του Χρήστου Χατζηλία, παιδαγωγού
To παρών άρθρο επιχειρεί να σκιαγραφήσει σε λίγες σειρές τις απόψεις μεγάλων βυζαντινολόγων για την τέχνη μετά τη περίοδο της Εικονομαχίας την οποία ο καθένας αναλύει τις πολιτικές και πολιτισμικές καταβολές τις συγκεκριμένης όπως αυτός τις αντιλαμβάνεται, στόχος είναι η συγκέντρωση, η σύγκριση και η κριτική των απόψεων τους.
Η Μακεδονική δυναστεία (867-1057) υπήρξε μια από τις αποτελεσματικότερες της ιστορίας του Βυζαντίου, μέλη της κατάφεραν να αυξήσουν εδαφικά το κράτος περνώντας στην αντεπίθεση μετά από πολλές ήττες από Άραβες και Βούλγαρους, την περίοδο εκείνη η αυτοκρατορία εκτείνονταν από την Ιταλία μέχρι τον Καύκασο και την Συρία, όπως επίσης από την Κροατία μέχρι την Κριμαία και την Κύπρο. Επηρέασε πολλούς λαούς μέσω της διπλωματίας, της σύναψης επιγαμιών και φυσικά των ιεραποστολών με πρωτεργάτες τους Κύριλλο-Κωνσταντίνο και Μεθόδιο όπου αρχίζει ο εκχριστιανισμός των Σλάβων της Βαλκανικής και των Ρώσων του Κιέβου. Όσον αφορά το καλλιτεχνικό κομμάτι αρχίζει σταδιακά μια ανάκαμψη των απεικονίσεων ιερών προσώπων στους ναούς και ακολουθεί μια στροφή προς τα ελληνιστικά πρότυπα.
Οι βυζαντινολόγοι Vasiliev, Mango, Runciman, Obolensky, Diehl έδωσαν ο καθένας την δική του θεωρία για το πως αντιλαμβάνεται την τέχνη της Μακεδονικής Αναγέννησης.