Θεοφάνης Τάσης: Τεχνητή Νοημοσύνη

Ο Θεοφάνης Τάσης αναλύει το ζήτημα της τεχνητής νοημοσύνης και τις χρήσεις του τόσο στο σήμερα, όσο και μελλοντικά.

Ο Θεοφάνης Τάσης και Ιωάννου Τσιβάκου στο Οικονομικό Φόρουμ Δελφών 2024

Δαμάζοντας την τεχνητή νοημοσύνη: Μπορούμε να δημιουργήσουμε ηθικές μηχανές;

Ο Θεοφάνης Τάσης στο Hellenic Experience Center

Στα 'Ακρα - «Θεοφάνης Τάσης, Λέκτωρ Φιλοσοφίας» | 01/01/2020 | ΕΡΤ

Τι είναι η πληθωριστική ελευθερία του ανθρώπου; Μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι σήμερα στην εικονιστική κοινωνία μας ότι στο μέλλον δεν θα υποδουλωθούμε στα ρομπότ; Τι είναι ο υπερανθρωπισμός της Σίλικον Βάλλευ; Μπορεί ο ψηφιακός ανθρωπισμός να μας εξασφαλίσει την αυτονομία μας έναντι των αλγορίθμων αλλά και της ψηφιακής μας εικόνα εαυτού; Ο λέκτωρ Φιλοσοφίας Θεοφάνης Τάσης έρχεται ΣΤΑ ΑΚΡΑ με τη Βίκυ Φλέσσα ανήμερα Πρωτοχρονιά, την Τετάρτη 1 Ιανουρίου 2020 στις 8 το βράδυ στην ΕΡΤ2, και στοχάζεται μαζί μας για τη νέα ψηφιακή εποχή που έχει ήδη ανατείλει. Παρουσίαση, αρχισυνταξία, δημοσιογραφική επιμέλεια: Βίκυ Φλέσσα

Χρύσανθος Τάσσης: «Το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να κεφαλαιοποιήσει την αλλαγή του κομμ

Ο Χρύσανθος Τάσσης, επίκουρος καθηγητής Κοινωνικής Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης με εστίες ερευνητικού ενδιαφέροντος στην Πολιτική Κοινωνιολογία και το Ελληνικό Πολιτικό Σύστημα, γνωρίζει πολύ καλά τον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας. Προσπαθήσαμε στη συζήτησή μας να ερμηνεύσουμε το εκλογικό αποτέλεσμα για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ, τις προοπτικές της κεντροαριστεράς, το ρόλο που παίζουν κρίσιμες, αντινομικές ή απλώς ανεδαφικές ιστορικοποιήσεις του πρόσφατου παρελθόντος από τα δρώντα συλλογικά υποκείμενα.

Τελείωσε ο δεύτερος γύρος των εσωκομματικών εκλογών του ΠΑΣΟΚ σε μία συγκυρία όπου το κόμμα-ανταγωνιστής, o ΣΥΡΙΖΑ, δεν λέει να ολοκληρώσει την κατηφόρα του. Πώς είδες το αποτέλεσμα, ήταν αναμενόμενο;

Το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο γιατί υπήρξαν δύο βασικά χαρακτηριστικά. Το πρώτο είναι ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης είχε τα κεντρικά γραφεία του ΠΑΣΟΚ και αυτό του έδινε πλεονέκτημα. Αυτό είναι πολύ βασικό στη στρατηγική των κομμάτων και δείχνει και την έλλειψη γνώσεων του πολιτικού προσωπικού για τα πολιτικά κόμματα. Δηλαδή, το ποιος έχει τα κεντρικά γραφεία παίζει σημαντικό ρόλο στο να κερδηθεί μια εσωκομματική σύγκρουση. Το γεγονός πως ο Ανδρουλάκης ήταν εν ενεργεία πρόεδρος και το γεγονός ότι έδρευε εκεί ήταν το πλεονέκτημά του. Δεύτερον, οι τρεις υποψήφιοι οι οποίοι ουσιαστικά προκάλεσαν τις εκλογές (Γερουλάνος, Διαμαντοπούλου, Κατρίνης) τη δεύτερη Κυριακή στήριξαν τον Νίκο Ανδρουλάκη. Δηλαδή, δεν μας έκαναν σοφότερους οι εκλογές αυτές, αλλά το ΠΑΣΟΚ μπήκε σε μια εσωκομματική δίνη για τέσσερις μήνες, με τελικό αποτέλεσμα οι υποψήφιοι αυτοί στο δεύτερο γύρο να ακυρώσουν τον εαυτό τους πολιτικά. Γιατί όταν αμφισβητείς την ηγεσία πρέπει στο δεύτερο γύρο να υποστηρίξεις τον ανταγωνιστή της ηγεσίας. Πιστεύω, επίσης, ότι μεγάλος νικητής, εκτός από τον Νίκο Ανδρουλάκη, ήταν και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Διότι τέσσερις μήνες, μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ και το δικό του πραγματικό πρόβλημα, τα φώτα βρίσκονται σε αυτά τα δύο κόμματα κι όχι στη ΝΔ που κυβερνάει χωρίς αντιπολίτευση, παρόλο που συρρικνώθηκε από το 41% στο 28%.

Να ρωτήσω και αντιστρόφως. Για ποιο λόγο δεν μπόρεσε τουλάχιστον να πλησιάσει τη νίκη ο Δούκας, ο οποίος φαινόταν να έρχεται με πολιτική φόρα, με ένα μήνυμα σχετικής ανανέωσης με τον ίδιο ως νέο πρόσωπο που προσπαθούσε να οριστεί αριστερότερα των συνυποψηφίων του;

Γι’ αυτό ακριβώς που είπες, γιατί φάνηκε να εκφράζει μια αριστερότερη στροφή στο ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ όμως είναι ένα κεντροδεξιό, νεοφιλελεύθερο κόμμα ιδεολογικά. Οργανωτικά είναι ένα “ανοιχτό κόμμα” κατά τα πρότυπα του 2004 επί Παπανδρέου και με μια στρατηγική η οποία είναι πιο κοντά στη Νέα Δημοκρατία παρά στην Αριστερά. Από το 2011, το ΠΑΣΟΚ συγκυβέρνησε κυρίως με τη Νέα Δημοκρατία, μαζί με ΛΑΟΣ και ΔΗΜΑΡ. Υπενθυμίζω πως από το 2013 ο Νίκος Ανδρουλάκης ήταν γραμματέας. Το ΠΑΣΟΚ κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, είναι ένα κεντροδεξιό κόμμα και ο Δούκας, ως πρωσοποποίηση της μετακίνησής του προς την κεντροαριστερά, δεν γινόταν να κερδίσει, καθώς ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ είναι κεντροδεξιός και το ίδιο και τα στελέχη του.

Τώρα ο Ανδρουλάκης φαίνεται ότι έχει περισσότερο από το μαχαίρι και το καρπούζι. Δηλαδή, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να προκύψει ως νέος αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ή τέλος πάντων ένας άνθρωπος που αναμένει να γίνει αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αν όχι Πρωθυπουργός. Είναι έτσι;

Υπερανθρωπισμός και μετανθρωπισμός – Το βιβλίο του Θ. Τάση

 ΑΝΔΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΚΗΣ

Ένα βιβλίο αναφοράς που κυκλοφόρησε τον περασμένο Δεκέμβριο άνοιξε και στην Ελλάδα τη συζήτηση που διεξάγεται εδώ και δεκαετίες στις ΗΠΑ αλλά και στην Ευρώπη:  υπερανθρωπισμός και μετανθρωπισμός. Πρόκειται για την
ενδιαφέρουσα και εξαντλητικά κατατοπιστική φιλοσοφική μελέτη του καθηγητή Σύγχρονης Πρακτικής Φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο Alpen-Adria και επισκέπτη καθηγητή στο πανεπιστήμιο St. Gallen Θεοφάνη Τάση. Το βιβλίο του Τάση φέρει τίτλο “Φιλοσοφία της ανθρώπινης αναβάθμισης” (εκδόσεις Αρμός).

Σ’ αυτό το βιβλίο παρουσιάζει τη φιλοσοφική γενεαλογία του ανθρώπινου πόθου για την αθανασία από το “Έπος του Γκιλγκαμές” έως τις ημέρες μας. Με τη “Φιλοσοφία της ανθρώπινης αναβάθμισης” ο Θεοφάνης Τάσης ολοκληρώνει μια φιλοσοφική τριλογία (“Η επιμέλεια του εαυτού στην εικονιστική Κοινωνία και Ψηφιακός Ανθρωπισμός”, εκδόσεις Αρμός) με την οποία εισηγείται μια φιλοσοφία της ανθρώπινης αναβάθμισης υπό το πρίσμα ενός ψηφιακού ανθρωπισμού με σκοπό την διαφύλαξη της ανθρωπινότητας και της συνέχειας της ανθρωπότητας στην παρούσα μορφή της.

Σε ό,τι αφορά τα σύγχρονα φιλοσοφικο-πολιτικά ρεύματα προβληματισμού και θεώρησης της ανθρώπινης αναβάθμισης ο Τάσης εξηγεί ότι υπάρχουν δύο αντίθετα ρεύματα που είναι πολύ ρευστά στο εσωτερικό τους, ο υπεραναθρωπισμός και ο μετανθρωπισμός που χωρίζονται κι αυτά σε διάφορες πυρηνικές τάσεις.

Υπερανθρωπισμός και Μετανθρωπισμός

Ο υπερανθρωπισμός κινείται μεταξύ φιλοσοφικής ανθρωπολογίας, φιλοσοφίας του νου και των τεχνοεπιστημών αιχμής, που έχουμε προαναφέρει, που θεωρείται ότι αποτελεί την ριζοσπαστική συνέχεια και ολοκλήρωση του ανθρωπισμού δια της τεχνικής, που όμως διατηρεί στο επίκεντρο τον άνθρωπο. Μέσα στη ρευστότητα των εκπροσώπων του και των ιδεών του, διακρίνονται δύο βασικά ρεύματα: Η ρωσική εκδοχή του, ο κοσμισμός που αναζητά μια σύζευξη θρησκείας και επιστήμης, όπου με βάση την πνευματικότητα και την αυτοσυνείδηση προτάσσει τη θέωση της ανθρωπότητας.

Η συνέχεια εδώ... Υπερανθρωπισμός και μετανθρωπισμός – Το βιβλίο του Θ. Τάση

Θεοφάνης Τάσης: «Η ανθρώπινη αναβάθμιση μέσω της τεχνικής θέτει σε κίνδυνο την ανθρωπινότητα»

 2149

Συνέντευξη με τον Θεοφάνη Τάση με αφορμή το πρόσφατο βιβλίο του «Φιλοσοφία της ανθρώπινης αναβάθμισης», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός. 

Του Κ.Β. Κατσουλάρη

Μιλώντας με τον Θεοφάνη Τάση αισθάνεσαι ότι βρίσκεσαι σε αγεωγράφητα νερά. Τα ζητήματα που πραγματεύεται στα βιβλία του έρχονται τρόπον τινά από το μέλλον, μόνο που το μέλλον αυτό βρίσκεται ήδη προ των πυλών. Οι τίτλοι ορισμένων από τα βιβλία του είναι ενδεικτικοί: «Πολιτικές του Βίου ΙΙ: Η Επιμέλεια Εαυτού στην Εικονιστική Κοινωνία» (Εκδόσεις Αρμός, 2017), «Ψηφιακός Ανθρωπισμός: Εικονιστικό Υποκείμενο και Τεχνητή Νοημοσύνη» (Εκδόσεις Αρμός, 2019), «Φιλοσοφία της ανθρώπινης αναβάθμισης», το τελευταίο, που υπήρξε και η αφορμή αυτής της κουβέντας. Ο πυρήνας της έρευνάς του έχει να κάνει με τα μεγάλα ηθικά και φιλοσοφικά ζητήματα που προκύπτουν από τις ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνολογία και γενικότερα στις θετικές επιστήμες, κατά τρόπο που επιτρέπουν στον άνθρωπο να επέμβει στην ίδια του τη φύση, σε βάθος και σε έκταση πρωτόγνωρες μέχρι σήμερα.

Τα ζητήματα που πραγματεύεστε σε αυτό το βιβλίο είναι για τους περισσότερους από εμάς ιδιαίτερα τολμηρά, περισσότερο για ταινία επιστημονικής φαντασίας. Ήδη ο όρος «ανθρώπινη αναβάθμιση» που έχετε στον τίτλο σας αντανακλά τη γλώσσα των υπολογιστών. Δεν ξεκινάμε ήδη, από την επιλογή των λέξεων, με μια πολύ τολμηρή παραδοχή;

Όχι μόνο τολμηρή, αλλά επίσης ενδεικτική της αντιανθρωπιστικής αντίληψης για τον άνθρωπο που χαρακτηρίζει όσους την προασπίζουν. Στο πλαίσιο της κριτικής που αναπτύσσω ενάντια στον υπερανθρωπισμό και στον τεχνικό μετανθρωπισμό επέλεξα ν’ αποδώσω τον αγγλικό όρο human enhancement ως ανθρώπινη αναβάθμιση ακριβώς για να καταδείξω πως οι προασπιστές της με βάση μια αναγωγιστική θεώρηση της ανθρώπινης φύσης και εμφορούμενοι από μια βλέψη πλήρους ελέγχου της και κυριαρχίας καταλήγουν όχι στην απελευθέρωση του ανθρώπου, όπως ευαγγελίζονται, αλλά στην πραγμοποίησή του. Ο μεν υπερανθρωπισμός, αποβλέποντας στην θέωση του ανθρώπου, ο δε τεχνικός μετανθρωπισμός, στοχεύοντας στη δημιουργία ενός μεταβιολογικού είδους που θα τον διαδεχθεί.

Ένα από τα προβλήματα σε αυτήν τη συζήτηση αντιλαμβάνομαι ότι εδράζεται στην ίδια τη δυσκολία να οριστεί η ανθρώπινη φύση. Τι πιστεύετε;

Όντως το ζήτημα της ανθρώπινης φύσης βρίσκεται στο επίκεντρο της προβληματικής για την τεχνική αναβάθμιση του ανθρώπου καθώς οι υπερανθρωπιστές υποστηρίζουν ότι το θεμελιώδες χαρακτηριστικό της είναι η ικανότητα για διαρκή αυθυπέρβαση και αυτοδημιουργία. Σε αυτή την συλλογιστική η ανθρώπινη αναβάθμιση μέσω της τεχνικής κατανοείται ως η βέλτιστη έκφραση της ανθρώπινης φύσης έτσι ώστε να είναι αναπόφευκτη, αποτελώντας συγχρόνως ηθικό καθήκον. Ωστόσο ο υπερανθρωπισμός όχι μόνο δεν ορίζει την ανθρώπινη φύση, εξαντλώντας την στην αυτοβελτίωση, αλλά επίσης την συγχέει με την ανθρωπινότητα. Ως ανθρωπινότητα, εννοώ χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φύσης όπως τον ορθό λόγο, την φαντασία, το συμπάσχειν, την αλληλεγγύη, την βοήθεια προς τρίτους, την ευγένεια, την καλή προαίρεση και την καλοσύνη. Με άλλα λόγια, αυτό που παραγνωρίζουν οι υπερανθρωπιστές είναι ότι η έννοια της ανθρωπινότητας έχει ένα αξιακό περιεχόμενο, το οποίο αποτελεί την προϋπόθεση για την ισότητα όλων των ανθρώπων, τον σεβασμό της αξιοπρέπειας και της διαφορετικότητας, την ανεκτικότητα, όπως ακόμη για την προστασία των ζώων και της φύσης. Υπό αυτό το πρίσμα υποστηρίζω στην «Φιλοσοφία της Ανθρώπινης Αναβάθμισης» ότι η ριζική ανθρώπινη αναβάθμιση θέτει σε κίνδυνο την ανθρωπινότητα και τη συνέχεια της ανθρωπότητας στην παρούσα μορφή τους.