Νά εἴμαστε “ἄνθρωποι τοῦ σταυροῦ”

Σύμφωνα μέ τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο, “Χριστιανός εἶναι ὁ ἄνθρωπος τοῦ σταυροῦ… Ὅποιος ἀγαπᾶ τήν ἀσφάλεια καί τίς ἡδονές τῆς παρούσης ζωῆς εἶναι ἐχθρός τοῦ σταυροῦ, αὐτοῦ τοῦ σταυροῦ πού ὁ χριστιανός ἀγαπᾶ καί σηκώνει μέ ὑπομονή γιά χάρη τοῦ Ἐσταυρωμένου του Κυρίου!…” 

Μέ ὑπόδειγμά μας τόν Χριστό καί ἀποκλειστικό σημεῖο ἀναφορᾶς τό Λόγο τοῦ Θεοῦ καί τήν Παράδοση, ἐπιλέγουμε ὁδό στενή καί τελθιμμένη. Χωρίς νά ὑπολογίζουμε συρμούς και προκαταλήψεις, ἀφοῦ “ὅποιος ὁμολογήσει γιά μένα ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, θά ὁμολογήσω κι ἐγώ γι’ αὐτόν ἐνώπιον τοῦ πατέρα μου στούς οὐρανούς. Κι ὅποιος μέ ἀρνηθεῖ ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, θά τόν αρνηθῶ κι ἐγώ ἐνώπιον τοῦ πατέρα μου στούς οὐρανούς”. (Ματθαῖος ι’ 32-33) 

 Χωρίς συμβιβασμούς και συναλλαγές μέ τό σύστημα τοῦ αἰῶνος τούτου. Στήν προσωπική μας ζωή, ἀλλά καί ὡς πολίτες γιά μιά κοινωνία ἐλεύθερη καί δίκαιη, στή βάση τῆς διασφάλισης τῆς ἀξιοπρεποῦς διαβίωσης τοῦ “ἐλαχίστου” πλησίον. 

Ὅπως ἔχει γράψει ὁ Μαρίνος Ἀντύπας, «…Ὁ Ἰησοῦς παραγγέλλει! Ἀγάπα τόν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. Εἶναι δύσκολο, νά ἀρνηθῆ τις ὅτι, ἄν ὁ Νόμος αὐτός ἐφαρμοσθῆ ποτέ, οἱ ἄνθρωποι θά ὦσιν ἀδελφοί καί ἡ χαρά καί τό μειδίαμα θά βασιλεύσωσι μεταξύ των, ἀντί τῶν δακρύων καί τοῦ αἵματος». 

Δέν ἀρθρογράφησε μόνο ἀπό ἕνα γραφεῖο. Πῆγε στή μαρτυρική τότε Θεσσαλία νά θέσει σέ ἐφαρμογή τό πρόγραμμά του, πληρώνοντας μέ τή ζωή του τήν ἔμπρακτη ἀγάπη πρός τόν “ἐλάχιστο” πλησίον, ὡς”ἄνθρωπος τοῦ σταυροῦ”.

Πόσοι, ἐνῶ δηλώνουν “Χριστιανοί”, ζοῦν καί πολιτεύονται ὡς ἐχθροί τοῦ σταυροῦ…

Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου

Χριστιανός σημαίνει μικρός Χριστός κι ὁ Χριστός εἶναι ὁ Ἐσταυρωμένος, ἄρα χριστιανός εἶναι ὁ ἄνθρωπος τοῦ σταυροῦ. Γι᾿ αὐτό εἶναι ἀνάρμοστο καί ξένο στόν χριστιανό νά ἀναζητᾶ τίς εὐκολίες καί τήν ἀνάπαυση.

14 Σεπτεμβρίου, του Σταυρού.

Θανάση Ν. Παπαθανασίου 

«Ἡ ματιά μας χρειάζεται νὰ στραφεῖ ἀκριβῶς σ’ αὐτὸν ποὺ ... κρεμᾶται ἐπὶ ξύλου. Εἶναι τὸ παράδοξο τοῦ Σταυροῦ. Γιατί ἄραγε ὁ Χριστὸς δὲν ἔμεινε ἀπέθαντος: Ἤ, γιατί δὲν πέθανε σὲ βαθιὰ γηρατειὰ ἕναν θάνατο ἤρεμο καὶ τιμημένο, περίπου σὰν αὐτὸν ποὺ ὀνειρεύεται ὁ Βάρναλης στὴ «Μάνα τοῦ Χριστοῦ», περιτριγυρισμένος ἀπὸ ἀγαπημένα πρόσωπα;  Τὸ κλειδὶ ἴσως βρίσκεται ἀκριβῶς ἐδῶ: Ὁ Χριστὸς ἦρθε γιὰ πόλεμο.  Ἦρθε γιὰ νὰ καταστρέψει τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου. Καὶ ἐνῶ εἶχε τὴν ἐξουσία νὰ μὴν πεθάνει κάν, πεθαίνει θάνατο μὲ τὰ πιὸ ἀκραῖα χαρακτηριστικά: θάνατο ὀδυνηρό, ἀτιμωτικὸ καὶ σὲ ἐγκατάλειψη. Γιατί: Διότι αὐτὴ εἶναι ἡ ἀνθρώπινη κατάσταση.  Ἂν ὁ Χριστὸς πέθαινε ἄλλον θάνατο τότε ἡ ἐνανθρώπησή του δὲν θὰ ἦταν πλήρης. Δὲν θὰ εἶχε προσλάβει τὴν πληρότητα τοῦ ἀνθρώπου, τὶς ἐσχατιὲς τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς, τὴν ἄβυσσο τοῦ παράλογου ποὺ τυραννᾶ τὸν ἄνθρωπο. 

Ὁ Χριστὸς φορτώθηκε ἑκούσια στὸν ἑαυτό του τὸ τραγικό, γιὰ νὰ διανοίξει στὸ τραγικὸ μιὰν ἐνδοχώρα τὴν ὁποία αὐτὸ ἀπὸ μόνο του δὲν ἔχει.  Ἂν τὸ τραγικὸ δὲν τὸ συναντήσει ὁ ἴδιος ὁ Θεός, ἂν ἐνδοχώρα δὲν γίνει ἡ ἴδια ἡ ζωὴ τοῦ Θεοῦ, τότε τὸ τραγικὸ θὰ εἶναι τὸ τέρμα τῶν πάντων. [...]

Τὸ ἐρώτημα, γιὰ ἀκόμη μιὰ φορά, εἶναι τί συνεπάγεται ἡ πίστη γιὰ τὴν καθημερινότητα, τὴν ὀδύνη, τὴν ἀδικία καὶ τὸ παράλογο ποὺ λυσσομανᾶ μέσα στὴν ἱστορία. Ἡ σταύρωση τοῦ Χριστοῦ τελικά εἶναι άραγε ἁπλῶς κάτι ποὺ ἔλαβε χώρα καὶ τελείωσε γιὰ νὰ τὴ διαδεχτεῖ ἡ Ἁνάσταση;  Ἢ μήπως ἡ σταύρωση συνεχίζεται καὶ ἀποτελεῖ μιὰ πραγματικότητα τῆς ἱστορίας, ὅσο ἡ ἱστορία συνεχίζει νὰ εἶναι τὸ πεδίο ἀναμέτρησης τῶν φιλόθεων καὶ ἀντίθεων δυνάμεων;

Ἡ Ἁνάσταση εἶναι τὸ μέλλον μας. Εἶναι τὸ ἔσχατο ποὺ εἰσβάλλει στὴν ἱστορία.  Ἁλλὰ τὴν Ἁνάσταση τὴν στοιχειώνει, τὴ συνοδεύει γιὰ πάντα ἡ σταύρωση, ὑπὸ τὴν ἔννοια ὅτι ἡ σταύρωση δείχνει τί λογῆς γεγονὸς εἶναι ἡ Ἁνάσταση, ὅτι δηλαδὴ δὲν εἶναι οἱοδήποτε ξαναζωντάνεμα, ἀλλὰ εἶναι ἡ νίκη τῆς θυσιαστικῆς Ἁγάπης ἐπὶ τοῦ θανάτου. Ὑπ’ αὐτὴ τὴν ἔννοια, ἡ σταύρωση δὲν εἶναι ἡ ἥττα, τὴν ὁποία διαδέχεται ἡ νίκη, ἀλλὰ εἶναι ἡ νίκη τὴν ὁποία διαδέχεται ἡ νίκη.  «Ἡ Ἁνάστασις», ἔχει ἐπισημάνει ὁ π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ, «ἀποκαλύπτει [...] καὶ συνεχίζει τὴ νίκη ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ [...].  Ἡ δύναμις τῆς Ἁναστάσεως εἶναι ἀκριβῶς “ἡ δύναμις τοῦ Σταυροῦ”».

Ο Τίμιος Σταυρός περιμένει να τον υψώσεις μέσα στην ήττα σου...

Του Μάνου Λαμπράκη 

Ο Τίμιος Σταυρός δεν υψώνεται πια στις αγορές. Δεν καταλαμβάνει τον κεντρικό χώρο της πόλης. Δεν ευλογεί τη συμβολή των οδών. Σήμερα, υψώνεται σε σιωπή — κάποιες φορές μόνο σε ένα προφίλ, σε ένα emoji, σε μία ντροπιασμένα ευσεβή ανάρτηση που χάνεται στο scroll. Ένα μικρό σταυρουδάκι, ανάμεσα σε stories, διαφημίσεις, κυνισμούς και θορύβους. Κι όμως, ακόμη κι έτσι, ο Σταυρός απομένει το μόνο ίχνος Αλήθειας σε ένα σύστημα που απορρίπτει κάθε νόημα για χάρη της ροής.

Το Facebook είναι ένα νεκροταφείο πληροφοριών. Είναι το ψηφιακό πεδίο όπου η ζωή δεν μαρτυρείται, αλλά εκτίθεται. Όπου το εγώ δεν σταυρώνεται, αλλά αυτο-επενδύεται. Στο Facebook δεν υψώνεται ο Σταυρός – υψώνεται το προφίλ. Δεν σταυρώνεται το θέλημα, αλλά ενισχύεται η εικόνα. Κι όμως, ακριβώς εκεί, στο πιο εικονικό τοπίο της ανθρωπότητας, ο Χριστός εξακολουθεί να δείχνει τα χέρια Του ανοικτά. Σαν πρόσκληση εσωτερικής αποσύνδεσης. Σαν χειρονομία απόλυτης προσφοράς. Χωρίς like.

Ο Σταυρός του Χριστού είναι η ριζική ακύρωση κάθε αυτοαναφορικότητας. Είναι η άρνηση του Εγώ ως κυρίαρχης μορφής. Είναι η απόλυτη Εκκένωση. Και σήμερα, στην εποχή των διαρκών αναρτήσεων, των επιμελημένων φωτογραφιών και των τεχνητών συναισθημάτων, το «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν… ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν» είναι το πιο σκληρό, το πιο επαναστατικό, το πιο αντι-πλατφορμικό μήνυμα που υπάρχει. Το Facebook σου επιτρέπει να δημιουργήσεις έναν εαυτό. Ο Χριστός σου ζητά να τον αποθέσεις.

Η παγκόσμιος ύψωσις του τιμίου και ζωοποιού σταυρού

Η παγκόσμιος ύψωσις του τιμίου και ζωοποιού σταυρού

Γράφει ο π. Γεώργιος Δορμπαράκης

«Ο Μέγας Κωνσταντίνος, ο πρώτος μεταξύ των χριστιανών βασιλέων, είχε κάποτε πόλεμο, όπως λένε κάποιοι ιστορικοί, στη Ρώμη κατά του Μαξεντίου, πριν να γίνει αυτοκράτορας. Άλλοι ιστορικοί όμως λένε ότι είχε πόλεμο κατά των Σκυθών, στον Δούναβη ποταμό. Βλέποντας δε το πλήθος των εχθρών να είναι πολλαπλάσιο του δικού του στρατεύματος, διακατεχόταν από απορία και φόβο. Ευρισκόμενος λοιπόν σε μία τέτοια κατάσταση, φάνηκε στον ουρανό, ενώ ήταν ακόμη ημέρα, ο τύπος του σταυρού με αστέρια, και γραφή γύρω από τον σταυρό, με ρωμαϊκά στοιχεία, κι αυτά τυπωμένα με αστέρια, που έλεγε: «Εν τούτω νίκα». Αμέσως λοιπόν έδωσε εντολή να σχεδιάσουν από χρυσό τον Σταυρό, κατά τον τύπο που του φανερώθηκε, και Αυτόν να βάλουν να προπορεύεται στο στράτευμά του. Επιτίθεται λοιπόν έτσι κατά των εχθρών και νικά, ώστε οι περισσότεροι από αυτούς να φονευτούν, οι δε άλλοι να τραπούν σε φυγή. Από το γεγονός αυτό κατάλαβε τη δύναμη του Εσταυρωμένου Χριστού, τον Οποίον πίστεψε ως αληθινό Θεό, γι’ αυτό και βαπτίστηκε στον όνομά Του. Έπειτα έστειλε τη μητέρα του αγία Ελένη στα Ιεροσόλυμα, για να βρει τον Σταυρό του Χριστού. Αυτή πράγματι Τον βρήκε κρυμμένο, μαζί με τους δύο άλλους σταυρούς, στους οποίους είχαν σταυρωθεί οι ληστές, όπως βρήκε και τα καρφιά του Σταυρού του Χριστού. Στην αρχή όμως, όταν βρήκε τους σταυρούς, απορούσε η βασίλισσα ποιος να ήταν ο Σταυρός του Κυρίου, κάτι που της απεκαλύφθη μ’ ένα θαύμα: τοποθέτησαν μία χήρα γυναίκα που έτυχε να πεθάνει εκεί πάνω στους σταυρούς, και ενώ οι δύο σταυροί των ληστών δεν έκαναν τίποτε, ο Σταυρός του Κυρίου, με το άγγιγμά Του την ανέστησε. Τον τίμιο Σταυρό λοιπόν του Κυρίου προσκύνησε η βασίλισσα, και μαζί της και όλη η Σύγκλητος. Ο λαός όμως ζητούσε και αυτός να προσκυνήσει, αλλά λόγω του πλήθους τούτο ήταν αδύνατο, οπότε ζήτησε τουλάχιστον να Τον δει. Τότε ανέβηκε ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Μακάριος πάνω στον άμβωνα και ύψωσε εκεί τον τίμιο Σταυρό, ο δε πιστός λαός κατανυγμένος άρχισε να κραυγάζει το «Κύριε, ελέησον». Έκτοτε επικράτησε να γίνεται η εορτή της υψώσεως του Σταυρού. Μετά τριακόσια χρόνια, ο αυτοκράτορας Ηράκλειος, αφού πήρε πίσω τον Σταυρό του Κυρίου, που Τον είχαν διαρπάσει οι Πέρσες, όταν κυρίευσαν τα Ιεροσόλυμα, μπήκε με Αυτόν νικηφόρος και θριαμβευτής στην Κωνσταντινούπολη, και ανύψωσε το ζωηφόρο ξύλο για δεύτερη φορά στην αγία Σοφία, ενώπιον του ζητωκραυγάζοντος λαού της Κωνσταντινουπόλεως».

Η παγκόσμια ύψωση του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού προβάλλει κάθε χρόνο ενώπιόν μας το γεγονός εκείνο με το οποίο ο άνθρωπος εισήλθε στη βασιλεία του Θεού: τη σταυρική θυσία του Κυρίου. Διότι κατά τον υμνογράφο «εν τω Σταυρώ ο Κύριος κτείνας τον ημάς κτείναντα, νεκρωθέντας ανεζώωσε και κατεκάλλυνε, και εις ουρανούς πολιτεύεσθαι ηξίωσεν ως εύσπλαγχνος, δι’ υπερβολήν αγαθότητος».