ΜΠΕΤΣΗΣ ΟΡΦΕΑΣ
Η ανακοίνωση του Αλβανού πρωθυπουργού Ράμα, για την εγκαθίδρυση αυτονόμου κράτους για το Τάγμα των Μπεκτασί μουσουλμάνων στα Τίρανα, ενδεχομένως να εντάσσεται και στον αποπροσανατολισμό του δημοσίου διαλόγου στην Αλβανία, για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης.Είναι όμως και μια ευκαιρία για να εστιάσουμε σε ζητήματα που επιδιώκει να υπερκαλύψει ο ευρηματικός πάντοτε Αλβανός πρωθυπουργός. Δεδομένου ότι η εξαγγελία της, από πολλές απόψεις, πρωτότυπης ιδέας ήρθε δια των “New York Times”, μπορεί να υποτεθεί ότι τα πράγματα ενδεχομένως να είναι πιο σοβαρά. Ο Ράμα αναφέρθηκε στο ζήτημα και από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ζήτημα που έχει αναμφισβήτητα και γεωπολιτικό ρόλο, πέρα από θρησκευτικό.
Δεν είναι εύκολη η μελέτη του συνόλου των εκφάνσεων του Ισλάμ και προφανώς δεν έχουμε την ειδίκευση να προσεγγίσουμε το απολύτως περίπλοκο φάσμα των ρευμάτων και αιρέσεων του. Γνωρίζουμε, όμως, ότι οι Μπεκτασί ανήκουν στο σιϊτικό ρεύμα. Το εν λόγω δόγμα έχει πολλούς οπαδούς στην Αλβανία. Ιστορικά έχει αποδειχτεί ότι προέρχονται από εξισλαμισμένες κοινότητες και φυλές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Με τους ολοκληρωτικούς διωγμούς του Κεμάλ Ατατούρκ εις βάρος εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων, η έδρα του αντιφατικού αυτού θρησκευτικού τάγματος μεταφέρθηκε στην Αλβανία. Όμως, θεωρείται πολύ πιθανό μέλη και οικογένειες της αίρεσης των Μπεκτασί σε αστικά κέντρα της νοτίου Αλβανίας να είναι εξισλαμισμένοι Εβραίοι, κατά το παράδειγμα των Ντονμέ της Θεσσαλονίκης.
Ο επικεφαλής της Παγκόσμιας Γεροντίας των Μπεκτασί αποκαλείται Παγκόσμιος Αρχιμπαμπάς. Σήμερα ως τέτοιος αναγνωρίζεται ο Εντμόντ Μπραχίμαϊ, με καταγωγή από την Αυλώνα, πρώην αξιωματικός με τον βαθμό του συνταγματάρχη. Το ενδιαφέρον είναι πως, πριν τις θρησκευτικές του ανησυχίες, υπήρξε διοικητής Τάγματος Αντικατασκοπείας στο Ελμπασάν…
Οι Μπεκτασί βρήκαν φιλόξενο χώρο εγκατάστασης στην Αλβανία και λόγω της δυτικής υποστήριξης σε μία μουσουλμανική εκδοχή “εθνικής θρησκείας” των Αλβανών. Και πρωτεργάτες της ίδρυσης του αλβανικού έθνους – όπως οι Φράσερι και Κονίτσα για παράδειγμα – θεωρούσαν τον Μπεκτασισμό ως παράγοντα ενίσχυσης της εθνικής ολοκλήρωσης των Αλβανών.
Τί επιδιώκει ο Ράμα
Όμως ο Ράμα – χωρίς να έχει προηγηθεί οποιαδήποτε δημόσια συζήτηση ή διαβούλευση και έχοντας προτεραιότητα την αλλαγή της πολιτικής ατζέντας στην Αλβανία, όπως βασίμως μπορούμε να υποθέσουμε – ανακοίνωσε την πρωτοβουλία για την ίδρυση κράτους του Τάγματος των Μπεκτασί, το οποίο μάλιστα είχε το θράσος να το παρομοιάσει με το Βατικανό! Μάλιστα, στην αρχή οι ιθύνοντες της κοινότητας των Μπεκτασί έδειξαν αμήχανοι κι αιφνιδιασμένοι. Βέβαια, στην συνέχεια εξέδωσαν ανακοίνωση περί αποδοχής του ρόλου που πρόκειται να τους αναθέσουν, δηλώνοντας με στόμφο ότι είναι έτοιμοι να τον αναλάβουν!