Η είδηση «έσκασε» ξαφνικά την περασµένη Πέµπτη. «Ο Νίκος ∆ένδιας µεταβαίνει εσπευσµένα στο Κάιρο για να υπογράψει ΑΟΖ µε την Αίγυπτο».
Ο,τι δεν έγινε µέσα σε χρόνια έγινε αιφνιδιαστικά µέσα σε λίγες ώρες, επιτυγχάνοντας πολλά ταυτόχρονα: Στέλνοντας ένα ηχηρό µήνυµα αποφασιστικότητας προς την πλευρά της Τουρκίας του Ερντογάν, «κλείνοντας» (κατά τρόπο τµηµατικό προς το παρόν) µια χρονίζουσα ελληνοαιγυπτιακή εκκρεµότητα, «ενταφιάζοντας» το τουρκολιβυκό µνηµόνιο περί των θαλασσίων οριοθετήσεων, ενδυναµώνοντας τις σχέσεις µεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου και δηµιουργώντας νέα κεκτηµένα υπέρ της θωράκισης των ελληνικών συµφερόντων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, κεκτηµένα τα οποία όµως προς το παρόν αφήνουν «έξω» το Καστελόριζο, νοτίως του οποίου η Αγκυρα ενδεχοµένως να επιχειρήσει προκλήσεις το προσεχές διάστηµα.
Ελλάδα και Αίγυπτος προχώρησαν στις 6 Αυγούστου σε τµηµατική οριοθέτηση των µεταξύ τους θαλασσίων ζωνών στην περιοχή µεταξύ 26ου και 28ου µεσηµβρινού (για την ακρίβεια μεταξύ 26ου και 27 59′ 02.00”), σε µια περιοχή δηλαδή που εκτείνεται από την ανατολική Κρήτη έως και περίπου το µέσο της Ρόδου, νοτίως της Κάσου και της Καρπάθου, «κόβοντας» έτσι την παράνοµη οριοθέτηση στην οποία είχαν προχωρήσει τον περασµένο Νοέµβριο η Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν µε την πλευρά του Λίβυου Φαγιέζ αλ Σάρατζ.
Εκτός ελληνοαιγυπτιακής οριοθέτησης µένουν προς το παρόν, µε την προοπτική να αποτελέσουν τη βάση µελλοντικών οριοθετήσεων, οι ακτές της ανατολικής Ρόδου όπως και το νησιωτικό σύµπλεγµα της Μεγίστης (βλέπε Καστελόριζο), τις θαλάσσιες ζώνες νοτίως του οποίου ωστόσο η Τουρκία διεκδικεί ως κοµµάτι της καλούµενης «τουρκικής υφαλοκρηπίδας» στην Ανατολική Μεσόγειο.
- Ρεαλιστικά µιλώντας, η συµφωνία που υπεγράφη στις 6 Αυγούστου είναι ενδεχοµένως η «καλύτερη» που θα µπορούσε να επιτευχθεί στην παρούσα φάση. Αθήνα και Κάιρο συζητούσαν άλλωστε εδώ και χρόνια επί τη βάσει µιας τµηµατικής οριοθέτησης που θα αφήνει προσωρινά έξω το Καστελόριζο.
Πρακτικά, ωστόσο, πρόκειται για µια συµφωνία που «ακυρώνει» µεν το τουρκολιβυκό µνηµόνιο, το οποίο έφτανε έως και την Κρήτη, αλλά όχι και τις διεκδικήσεις της Τουρκίας όπως εκείνες αποτυπώνονται ανατολικά του 28ου µεσηµβρινού.
Πρόκειται, µε άλλα λόγια, για µια συµφωνία την οποία καλωσορίζουµε, εν έτει 2020 και δικαίως, ως «απάντηση» στο τουρκολιβυκό µνηµόνιο, αλλά ενδεχοµένως να απορρίπταµε πριν από τον Νοέµβριο του 2019 ως δυνητικά «υπονοµευτική» της επήρειας που θα µπορούσε να έχει το Καστελόριζο σε µια µελλοντική οριοθέτηση.
«Μετά την υπογραφή της συµφωνίας µας, το ανύπαρκτο µνηµόνιο Τουρκίας-Λιβύης έχει καταλήξει εκεί που ανήκε από την πρώτη στιγµή: στον κάλαθο των αχρήστων» δήλωσε από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος ∆ένδιας από την Αίγυπτο, κάνοντας λόγο για µια «αµοιβαία επωφελή», «δίκαιη» και «υποδειγµατική συµφωνία», που «κατοχυρώνει το δικαίωµα και την επήρεια των νησιών µας σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ».
- Συνεχίζοντας, ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωµατίας χαρακτήρισε µάλιστα τη συµφωνία «δείγµα αποφασιστικότητας» αλλά και «ένδειξη της κοινής ανάγνωσης που υπάρχει από την Ελλάδα και την Αίγυπτο για τα όσα συµβαίνουν στην περιοχή µας».
Στο ίδιο πνεύµα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα υπογράµµιζε από τη Χάλκη, την οποία επισκέφθηκε, ότι «αναγνωρίζονται όλα τα δικαιώµατα των νησιών µας στις θαλάσσιες ζώνες τους», καλωσορίζοντας µια συµφωνία που, όπως είπε, «δηµιουργεί µια νέα πραγµατικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο» και «επαναφέρει τη νοµιµότητα στην περιοχή», τη νοµιµότητα «που επιχειρήθηκε να διασαλευθεί από το παράνοµο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό µνηµόνιο».
