ΤΙ ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΣΥΜΒΕΙ ΩΣ ΛΑΟ; Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΟΥ ΣΟΚΑΡΕΙ – Αντώνης Ανδρουλιδάκης

 

Ο Αντώνης Ανδρουλιδάκης είναι αναπτυξιακός και κοινωνικός ψυχολόγος και συγγραφέας. Είναι διδάσκων Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και Ψυχολογίας της Οικογένειας στο University Neapolis Pafos. Είναι τακτικός αρθρογράφος στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο, ενώ έχει συμμετάσχει σε ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές, σε θέματα που αφορούν τόσο το ατομικό όσο και το συλλογικό ψυχικό Τραύμα. 

Το πιο πρόσφατο βιβλίο του με τίτλο «Το Δώρο της Σχέσης» βραβεύτηκε από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών με το 1ο Βραβείο Ολοκληρωμένου Έργου για το 2024. 

Στις "Νησίδες" κυκλοφορεί το βιβλίο του "Το ελληνικό τραύμα. Κοινωνικο-ψυχολογικές όψεις της ελληνικής κρίσης". 

Σχετική Αρθρογραφία : 

https://edromos.gr/aut... και αλλα άρθρα : https://thepressprojec... 

Κεφάλαια

  00:00 - Εισαγωγή και παρουσίαση του καλεσμένου

  01:05 - τι είναι το Συλλογικό Τραύμα ; 

  06:49 - Η Ιστορικότητα του Συλλογικού Τραύματος

"ΝΑ ΠΑΣ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΣΤΑ ΤΙΡΑΝΑ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΑΠΕΡΓΙΑ ΠΕΙΝΑΣ ΡΕ!"

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη 

"ΝΑ ΠΑΣ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΣΤΑ ΤΙΡΑΝΑ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΑΠΕΡΓΙΑ ΠΕΙΝΑΣ ΡΕ!"

Τρομάζει το κακόψυχο φαρμάκι, η τόση τοξικότητα, ο δηλητηριώδης κυνισμός, η «σκατοψυχιά» όπως το λέει ο λαός μας, απέναντι σε έναν πατέρα που ρισκάρει τη ζωή του για τη μνήμη του παιδιού του. 

Όμως δεν είναι απλή κακία· έχει βαθύτερες ψυχολογικές ρίζες, που συνδέονται με ατομικούς και συλλογικούς μηχανισμούς άμυνας.

Όταν κάποιος βλέπει την απόλυτη αλήθεια του πόνου μπροστά του, όπως στην περίπτωση ενός απεργού πείνας, απειλείται η δική του ψευδαίσθηση «κανονικότητας». Ο πιο εύκολος τρόπος να αντέξει είναι να την ακυρώσει, να γελοιοποιήσει, να μειώσει, να επιτεθεί. Είναι ένας τρόπος να προστατευτεί από το να νιώσει ενοχή ή ευθύνη. 

Η οδύνη του πατέρα λειτουργεί σαν καθρέφτης. Θυμίζει στον άλλον τη δική του ανυπαρξία, την αδυναμία να αντισταθεί, ή τα δικά του ανείπωτα κι ανεπεξέργαστα τραύματα. Για να μην έρθει σε επαφή με αυτά, τα «προβάλλει» στον πατέρα, χαρακτηρίζοντάς τον «γραφικό», «επικίνδυνο», ή «να πάει αλλού». Έτσι διώχνει το βάρος από πάνω του. 

Το ιστορικό ελληνικό τραύμα, το διαρκές βαρύ μας πένθος και η αναζήτηση σωτήρα-Α.Ανδρουλιδάκης

Η Ελλάδα σε διαρκή παρακμή…Τόσο έντονη που δεν μπορεί να δικαιολογηθεί μόνο με τα τρία μνημόνια που έζησαν οι πολίτες της. Η παρακμή έχει αρχίσει πολύ παλαιότερα και τα αίτια της δεν είναι μόνο οικονομικά… Μοιάζει να μας ταλαιπωρεί ένα «ιστορικό συλλογικό τραύμα»…Και αυτό μας εξηγεί ο κ.Αντώνης Ανδρουλιδάκης .

Ο κ.Ανδρουλιδάκης μιλά για τα συμπτώματα του ιστορικού τραύματος στην Ελλάδα σήμερα: Το βαθύ πένθος χωρίς δημόσια επεξεργασία, την κατάθλιψη και την απώλεια ελπίδας, το διχασμό και την αδυναμία συλλογικής δράσης, τη χαμηλή αυτοεκτίμηση και την αναζήτηση σωτήρων. Όλα αυτά εξηγούν την πολιτική μας απάθεια , την αδυναμία μας να λειτουργήσουμε συλλογικά για τη δημιουργία ενός κοινωνικού μετώπου και τελικά την αποδοχή ότι κάποιος, κάπου ,κάποτε μπορεί και να μας σώσει. Υπάρχει θεραπεία;

Προς τη θεραπεία του συλλογικού μας τραύματος-Το υπόδειγμα των Τεμπών

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη

Με αυτή την έννοια, η κρίση που βιώνει η χώρα μας δεν είναι μόνο πολιτική ή οικονομική. Είναι κρίση νοήματος, πένθους, ιστορικής ασυνέχειας και εσωτερικευμένου τραύματος. Είναι δηλαδή υπαρξιακή κρίση. 

Η σύγχρονη πολιτική κατάρρευση στην Ελλάδα – κατακερματισμός πολιτικού σκηνικού, αποχή, απάθεια – μπορεί να ιδωθεί όχι απλώς ως κρίση αντιπροσώπευσης, αλλά ως απόσυρση του συλλογικού εαυτού λόγω του Ιστορικού τραύματος.

Συνεπώς, η ανατροπή αυτής της κατάστασης δεν μπορεί να έρθει μόνο με πολιτικά μέσα, αλλά προϋποθέτει και μια ψυχοκοινωνική επανόρθωση. 

Η πολιτική αλλαγή σε ένα τραυματισμένο «σώμα», όπως η ελληνική κοινωνία, χρειάζεται παράλληλα -ή μάλλον προϋποθέτει- θεραπεία του Τραύματος. 

Η πολιτική ανατροπή στην Ελλάδα θα έρθει όταν η κοινωνία μπορέσει να επεξεργαστεί το συλλογικό ιστορικό τραύμα της, να ξαναφτιάξει την έννοια του “εμείς”,  και να μετατρέψει τη σιωπή της σε συλλογική φωνή. Συνεπώς, η πολιτική θεραπεία δεν σημαίνει μόνο αλλαγή κυβέρνησης· σημαίνει αλλαγή στον τρόπο που σχετιζόμαστε, θυμόμαστε και χτίζουμε το «εμείς».

Προς τη θεραπεία του συλλογικού μας τραύματος-Το υπόδειγμα των Τεμπών

Ο καπνός από την φωτιά σε δασική έκταση στην περιοχή Τσικράκι Φαρσάλων απλώνεται πάνω από τον Παγασητικό Κόλπο κατά την δύση του ηλίου κι όπως διακρίνεται από την Μηλίνα στο νότιο Πήλιο, Τετάρτη 30 Αυγούστου 2023. (ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΛΛΙΑΡΑΣ/EUROKINISSI)

Γράφει οΑντώνης Ανδρουλιδάκης*

ΠΡΟΣ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥ ΜΑΣ ΤΡΑΥΜΑΤΟΣ

Το «υπόδειγμα» των Τεμπών.

Γράψαμε σε προηγούμενο άρθρο μας ότι το Ιστορικό Τραύμα είναι η διαγενεακή μεταβίβαση ψυχικού πόνου, πένθους, δυσπιστίας και μειονεξίας που προκαλείται όταν μια κοινότητα βιώνει μαζική αδικία ή βία – πόλεμο, γενοκτονία, προσφυγιά, πολιτική καταστολή, οικονομική καταστροφή – χωρίς να υπάρξει δημόσια αφήγηση, θεσμική δικαίωση ή συλλογικό πένθος. Δεν αφορά μόνο τα άμεσα θύματα, αλλά και τις επόμενες γενιές, που κληρονομούν σιωπηλές αφηγήσεις, χαμηλή αυτοεκτίμηση, φόβο και κατακερματισμένη συλλογική ταυτότητα. Στην ουσία, είναι ένα «παγωμένο παρελθόν» που συνεχίζει να διαμορφώνει κοινωνικές συμπεριφορές, πολιτική κουλτούρα και την αίσθηση του τι είναι εφικτό γι το μέλλον.

Όλη η ανάρτηση του Αντώνη Ανδρουλιδάκη ΕΔΩ...

Μικρό Εγχειρίδιο Επιβίωσης για Ομάδες που Θέλουν να Αλλάξουν την Ελλάδα

Αντώνης Ανδρουλιδάκης

Κάθε άνθρωπος, κάθε ομάδα που προσπαθεί να αλλάξει την κοινωνία κουβαλάει, χωρίς να το ξέρει, το συλλογικό τραύμα της κοινωνίας αυτής. Και αν δεν έρθει στην επίγνωση του το πώς αυτό το Συλλογικό Τραύμα επηρεάζει τη σκέψη του, το συναίσθημα και τη συμπεριφορά του, καμιά ουσιαστική αλλαγή δεν πρόκειται να συντελεστεί, καθώς η ομάδα είναι «καταδικασμένη» να βιώσει τα ίδια συμπτώματα που αφορούν στο ευρύτερο συλλογικό σύστημα. Δηλαδή, ακόμη κι αν τα μέλη μιας ομάδας είναι οι πιο καλοπροαίρετοι άνθρωποι, είναι πολύ πιθανόν να έρθουν αντιμέτωποι με τα μοτίβα του Συλλογικού Τραύματος.

Μια ομάδα που γεννιέται με το όραμα κοινωνικής αλλαγής κουβαλά χωρίς να το ξέρει το ιστορικό φορτίο της κοινωνίας. Αν τα συμπτώματα αυτού του ιστορικού φορτίου δεν αναγνωριστούν, τότε ο ενθουσιασμός μετατρέπεται σε κούραση, η ενότητα σε διάσπαση και το όραμα σε ματαίωση. Κάπως έτσι, οι μικρές συλλογικότητες γίνονται μικρογραφία του συλλογικού τραύματος: ξεκινούν με αγάπη και θυμό, αλλά τελειώνουν με πίκρα και σιωπή.

Τι είναι το Συλλογικό Ιστορικό Τραύμα;

Το Συλλογικό Ιστορικό Τραύμα (Historical Trauma) είναι το αποτύπωμα που αφήνουν μαζικές αδικίες, καταστροφές ή βίαια γεγονότα σε μια κοινωνία – όχι μόνο στους ανθρώπους που τα έζησαν, αλλά και στις επόμενες γενιές. Το Ιστορικό Τραύμα προκύπτει όταν μια κοινότητα έχει βιώσει πόλεμο, εξορία, γενοκτονία, κατοχή, πολιτική καταπίεση, μαζικά εγκλήματα ή μεγάλες φυσικές και οικονομικές καταστροφές, και ποτέ δεν υπήρξε δημόσια αναγνώριση, δικαίωση ή θεραπεία. Το τραύμα μεταδίδεται διαγενεακά –από γιαγιά σε μάνα, από γονιό σε παιδί– όχι μόνο με λόγια, αλλά και με σιωπές, συναισθήματα, στάσεις ζωής, και οδηγεί σε μοτίβα συμπεριφοράς που επαναλαμβάνονται όπως η καχυποψία, η απάθεια, ο διχασμός, η αναζήτηση σωτήρων, οι εσωτερικές συγκρούσεις.