-πολιτισμική απεξάρτηση του καθαρού καπιταλισμού από τα βάρη της ανθρώπινης ιστορίας και των συλλογικών πολιτικών παθών. Σήμερα, το όνειρο αυτό μοιάζει να υλοποιείται λίγο-πολύ παντού παρά τις πολλές κοινωνικές αντιστάσεις, υπό το πρόσημο της (πολιτισμικά) ριζοσπαστικής και (πολιτικά) αντιδραστικής "Αριστεράς": Αναφέρεται σ' ένα ανύπαρκτο, απολύτως φανταστικό πολιτικό υποκείμενο. Πρόκειται για την "ανθρωπότητα", ή πιο κοσμοπολίτικα "πολίτες του κόσμου".

Ως άτομα ή "μειονότητες" συναντώνται, υποτίθεται ειρηνικά, στο πλαίσιο μιας "ανοικτής κοινωνίας" της διεθνοποιημένης αγοράς, της οποίας το ουσιαστικό περιεχόμενο συγκροτείται γύρω από την οικονομία. Η μορφή της αποδίδεται από μια εξατομικευτική ιδεολογία του Δικαίου, δηλαδή από τα "ατομικά ανθρώπινα δικαιώματα". Το ηθικό υπόβαθρο μιας τέτοιας αντισυνεκτικής κοινωνίας συνοψίζεται ως γνωστόν στο αφελές πρόταγμα της "ανεκτικότητας". Ευρύτερα στην αντιρατσιστική υποτίθεται άρνηση της απόρριψης του δικαιωματούχου "Άλλου".

Δια της "ανεκτικότητας" υποτίθεται ότι ο πολιτικά ορθός Δυτικός Κόσμος φαίνεται να απορρίπτει μετά βδελυγμίας τα ιστορικά πάθη του παρελθόντος. "Ψύχραιμα" (δηλαδή με την δέουσα "πολιτισμένη νηφαλιότητα") ανακαλύπτει αυτάρεσκα τις καθημερινές καθησυχαστικές ενδείξεις ότι έχει "προοδεύσει" όχι μόνο τεχνολογικά, αλλά και ηθικά-πολιτικά.

Όλο αυτό το μεθοδολογικό πακέτο πολιτικής σκέψης έχει ήδη επενδυθεί αξιακά με την μεταφυσική υπόσταση μιας θεολογικού τύπου πεποίθησης του μετανεωτερίζοντος πολιτικού "κοινού νου". Για να κατασιγάσει τα επιβιώματα των συλλογικών ιστορικών παθών, αυτός ο "κοινός νους" στιγματίζει κάθε διαφωνία (ή κάθε "αίρεση") και εκλογικεύει εύκολα τις αναρίθμητες εσωτερικές αντιφάσεις της.

Ποια δημόσια υγεία προέχει;

Του Γιάννη Παπαμιχαήλ

Η ορθολογικότητα της καραντίνας που έχει επιβληθεί βασίζεται σε δύο δεδομένα:
α). Τη γνώση των τρόπων με τους οποίους μεταδίδεται ο ιός.
β). Την προσωρινή έστω άγνοια όλων των φαρμακευτικών τρόπων με τους οποίους θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί σε μαζική κλίμακα.
Έτσι, η πολιτική της καταστολής
όλων των απολύτως φυσικών κοινωνικών συναναστροφών των πολιτών που έχει επικρατήσει στη χώρα μας και αλλού, καθώς και η συστηματική τρομοκράτηση του πληθυσμού, είναι εν μέρει μόνο «ορθολογικώς δικαιολογημένη».

Παράλληλα, θυμίζει έντονα τον πρωτογονισμό των προληπτικών θεραπειών που καταλήγουν να φαίνονται σαν οι μόνες πρακτικά υλοποιήσιμες μέθοδοι αντιμετώπισης ενός «κακού που μας βρήκε και δεν ξέρουμε τι να κάνουμε».

Είναι όντως ανησυχητικό ότι οι μόνες συνέπειες που απασχολούν τους πολιτικούς αναλυτές είναι οι οικονομικές. Όλες οι άλλες, ιδίως οι σχετικές με την ψυχική ισορροπία των ανθρώπων και την πολιτισμική συνέχεια των κοινωνιών μοιάζουν να έχουν μπει στο περιθώριο.

Η έννοια της υγείας ή των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των φυσιολογικών και παθολογικών καταστάσεων, είναι εντούτοις ένα πρόβλημα ιδιαίτερα σύνθετο για όλους όσους δεν έχουν ταυτίσει την ιατρική επιστήμη με ένα είδος εφαρμοσμένης κτηνιατρικής ομιλούντων διπόδων.

Πράγματι, στο όνομα της περιφρούρησης της δημόσιας υγείας, τα μέτρα κοινωνικού απομονωτισμού ήδη πριν το Πάσχα έπεσαν βροχή:

Δίπλα στους σφραγισμένους χώρους συνάθροισης (ταβέρνες, καφέ, γυμναστήρια, παιδικές χαρές και παιδότοποι) και παράλληλα με την απαγόρευση του … ψαρέματος, του κολυμπιού στη θάλασσα και των πάσης μορφής «άσκοπων μετακινήσεων» των εγκλείστων στα σπίτια τους πολιτών, το πείραμα του πειθαναγκαστικού κοινωνικού απομονωτισμού της νεοελληνικής κοινωνίας περιέλαβε, ειδικά για τις ημέρες του Πάσχα, την απόπειρα διάλυσης του εθιμικού πλαισίου που συνδέεται συμβολικά με τις παραδοσιακές γιορτές της Ανάστασης.

Ο καθένας σπίτι του, χωρίς συγγενείς και φίλους, χωρίς σούβλες χορούς και βαρελότα. 10306 για τη διαχείριση θλίψης ή θυμού. Αν καμία φυλακή δεν είναι ωραία, εμείς στο σπίτι μόνοι και έρημοι, παρέα με την καθεστωτική TV «περνάμε καλά», ανταλλάσσοντας μέσω κινητών φωτογραφίες για να μείνουμε ασφαλείς, υγιείς και «να βγούμε νικητές στη μάχη με τον ιό που μας απειλεί».

Κάθε βόλτα απαγορεύεται με εξαίρεση τις σύντομες εξόδους για σωματική άσκηση, ή για τις ανάγκες κατοικιδίου ζώου – όχι όμως για τις ανάγκες των «κατοικιδίων» παιδιών, που σε κατάσταση ψυχοκοινωνικής και ψυχοκινητικής καταστολής, περνούν τις ημέρες και τις εβδομάδες τους ανάμεσα σε τέσσερις τοίχους και μπροστά σε οθόνες με παιδικά προγράμματα.

Προσοχή Κορωνοϊός: Διατηρείτε τις αποστάσεις!

Όλα αυτά δείχνουν πόσο υποκριτική ήταν η παιδολαγνεία της σημερινής εποχής. Οι συνέπειες θα φανούν μάλλον αργότερα. Ίσως και πολύ αργότερα. Όταν σε κάποια τέρμινα θα έχουν αρθεί τα αυστηρά σημερινά μέτρα κοινωνικού απομονωτισμού, αλλά θα έχουν παραμείνει ενεργές πολλές ιδέες και διαδικασίες αντικατάστασης της κοινωνικής ζωής των παιδιών από διάφορες εξατομικεύουσες τεχνολογίες. Τότε ίσως ο αυλητής θα απομακρυνθεί από το παρόν, σέρνοντας πίσω του το μέλλον των δυτικών κοινωνιών.

Του Γιάννη Παπαμιχαήλ*

Στο γνωστό παραμύθι του μαγεμένου αυλού, την εποχή που η πανούκλα θέριζε τις μεσαιωνικές ευρωπαϊκές πόλεις, ένα μυστηριώδες άτομο συμφωνεί με τις αρχές να απαλλάξει την πόλη από την μάστιγα των ποντικιών.

Παίζοντας τον αυλό του, το άτομο αυτό υλοποίησε την υπόσχεσή του και οδήγησε την μάζα των τρωκτικών εκτός της πόλεως. Όμως, οι αρχές αθέτησαν τις υποσχέσεις τους και ο λαός φάνηκε αχάριστος.

Εξοργισμένος ο αυλητής, ξαναπαίζει στον αυλό του έναν άλλο σκοπό, αυτή τη φορά προσκαλώντας πίσω του όλα τα παιδιά, που ακολουθώντας τον, εξαφανίζονται για πάντα, στερώντας από την πόλη το μέλλον της.

Θα μπορούσε άραγε ένας τέτοιος σκοπός που παίζεται συστηματικά από όλα τα καθεστωτικά ΜΜΕ να αποκαλείται «κοινωνικός απομονωτισμός»; Προφανώς, πρόκειται για μια πρακτική εντελώς παρά φύσει, ειδικά για το εξ’ ορισμού κοινωνικό ανθρώπινο άτομο, όπως είναι ήδη γνωστό από την εποχή του Αριστοτέλη.

Εντούτοις, πρόκειται για μια πρακτική που υπαγορεύεται ως έκτακτη ανάγκη λόγω της εμφάνισης του κορωνοϊού και επιβάλλεται πολιτικά από τις περισσότερες δυτικές κυβερνήσεις ως μέσο πρόληψης της διάδοσης του φονικού αυτού ιού. Καλύτερα βέβαια να προλαμβάνεις παρά να θεραπεύεις, όπως λέει το γνωστό ιατρικό γνωμικό. Διότι ανεξάρτητα από την καταγωγή του και τις πολλές απορίες που σχετίζονται με τις συνθήκες της εμφάνισής του, δύσκολα θα μπορούσε κανείς να αμφισβητήσει ότι ο παραπάνω ιός υπάρχει, μεταδίδεται εύκολα και σε πολλές περιπτώσεις είναι πράγματι θανατηφόρος.

Προφανώς, ο κοινωνικός απομονωτισμός, ως ένας άλλος σύγχρονος σκοπός του μαγεμένου αυλού που ακούγεται και διαβάζεται στα ΜΜΕ, φαίνεται πράγματι ικανός με τις καραντίνες των πληθυσμών, να υλοποιήσει εν μέρει τουλάχιστον τις υποσχέσεις του ως προς την ανάσχεση της επιδημίας.

Όμως, η αμοιβή που απαιτείται από τις κατά τόπους αρχές, δηλαδή από το δίκτυο των παρεμβάσεων της πολιτικής εξουσίας προς τις δυτικές κοινωνίες και τους πληθυσμούς των μέχρι σήμερα κατά φαντασίαν πολιτών του κόσμου, είναι να μείνει, έστω εν σπέρματι, επ’ αόριστον, στα μυαλά των πολιτικώς ορθά σκεπτόμενων πολιτών, ως ένας εναλλακτικός τρόπος και τόπος κατ’ οίκον ζωής με τη βοήθεια των τεχνολογιών.