BINTEO – Γ. Κοντογιώργης: Τα Κοινά των Ελλήνων στην Τουρκοκρατία και η δημιουργία Ελληνικής Κοσμοπολιτείας για τον ελληνισμό της διασποράς

Διαδικτυακή διάλεξη του Ομ. Καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης και πρώην Πρύτανη του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Γιώργου Κοντογιώργη, με θέμα «Τα Κοινά των Ελλήνων στην Τουρκοκρατία και η δημιουργία Ελληνικής Κοσμοπολιτείας για τον ελληνισμό της διασποράς», η οποία πραγματοποιήθηκε στις 28.4.2023 και διοργανώθηκε από τον Σύνδεσμο Ελλήνων Φινλανδίας / SUomen Helleenit Ry.

ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ με τα μάτια ενός φιλόσοφου Μαρξιστή

Διάβασε μικρό απόσπασμα για το τι είναι ο κυρίαρχος σήμερα "αντιεθνικιστικός" λεγόμενος "ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ" σύμφωνα με τα λίγα σωστά του "Μικρού Φιλοσοφικού Λεξικού" ( "σταλινικής ερμηνείας" του..."Μαρξισμού - Λενινισμού", γι' αυτό γράφω "απ' τα λίγα σωστά" που φαίνεται να ισχύουν ακόμα η ιδιαίτερα σήμερα ). 

Λοιπόν σύμφωνα με το "Μαρξιστικό - Λενινιστικό Φιλοσοφικό Λεξικό" :

"...Κοσμοπολιτισμός. Αντιδραστική αστική ιδεολογία που κηρύσσει την αδιαφορία για τα εθνικά συμφέροντα, τις εθνικές παραδόσεις, τον εθνικό πολιτισμό, που κηρύσσει την αδιαφορία για την εθνική κυριαρχία. Ο κοσμοπολιτισμός σκεπάζει το αληθινό του πρόσωπο δισκηρύσσοντας ότι ο "κάθε άνθρωπος" έχει τον κόσμο ολάκερο για πατρίδα. Στην πραγματικότητα όμως, ο κοσμοπολιτισμός, που προπαγανδίζεται και διαδίδεται με ιδιαίτερο ζήλο από τους ιδεολόγους του ιμπεριαλισμού, αποτελεί ένα τρομερό όπλο στα χέρια των μονοπωλίων στην προσπάθεια τους να υποδουλώσουν τους λαούς, ένα ιδεολογικό μέσο για την πολιτική και οικονομική υποδούλωση των μικρών ελεύθερων λαών..."

 Το "βιβλιαράκι αυτό" ήταν για δεκαετίες το "βασικό αλφαβητάρι" που έπρεπε να διαβάσουν όλα τα μέλη και οι φίλοι της προ - δικτατορικής ΕΔΑ / Κ.Κ.Ε , οι "Λαμπράκηδες", οι...πρώιμοι "Μαοικοί" & "Νέο - Αριστεροί" που... "δεν σκοτώθηκαν νωρίς", οι οποίοι σήμερα διαβάζουν...George "Αγκαμπέν" & Toni "Νέγκρι" για την "καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση" , η οποία μ' ένα ας πούμε "επαναστατικό...κλικ" θα γίνει "σοσιαλιστική παγκοσμιοποίηση - πέρα από φυλή - χρώμα - θρησκείες και...σεξουαλικό προσανατολισμό" - ΑΜΗΝ

Η απεδαφικοποίηση του πολιτιστικού προϊόντος

 Α μια απλή περιήγηση στους χορηγούς, αποκλειστικούς ή όχι, των πολιτιστικών δραστηριοτήτων της πρωτεύουσας για να δει κανείς ότι το μεγαλύτερο μέρος τους, ακόμη και αυτό το οποίο δεν παράγεται με μηχανισμούς των ιδρυμάτων, χρηματοδοτείται έστω από τα ιδρύματα ή από φορείς που σχετίζονται μαζί τους.

Δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι αυτές οι χρηματοδοτήσεις συμβαίνουν σε συνθήκες απεδαφικοποίησης του πολιτιστικού προϊόντος. Η απεδαφικοποίηση αυτή έχει πολλές όψεις. Τη διαπιστώνει κανείς στην μεταβολή σημαντικών παραμέτρων του καλλιτεχνικού έργου: έτσι, ενώ οι θεατρικές παραγωγές έτειναν να ξεδιπλώνονται στο χρόνο, δοκιμάζοντας τους συντελεστές τους και επιτρέποντάς τους να ωριμάσουν στη σχέση τους με το κοινό τους, πλέον διαρκούν λίγες μόνο ημέρες, προσδίδοντας στις μεγάλες θεατρικές σκηνές των Ιδρυμάτων τον χαρακτήρα ενός διαρκούς φεστιβάλ. Το ίδιο ισχύει και τις σκηνικές προδιαγραφές οι οποίες ανέκαθεν σχετίζονταν οργανικά με αισθητικές ή ακόμη και ιδεολογικές επιλογές των σκηνοθετών, π.χ. τα μικρά θέατρα του Κουν ή το Θησείο του Μιχαήλ Μαρμαρινού που είχε σχεδιάσει ο σπουδαίος Χρήστος Παπούλιας, σε αντίθεση βέβαια με τις μεγάλες ιδρυματικές σκηνές που αμβλύνουν τις σκηνικές διακρίσεις. Με την απεδαφικοποίηση σχετίζεται φυσικά και η ολοένα και μεγαλύτερη συσχέτιση του εικαστικού έργου με χρονικές παραμέτρους, όπως στις περιπτώσεις των performance ή των συμμετοχικών έργων.

Πολύ σημαντικότερα όμως, και με βαθύτερες επιπτώσεις, είναι τα διαρκή προγράμματα υποτροφιών και residencies, όπως το Onassis Air ή το Artworks του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Τα προγράμματα αυτά, που φυσικά δεν είναι μόνο ελληνικά, όχι μόνο καλλιεργούν τη συστηματική αποσύνδεση του έργου τέχνης από τις οργανικές σχέσεις που αναπτύσσονται εντός ενός χώρου, χρηματοδοτώντας όλο και περισσότερο μετακινούμενους δημιουργούς που μόνον περιστασιακή σύνδεση έχουν με το περιβάλλον δημιουργίας, αλλά, ακόμη περισσότερο, βάζουν τους καλλιτέχνες σε συνθήκη πρωτοφανούς συναισθηματικού μόχθου, καθώς συχνά οι χρηματοδοτήσεις εξαρτώνται από τον άμεσο ανταγωνισμό των υποψηφίων. […]

Γιώργος Κοντογιώργης, συζήτηση με την ομάδα του περιοδικού ResPublica.Gr

Στο παρακάτω βίντεο ο πανεπιστημιακός δάσκαλος στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Γιώργος Κοντογιώργης, συνομιλεί με μέλη της ομάδας του περιοδικού ResPublica. Στη συζήτηση αναλύονται ποικίλα θέματα, και κυρίως η πορεία της σκέψης του Διαφωτισμού, κατά πόσο θα μπορούσαν φιλοσοφικά συστήματα που πηγάζουν από τούτο το ρεύμα να προσφέρουν λύσεις στα σύγχρονα προβλήματα. Κεντρικός πυρήνας της σκέψης του Κοντογιώργη είναι η δημοκρατία, όπως αυτή προσεγγίζεται μέσα από την κοσμοσυστημική γνωσιολογία.

Αναδύεται μια νέα «ελληνική συνείδηση διεθνικότητας»

Του Νίκου Σταθόπουλου

Ποντισμένοι στην επικαιρότητα, έτσι όπως διαμορφώνεται αποκλειστικά από τις διεργασίες και από τους επικοινωνιακούς μηχανισμούς του συστήματος, πνιγόμαστε στα καταιγιστικά καθέκαστα και χάνουμε το συνολικό τοπίο. Χάνουμε το βάθος και την προοπτική, τη γενική εικόνα του εθνικού και κοινωνικού γίγνεσθαι. Κι αυτό σημαίνει ότι στερούμαστε των ζωτικών προϋποθέσεων για τη σύλληψη και σχεδίαση μιας καθολικής στρατηγικής.

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΑ το «όραμα», που λείπει, αλλά, κυρίως, η εποπτεία, η γενική άποψη των πραγμάτων, η σφαιρική αίσθηση και η συγκροτημένη γνώση της εξελισσόμενης «μοίρας» μας. Τα εργαλεία μας έχουν σκουριάσει και μια εξουθενωτική ένδεια ιδεών ορίζει το μοιραίο μας έλλειμμα. Κάπως έτσι, η πολιτική κουράζει και απωθεί ως αποσπασματική μεγαλοστομία και ασύνδετη επικαιρικότητα, δηλαδή ως «συμπεριφορά αντίδρασης» που δίνει στο σύστημα το εύχρηστο άλλοθι που χρειάζεται. Και, επιπλέον, κάπως έτσι, η εξέλιξη γίνεται κανονικά μοίρα. Ο λαός-θεατής, είναι το παρεπόμενο μιας ανυπαρξίας του πολιτικού, είναι ο αμήχανος πολίτης που περιμένει να «τον καταλάβουν» ώστε να καταλάβει κι αυτός τον εαυτό του!

Όλο και περισσότερο επιβεβαιώνεται ότι, ως εθνικοκοινωνική οντότητα, λειτουργούμε πια σε βάση ενσωματωμένης ετερονομίας. Δηλαδή, το σκέπτεσθαι και το αντιδράν μεσολαβούνται από το «αυτονόητο» της ετεροαναφορικότητας. Πολιτεία, ελίτ και «υποτελείς» τάξεις, λαός, διανόηση, σκέφτονται και αποφαίνονται με άκρως βαρύνουσα την παράμετρο των διεθνών δεσμών, εξαρτήσεων και αναφορών της χώρας. Κι είναι αυτό μια πραγματική συνείδηση, δηλαδή έγκυρη αντανάκλαση ενός οργανικού βιώματος.

Είναι η εποχή της «πλανητικής διοργάνωσης», ο νέος κόσμος των πολυεπίπεδων και πολύπλοκων σχέσεων και συναφειών. Είναι η αμετάκλητη μετάβαση σε μια «πλανητική κοινωνικότητα». Η σύγχρονη ιλιγγιώδης τεχνολογία, οι ιδέες που αναπτύχθηκαν στην εξέλιξη του ανθρώπινου στοχασμού, οι απελευθερωμένες ανάγκες και ο απορριπτικός αναστοχασμός όψεων των παλιών εμπειριών, οι νέες επικοινωνίες και «συναντήσεις» στο πλαίσιο των οικονομικοπαραγωγικών αλλαγών: γίνονται οι «μήτρες» ενός νέου συλλογικού φαντασιακού που συνέχεται και από τη συνείδηση της διεθνικότητας. Ο παλιός κόσμος της περίκλειστης αυτοαναφορικότητας έχει εκλείψει, και μια νέα «βάση» καθορίζει ένα διαφορετικό «εποικοδόμημα», με ριζικό του χαρακτηριστικό το αδιανόητο, πλέον, μιας πολιτισμικής ζωής χωρίς διαρκή και οργανική σχέση με το «διεθνές περιβάλλον». Και είναι αυτή μια εξέλιξη όχι εκ των προτέρων και τελεσίδικα αρνητική.

Πατριωτικός κοσμοπολιτισμός και ελληνική ναυτική παράδοση

Ευγενία Σαρηγιαννίδη

Οι Έλληνες ως ναυτικός λαός είχαν ανέκαθεν γαλουχηθεί με «κοσμοπολίτικα ιδεώδη». Έννοιες όπως ο «πόρος» και το «τέκμωρ» συναντώνται ήδη από την αρχαιοελληνική μυθολογία.

Ο «πόρος» δηλώνοντας ένα πέρασμα, μια διάβαση (πάντα θαλασσίας οδού) και το «τέκμωρ» ως διακριτικό στοιχείο, ένδειξη ή σημείο προσανατολισμού είναι δυο όροι συνυφασμένοι με το «στρατήγημα», το κόλπο που ανακαλύπτει η πονηριά ενός έξυπνου ανθρώπου για να ξεφύγει από την «απορία».

Πρόκειται σύμφωνα με τους ιστορικούς (Vernant J.P. – Detienne M.,1993) για χαρακτηριστικά της πολυμήχανης και πολύστροφης ελληνικής νόησης που σε μεγάλο βαθμό χαρακτηρίζει και τους τρόπους λειτουργίας του ναυσιπλόου. Διότι ο «πόρος» και το «τέκμωρ» συνδέονται με τον «Πόντο», ο οποίος δηλώνει την ανοιχτή θάλασσα, τον θαλάσσιο χώρο, όπου δεν είναι πια ορατές οι ακτές, όπου φαίνονται μονάχα ο ουρανός και η θάλασσα.

Δηλώνει επίσης, δρόμο που δεν έχει χαραχτεί εκ των προτέρων, που είναι ένα «άπορον πέλαγος», μια θάλασσα που δεν διασχίζεται εύκολα. Ο «Πόντος» θα παρέμενε λοιπόν η εικόνα του χάους, αν η πολύστροφη ελληνική σκέψη δεν είχε εφεύρει τον «πόρον» και το «τέκμωρ», ώστε να παραμένει ο θαλάσσιος χώρος προσανατολισμένος και εύτακτος.

Καθίσταται εμφανές επομένως, γιατί στη μυθική σκέψη των Ελλήνων υπάρχει ένας χώρος ανάλογος με την θαλάσσια έκταση και γιατί η έννοια του κοσμοπολιτισμού είναι στην Ελλάδα μια «παλαιά ιστορία», άμεσα συνδεδεμένη με τη θάλασσα, τις θαλάσσιες μεταφορές, το διαμετακομιστικό εμπόριο, την επαφή με ξένους λαούς, τη διαπραγμάτευση και τη σωστή διεκπεραίωση των εμπορευμάτων σε προκαθορισμένους χρόνους, παρά τις όποιες αντιξοότητες.

Όμως με την πάροδο των ετών η έννοια κοσμοπολιτισμός έχει διαβρωθεί και διαστρεβλωθείσε τέτοιο βαθμό που να θεωρείται συνώνυμη με το πνεύμα της παγκοσμιότητας, την υποτίμηση, συχνά και αποστροφή προς κάθε τι οικείο (οικειοφοβία), την επιφανειακή ξενοφιλία, το ξερίζωμα, τον εξωτισμό.

Στις ιδεολογίες του μεταμοντέρνου συρμού ο «κοσμοπολίτης» τείνει να συγχέεται με τον νομά ή τον άπατρι, τον πολυεθνή πολίτη του οποίου η κουλτούρα προκύπτει από ένα zapping πολιτισμών. Αυτός ο επιπόλαιος κοσμοπολιτισμός διακρίνεται από μια ελαφρότητα και ένα πολυπολιτισμικό πασάλειμμα ατομικών εμπειριών – με ένα λόγο, από μια κίβδηλη πρόθεση «ανοίγματος στον Άλλο».

Οι «φασίστες», οι «εθνικιστές» και ο «μίτος» της Βαρδαρίας (ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ!)

Αναδημοσιεύουμε την εξαιρετική ανάλυση του ιστότοπου, https://anarchypress.wordpress.com, της αναρχικής συλλογικότητας Πυργῖται, όπου αποσαφηνίζονται οι όροι εθνισμός και εθνικισμός, καθώς και φασισμός - αντιφασισμός με τους οποίους κάποιοι συνειδητά ή από άγνοια οδηγούν τους πολίτες σε μια ακραία πόλωση.

https://anarchypress.wordpress.com

Είναι εθνικιστικό το συλλαλητήριο για τη Μακεδονία;

Η επαναφορά στο προσκήνιο του λεγόμενου Μακεδονικού ζητήματος και ο «Μαύρος Κύκνος»(*) του ογκώδους συλλαλητηρίου για τη Μακεδονία, μας υποχρεώνει να τοποθετηθούμε συνολικά για τα εν λόγω ζητήματα.

Και τα ζητήματα που ανοίγονται είναι πράγματι πολλά και ευρεία. Θεωρούμε, πως είναι μια καλή ευκαιρία ξεκαθαρίσματός τους από την πλευρά μας, καθώς η περίοδος που διανύουμε είναι κρίσιμης σημασίας για την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου.

Ξεκινώντας από το πρόσφατο συλλαλητήριο, ας πούμε ευθύς εξ αρχής πως το θεωρούμε περισσότερο εθνικού παρά εθνικιστικού χαρακτήρα και πως ως τέτοιο θα το προσεγγίσουμε. Πολύ περισσότερο, δε, όταν είναι φανερό, για όσους θέλουν να το δουν, πως πίσω από τον εθνικό χαρακτήρα υποκρύπτονται βαθιές  κοινωνικές διεργασίες που σχετίζονται άμεσα με τον οικονομικής υφής εξανδραποδισμό της τελευταίας δεκαετίας.

Έχοντας αναφέρει το παραπάνω, δεν αγνοούμε πως στο συλλαλητήριο συμμετείχαν – φυσικά – άπαντες οι εθνικιστές, αλλά δεν ήταν αυτοί που έδωσαν το «εσωτερικό χρώμα» της κινητοποίησης παρά μόνον, ίσως, το επίχρισμά της. Σε 300 – 400 χιλιάδες κόσμου (με μια μάλλον προσγειωμένη εκτίμηση) η παρουσία τους ήταν μειοψηφική και η ανάδειξή τους προήλθε κυρίως από την προσοχή που, βεβαίως, τους έδωσαν οι «αντίπαλοί» τους ως απόπειρα δικής τους άμυνας.

Για εμάς υπάρχει μια λεπτή αλλά υπαρκτή και πολύ σημαντική διαφορά μεταξύ εθνισμού και εθνικισμού. Ο εθνισμός συνδέεται με την ύπαρξη και κυρίως τη συνειδητοποίηση πολιτιστικών συγγενειών, κυρίως γλωσσικών, συγγενειών «έθους» και αντιλήψεων για τη ζωή και τον θάνατο, βασικό ρόλο στις οποίες παίζουν και οι θρησκευτικές ή άλλες φιλοσοφικές αντιλήψεις. Συνδέεται, επίσης και με την αντίληψη μιας ιστορικής συνέχειας αυτών των χαρακτηριστικών, που μπορεί να είναι σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό υπαρκτή. Αντίθετα, ο εθνικισμός συνδέεται, αναγκαία, με την ύπαρξη μιας κρατικής οντότητας, η οποία οργανώνει τον πυρήνα και την ιδεολογική συνοχή της στη βάση μιας κυρίαρχης εθνότητας– είτε υπαρκτής είτε υπό κατασκευή – σε έναν γεωγραφικό χώρο, προσδοκώντας στην μακροημέρευσή της μέσω της ταύτισης των συμφερόντων της εξουσίας με τα συμφέροντα των μελών της εθνότητας.

Ο εθνισμός, λοιπόν, δεν διαθέτει τα επιθετικά χαρακτηριστικά του εθνικισμού που επιθυμεί να ενσωματώσει δια της καταπίεσης ή του πολέμου άλλους πληθυσμούς με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Αποτελεί μια λογική ιστορική διεργασία η οποία μπορεί να συνδέεται ή να μην συνδέεται καθόλου με μια οργανωμένη δομή εξουσίας.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛAΚΑΣ - Εθνική Αμυνα: «Mιλιταριστές» και «κοσμοπολίτες»

Η κλιμάκωση της έντασης στις σχέσεις της με την Ελλάδα που έχει επιλέξει η Τουρκία, επαναφέρουν στον  ελληνικό πολιτικό «διάλογο», ελλείψει στρατηγικής, αφελείς απόψεις, όπως:

1. Δεν γίνονται πόλεμοι στην εποχή μας και ειδικά στην Ευρώπη
2. Η Ελλάδα προστατεύεται από τους συμμάχους του ΝΑΤΟ (Αμερικανούς) και εταίρους στην Ευρωπαική Ενωση
3. Η Τουρκία δεν εννοεί όσα λέει, απλώς υπερβάλλει λόγω σοβαρών εσωτερικών προβλημάτων
4. δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας γιατί οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις είναι ικανότατος παράγοντας αποτροπής των τουρκικών επιθετικών σχεδιασμών

Δεν χρειάζεται να έχει κανείς ιδιαίτερη αναλυτική ικανότητα για να αντικρούσει τα καθησυχαστικά επιχειρήματα, αρκεί η όραση…

• Κοιτώντας απλώς αντιλαμβάνεται όποιος θέλει να αντιληφθεί ότι η εποχή μας- μια εποχή μετάβασης και αναζήτησης νέων ισορροπιών στο διεθνές σύστημα είναι μια εποχή πολέμου. Ειδικά στην Ευρώπη, όπου σχηματίζεται η μεθόριος ,  Ανατολής – Δύσης τα όπλα ήδη έχουν μιλήσει  (Κριμαία- Ουκρανία) και τίποτε δεν αποκλείει ότι θα μιλήσουν και πάλι (Βαλκάνια) όπως έγινε πριν δυο δεκαετίες με τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας.  Η σπουδή των δυτικών (ΗΠΑ- ΕΕ) να εντάξουν στο σύστημά τους τα δυτικά βαλκάνια (ΠΓΔΜ- Αλβανία- Σερβία) περιγράφει την ένταση στο «σύνορο» της Δύσης με την Ρωσία. Μια ένταση που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει ούτε πως θα εξελιχθεί ούτε που θα οδηγήσει.
• Τα περί προστασίας που απολαμβάνει η Ελλάδα λόγω των στρατιωτικών (ΝΑΤΟ) και οικονομικών (ΕΕ) συμμαχιών  έχουν προ πολλού και πολλές φορές διαψευσθεί καθώς οι εταίροι και σύμμαχοι ουδέποτε έδρασαν καταλυτικά υπέρ των ελληνικών συμφερόντων. Το διαπιστώνει κάποιος παρατηρώντας την εξέλιξη του Κυπριακού, των ελληνοτουρκικών σχέσεων αλλά και της υπόθεσης της ΠΓΔΜ. Η Ελλάδα, ως δεδομένη εντός του δυτικού συνασπισμού καλείται να συνεισφέρει προκειμένου οι ισχυροί εταίροι της να κάνουν τις δουλειές τους (με την  Τουρκία) και να οικοδομούν το στρατηγικό τους βάθος (βαλκάνια) έναντι της Ρωσίας

Ποιοι έκαναν διακοπές στην... Αλβανία

ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΑΝΙΦΑΒΑ

Μπορεί να φαίνεται παράδοξο, αλλά είναι γεγονός: η πλειονότητα αυτών που περνούν τα σύνορα της Ελλάδας προς κάποιον προορισμό στο εξωτερικό είναι κυρίως μετανάστες, ομογενείς ή παλιννοστούντες, που επισκέπτονται τη χώρα καταγωγής ή τη χώρα στην οποία διέμεναν τα περισσότερα χρόνια, αφού είχαν φύγει από την Ελλάδα.

Το 2015, τελευταία χρονιά για την οποία υπάρχουν διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία, πάνω από έξι στους 10 κατοίκους της Ελλάδας (63,6%) δεν ταξίδεψαν πουθενά, ούτε εντός ούτε εκτός Ελλάδας. Από τους υπόλοιπους που ταξίδεψαν, μόλις το 5,4% βγήκε εκτός ελληνικής επικράτειας, με κυριότερους προορισμούς, όπως αυτοί προκύπτουν από τον υπολογισμό του συνόλου των ταξιδιών, την Αλβανία, τη Γερμανία, την Κύπρο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η πλειονότητα δηλαδή των ταξιδιών εκτός Ελλάδας δεν αφορούσε αναψυχή, αλλά στην πραγματικότητα επίσκεψη σε συγγενείς που μένουν σε άλλη χώρα.

Μόνο οι κάτοικοι της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας, των πλέον φτωχών χωρών της Ε.Ε., υπερβαίνουν το ποσοστό των Ελλήνων που δεν πραγματοποίησαν κανένα ταξίδι το 2015, είτε εντός είτε εκτός της χώρας, με 74% και 71% αντιστοίχως. Ακόμη χειρότερη είναι η κατάταξη της Ελλάδας μεταξύ των «28» της Ε.Ε. σε ό,τι αφορά το ποσοστό όσων ταξίδεψαν στο εξωτερικό. Το 2015 ήταν μόλις το 5,4%, το δεύτερο μικρότερο μετά αυτό της Ρουμανίας που ήταν μόλις 1,7%.

Η Αριστερά απέναντι στο Έθνος

ΤΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΞΕΛΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΛΥΣΗΜΙΑ

Έθνος και Αριστερά. Εθνικό και Κοινωνικό Ζήτημα. Πατριωτισμός – Εθνικισμός – Διεθνισμός. Άμπωτις και πλημμυρίδα που διαμορφώνουν σε σταθερή και συνεχώς ανανεούμενη και ανατροφοδοτούμενη βάση ένα από τα σημαντικότερα «παλιρροϊκά φαινόμενα» της ιστορικής περιόδου μετά την Αμερικάνικη, Γαλλική και Ελληνική Επανάσταση.

Προφανές, λοιπόν, ως εκ τούτου είναι ότι ένα τέτοιο κείμενο δεν μπορεί με επάρκεια να ανταποκριθεί στις συνολικές απαιτήσεις του θέματος. Δεν είναι, άλλωστε, στις προθέσεις μου να ασχοληθώ με το πλήθος των παραμέτρων που καλύπτουν το εν λόγω θέμα. Τέλος, αν και αυτονόητο, οφείλω να τονίσω ότι σε έννοιες πυκνές από ιστορικό, εθνικό, κοινωνικό, γλωσσικό και πολιτισμικό περιεχόμενο, όπως λ.χ. το Έθνος είναι θεμιτό, αν όχι αναγκαίο, να επισημάνω ότι χωρούν περισσότερες της μίας διατυπώσεις.

Ενδεικτικά και μόνον, χωρίς πρόθεση περαιτέρω ανάλυσης, θα σταθώ στην πολυσημία που αφετηριακά φορτίζει την ελληνική λέξη έθνος και την σχετική διαφοροποίησή της από την αντίστοιχη λατινική λέξη natio. H λέξη natio στα Λατινικά σημαίνει γέννηση και κατ’ επέκτασιν γένος, φυλή (Nascor σημαίνει γεννώμαι).

Αυτός είναι ο αφετηριακός πυρήνας που υιοθετήθηκε από όλες ουσιαστικά τις λατινογενείς ευρωπαϊκές γλώσσες και γι’ αυτό η λέξη έθνος στα Iταλικά είναι nazione, στα Γαλλικά nation, στα Αγγλικά nation, στα Ισπανικά naciün, στα Καταλανικά naciü, στα Πορτoγαλικά naăo, στα Γερμανικά, Σουηδικά, Δανικά nation, ενώ στα Ολλανδικά natie και στα Ρουμανικά natiune.

Βλέπουμε, λοιπόν, ότι στην κυρίαρχη ευρωπαϊκή παράδοση η έννοια του έθνους ως natio–nazione/nation κ.λπ., ανάγεται στην έννοια της γέννησης, του γένους, της φυλής με ό,τι αυτό στη συνέχεια συνεπάγεται, σε αντίθεση (μερική και όχι πλήρη, φυσικά) με την συνώνυμη στα Ελληνικά λέξη έθνος που εμπερικλείει και μιαν ισχυρή πολιτισμική διάσταση.

Γιατί η ομηρική λέξη έθνος είχε αφετηριακά την σημασία της «ομάδας» και δήλωνε, πιο συγκεκριμένα, ανθρώπους με κοινά ήθη, συνήθειες και γλώσσα, πράγμα που οφειλόταν σε κοινή καταγωγή. (Ετοιμολογικά, άλλωστε, η λέξη έθνος ανάγεται σε μια ρίζα εθ απ’ όπου και παράγονται οι λέξεις έθ-ος/έ-θιμο).

Τουρκικές ταινίες, σήριαλ και Survivor: Μέσα Πολιτιστικής Διπλωματίας ή Προπαγάνδας

Του Μιχάλη Διακαντώνη* 

H Πολιτιστική Διπλωματία αποτελεί ένα πεδίο άσκησης πολιτικής που στοχεύει στη δημιουργία, ανάπτυξη και προβολή των πολιτισμικών στοιχείων μιας χώρας στο εξωτερικό.

Η ιστορία, η γλώσσα, τα έθιμα, οι παραδόσεις και τα πάσης φύσεως καλλιτεχνικά επιτεύγματα ενός λαού, προβάλλονται με σκοπό όχι μόνο να δημιουργήσουν μια θετική και ελκυστική εικόνα για την εκάστοτε χώρα, αλλά και για να λειτουργήσουν ως ένας δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ κρατών που διαθέτουν διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο, αμβλύνοντας έτσι, ιστορικές, θρησκευτικές ή άλλες διαφορές που μπορεί να υπάρχουν μεταξύ τους. 

Τι συμβαίνει, όμως, στην περίπτωση που η πολιτιστική διπλωματία μιας χώρας λειτουργεί ως ένα μέσο άσκησης πολιτικής προπαγάνδας, τόσο έναντι άλλων κρατών όσο και έναντι των πολιτών της ίδιας της χώρας που δημιουργεί αυτά τα πολιτιστικά προϊόντα; Η περίπτωση της Τουρκίας είναι παραπάνω από χαρακτηριστική. Η γείτονα χώρα έχει πλέον ειδικευτεί στην παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών, τηλεοπτικών σειρών και εσχάτως τηλεπαιχνιδιών που τυγχάνουν διεθνούς προβολής. Και αν δεν υπάρχει τίποτα μεμπτό στην δημιουργία πολιτιστικών προϊόντων που γεννούν προφανή οικονομικά οφέλη (μέσω της διάθεσής τους στο εξωτερικό, της αύξησης του τουρισμού και της παρεπόμενης ζήτησης που προκαλούν για τα τουρκικά προϊόντα), δημιουργείται πρόβλημα όταν διαστρεβλώνουν ιστορικά γεγονότα με σκοπό να προωθήσουν τις μακροχρόνιες στοχεύσεις της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. 

Τουρκικά Σήριαλ και Ελλάδα 

Η Αριστερά απέναντι στο Έθνος 3 – Πατριωτισμός-Διεθνισμός-Κοσμοπολιτισμός

 Λουκάς Αξελός

---

Η επέλαση του κοσμοπολιτισμού/διεθνισμού και η ανάδυση του πατριωτισμού/διεθνισμού

Τριάντα πέντε χρόνια πριν, το 1981, ευρισκόμενος στην Κύπρο είχα επισημάνει ότι «θα πρέπει κάποτε να γίνει ένα ξεκαθάρισμα ανάμεσα στα εθνικά σύμβολα και την καπηλεία τους από τη μεριά των πατριδοκάπηλων, όπως κάποτε θα πρέπει να γίνει και ένα ξεκαθάρισμα ανάμεσα στο λαθρεμπόριο του διεθνισμού και τον διεθνισμό τον ίδιο. Στον βαθμό που η πραγματική σοσιαλιστική προοπτική είναι ακόμη πολύ μακριά, το κεφάλαιο, μπορεί να μην έχει πατρίδα, αλλά το προλεταριάτο και η αγροτιά δυστυχώς έχουν ή ευτυχώς οφείλουν να έχουν. Αυτό φροντίζουν να μας το υπενθυμίζουν όχι μόνο οι Ιρλανδοί πατριώτες, αλλά και οι Πολωνοί εργάτες που επανέφεραν τα ξεχασμένα από το 1882 λόγια του Ένγκελς. Τόνιζε πως “μέχρι να λυθεί το εθνικό πρόβλημα της πατρίδας τους έχουν όχι μόνο δικαίωμα, αλλά και υποχρέωση να είναι πρώτα απ’ όλα εθνικιστές και ύστερα διεθνιστές”- στο άμεσο πολιτικό προσκήνιο, δίνοντάς τους το πιο βαθύ πατριωτικό και σοσιαλιστικό περιεχόμενο».

Δεν έχω να προσθέσω ούτε ένα «ν»  στην άποψή μου αυτή γιατί, δυστυχώς, το πρόβλημα εξακολουθεί να παραμένει.

• Ο Ιρλανδός ή ο Ιρακινός «εθνικιστής» που υπερασπίζεται την πατρίδα του δεν είναι το ίδιο με τον Βρετανό και Αμερικανό εθνικιστή που εισέβαλε σε αυτή.

Ο κοσμοπολιτισμός

του Γιάννη Ιμβριώτη

Το παρακάτω κείμενο είναι απόσπασμα από μια μακροσκελής ανάλυση του Γιάννη Ιμβριώτη με τίτλο «Η ιδεολογική προπαγάνδα της Κοινής Αγοράς» που δημοσιεύτηκε στο συλλογικό έργο «Η θύελλα της Κοινής Αγοράς». Το βιβλίο εκδόθηκε από τις Εκδόσεις «Οικονομία – Πολιτική» σε επιμέλεια του Νίκου Κιτσίκη το 1962. Έχει διατηρηθεί η αρχική ορθογραφία του κειμένου.

Η «ιστορική αυτή αρχή» ή το «ιστορικό αίτημα» που συζητούμε υποστηρίζεται σήμερα με ιδιαίτερη θέρμη και παρουσιάζεται σαν ακαταμάχητη δικαιολόγηση της Κοινής Ευρωπαϊκής Αγοράς. Μα η υπεράσπιση δεν περιορίζεται εδώ, απλώνει πολύ το οπτικό της πεδίο, μακραίνει την πρόσβαση από τις μικρότερες στις μεγαλύτερες ενότητες, την πηγαίνει ως το τελικό της τέρμα, ως την οικουμενική ένωση της ανθρωπότητας. Από τούτη την υψηλότατη τώρα σκοπιά σαλπίζει ένα νέο σύνθημα που κάτω από την ωραία του εντυπωσιακή ονομασία σκεπάζει ένα πολύ ύποπτο περιεχόμενο, τον κοσμοπολιτισμό, σαν την ανώτατη ιδεολογία της σημερινής εποχής. Το νέο σύνθημα, αμερικανικής κατασκευής, made in USA, βρίσκει απήχηση στον «Ελεύθερο Κόσμο». Ζητεί την κατάργηση ή τουλάχιστο την ελάττωση των εθνικών συνόρων, αλλά στο βάθος σημαίνει τη συνένωση των εθνών κάτω από την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Οι ιδεολόγοι οπαδοί του θεωρούν αναχρονιστική τη διατήρηση της απόλυτης ανεξαρτησίας των κρατών. Με την καταπληχτική σήμερα ανάπτυξη της τεχνικής, λέγουν, έχει στενέψει πολύ ο χώρος, όπου δρα ολόκληρη η ανθρωπότητα, κάθε απόσταση πάνω στη γη έχει μικρύνει σε αφάνταστο βαθμό, οι άνθρωποι βρίσκονται πια πολύ κοντά ο ένας στον άλλο κι η ζωή τους ξετυλίγεται σ’ ένα στενότατο πλέγμα σχέσεων και συνθηκών. Επιταχτικό, άρα, αίτημα της εποχής είναι η ένταξη όλων σ’ ένα ενιαίο σχηματισμό, όπου αυτόματα θα επικρατήση η συνεννόηση, η συναδέλφωση, η ειρήνη, η πανανθρώπινη προκοπή. Μα τα ωραία τούτα κηρύγματα προδίνουν αμέσως τον ύποπτο σκοπό τους, τη στιγμή που ο κοσμοπολιτισμός δεν αποβλέπει να κλείση όλη την οικουμένη μέσα του, παρά μόνο ένα μέρος της και μάλιστα ενάντια στο άλλο. Κι αυτός διαιρεί και δεν ενώνει, υπηρετεί την ιμπεριαλιστική κυριαρχία κι εναντιώνεται σε κάθε ιστορικό προοδευτικό αίτημα.

Η υποκρισία του κοσμοπολιτισμού

…Τότε θα διαπιστώσει στο πετσί του τι σημαίνει πραγματικός εθνικισμός και θα δει τι σημαίνει να κάνεις τον «επαναστατημένο» με αίμα άλλων και να φοράς μπλουζάκι με στάμπα τον Τσε Γκεβάρα, χωρίς να ξέρεις τίποτα για τον αγώνα του.

 Αυτά τα δήθεν επαναστατημένα πνεύματα παίζουν το παιγνίδι των αντιδραστικών κύκλων από την πλευρά της δήθεν επαναστατικότητας, προπαγανδίζουν και συνηγορούν στην διάσπαση ενός λαού σε ξεχωριστές, μοναχικές υπάρξεις και συμβάλλουν στην ενδυνάμωση του φασισμού. Είναι φασισμός.Σήμερα έχει υπερισχύσει παγκόσμια το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο και ο κοσμοπολιτισμός, που είναι η αντιδραστικότερη συνθήκη που έχει να επιδείξει ο καπιταλισμός. Σήμερα, στην νεοαποικία Ελλάδα, η πολιτική για την ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας είναι το ύψιστο δημοκρατικό αίτημα, γύρω από το οποίο οφείλουν να συσπειρωθούν οι πληττόμενοι, ανεξάρτητα από τις ιδεολογικές ιδιαιτερότητές τους.

Του Προκόπη Μπίχτα

Σύγχρονα ψέματα και αρχαίες αλήθειες. Για μια οντολογική αναθεώρηση της Δύσης*

Θεόδωρος Ι. Ζιάκας

Ο δυτικός πολιτισμός βρίσκεται στους αντίποδες του ελληνικού πολιτισμού. Πράγμα που έχει δύο συνέπειες. Η πρώτη είναι ο αποκλεισμός του ελληνικού πολιτισμού. Το διαχρονικό Contra Errores Graecorum. Η δεύτερη συνέπεια είναι η  αδυναμία των Ελλήνων «να γίνουν κράτος» (“ευρωπαϊκού” τύπου εννοείται) –παρά τη σφοδρή τους επιθυμία.

Τη γνώση αυτή την οφείλουμε, πρωτίστως, στο έργο των Κώστα Παπαϊωάννου, Κορνήλιου Καστοριάδη και Κώστα Αξελού. Το οντολογικό κεκτημένο του έργου τους, τη γνώση της οντολογικής ασυμμετρίας δυτικού και ελληνικού πολιτισμού, την αναδεικνύει η κ. Μαγγιώρου στο ως άνω βιβλίο, προκειμένου να την κάνει πυξίδα πολιτικού προσανατολισμού. Στη βάση αυτή μας προσφέρει μια οντολογική ανάλυση της Δύσης απροσδόκητη, για μένα τουλάχιστο. Η οντολογική πολιτική ανάλυση συνιστά και την καινοτομία που εισάγει το βιβλίο στην πολιτική σκέψη. Η εφαρμογή της μάλιστα στα διάφορα κεφάλαια του βιβλίου, αποδεικνύει μια εντυπωσιακή ευρετικότητα. Είναι ένα από τα πολύ σπάνια εκείνα βιβλία, που εισάγουν τον αναγνώστη στον τρόπο του αληθινού πολιτικού σκέπτεσθαι. 

Στο κείμενο που ακολουθεί, θα αποδελτιώσω ορισμένα στοιχεία, α) για την οντολογική υποδομή του δυτικού πολιτισμού, β) για το οντολογικό ιστορικό του,  και γ) για τα σύγχρονη κοσμοϊστορικής σημασίας παλινωδία του.   

1. Η οντολογική υποδομή της Δύσης

Η θεμελίωση του πολιτισμικού πεδίου προϋποθέτει την παραδοχή μιας από τις εξής τρεις και μόνο οντολογικές επιλογές:

Α’. Δεν υπάρχει το Εγώ ως ον, υπάρχει μόνο το Εμείς, τα Άτομα είναι εφήμερα μέλη του. Λατινική επιλογή.

Β’. Μόνο τα Εγώ - Άτομα υπάρχουν.  Το Εμείς δεν είναι ον, αλλά επίφαση όντος, σύμβαση.Γερμανική επιλογή.

Γ’. Τόσο τα Άτομα όσο και το Εμείς συν-υπάρχουν, ως όντα     διαφορετικού επιπέδου. Ελληνική επιλογή.         

Ο γλωσσικός επιθετικός προσδιορισμός των τριών επιλογών δικαιολογείται από το γεγονός, ότι οι ευρωπαϊκοί λαοί που έχτισαν πολιτισμό πάνω σ’ αυτές, ήταν αντίστοιχα, λατινόφωνοι, γερμανόφωνοι και ελληνόφωνοι. Αλλά ας δούμε από πιο κοντά τον ουσιαστικό  προσδιορισμό των τριών επιλογών.        

α) Το λατινικό Εμείς

Το σκοτεινό πρόσωπο του διεθνισμού

Αντιγράφουμε ένα ενδιαφέρον απόσπασμα από το βιβλίο «Κυβερνώντας τον Κόσμο – Η ιστορία μιας ιδέας» του Mark Mazower:

Στο τέλος του αιώνα (σημείωση: εννοεί τον 19ο) μια ευρεία και συνεχώς αναπτυσσόμενη μελλοντολογική λογοτεχνία, μεγάλο μέρος της οποίας φανταζόταν επικείμενο πόλεμο στην Ευρώπη και στη συνέχεια στον κόσμο, είχε παραγάγει ένα πολύμορφο και συνεχώς μεταβαλλόμενο σύνολο πολύ διαφορετικών διεθνιστικών προβλέψεων. Καθώς η Ευρωπαϊκή Συμφωνία κατακερματίστηκε σε ανταγωνιστικά συστήματα συμμαχιών και οι κυβερνήσεις επέβαλλαν φόρους, για να χρηματοδοτηθούν μεγάλοι στρατοί κληρωτών, εξοπλισμένοι με όλο και πιο καταστροφική τεχνολογία, η λογοτεχνία συμβάδιζε με αυτές τις εξελίξεις και διεθνείς πολιτικές για το μέλλον διατυπώνονταν με ακόμη περισσότερες λεπτομέρειες από ό,τι προηγουμένως.

Ένα από τα καλύτερα παραδείγματα παρείχε ο Άγγλος δημοφιλής δημοσιογράφος σοσιαλιστικών τάσεων Τζώρτζ Γκρίφιθ, ο οποίος είχε επηρεάσει το νεαρό Χ.Τ. Γουέλς. Δείχνοντας τη σύνδεση ανάμεσα στη μυθοπλασία και την τεχνολογία, ο γιος του Γκρίφιθ, Άλαν, θα γινόταν μηχανικός και θα επινοούσε τον αεριωθούμενο κινητήρα αξονικής ροής της Rolls-Royce. Ο ίδιος ο Γκρίφιθ όχι μόνο έσπασε το ρεκόρ για την πραγματοποίηση του γύρου του κόσμου, αλλά το 1892, στο απόγειο της παγκόσμιας ιδεοληψίας με την αναρχική τρομοκρατία, έγραψε τον Άγγελο της επανάστασης, μια εντυπωσιακή φανταστική ιστορία. Είναι η ιστορία της Αδελφότητας της Ελευθερίας, μιας τρομοκρατικής ομάδας με επικεφαλής έναν ηλικιωμένο Ρωσοεβραίο και την όμορφη κόρη του Νατάσα. Όταν τα ευρωπαϊκά κράτη κατακερματίζονται σε έναν πόλεμο με δύο κύριες συμμαχίες, οι τρομοκράτες παίρνουν την εξουσία. Η δύναμή τους οφείλεται στο γεγονός ότι κατέχουν την τελευταία λέξη της τεχνολογίας των πτήσεων (ο νεαρός που την επινόησε ερωτεύεται τη Νατάσα), και χάρη σε μια μαζική λαϊκή εξέγερση στην Αμερική, η οποία ανεβάζει στην εξουσία μια φιλική προς την Ουάσιγκτον κυβέρνηση, καταλήγουν να κατακτήσουν τον κόσμο, χρησιμοποιώντας αερόπλοια με τεράστια δύναμη καταστροφής, έχοντας πείσει ήδη τους Βρετανούς να συμπαραταχθούν με τους Αμερικανούς. Αερόπλοια, αναρχικοί, Αμερικανοί και οι αγαθοεργοί Βρετανοί είναι η κλασική σύνθεση των κύριων στοιχείων της διεθνιστικής φαντασίας των προαστίων του Λονδίνου στα τέλη του 19ου αιώνα.

Η νόμιμη Γενοκτονία των Ελλήνων

Της Θεοδοσίας Μπατάλα

Η νομική έννοια της «Γενοκτονίας» εφαρμόστηκε στην δίκη της Νυρεμβέργης κατά την οποία απαγγέλθηκαν κατηγορίες στους Ναζί για την συστηματική εξόντωση άμαχου πληθυσμού λόγω φυλής, θρησκείας, πολιτικών πεποιθήσεων και σωματικής κατάστασης.

Ο Πολωνός Εβραίος δικηγόρος Ραφαήλ Λέμκιν, ο οποίος σώθηκε καταφεύγοντας στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, κάτι που δεν κατόρθωσαν σαράντα εννέα συγγενικά του πρόσωπα τα οποία δολοφονήθηκαν από τους Ναζί, έχοντας ασχοληθεί πριν από τον πόλεμο με τον αφανισμό των Ελλήνων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων, μετά τον πόλεμο αφοσιώθηκε στην εκστρατεία για την νομική αναγνώριση του όρου Γενοκτονία, στα αγγλικά Genocide που προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις γένος και κτείνω ή από την ελληνική λέξη γένος (με την έννοια της οικογένειας, της φυλής, του έθνους, της θρησκείας) και την λατινική cide (δολοφονία).

Σε τι μας χρειάζονται τα σύνορα;

του Δημήτρη Καζάκη

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το αντίδοτο στην άνοδο του εθνικισμού στην Ευρώπη, δήλωσε ο Jean-Claude Juncker, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την Δευτέρα που μας πέρασε.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους στην Media Academy Alpbach, είπε: «Πρέπει να αγωνιστούμε ενάντια στον εθνικισμό, έχουμε το καθήκον να μην ακολουθήσουμε τους λαϊκιστές, αλλά να εμποδίσουμε τη λεωφόρο των λαϊκιστών."

Ανέφερε επίσης τα λόγια του πρώην Γάλλου προέδρου Φρανσουά Μιτεράν, που «έλεγε ότι "αν στον εθνικισμό προσθέσεις τον εθνικισμό θα καταλήξεις σε πόλεμο." Αυτό εξακολουθεί να ισχύει γι 'αυτό πρέπει να αγωνιστούμε ενάντια στον εθνικισμό».

Και κατέληξε δηλώνοντας: «Τα σύνορα είναι η χειρότερη εφεύρεση που έγινε ποτέ από τους πολιτικούς". Η αλληλεγγύη πρέπει να δοθεί στους πρόσφυγες και τα παιδιά τους, πρόσθεσε.

Δεν γνωρίζω αν ο κ. Γιούνγκερ ήταν νηφάλιος όταν έκανε αυτές τις δηλώσεις. Αν και γενικά δεν το συνηθίζει. Είναι κι αυτός σαν τον σφετεριστή του βυζαντινού θρόνου Φωκά, που σε κάθε ευκαιρία ο λαός της Βασιλεύουσας του τραγουδούσε: «Πάλι τὸν καῦκον ἔπιες, πάλιν τὸν νοῦν ἀπώλεσας».

Ο πολιτισμός του θεάματος

Η υπεράσπιση της υψηλής κουλτούρας συνδέεται με τη μεγάλη φροντίδα για την ελευθερία και τη δημοκρατία

Από τον Θανάση Γιαλκέτση, Εφημερίδα των Συντακτών

 Ο ακόλουθος διάλογος μεταξύ του Περουβιανού νομπελίστα λογοτέχνη Μάριο Βάργκας Λιόσα και του Γάλλου φιλοσόφου Ζιλ Λιποβετσκί δημοσιεύτηκε στην περιοδική επιθεώρηση Lettera Internazionale.

---

 Ας δούμε όμως τώρα τις αρνητικές, ξεκινώντας από την εξαφάνιση –ή από την κατάρρευση– της υψηλής κουλτούρας, που οδήγησε στον θρίαμβο μιας μεγάλης σύγχυσης. Μαζί με το τέλος της υψηλής κουλτούρας, είμαστε μάρτυρες και του τέλους ορισμένων αισθητικών αξιών. Οι παλιοί κανόνες που μας επέτρεπαν να διακρίνουμε το έξοχο, το μέτριο και το απαίσιο δεν λειτουργούν πλέον. Ολα εξαρτώνται από το γούστο του πελάτη (…). Αν η κουλτούρα είναι μόνον ψυχαγωγία, τίποτα δεν είναι σημαντικό. Αν το ζητούμενο είναι να διασκεδάζουμε, ένας απατεώνας μπορεί να με διασκεδάσει πολύ περισσότερο από ένα πρόσωπο βαθιά αυθεντικό. Αν όμως η κουλτούρα σημαίνει κάτι περισσότερο από αυτό, τότε είμαστε σε άσχημη κατάσταση. Εγώ δεν είμαι αντικαπιταλιστής. Ο καπιταλισμός συνέβαλε σε μια μεγάλη πρόοδο της ανθρωπότητας. Ωστόσο, οι μεγάλοι θεωρητικοί της αγοράς έλεγαν πάντοτε ότι ο καπιταλισμός είναι ένας ψυχρός μηχανισμός, που δημιουργεί πλούτο αλλά και εγωισμό.

 Μάριο Βάργκας Λιόσα: Το βιβλίο μου «Ο πολιτισμός του θεάματος» είναι ένα δοκίμιο που εκφράζει ανησυχία, για να μην πω αγωνία, καθώς βλέπουμε ότι αυτό που εννοούσαμε ως «κουλτούρα» όταν ήμουν νέος μετασχηματίστηκε, στη διάρκεια της ζωής μου, σε κάτι πολύ διαφορετικό σε σχέση με τις δεκαετίες του 1950, 1960 και 1970.

Από τον Lord Bygone.

Σε αφθονία τα σχόλια αριστερών που γαλουχήθηκαν στα πανεπιστήμια και στις οργανώσεις της εποχής της παγκοσμιοποίησης. Της εποχής της αποδόμησης κάθε εμποδίου της (εθνών, λαών, πολιτισμών) ως ύψιστου καθήκοντος, ως τελικού κι αυτονόητου σκοπού της ύπαρξης του ανθρώπου στο "πλανητικό χωριό" που όλα τα αλέθει, αρκεί ο κιμάς να πουλιέται σε καλή τιμή.

Με κείμενα σε σύγχυση, βαριά και σκοτεινά, με εξεζητημένη χρήση λατινικών φράσεων και τέτοια πράματα, καταλήγουν με τη μελαγχολική χαιρεκακία του υπερ-εγκεφάλου στο ότι το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος επιταχύνει το ράγισμα του περιβόητου "αυγού του φιδιού". Αυτού του ξόανου κάτω απ' το οποίο βολεύεται και απολογείται η τέτοια αριστερά, για να έχει νόημα η αυτοπεριορισμένη ύπαρξή της. Και που άμα δεν φύγει απ' τον ίσκιο του, άμα δεν ανοίξει το μυαλό και την καρδιά της, άμα δεν αφουγκραστεί την "πλέμπα" που θέλει να "εξυψώσει" (πού; και με ποια εξουσιοδότηση; κάποιου διδακτορικού;), σωστά θα κατηγορηθεί πιο πολύ απ' όλους για τέτοια συλλογικά πισωγυρίσματα.