Άγιος Πορφύριος: «Να γίνεις τρελός ρε»!

Όσιος Πορφύριος (1906-1991).

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Παραμονές Χριστουγέννων ’93. Ευρισκόμουν σε κατάσταση πολύ δύσκολη. Σωματικές ασθένειες και φρικτοί πόνοι, εξεγέρσεις των παθών, πόλεμος του πονηρού και μέσω ανθρώπων.

Λέγω «Χριστέ μου τι Χριστούγεννα θα κάνω εφέτος» και επικαλέστηκα το Γέροντα (Λίγο πριν φύγει μου είπε «Να με επικαλείσαι»).

Το βράδυ της 22ας Δεκεμβρίου μόλις μπόρεσε λίγο να με πάρει ο ύπνος, ήλθε.

Στην αρχή νόμισα ότι ζούσε ακόμη, βρισκόταν σ’ αυτή τη ζωή και μου λέει:
«Έλα να με πας μια βόλτα».

Τον παίρνω αγκαζέ και αντί να τον πάω με πήγε. Ήμασταν μαζί, έτσι νομίζω, όλη τη νύκτα. Ταξιδέψαμε σε πολλά μέρη, ήλθαμε και στο Μοναστήρι, πήγαμε και στα παιδιά.

Την άλλη μέρα το πρωί φύγαν όλα, θλίψεις, μελαγχολίες, στενοχώριες, λογισμοί, φύγαν όλα και ήλθε η γαλήνη, η ειρήνη, η χαρά, οι καλοί λογισμοί, λογισμοί ταπεινοί και συγχωρητικοί για όλους και για όλα και προ πάντων η χάραξη της παρά πέρα μοναχικής μου πολιτείας.

Ήταν επίσκεψη της Θείας Χάριτος διά του γέροντος Πορφυρίου, έτσι μου είπε ο διακριτικός Πνευματικός μου.

Είναι τρέλα που το λέω, αλλά ο Γέροντας μου είπε: «Να γίνεις τρελός ρε» και αυτή ήταν μια από τις τελευταίες του συστάσεις, ίσως και η τελευταία.

Ο Θεός να με φωτίσει να καταλάβω τι εννοούσε…


Από το βιβλίο «Θαυμαστά γεγονότα και συμβουλές του Γέροντος Πορφυρίου» των εκδόσεων, η Μεταμόρφωση του Σωτήρος, Μήλεσι.

Στέλιος Κούκος: Άγιος Πορφύριος, Με τα φτερά της απλότητας και της απαλότητας στον άλλο έρωτα που δεν έχει χορτασμό!

Άγιος Πορφύριος (1906-1991).

Ο άγιος Πορφύριος κάθε 2 Δεκεμβρίου μας στέλνει ένα θερμό χαιρετισμό για το φθινόπωρο που τελειώνει, για τον χειμώνα που επίκειται και τις γιορτές του Δωδεκαημέρου που έρχονται!

Ο χαρούμενος αυτός φωτογενής (ο αναγεννημένος από το φως), αλλά και φωτοειδής (όμοιος με το φως) μέσα και έξω λαμπρύνει την μέρα αυτή, αφού είναι ημέρα της κοιμήσεώς του, αλλά και της γεννήσεως του υπό άλλη μορφή.

Μια μέρα που μπορεί και ο ίδιος να είναι ένα με όλους μας, όπως ευχόταν, παρότρυνε, επαναλαμβάνοντας προφορικά, γραπτά, αλλά και ως τελευταία φράση και λέξεις του πριν κοιμηθεί το: «Ίνα ώσι εν»! Λόγια του ίδιου του Χριστού.

Μια αντίθετη πορεία από την πυρηνική σχάση η οποία απελευθερώνει μεγάλη ενέργεια! Αντίθετα εδώ έχουμε μια επιστροφή στο όλον!

Έτσι η πυρηνική σχάση μοιάζει να ωχριά ως προς τα αποτελέσματα! Τόσο τα ποσοτικά και ιδιαίτερα τα ποιοτικά, αν όχι και τα ποιητικά: «Όποιος θέλει να γίνει χριστιανός, πρέπει πρώτα να γίνει ποιητής. Αυτό είναι! Πρέπει να πονάεις. Ν’ αγαπάεις και να πονάεις. Να πονάεις γι’ αυτόν που αγαπάεις» (άγιος Πορφύριος)!

Συνέχεια εδώ
http://www.pemptousia.gr/?p=387196

Όποιος άνθρωπος θέλει να γίνει χριστιανός, πρέπει πρώτα να γίνει ποιητής - Άγιος Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης

Ο Άγιος Πορφύριος  ο Καυσοκαλυβίτης  (κατά κόσμον Ευάγγελος Μπαϊρακτάρης, 7 Φεβρουαρίου 1906 - 2 Δεκεμβρίου 1991), ήταν ιερομόναχος που έζησε κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα και έγινε ευρέως γνωστός για το βίο και το έργο του, από νεαράς ηλικίας. Αγιοκατατάχθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο στις 27 Νοεμβρίου 2013. (Βλ. εδώ) Για τον άγιο βίο του βλ. εδώ.


Ἰχνηλάτης τῶν πάλαι πατέρων γέγονας,
Ἁγιωνύμου τοῦ Ὄρους ἀσκήσας Σκήτῃ σεπτῇ,
Τριάδος τῆς Ζωαρχικῆς, τῶν Καυσοκαλυβίων,
ἄβυσσος θείων δωρεῶν, λυτήρ δεινῶν ἀσθενειῶν,
ἐδείχθης ὦ θεοφόρε. Πορφύριε οἰκουμένης, πάσης,
ποιμήν ἡμῶν καί στήριγμα. Το Απολυτίκιο 2 Δεκ
Όποιος θέλει να γίνει χριστιανός, πρέπει πρώτα να γίνει ποιητής

Η ψυχή του χριστιανού πρέπει να είναι λεπτή, να είναι ευαίσθητη, να είναι αισθηματική, να πετάει, όλο να πετάει, να ζει μες στα όνειρα. Να πετάει μες στ' άπειρο, μες στ' άστρα, μες στα μεγαλεία του Θεού, μες στη σιωπή.

Όποιος θέλει να γίνει χριστιανός, πρέπει πρώτα να γίνει ποιητής. Αυτό είναι! Πρέπει να πονάς. Ν' αγαπάς και να πονάς. Να πονάς γι' αυτόν που αγαπάς. Η αγάπη κάνει κόπο για τον αγαπημένο. Όλη νύχτα τρέχει, αγρυπνεί, ματώνει τα πόδια, για να συναντηθεί με τον αγαπημένο. Κάνει θυσίες, δε λογαριάζει τίποτα, ούτε απειλές, ούτε δυσκολίες, εξαιτίας της αγάπης. Η αγάπη προς το Χριστό είναι άλλο πράγμα, απείρως ανώτερο.

Και όταν λέμε αγάπη, δεν είναι οι αρετές που θ' αποκτήσουμε αλλά η αγαπώσα καρδιά προς το Χριστό και τους άλλους. Το καθετί εκεί να το στρέφουμε. Βλέπουμε μια μητέρα να έχει το παιδάκι της στην αγκαλιά, να το φιλάει και να λαχταράει η ψυχούλα της. Βλέπουμε να λάμπει το πρόσωπό της, που κρατάει το αγγελούδι της. Όλ' αυτά ο άνθρωπος του Θεού τα βλέπει, του κάνουν εντύπωση και με δίψα λέει: «Να είχα κι εγώ αυτή τη λαχτάρα στο Θεό μου, στο Χριστό μου, στην Παναγίτσα μου, στους αγίους μας!». Να, έτσι πρέπει ν' αγαπήσουμε τον Χριστό, τον Θεό. Το επιθυμείς, το θέλεις και το αποκτάς με την χάρι του Θεού.

Εμείς, όμως, έχουμε φλόγα για το Χριστό; Τρέχουμε, όταν είμαστε κατάκοποι, να ξεκουρασθούμε στην προσευχή, στον Αγαπημένο ή το κάνουμε αγγαρεία και λέμε: «Ω, τώρα έχω να κάνω προσευχή και κανόνα»; Τι λείπει και νιώθουμε έτσι; Λείπει ο θείος έρως. Δεν έχει αξία να γίνεται μια τέτοια προσευχή. Ίσως μάλιστα κάνει και κακό.

Αν στραπατσαρισθεί η ψυχή και γίνει ανάξια της αγάπης του Χριστού, διακόπτει ο Χριστός τις σχέσεις, διότι ο Χριστός «χοντρές» ψυχές δε θέλει κοντά Του. Η ψυχή πρέπει να συνέλθει πάλι, για να γίνει άξια του Χριστού, να μετανοήσει «έως εβδομηκοντάκις επτά». Η μετάνοια η αληθινή θα φέρει τον αγιασμό. Όχι να λες, «πάνε τα χρόνια μου χαμένα, δεν είμαι άξιος» κ.λπ., αλλά μπορείς να λες, «θυμάμαι κι εγώ τις μέρες τις αργές, που δε ζούσα κοντά στο Θεό». Και στη δική μου τη ζωή κάπου θα υπάρχουν άδειες μέρες. Ήμουνα δώδεκα χρονών, που έφυγα για το Άγιον Όρος. Δεν ήταν αυτά χρόνια; Μπορεί βέβαια να ήμουν μικρό παιδί, αλλά έζησα δώδεκα χρόνια μακράν του Θεού. Τόσα πολλά χρόνια!

Ακούστε τι λέει ο Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ
στο βιβλίο του «Υιέ μου δος μοι σην καρδίαν»:

«Κάθε εργασία σωματική και πνευματική, η οποία δεν έχει πόνο ή κόπο, ουδέποτε καρποφορεί γι' αυτό που την καταπιάνεται. Επειδή η Βασιλεία των ουρανών βιάζεται και «βιασταί αρπάζουσιν αυτήν», και λέγοντας βία εννοεί τη συνεχή επίπονη άσκηση του σώματος».

Όταν αγαπήσεις το Χριστό, κάνεις κόπο, αλλά ευλογημένο κόπο. Υποφέρεις, αλλά με χαρά. Κάνεις μετάνοιες, προσεύχεσαι, διότι αυτά είναι πόθος, θείος πόθος. Και πόνος και πόθος και έρωτας και λαχτάρα και αγαλλίαση και χαρά και αγάπη. Οι μετάνοιες, η αγρυπνία, η νηστεία είναι κόπος, που γίνεται για τον Αγαπημένο. Κόπος, για να ζεις τον Χριστό. Αλλ' αυτός ο κόπος δε γίνεται αναγκαστικά, δεν αγανακτείς. Ό,τι κάνεις αγγαρεία, δημιουργεί μεγάλο κακό και στο είναι σου και στην εργασία σου. Το σφίξιμο, το σπρώξιμο φέρνει αντίδραση. Ο κόπος για το Χριστό, ο πόθος ο αληθινός είναι Χριστού αγάπη, είναι θυσία, είναι ανάλυση. Αυτό ένιωθε και ο Δαβίδ: «Επιποθεί και εκλείπει η ψυχή μου εις τας αυλάς του Κυρίου». Ποθεί με λαχτάρα και λιώνει η ψυχή μου απ' την αγάπη του Θεού. Αυτό του Δαβίδ ταιριάζει με το στίχο του *Βερίτη που μ' αρέσει:

«Συντροφιά με τον Χριστό λαχτάρησα να ζήσω,
ως να φθάσει κι η στερνή στιγμή να ξεψυχήσω».

Χρειάζεται προσοχή και προσπάθεια, για να κατανοεί κανείς αυτά που μελετάει και να τα ενστερνίζεται. Αυτός είναι ο κόπος που θα κάνει ο άνθρωπος. Στην κατάνυξη, στη ζέση, στα δάκρυα θα μπει μετά χωρίς να κοπιάσει. Αυτά ακολουθούν, είναι δώρα Θεού. Ο έρωτας θέλει προσπάθεια. Με την κατανόηση των τροπαρίων και κανόνων και των Γραφών έλκεσαι ευφραινόμενος, μπαίνεις μέσα στην αλήθεια ευφραινόμενος. «Έδωκας ευφροσύνην εις την καρδίαν μου», όπως λέει ο Δαβίδ. Έτσι αυθόρμητα μπαίνεις στην κατάνυξη, αναίμακτα. Καταλάβατε;


Εγώ ο καημένος επιθυμώ ν' ακούω τα λόγια των Πατέρων, των ασκητών, τα λόγια της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης. Σ' αυτά θέλω να εντρυφώ. Αυτά καλλιεργούν το θείο έρωτα. Τα επιθυμώ και προσπαθώ, αλλά δεν μπορώ. Αρρώστησα και «το μεν πνεύμα πρόθυμον, η δε σαρξ ασθενής». Δεν μπορώ να κάνω μετάνοιες. Τίποτα. Επιθυμώ, έχω ζήλο και έρωτα να είμαι στο Άγιον Όρος και να κάνω μετάνοιες, να προσεύχομαι, να λειτουργώ και να είμαι μ' έναν ακόμη ασκητή. Είναι καλύτερο να είναι δύο. Το είπε ο ίδιος ο Χριστός: «Ού γαρ εισί δύο ή τρεις συνηγμένοι εις το εμόν όνομα, εκεί ειμί εν μέσω αυτών».


► Δείτε: Γιατί διαβάζουμε ποίηση;
Aπόσπασμα από το βιβλίο «Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου Βίος και Λόγοι». Εκδότης: Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής - Χρυσοπηγής, έτος 2003.

Το περιεχόμενο του βιβλίου προέρχεται από το αρχείο σημειώσεων και μαγνητοφωνήσεων δύο πνευματικών του τέκνων, σημερινών αδελφών της Μονής μας, των μοναχών Θεολήπτης και Θεοφρόνης, οι οποίες έζησαν κοντά στον Γέροντα επί τρεις δεκαετίες. Οι δύο αδελφές, ήδη από την αρχή της πνευματικής επικοινωνίας μαζί του και έχοντας συνειδητοποιήσει την αγιότητα του προσώπου του και τη μοναδικότητα της διδασκαλίας του, διέσωσαν με μεγάλη επιμέλεια και με τη δική του ευλογία τα λόγια του. Δημιουργήθηκε έτσι ένα ανεκτίμητο αρχείο με αυθεντικό και πρωτότυπο υλικό, που δίνει πιστή την εικόνα του προσώπου του οσίου Γέροντος.

Η Καθηγούμενη της Ιεράς Μονής Χρυσοπηγής Μοναχή Θεοξένη

*Ο Αλέξανδρος Γκιάλας (Ελάτα Χίου, 1915 – Αθήνα, 5 Μαΐου 1948) ήταν Έλληνας ποιητής, γνωστός με το φιλολογικό ψευδώνυμο «Γ. Βερίτης». Ο Γεώργιος Βερίτης ανήκει στους ποιητές του Μεσοπολέμου. Το Γεώργιος Βερίτης σημαίνει «σπορέας αληθινός». Το ψευδώνυμο επίθετο που υιοθέτησε στα χριστιανικά γράμματα, προέρχεται από το λατινικό veritas/veritatis που σημαίνει αλήθεια (βλέπε Ευστρατίου Δ. Τσακαλώτου, «LEXICON LATINO-GRAECUM», Επικαιρότητα χ.χ. 4η έκδοση σ. 752), ενώ το όνομα βαπτιστικό Γεώργιος, όπως γνωρίζουμε έχει τις ρίζες του στην λέξη γεωργία.

by Αέναη επΑνάσταση | Sophia-Ntrekou.gr

Περισσότερα: Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης, Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ

► Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης: Πνευματική Διαθήκη και Αγιοκατάταξη
► Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης ο Διορατικός και Θαυματουργός
► Ο Γέρων Πορφύριος υπήρξε ένας σύγχρονος Στάρετς της ελληνικής Ορθοδοξίας

ΠΗΓΗ:https://www.sophia-ntrekou.gr/2021/11/porfyrios-poiHtHs.html?m=1
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Πώς ο όσ. Πορφύριος συναντούσε από το Μήλεσι τον όσ. Σωφρόνιο στο Έσσεξ

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Οι όσιοι Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης (αριστερά) και Σωφρόνιος του Έσσεξ.

[Γράφει ο δρ. Κλείτος Ιωαννίδης]: Χάρη στο διορατικό χάρισμά του ο Γέρων Πορφύριος γνώριζε και τη μορφή ενός άλλου μεγάλου Γέροντος των ημερών μας, του Ρώσσου Γέροντος Σωφρονίου, κτίτορος και Προηγουμένου της Ιεράς Μονής του Τιμίου Προδρόμου στο Έσσεξ της Βρεπανίας, ο οποίος, ανάμεσα στ’ άλλα βιβλία, έγραψε και το παγκόσμια γνωστό και μεταφρασμένο σε πολλές γλώσσες ο Γέροντας Σιλουανός.

Κοντά στο Γέροντα Σιλουανό, ο όποιος, όπως είναι γνωστό, ανακηρύχθηκε άγιος το 1989, ο Γέρων Σωφρόνιος είχε ζήσει εννέα ολόκληρα χρόνια. Όπως, λοιπόν, ο ίδιος ο Γέρων Σωφρόνιος μας είπε το Νοέμβριο του 1990 όταν είχαμε τη μεγάλη ευλογία να τον συναντήσουμε και να συνομιλήσουμε μαζί του στο Έσσεξ συναντιόνταν οι δύο Γέροντες κάθε βράδυ στις προσευχές τους και γνώριζαν πολύ καλά ο ένας τη μορφή του άλλου, χωρίς ποτέ να έχουν δει ο ένας τον άλλο με τους φυσικούς οφθαλμούς τους.

Ούτε ο Γέρων Πορφύριος είχε δει ποτέ το Γέροντα Σωφρόνιο, ούτε ο Γέρων Σωφρόνιος είχε πάει ποτέ στο Γέροντα Πορφύριο. Τη συγκλονιστική αυτή περιγραφή μας έκανε ο Γέρων Σωφρόνιος, στην παρουσία του Ηγουμένου της Μονής στο Έσσεξ αρχιμανδρίτου Κυρίλλου, του πνευματικού της Μονής ιερομονάχου Ζαχαρίου και τριών άλλων εν Χριστώ αδελφών από την Κύπρο.
«Kαι εξήγγειλαν τοις λαοίς ότι ουκ απέθαναν, αλλά ζώσιν εις τον αιώνα, και διηγήσαντο τοις εν σαρκί τα μαρτύρια του Κυρίου, του στεφανώσαντος αυτούς».

Προσθήκη της β’ έκδοσης

Στην προσπάθειά μας να βελτιώσουμε τη δεύτερη αυτή έκδοση, γράψαμε σ’ όλους τους συνεργάτες του βιβλίου και στο Γέροντα Σωφρόνιο, ο όποιος, λόγω προκεχωρημένου γήρατος, ανέθεσε σ’ ένα υποτακτικό του ιερομόναχο να μας γράψει επί λέξει τα ακόλουθα:

Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης

του Παναγιώτη Μπουρδάλα

Καλημέρα. 

Σήμερα εορτάζει ένας σύγχρονος δικός μας Άγιος. 

Ο άνθρωπος των βασανισμένων γονιών, των προβληματισμένων ερωτευμένων, των εγκλωβισμένων πορνών, των καρκινοπαθών, των αγωνιζομένων ανθρώπων, των μοναχών που το σώμα τους είναι στη νηπτική και ασκητική βιωτή, αλλά η πολιτεία τους στα κοινωνικά ζητήματα. 

Ας έχουμε την ευχή του και ας ακολουθούμε το παράδειγμά του. Ως Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης γράφτηκε στο αγιολόγιο της ορθόδοξης εκκλησίας πρόσφατα... Υ. Γ. Γεννήθηκε στις 07.02.1906 και πήρε το όνομα Ευάγγελος Μπαιρακτάρης. Έγινε μοναχός μικρόσχημος με το όνομα Νικήτας σε ηλικία 14 ετών, ενώ είχε πάει κρυφά στα Καυσοκαλύβια από 12 ετών. Σε ηλικία 20 ετών έγινε ιερέας στην Κύμη με το όνομα Πορφύριος.

 Εφημέριος στην Πολυκλινική Αθηνών έγινε το 1940. Το 1955 εγκαταστάθηκε στα Καλλισια Αττικής, ενώ από το 1979 στο Μήλεσι. Το 1991 ξαναγύρισε στα Καυσοκαλύβια για να πεθάνει ταπεινά. 

Κοιμήθηκε στις 2.12.1993. Αγιοκατατάχτηκε στις 27.11.2013

Φ. Σχοινᾶς: Ὁ ἅγιος Πορφύριος καί ἡ ἀρχαία ἑλληνική γλῶσσα

Φώτης Σχοινᾶς

 

  Ὁ ἅγιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης εἶναι ἕνας σύγχρονος ἅγιος καὶ μάλιστα ἕνας ἀπὸ τοὺς μεγαλύτερους ἁγίους ὅλων των ἐποχῶν, ὅπως ἀποφάνθηκε σύγχρονος ἐπίσκοπος. Ὄχι ἕνας ἁπλὸς ἅγιος, ἀλλὰ ἕνας ἅγιος σχεδὸν πάνσοφος μὲ τὴ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὅπως ἔχει γραφεῖ «ὁ πατὴρ Πορφύριος κατεῖχε νοῦ δυνάμενο νὰ ὑπερίπταται πάνω ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς καὶ νὰ κατέρχεται ἕως τὶς ἀβύσσους, νοῦ παντοδύναμο μὲ τὴ Θεία Δύναμη, παντεπόπτη μέσα στὸ θεῖο Φῶς, παντογνώστη μέσα στὴν ἔνθεη Γνώση. Μὲ τὴν ἐνορατική του δύναμη, τὰ τοῦ ἀνθρώπου, τὰ ὁποῖα δὲν γνωρίζει “εἰ μὴ τὸ πνεῦμα τὸ τοῦ ἀνθρώπου”, ἐκεῖνος τὸ γνώριζε μὲ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ». (Χρυσοστόμου Μοναχοῦ Διονυσιάτου, Θεὸς Λόγος καὶ ἀνθρώπινος λόγος, Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Διονυσίου, Ἅγιον Ὅρος 1998, σελ. 449).

Ἀποτελεῖ ξεχωριστὸ ἐνδιαφέρον λοιπὸν νὰ δοῦμε τὶς ἀπόψεις ἑνὸς τόσο θεοφωτίστου νοῦ γιὰ τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ γλώσσα.Νομίζω ἀναγκαῖο νὰ σημειώσω ὅτι παρουσιάζω μόνον ὅσες ἐγὼ ἐγνώρισα καὶ αὐτὲς ἐλλειπτικὰ λόγω στενότητος χώρου. Μπορεῖ νὰ ὑπάρχουν καὶ ἄλλες, ἐξίσου ἢ περισσότερο ἐνδιαφέρουσες.

Ὁ ἅγιος Πορφύριος θεωρεῖ πολὺ σημαντικὸ πράγμα τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ γλώσσα. Καὶ τοῦτο γιατὶ σὲ αὐτὴ τὴ γλώσσα ἔχουν γραφεῖ πρωτογενὼς πολὺ σπουδαία πράγματα καὶ βαθιὰ νοήματα καὶ κυρίως γιατὶ σὲ αὐτὴ τὴ γλώσσα διετυπώθη πρωτογενὼς τὸ σωτηριολογικὸ μήνυμα τοῦ Χριστιανισμοῦ. Θεωρεῖ ὅτι ἡ τυχὸν ἐγκατάλειψή της συνεπάγεται μεγάλη πνευματικὴ πτώχευση καὶ ἔνδεια. Ὠσαύτως εἶναι τῆς γνώμης ὅτι τὰ παιδιὰ ἔπρεπε νὰ μαθαίνουν τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ γλώσσα: «Ἡ γλώσσα εἶναι σπουδαῖο πράγμα. Ἔχουν πεῖ τόσο βαθιὰ πράγματα σ- αὐτὴ τὴν γλώσσα καὶ δὲν πρέπει ἐμεῖς νὰ τὴν ἀφήσουμε, γιατὶ θὰ φτωχύνουμε πολύ. Θὰ καταργηθοῦν ὅλα, ἀλλὰ ὕστερα ἀπὸ χρόνια οἱ ἄνθρωποι θὰ ἀναζητήσουν πάλι τὴν παλιὰ γλώσσα καὶ τὰ κείμενα ἐκεῖνα. Γιατὶ θὰ κουραστοῦν, θὰ ἀδειάσουν. Ἡ λέξη ποὺ χρησιμοποιεῖ ὁ παλιὸς ἔχει σημασία. Ἡ φράση “μέσα στὸν Χριστὸ” διαφέρει ἀπὸ τὴν φράση “ἐν τῷ Χριστῷ” ἢ “ἐν Χριστῷ” καὶ ἂς φαίνεται ὅτι εἶναι τὸ ἴδιο. Λοιπόν, ἔπρεπε νὰ συνεχίσουν νὰ μαθαίνουν τὰ ἀρχαῖα τὰ παιδιὰ καὶ οἱ λογοτέχνες, οἱ ποιητὲς ἂς ἔγραφαν στὴν νέα, ὅπως θέλουν, καὶ ἂς τοὺς διαβάζουν τὰ παιδιὰ καὶ ὅλοι. Ἐκείνη τὴν γλώσσα ὅμως νὰ μὴν τὴν ἀφήναμε, δὲν ἔπρεπε. Φτωχαίνουμε πολὺ» (Μαθητεύοντας στὸν Γέροντα Πορφύριο, ἐκδ. Σταμούλη, Ἀθήνα 2011, σελ. 289-290. Ἐπίσης βλ. Ἄννας Κωστάκου, Συνομιλώντας μὲ τὸν Γέροντα Πορφύριο, 2η ἔκδοση, ἐκδόσεις Ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος, Μήλεσι 2014, σελ. 103-104). Αὐτὸ ποὺ ἐμφαντικῶς τονίζει ὁ θεοφώτιστος Γέροντας εἶναι ὅτι φτωχαίνουμε πολὺ πνευματικὰ μὲ τὴν ἐγκατάλειψη τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γλώσσας.

Ένας ησυχαστής του Αγίου Όρους στην καρδιά της πόλης: π. Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης (1906-1991)

Θανάσης Ν. Παπαθανασίου 

Η θεολογική μελέτη της ζωής και της διδασκαλίας συγχρόνων προσώπων του εκκλησιαστικού στερεώματος είναι μιαιδιότυπη άσκηση1. Θα την ονόμαζα "άσκηση στη συνάντηση με το σήμερα", υπό την έννοια ότι πασχίζεις να διακρίνεις ποια ρεύματα συνθέτουν την τρέχουσα συγκυρία, να αφουγκραστείς τι ιδιαίτερο κομίζει κάθε παρουσία, να διαγνώσεις συγκλίσεις και αποκλίσεις, να νοήσεις τη θεολογία ως ζωντανή πράξη. Όλα αυτά έχουν κόπο άσκησης στη μαθητεία και στην ευθυκρισία, κόπο στον οποίον υποχρεούνται μεν όλοι οι βαπτισμένοι, αλλά τον οποίον αντιστρατεύεται ο μορφέαςτων μονομερειών και της αυτοδικαίωσης.

Ομολογώ ότι την πρόσκληση για πραγμάτευση του θέματος την αποδέχτηκα με αμφιθυμία: Από τη μια, βλέπω το εν λόγω θέμα ως πρόκληση γοητευτική, καθ’ όσον σχετίζεται με διαχρονικά ζητήματα της εκκλησιαστικής αποστολής. Από την άλλη, το νιώθω ως διακινδύνευση, ως ψηλάφηση πραγμάτων που με ξεπερνούν. Σχετίζεται, μάλιστα, με μιαν επί πλέον, ιδιαίτερη δυσκολία. Ο γέροντας Πορφύριος δεν δημοσιοποίησε σχεδόν κανένα δικό του γραπτό κείμενο2. Στη διάθεσή μας έχουμε μαρτυρίες αυτοπτών και αυτηκόων, οι οποίες, όμως, φυσικώ τω λόγω, εμφανίζουν εξαιρετική ανομοιογένεια. Μια σφαιρική ανάγνωσή τους δίνει την αίσθηση ότι σε κάποιες εξ αυτών όντως αποτυπώνεται η οπτική του γέροντα, σε άλλες, όμως, ότι γενικεύονται αδιάκριτα θέσεις τις οποίες ο ίδιος διατύπωσε κατά περίπτωση ή (ακόμη χειρότερα) ότι τα λόγια του χρησιμοποιούνται έτσι ώστε απλώς να επιβεβαιώνουν πεποιθήσεις του αφηγητή!

Με την ευκαιρία της αναγνώρισης της αγιότητας του Γέροντα. Γράφει η Μάρω Σιδέρη για τον Άγιο Πορφύριο.

Κοιτάζω και ξανακοιτάζω την εικόνα του Γέροντα Πορφυρίου - του Αγίου Πορφυρίου, όπως ακούω να τον λένε οι πιστοί ολόγυρά μου. Κοιτάζω την αγιογραφία του με το φωτοστέφανο και νοιώθω ανόητη. Θεέ μου πόσο ανόητη! Ήταν Άγιος λοιπόν εκείνος ο γέροντας που με υποδεχόταν χωρίς να μιλά όταν έμπαινα στο κελάκι του τρομαγμένη; Ήταν άγιος εκείνο το γλυκό, υπομονετικό γεροντάκι που σεβάστηκε πάντα την άρνησή μου να ακούω συμβουλές τύπου Κατηχητικού και δε μου έδωσε ποτέ καμιά τέτοια συμβουλή; Ήταν Άγιος λοιπόν! Κι εγώ νοιώθω ανόητη γιατί πάντα ήξερα ότι ήταν Άγιος, κι όμως τον φοβόμουν.

Ένα παιδί ήμουν όταν τον γνώρισα, με όλα τα θέματα που έχει ένα παιδί που μπαίνει σε μια άγρια μαύρη εφηβεία. Ένα παιδί, μεγαλωμένο με χριστιανικές αρχές που όμως ήθελε να τις γκρεμίσει γιατί δεν του άρεσαν, δεν το ικανοποιούσαν, το καταπίεζαν. Τέτοιο παιδί ήμουν όταν γνώρισα το Γέροντα, γι' αυτό και καταπιεζόμουν όταν έπρεπε να ακολουθήσω την οικογένειά μου που λαχταρούσε να τον επισκεφτεί. Εκείνα τα Κυριακάτικα μεσημέρια όταν έπρεπε να βγάλω τα αγαπημένα μου τζιν και να φορέσω τη φούστα για να πάω να του φιλήσω το χέρι με εξόργιζαν. Τη θυμάμαι αυτή την οργή που έσκαγε μέσα μου σιωπηλά - γιατί δεν τολμούσα να πω ότι δεν ήθελα να τον δω. Δεν τολμούσα γιατί μέσα μου ήξερα ότι ήταν Άγιος - πώς να αρνηθώ την ευχή ενός τέτοιου ανθρώπου; Κι από την άλλη τον φοβόμουν που ήταν Άγιος.

Στην αρχή φοβόμουν γιατί ένοιωθα ότι ήξερε τις σκέψεις και τις πράξεις μου και έτρεμα μην τις αποκάλυπτε στη μαμά μου... Κι όταν κατάλαβα ότι δεν αποκάλυπτε τίποτα, πάλι τον φοβόμουν γιατί πίστευα ότι με έκρινε για όσα είχα κάνει, όσα είχα πει, για ότι ήμουν, ότι δε με ενέκρινε για φιλαράκι του - και γιατί να το έκανε άλλωστε; Είχε ήδη εγκρίνει για φιλαράκια του την αδερφή μου, τη μαμά μου, το μπαμπά μου. Σ' εκείνους μιλούσε, τους καλωσόριζε, τους έδινε το σταυρό που κρατούσε στο χέρι να τον φιλήσουν. Σε μένα δεν το έκανε... δεν άπλωνε το χέρι να του το φιλήσω... πλησίαζα μόνη μου, τρομαγμένη, καταπιέζοντας τον εαυτό μου να το κάνω και πάντα έφευγα με τρόμο ότι δεν με είχε δεχτεί.