Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΜΠΛΑΘΡΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 16 Μαΐου 2018

cineρήξη: Το νησί των σκύλων & Της πατρίδας μου η σημαία

Του Κωνσταντίνου Μπλάθρα από την Ρήξη φ. 143

Το νησί των σκύλων

Στο οδοιπορικό του Εδμόνδου δε Αμίτση στην Πόλη, βρίσκουμε την απίθανη ιστορία, «ότε ο σουλτάνος Αβδούλ-Μετζίδ διέταξε και απήλασαν όλους τους κύνας της Κωνσταντινουπόλεως εις την νήσον του Μαρμαρά», καθώς «ο σκύλος κατά το Κοράνιον είναι ζώον ακάθαρτον». Εντούτοις, «ο λαός εγόγγυσε διά τούτο, και, ότε επανήχθησαν εκείθεν εις την πρωτεύουσαν, υπεδέχθη αυτούς εν χαρά και αλαλαγμώ». Καθώς δε, «ουδείς των εν Κωνσταντινουπόλει σκύλων έχει κύριον», όπως λέγει ο περιηγητής, «όλοι δε ομού συναποτελούσι δημοκρατίαν απέραντον τυχοδιωκτών πανελευθέρων, άνευ περιδεραίου, άνευ ονόματος, άνευ έργου, άνευ οικίας, άνευ νόμων» (1). Γουστόζικο θέμα για πολιτική παραβολή. Δεν συμφωνείτε; Ο Τεξανός Γουές Άντερσον δεν ξέρω αν διάβασε τον Ιταλό δε Αμίτση. Μεταφέρει τη δική του «δημοκρατία» των σκύλων σε μια χώρα σύγχρονη, στη φουτουριστική Ιαπωνία, όχι στον 19ο αιώνα, φυσικά, αλλά στο εγγύς μέλλον. Όχι στην Κωνσταντινούπολη, αλλά στο Μεγκασάκι.

Διαβάστε περισσότερα »

Πέμπτη 29 Δεκεμβρίου 2016

Το άσβεστο καντήλι του Αντρέι Ταρκόφσυ (Κ. Μπλάθρας, Ν. Μαυρίδης)

Ο Κωνσταντίνος Μπλάθρας και ο Νίκος Μαυρίδης συζητούν γύρω από το έργο του μεγάλου Ρώσου σκηνοθέτη Αντρέι Ταρκόφσκυ, με αφορμή τα 30 χρόνια από την εκδημία του (1932-1986). Διεξέρχονται αναλυτικά και κριτικά την φιλμική πορεία του, παρατηρούν προσεκτικά την πραγματικά «βασιλική ατραπό» του κινηματογραφικού στοχασμού του. Συναινούν στην σκέψη ότι στην μεγάλη τέχνη του Ρώσου δημιουργού η εικονική πραγματικότητα μετεμψυχώνεται στην ζωντανή μεταφορά μιας αιώνιας ζωής.

ΠΗΓΗ:

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Πέμπτη 7 Απριλίου 2016

Ὁ κινηματογράφος καὶ ἡ νέα ἠθικὴ τοῦ 21οῦ αἰώνα

Κωνσταντίνος Μπλάθρας

«Μήπως ὁ Καθρέφτης δὲν εἶναι πατριωτικὴ ἢ ἠθικὴ ταινία; Μήπως στρέφεται ἐναντίον τοῦ ἀνθρώπου ἤ – Θεὸς φυλάξοι!– ἐναντίον τῆς Σοβιετικῆς Ἕνωσης;» (Ἁντρέι Ταρκόφσκι, Μαρτυρολόγιο [1])

Οἱ ἐρωτήσεις τοῦ Ἁντρέι Ταρκόφσκι, ὅπως ὁ ἴδιος τὶς ἐννοοῦσε, εἶναι ὁπωσδήποτε ρητορικές, μὲ αὐτονόητη τὴν ἀπάντηση: «ὄχι». Γιὰ τὴν κινηματογραφικὴ ἡγεσία, ὅμως, τῆς τότε Σοβιετικῆς Ἕνωσης οἱ ἐρωτήσεις τέθηκαν ὑπὸ διερεύνηση καὶ ἡ ἀπάντηση ἦταν καταφατική. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ «Καθρέφτης» (1975) κατέβηκε ἄρον-ἄρον ἀπὸ τὶς κινηματογραφικὲς αἴθουσες τῆς χώρας καὶ ἀπαγορεύτηκε ἡ συμμετοχή του τότε στὸ Φεστιβὰλ τῶν Καννῶν.

Πραγματικὴ καὶ καθόλου ρητορικὴ ὑπῆρξε καὶ ἡ διερώτηση γιὰ τὸ τί εἶναι ἠθικὸ ἢ τί ἀνήθικο, ἀπὸ τὶς πρῶτες ἡμέρες τοῦ κινηματογράφου, τὰ Χριστούγεννα τοῦ 1895. Παιδὶ τοῦ φθηνοῦ λαϊκοῦ θεάματος, τοῦ τσίρκου καὶ τοῦ θεάτρου ποικιλιῶν, στὰ τέλη τοῦ 19ου αἰώνα, μιὰ ἀξιοπερίεργη ἀνακάλυψη, ὁ κινηματογράφος –κινησιογράφος σὲ σωστότερα ἑλληνικά– γεννήθηκε ὡς μέρος λαϊκῶν θεαμάτων ἀμφισβητούμενης, οὕτως ἢ ἄλλως, «ἠθικῆς ἀξίας» [2]. Ἔτσι, ἡ τεράστια λαϊκὴ ἀπήχηση τῶν ταινιῶν του ἔφεραν ἀπὸ νωρὶς στὴν πόρτα του τὴ λογοκρισία. Μποροῦμε σήμερα νὰ ποῦμε ὅτι ὁ κινηματογράφος σηματοδότησε, κατέγραψε [3] ἀλλὰ καὶ ὁδήγησε ἔν τινι μέτρῳ –ἂν καὶ δὲν τὴ δημιούργησε– τὴν εἴσοδο τῶν μαζῶν στὴν ἱστορία, μετὰ τὴν ὁλοκληρωτικὴ ἥττα τῆς παλιᾶς τάξης τῆς ἀριστοκρατίας στὰ χρόνια τοῦ Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Ἡ ἐφεύρεση τοῦ κινηματογράφου συνέπεσε μὲ τὴν ὁλοκληρωτικὴ κατάρρευση παραδεδεγμένων καὶ παραδοσιακῶν ἀξιῶν καὶ κοινωνικῶν σχέσεων καὶ οἱ ταινίες του ὑπῆρξαν ὄχημα καὶ καρπὸς μιᾶς νέας ἠθικῆς, ἐκείνης ποὺ ἔφερε στὴν ἱστορία ὁ 20ὸς αἰώνας.

Ἁκόμα καὶ ὅταν, ἀμέσως μετὰ τὸν Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, σήμανε ἡ ἀλλαγὴ στὰ σεξουαλικὰ ἤθη, ὁ κινηματογράφος βρέθηκε πάλι στὸ ἐπίκεντρο μὲ τεράστια δύναμη στὴ διάδοση τῶν εἰκόνων του καὶ μὲ βάση πλέον ἕνα παγκόσμιο σύστημα διανομῆς ταινιῶν. Ὁ κινηματογράφος εἶχε ἤδη προϊδεάσει ἂν ὄχι καὶ ἐπιταχύνει μιὰ τέτοια ἀλλαγή, ὅπως τουλάχιστον μπορεῖ νὰ συμπεράνει κανεὶς ἀπὸ τοὺς ἐπικριτὲς τῆς ἠθικῆς του κατὰ τὴ δεκαετία τοῦ 1950 καὶ λίγο ἀργότερα [4]. Ἡ μεταπολεμικὴ «κοινωνία τοῦ θεάματος» εἶχε βρεῖ τὸν καλλίτερο ἱεραπόστολό της. Ὅταν ἀπὸ τὰ μέσα τοῦ 1960 ἡ προσοχὴ τῆς κριτικῆς στράφηκε κυρίως στὴν τηλεόραση, τὸ νέο μέσο μὲ πιὸ ἄμεση τὴν παγκόσμια ἀπήχησή του, καί, κατὰ τὸ πέρασμα στὸν 21ο αἰώνα, στὸ ἴντερνετ, τὸ νέο ὄχημα «χειραφέτησης» τῆς εἰκόνας, τότε ὁ κινηματογράφος εἶχε ἀρχίσει νὰ χάνει μεγάλο μέρος τοῦ λαϊκοῦ του κοινοῦ.

Διαβάστε περισσότερα »

Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2016

Ελληνικός Κινηματογράφος (Κ. Μπλάθρας - Ν. Μαυρίδης)

α΄μερος

Ο Κώστας Μπλάθρας και ο Νίκος Μαυρίδης συζητούν για τον ελληνικό κινηματογράφο, τους δημιουργούς, τα δραματικά πρόσωπά του, αλλά κυρίως τους πραγματικούς ανθρώπους που επιχείρησε να εκφράσει, καθώς και την κοινωνία που αποπειράθηκε να ζωγραφίσει. Εδώ πρόκειται για το πρώτο μέρος της συζήτησης όπου οι συνομιλητές διατρέχουν τα πρώτα άγνωστα στο πλατύ κοινό βήματα του ελληνικού κινηματογράφου την δεκαετία του 1930 και ακολούθως την ραγδαία μεταπολεμική ανάπτυξή του κατά τις δεκαετίες του 50΄, 60΄και 70΄. Βιομηχανία και τέχνη του ελληνικού κινηματογράφου αναλύονται παράλληλα και η συζήτηση εγκύπτει στις αθέατες πλευρές αυτής της συμβίωσης μέχρι την δεκαετία του 1980.

β΄ μέρος

Διαβάστε περισσότερα »

Δευτέρα 13 Ιουλίου 2015

Η Ελλάδα σώζει τους δανειστές της

Οι δανειστές εισπράττουν, δεν πληρώνουν. Και η Ελλάδα χρεώνεται, υποθηκεύοντας την ίδια της την ύπαρξη, χωρίς να εισπράττει παρά τα ψίχουλα που αφήνουν να πέσουν κάτω οι δανειστές!

ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΠΟ 10% ΤΩΝ ΥΠΕΡΟΓΚΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ ΕΦΤΑΣΕ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

του Κωνσταντίνου Μπλάθρα

«Λιγότερο από το 10% των (μνημονιακών) δανείων δόθηκαν στην ελληνική οικονομία»! Ποιος το λέει αυτό; Όχι κάποιος Έλληνας «λαϊκιστής», αλλά η βρετανική εφημερίδα «Γκάρντιαν». Σε άρθρο της, στις 30 Ιουνίου, όπου κάνει το λογαριασμό για το πού πήγαν τα χρήματα του υπέρογκου ελληνικού δανεισμού, η εφημερίδα γράφει: «Μόνο ένα μικρό κλάσμα των 240 δις ευρώ, του συνόλου των χρημάτων διάσωσης, που έλαβε η Ελλάδα το 2010 και το 2012, βρήκε το δρόμο για τα ταμεία της κυβέρνησης, για να αμβλύνει τις συνέπειες της κρίσης του 2008 και για προγράμματα οικονομικής μεταρρύθμισης.». Και συνεχίζει λέγοντας αυτό που δεν είναι βέβαια άγνωστο, αλλά που οι θιασώτες της συμμόρφωσής μας με τις μνημονιακές απαιτήσεις θέλουν να αγνοούν: «Τα περισσότερα από τα χρήματα πήγαν στις τράπεζες που κατείχαν ελληνικά ομόλογα πριν την κρίση.» Το πράγμα έχει συνέχεια, σύμφωνα πάντα με την έρευνα της βρετανικής εφημερίδας: «Σε αντίθεση με τις περισσότερες από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, που χρησιμοποίσαν τα μεγάλα (!) ελλείμματα του προϋπολογισμού τους για την προστασία των συνταξιούχων και των δικαιούχων κοινωνικής πρόνοιας, η Αθήνα (λόγω Μνημονίου) αναγκάστηκε να μειώσει δραστικά το έλλειμμά της με τη συμπίεση των συντάξεων και τη μείωση του κατώτατου μισθού.»!

Διαβάστε περισσότερα »

Δευτέρα 6 Απριλίου 2015

Η κοιλιά της Αθήνας

Του Κωνσταντίνου Μπλάθρα από τη Ρήξη φ.113

Κάποτε έχει και η κριτική το δικαίωμα να αργεί. Οι εβδομάδες κοντά στο Πάσχα δεν είναι για σινεμά. Ίσως μόνο κάποιες σχετικές με τα Πάθη ταινίες μπορούν να ανταγωνιστούν τη Μεγάλη Εβδομάδα. Εκεί, τα βράδια στις εκκλησιές, μερικοί από τους μεγαλύτερους ποιητές και μουσικούς μας δίνουν ένα δρώμενο πάντα ζωντανό, δροσερό και δημοφιλές.

Ο μέγιστος Ρωμανός, η ποιήτρια Κασσιανή, η παρ’ ολίγον βασίλισσα, ο Κοσμάς ο ποιητής, ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός, οι τελευταίοι της Αρχαιότητας μαζί με τους γενάρχες της νεώτερης μουσικής μας τέχνης, ο Πέτρος ο Πελοποννήσιος, ο Γεώργιος Ραιδεστηνός κι άλλοι κι άλλοι συγκροτούν ένα σώμα με μέλη υψηλής ποίησης και μουσικής, κλασικής στην απλότητα δραματουργίας και θρησκευτικής έντασης. Τα αληθινά διαμάντια δύσκολα θα αποσιωπηθούν από τις σύγχρονες, τις βιομηχανικές και φτηνές χρωματιστές κορδέλες της μεγάλης και της μικρής οθόνης.

Διαβάστε περισσότερα »

Τρίτη 17 Φεβρουαρίου 2015

Χειμερία νάρκη

«Και να που τώρα χαθήκαν τα πλούτη όλα της δικής μου

της ψυχής, που κάποτε με τους καλύτερους συνομιλούσε,

λαχτάρα π’ απόμεινε εντός μου, κι αναπάνεχη πληγή.»

αγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος1

Του Κωνσταντίνου Μπλάθρα από τη Ρήξη φ. 111

Τους στίχους του αγίου Γρηγορίου θυμήθηκα, ανήμερα των Τριών Ιεραρχών, που έτυχε να δω την καινούργια ταινία του Τζεϊλάν. Ο Γρηγόριος, που μελαγχολικά ανιστορεί τη ζωή του, όταν γύρισε από την Κωνσταντινούπολη στο πατρικό κτήμα στην Καππαδοκία, θυμίζει τον Αϊντίν της ταινίας, που κι εκείνος επιστρέφει από την Πόλη στην πατρική περιουσία. Ο Γρηγόριος έφτιαξε στο κτήμα του μοναστήρι κι ασκήτεψε, ο Αϊντίν έφτιαξε το ξενοδοχείο «Οθέλλος» και ζει απομονωμένος στα πλούτη του, με τη νέα γυναίκα του Νιχάλ και τη χωρισμένη αδελφή του, τη Νεκλά. Άλλες εποχές, άλλες επιλογές, μα το μοιράδι στη μεσόκοπη μελαγχολία κοινό. Κι ο τόπος ίδιος. Με πλούσιους και φτωχούς, δυο κόσμους διαφορετικούς που δύσκολα μονοιάζουν. Ο Γρηγόριος αναζητούσε μες την τραγικότητα του θνητού βίου την αρετή, ο Αϊντίν ψάχνει στο φυσικό περιβάλλον την αισθητική. Άλλο η ύστερη αρχαιότητα, άλλο η στερνή νεωτερικότητα.

Είναι χειμώνας, λοιπόν. Παγωνιά. Ο Αϊντίν κάνει μια βόλτα στο χωριό, με το τζιπ που οδηγεί ο επιστάτης του, για ν’ αγοράσει ένα άλογο. Η Καππαδοκία είναι, κατά τον θρύλο, η γη των ωραίων αλόγων και οι επισκέπτες τα ζητούν. Την ειδυλλιακή εικόνα σπάει βίαια μια πέτρα στο τζάμι του τζιπ. Ένα παιδί του δημοτικού τρέχει να κρυφτεί. Ο επιστάτης το πιάνει που έχει πέσει στο κανάλι για να ξεφύγει. Ο Ιλιάς, είναι ο γιος του νοικάρη του Αϊντίν, που ο επιστάτης έχει κινήσει τη διαδικασία έξωσης, γιατί δεν πληρώνει. Πηγαίνουν το παιδί στο σπίτι του, ο πατέρας του το χαστουκίζει, ο θείος του, χότζας του χωριού, επεμβαίνει για να ηρεμήσει τα πνεύματα. Ο Αϊντίν προσέχει τα σκουπίδια και την ακαταστασία στην αυλή. Πίσω στο γραφείο του γράφει ένα άρθρο για το αισθητικώς απαράδεκτο της αυλής του χότζα, ο οποίος θα ’πρεπε, λέει, να είναι «παράδειγμα» για τους πιστούς…

Διαβάστε περισσότερα »

Κυριακή 9 Ιουνίου 2013

Στην Πόλη, στην Αγιασοφιά

ΑΠΟ ΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ ΣΤΑ ΜΥΧΙΑ ΚΑΙ ΚΡΥΠΤΑ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΨΥΧΗΣ

http://manifestomag.wordpress

του Κωνσταντίνου Μπλάθρα

στον γέροντα Ανανία Κουστένη

Θα έχετε δει, πιθανόν, τον χαμό που γίνεται στο ίντερνετ με προρρήσεις ή προφητείες γερόντων σχετικά με την Πόλη. Για τη λαϊκή φιλολογία όλα αυτά είναι ευερμήνευτα. Ολόκληρη η Τουρκοκρατία είναι γεμάτη με προφητείες για το πάρσιμο της Πόλης και πάνω σ´ αυτή την ευρύτατα διαδεδομένη αντίληψη στηρίχθηκε η μεγάλη ιδέα και της Ελληνικής Επανάστασης, που δεν ήταν άλλη από την επανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης. Αξιοσημείωτο είναι το πόσο καλά ριζωμένη είναι αυτή η αντίληψη στη λαϊκή ψυχή, που παρά τις στάχτες της Μικρασίας και παρά την εθνοκεντρική (αθηναιοκεντρική) ιδεολογία, που πριμοδοτεί σχεδόν διακόσια χρόνια το ελληνικό κράτος, συνεχίζει να υπάρχει. Το όνειρο παραμένει: Η Πόλη κι η Αγιασοφιά.

Διαβάστε περισσότερα »