Στην Πόλη, στην Αγιασοφιά

ΑΠΟ ΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ ΣΤΑ ΜΥΧΙΑ ΚΑΙ ΚΡΥΠΤΑ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΨΥΧΗΣ

http://manifestomag.wordpress

του Κωνσταντίνου Μπλάθρα

στον γέροντα Ανανία Κουστένη

Θα έχετε δει, πιθανόν, τον χαμό που γίνεται στο ίντερνετ με προρρήσεις ή προφητείες γερόντων σχετικά με την Πόλη. Για τη λαϊκή φιλολογία όλα αυτά είναι ευερμήνευτα. Ολόκληρη η Τουρκοκρατία είναι γεμάτη με προφητείες για το πάρσιμο της Πόλης και πάνω σ´ αυτή την ευρύτατα διαδεδομένη αντίληψη στηρίχθηκε η μεγάλη ιδέα και της Ελληνικής Επανάστασης, που δεν ήταν άλλη από την επανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης. Αξιοσημείωτο είναι το πόσο καλά ριζωμένη είναι αυτή η αντίληψη στη λαϊκή ψυχή, που παρά τις στάχτες της Μικρασίας και παρά την εθνοκεντρική (αθηναιοκεντρική) ιδεολογία, που πριμοδοτεί σχεδόν διακόσια χρόνια το ελληνικό κράτος, συνεχίζει να υπάρχει. Το όνειρο παραμένει: Η Πόλη κι η Αγιασοφιά.

Μόνο ως παράδειγμα σημειώνω το παρακάτω, αλιευμένο από το ίντερνετ: Ένας προσκυνητής αναφέρει ότι, ο γέρων Παΐσιος «επανειλημμένα μας είπε για την Πόλη, ότι θα την πάρουμε, ότι θα μας την δώσουνε» (Μαρτυρίες προσκυνητών Γέροντας Παΐσιος ο Αγιορείτης 1924-1994, τόμος 1, Σελ 66, σύμφωνα με την παραπομπή του blog πάτερ Παΐσιος, http://paterpaisios.blogspot.gr). Δεν γνωρίζω κατά πόσον η μεταφορά της φράσης -κι άλλων πολλών με το ίδιο περιεχόμενο, κι όχι μόνο από τον γέροντα Παΐσιο- είναι αυτούσια ή τι ακριβώς ήθελε να πει ο πνευματικός γέροντας, αλλά αυτή ή παρόμοιες προρρήσεις κυκλοφορούν, όπως είπα, ευρύτατα στο ίντερνετ. Κι υπάρχει μάλιστα και η εξής ενδιαφέρουσα συνέχεια: «Κάτι θα ανάψει μεταξύ Τούρκων και Ρώσων και θα κατέβουν οι Ρώσοι και θα πάρουν την Πόλη. Μετά, θέλοντας και μη, θα τη δώσουν στην Ελλάδα.»

Προσπερνάω τη χλεύη, την οποία συνήθως συναντούν παρόμοιες φράσεις από τους λογιώτατους, μόνιμη πληγή της φραγκολεβαντίνικης ελληνικής κρατικής ιδεολογίας. Αυτή πεισματικά αγνοεί ότι ο ελληνικός λαός έχει όχι μόνο ρίζες αλλά και μνήμες από το Μεγαλέξανδρο και τον Μέγα Κωνσταντίνο -ο οποίος ενστερνίστηκε, παρότι Ρωμαίος, την ελληνική πολιτική ιδεολογία του Αλέξανδρου. Αγνοούν αυτοί επίσης πως η λαϊκή ψυχή, όσες προπαγάνδες Γιουροβίζιον κι αν (μας) δουλεύουν, ακόμα τραγουδά τον Ελληνοάραβα Βασίλειο Διγενή Ακρίτη και τον Ελληνοσέρβο Κωνσταντίνο Δραγάτση, τον Παλαιολόγο.

Η σύγχρονη αρχαιολατρεία (μαύρη κι άραχλη πέμπτη φάλαγγα στη λαϊκή ψυχή) ως προπαγάνδα δεν είναι τίποτε νέο. Είναι η συνέχεια της ευρωπαϊκής (ιδιοτελούς και αρχαιοκάπηλης) αρχαιολατρείας των ερειπίων και της φετιχιστικής επίκλησης της δημοκρατίας του Περικλή, η οποία μεταγράφεται στις δυτικές δημοκρατίες μονότροπα ως απόλυτη  μοναρχία των δυνατών του χρήματος.

Παρά την εργώδη προσπάθεια, λοιπόν, για «μόρφωση» του ελληνικού λαού, αυτός μοιάζει -αν κρίνει κανείς από την ευρύτατη διάδοση στο διαδίκτυο παρόμοιων προφητειών- να παραμένει πιστός σε μια μεγάλη ιδέα, που κοιτάζει πάντα κατά την Πόλη, έστω και σαν ασίγαστος καημός. Γιατί, φυσικά, αυτή η λαϊκή απαντοχή δεν είναι δημιούργημα των ραδιουργιών ενός Κωλέττη, άλλη τύφλωση και τούτη των λογιώτατων ιστορικών, αλλά καρπός μιας ιστορικής μοίρας, που πάει πίσω στην πρώτη Άλωση της Πόλης, στις 12 Απριλίου του 1204, από τους Φράγκους κι ακόμα πιο πίσω ενδεχομένως, σ´ αυτό που και ο Ιουστιανιανός ακόμα ονόμαζε «Μεγάλη Ιδέα», την επανακατάληψη δηλαδή της Οικουμενικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, την βασιλεία της ειρήνης και του δικαίου, μ´ άλλα λόγια, όπως την κατάλαβε και την ενστερνίστηκε η λαϊκή ψυχή.

Ο λόγος μας πήγε μακριά, όμως, κι αυτό που ήθελα μόνο να πω είναι πως παρόμοια χρησμολογία, που απηχεί τον καημό της Ανατολής για μια δίκαιη λαϊκή διακυβέρνηση, σε αντίθεση με την αρπακτική μανία των αποικιοκρατών της Δύσης, υπάρχει, ως φαίνεται και σε όμορους λαούς των Ελλήνων, όπως οι Άραβες. Για του λόγου το αληθές, δείτε τι είπε, σε μια συνέντευξή του, στο ίντερνετ επίσης, ο Sheikh Imran Nazar Hosein, ένας Σούφι γέρων, ιεροδιδάσκαλος του Κορανίου, σπουδαγμένος στη Λαχώρη (Πακιστάν), ο οποίος υπηρετεί στο Ισλαμικό Κέντρο του Λογκ Άιλαντ (ΗΠΑ):

«Εκείνη την ημέρα, που οι μουσουλμάνοι θα κατακτήσουν την Πόλη, στην κατάκτηση που έχει προφητεύσει ο Προφήτης (ο Μωάμεθ), το πρώτο πράγμα το οποίο θα κάνουμε θα είναι να επιστρέψουμε την Εκκλησία, τον Καθεδρικό, την Αγιασοφιά, θα την επιστρέψουμε στον χριστιανικό κόσμο. Και όταν θα την επιστρέψουμε, θα πρέπει να την επιστρέψουμε με μια συγγνώμη, γιατί για 600 χρόνια οι μουσουλμάνοι προσεύχονταν σ´ αυτή την Εκκλησία, που όφειλε να είναι Εκκλησία.»

Αν έχετε μείνει με το στόμα ανοιχτό, η συνέντευξη έχει και συνέχεια πιο εντυπωσιακή, ιδού: «Το δεύτερο που θα κάνουμε είναι να επαναφέρουμε το όνομα της πόλης, που είναι Κωνσταντινούπολη. Κωνσταντίνος ήταν ο ιδρυτής της πόλης κι ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος της έδωσε το όνομα: Κωνσταντινούπολη. Υπάρχουν και άλλα ονόματα που χρησιμοποιήθηκαν, όπως Ιστανμπούλ, αλλά το όνομα με το οποίο η πόλη έγινε γνωστή σ´ όλο τον κόσμο ήταν Κωνσταντινούπολη. Κι όταν ο Προφήτης μας (στο Κοράνιο) μίλησε γι αυτή χρησιμοποίησε το όνομα “Κωνσταντινούπολη”, στην αραβική γλώσσα “Κωνσταντινίγια”. Γι αυτό όταν οι μουσουλμάνοι θα καταλάβουμε την Πόλη, στο όνομα του Ισλάμ, θα την ονομάσουμε Κωνσταντινούπολη.»

Ομολογώ ότι αγνοούσα πως το Κοράνιο προφητεύει την άλωση της Πόλης, μάλιστα σε συμμαχία (των μουσουλμάνων πιστών, των Αράβων) με τους Ρουμ, τους ελληνορθόδοξους Ρωμιούς, δηλαδή! Ο Σεΐχης Imran Nazar Hosein εκσυγχρονίζει γεωπολιτικά τη συμμαχία με τους Ρουμ, που αναφέρει ο προφήτης Μωάμεθ, λέγοντας πως θα πρόκειται για τους (επίσης ελληνορθόδοξους, άλλωστε, ως προς την πίστη) Ρώσους, σε έναν παγκόσμιο πόλεμο, που θα φέρει Άραβες και Ρώσους στον Βόσπορο…

Για του λόγου το αληθές και για όσους δύσπιστους, η συνέντευξη δόθηκε στις 4 Μαΐου 2012, στο διαδικτιακό κανάλι 108Morris108, που απηχεί μάλλον πανισλαμικές ιδέες. Κι αν κάποιος έχει την υπομονή -διαρκεί σαράντα περίπου λεπτά- μπορεί να τη δει ολόκληρη στο http://www.youtube.com/watch?v=IO40d-jcwv4.

Επιπλέον, για όσους αφελείς, πιστεύουν ότι η Ιστορία έχει τελειώσει, προσθέτω τα εξής:

Τον Οκτώβριο του 2010, η τουρκική εφημερίδα Zaman φιλοξένησε τις, απίθανες εκ πρώτης ακοής, δηλώσεις του επικεφαλής του Ισλαμικού Ερευνητικού Κέντρου της Κωνσταντινουπόλεως (ΙSΑΜ), καθηγητή Μεχμέτ Ακίφ Αϋντίν: «Αν η Αγία Σοφία υποτίθεται ότι θα ανοίξει στους μουσουλμάνους προσκυνητές κατά τις ημέρες της εβδομάδας, τότε θα έπρεπε να ανοίξει και στους Χριστιανούς την Κυριακή.» (Δες πρακτορείο εκκλησιαστικών ειδήσεων amen.gr, 5/10/2010.http://www.amen.gr/article3597).

Η συζήτηση στην Τουρκία για το αν θα πρέπει να παραμείνει η Αγιασοφιά μουσείο, σύμφωνα με το νόμο του Κεμάλ Ατατούρκ, έχει λάβει διαστάσεις και συνεχίζεται. Πρόσφατα, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, απαντώντας σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου της εφημερίδας Milliyet, είπε:«Όσον αφορά την Αγία Σοφία της Πόλεως, αυτή λειτούργησε ως Χριστιανική εκκλησία για περισσότερο από 1000 χρόνια. Εάν πρόκειται να λειτουργήσει ως χώρος λατρείας, θα πρέπει να ανοίξει ως χριστιανικός ναός. Διότι κτίστηκε ως εκκλησία και δεν κτίστηκε ως τζαμί. Για το λόγο αυτό εμείς επιθυμούμε να παραμείνει ως μουσείο…» (Ανταπόκριση του Νίκου Μαγγίνα, στο amen.gr, 18/2/2013. http://www.amen.gr/article12508).

Η συζήτηση, βέβαια, έχει και τα ευτράπελά της. Τον Μάιο του 2010, η εφημερίδα Milliyet φιλοξενούσε δηλώσεις του γενικού διευθυντή βακουφικών ιδρυμάτων Γιουσούφ Μπεγιαζίτ, σύμφωνα με τις οποίες βρέθηκαν οι τίτλοι ιδιοκτησίας της Αγίας Σοφίας. Θαυμαστόν εύρημα, τω όντι. Αυτός είναι, σύμφωνα με τον κ. Διεθυντή, ο Ebulfetih Sultan Mehmet, κατά κόσμον Μωάμεθ ο Β´ ο Πορθητής! Κατά παράδοξο τρόπο, ο χλευασμός του συντάκτη της μεγάλης τουρκικής εφημερίδας απέναντι στο κωμικό του πράγματος, δείχνει, εξ αντιδιαστολής, αυτό που είναι η πανθομολογούμενη αλήθεια, πως δηλαδή η Αγία Σοφία είναι χριστιανική Εκκλησία: με την «ανακάλυψη» αυτή, λέει σκωπτικά ο συντάκτης της Milliyet, αποδεικνύεται ότι η Αγιασοφιά ανήκει σε υπαρκτό πρόσωπο και όχι στα «πνευματικά όντα» της Παναγιάς, του Χριστού ή του Αγίου Πνεύματος… (10/5/2010, δες: http://www.amen.gr/article2340).

Αναδημοσίευση από την τελευταία έντυπη έκδοσή μας.

(manifesto, τ. 36, σσ.72-75)