«Κυρά μου, αν θα κρεμαστείς, κρεμιέται ο κόσμος όλος»

από Θεόδωρος Παντούλας

Νομίζω ότι ένας πολιτισμός αποτιμάται κατά κύριο λόγο από τον τρόπο που πενθεί και από τον τρόπο που γιορτάζει. Και, ειλικρινά, δεν γνωρίζω κάποιον που να καυχάται για τους σημερινούς τρόπους. Στα μέρη μας ωστόσο αυτοί οι, κάποτε αξεχώριστοι, τρόποι είχαν για πολλούς αιώνες συγκεκριμένες εκφάνσεις κι εκφορές. Η Παναγία, καλή ώρα, ακαμάτως μεσίτευε υπέρ πλεόντων, οδοιπορούντων, νοσούντων, καμνόντων, αιχμαλώτων και της σωτηρίας αυτών και στάθηκε η καταφυγή των αναγκεμένων, η παραμυθία των αδικουμένων, το αντιστύλι των οδυνομένων.

Τα παραπάνω δεν είναι θεολογικά φληναφήματα αλλά ιστορικές αποτιμήσεις από τις οποίες κάθε άλλο παρά λείπουν τα τεκμήρια. Η ταπεινή κόρη της Ναζαρέτ ήταν ένα πρόσωπο εξόχως οικείο και αγαπητό στον λαό. Ολα τα σπίτια –ακόμη και τα πιο φτωχά ή κυρίως αυτά– είχαν το εικονοστάσι τους κι όλα τα εικονοστάσια είχαν εικόνα της. Αυτή η οικειότητα και η αγάπη θησαυρίστηκε σε αχειροποίητα εικονίσματα και απέριττα ξωκλήσια που στέγασαν απελπισμούς και ανατάσεις. Η εγγύτητα προς το πρόσωπό της εκφράστηκε εναργώς με τα αμέτρητα, κυριολεκτικά, Θεοτοκονύμια και την πάγκοινη και σπαρακτική επίκληση «βόηθα Παναγιά». Στη γλυκύτητα της Γυναίκας, που ήταν κόρη των ανθρώπων και μάνα Εκείνου που έκοψε την Ιστορία στα δυο, προσέτρεχαν κι οι μικρομάνες, ζητώντας της στα νανουρίσματά τους να συντροφεύει τα παιδιά τους.

Πριν από τον Δεκαπενταύγουστο οι άνθρωποι δέονταν, νήστευαν κι άσπριζαν τις αυλές τους για να καλοδεχτούν τη Δέσποινά τους. Παράδοξο κι ετούτο: να είναι, δηλαδή, γιορτή ζωής και αφθαρσίας εγκώμιο η Κοίμησή της! Δεύτερο Πάσχα, Πάσχα του καλοκαιριού λογιζόταν ο Δεκαπενταύγουστος και σε πολλά μέρη στόλιζαν και περιέφεραν τον Επιτάφιό της.

Η εκκλησιαστική εμπειρία βεβαιώνει ότι ο θάνατος στην επικράτειά της δεν έχει ούτε τον πρώτο ούτε τον τελευταίο λόγο. Γι’ αυτό ανάβονταν κεριά στη χάρη της, γίνονταν γονυκλισίες στα εικονίσματά της, τάματα σωρεύονταν στην ποδιά της και πανηγύρια στήνονταν στο όνομά της σε αυλόγυρους ναών και ανοιχτωσιές. Οι κοινότητες συνάζονταν γύρω από τα χοροστάσια και, συχνά, δεξιώνονταν τους ξενιτεμένους τους – ζώντες και τεθνεώτες. Οι πανηγυριστές φίλιωναν, φιλιούνταν και πιάνονταν χέρι χέρι σε κυκλωτικούς χορούς.

Τι γιορτάζουμε τον Δεκαπενταύγουστο.

Ο π. Ευάγγελος Παπανικολάου καλεσμένος της Ι. Μ. Περιστερίου  μίλησε με θέμα:
Τι γιορτάζουμε τον Δεκαπενταύγουστο.

Το θαύμα

Ενα βραδυ, πριν πολλα χρονια, μπηκα σε εναν θαλαμο ενος καρκινοπαθους νεαρου προκειμενου να του χορηγησω ενα παυσιπονο. 

Θα ηταν γυρω στα 28. 

Ακουγαμε και την ιδια μουσικη.

Η μανα του ηταν απεναντι στη καρεκλα σκυφτη, σχεδον κουλουριασμενη και μυριοταλαιπωρημενη.

Καλοκαιρι ηταν. 

Εξω διασκεδαζε ο κοσμος και χαιροταν τη ζωη.

Μεσα παλευαμε να σωσουμε το νεαρο.

Ο ογκολογος του ηταν σαφης.

''Δεν εξαρταται μονο απο εμας παιδι μου. 

Τωρα πια εξαρταται και απο σενα αλλα και απο την πιστη σου. 

Θα το παλεψουμε ολοι μαζι, αλλα δεν ξερω τί θα γινει''.

Ο νεαρος πονουσε και μαρτυρουσε καθε βραδυ.

Κι εμεις προσπαθουσαμε να τον ηρεμησουμε ειτε με τα παυσιπονα ειτε με μια κουβεντα παρηγοριας.

Ετσι κι εκεινο το βραδυ που ελαχε να ημουν εγω βαρδια.

Του μιλουσα για μουσικη, για συναυλιες. 

Περνουσαμε λιγη ωρα μαζι (ειχαμε κι αλλους ασθενεις και ημασταν μονο δυο στη βαρδια) και αυτο εδειχνε να τον ανακουφιζει λιγο.

Μαλιστα εκεινο το βραδυ ειχαμε και τη πρωτη διαφωνια μας.

Εγω επεμενα πως το δικο μου αγαπημενο συγκροτημα ηταν το καλυτερο, εκεινος ελεγε τα δικα του. 

ΣΤΟ ΑΙΩΝΙΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΠΙΣΤΗΣ ΚΑΙ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑΣ

Του Κώστα Χατζηαντωνίου 

Ο Θωμάς είναι πρόσωπο εμβληματικό.

 Σύμπτωση αποκαλυπτική τον θέλει να απουσιάζει, τόσο όταν εμφανίστηκε ο Αναστημένος Ιησούς στους μαθητές του, όσο και όταν οι Απόστολοι συγκεντρώθηκαν εκ περάτων στη Γεθσημανή για να κηδεύσουν το σώμα της Μαρίας• βρισκόταν ως ιεραπόστολος στην Ινδία, όπου αργότερα θα εύρισκε μαρτυρικό θάνατο. 

Την πρώτη φορά ζήτησε να ψηλαφήσει τον Αναστάντα για να πεισθεί. Τώρα αρκείται να ζητήσει να προσκυνήσει το σώμα της Θεομήτορος για να λάβει τη χάρη και τον αγιασμό από το άχραντό της σώμα. Την πρώτη φορά, ο Αναστάς του έδωσε την ευκαιρία να θέσει τον δάκτυλον εις τον τύπον των ήλων και στην αγία πλευρά. Τώρα, στον τάφο που ανοίγει, δεν βρίσκουν παρά μόνο την αγία ζώνη, το ωμοφόριο και την εσθήτα της Παρθένου. Το θεοδόχο σώμα της έχει μετασταθεί - δόξα μοναδική για ανθρώπινο πλάσμα να αναστηθεί πριν την κοινή Ανάσταση.

Σχεδόν τέσσερις αιώνες μετά, το 450 μ.Χ., στις αρχές της βασιλείας του Μαρκιανού που είχε νυμφευθεί την εγγονή του Μεγάλου Θεοδοσίου Πουλχερία, το ζεύγος των αγίων αυτοκρατόρων χτίζει στις Βλαχέρνες τον νέο ναό της Παναγίας και συγκεντρώνει κάθε στολίδι για την διακόσμησή του. Μα λείπει το πιο σημαντικό, το πανάγιο και θεοδόχο σώμα. Τυχαίνει εκείνο τον καιρό και βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη (με αφορμή την επικείμενη Δ' Οικουμενική Σύνοδο της Χαλκηδόνος) ο πατριάρχης Ιεροσολύμων Ιουβενάλιος και επίσκοποι της Παλαιστίνης.

 "Γνωρίζουμε πως στα Ιεροσόλυμα είναι η πρώτη και ασύγκριτη εκκλησία της Παναγίας Θεοτόκου, στο χωριό Γεθσημανή, όπου κατατέθηκε το ζωοφόρο της σώμα", λένε οι βασιλείς στον πατριάρχη. "Θέλουμε λοιπόν το λείψανό της να το φέρουμε εδώ, φυλακτήριο της Βασιλεύουσας".

Στέλιος Κούκος: Υπεραγία Θεοτόκος, Το Πάσχα προς την μετάσταση, την ανάσταση των ψυχών μας!

Η Κοίμησις της Θεοτόκου.

Γράφει ο Στέλιος Κούκος

Όμορφα που ξημέρωσε Πάσχα. Το Πάσχα της Υπεραγία Θεοτόκου! Με τα τόσα ονόματα, τις τόσες εικόνες, τα τόσα επίθετα.

Κάθε εικόνα και μια ιστορία, ένας τόπος, ένας κόσμος ολόκληρος. Και Αυτή πάντα η ίδια! Όσα ονόματα και όσα επίθετα κι αν της δώσουμε!

Και ο κόσμος το γνωρίζει αυτό και την αγαπά ιδιαίτερα και με το ένα όνομα και το άλλο. Και στην μία εικόνα και στην άλλη! Άσχετα αν έχει και κάποια αδυναμία σε ορισμένη!

Και κάθε φορά αναζητά και κάποια νέα εικόνα Της! Αναζητώντας, ίσως, να μπορέσει να την γνωρίσει καλύτερα και να μπει σε μια ιδιαίτερη προσωπική σχέση! Να εισχωρήσει στο εσωτερικό Της μεγαλείο.

Έτσι, γύρω από αυτήν βρίσκεται, πάντα, ένα πλήθος ανθρώπων που της αποδίδει τιμές, ευγνωμοσύνη, ευχαριστίες για τα άπειρα δώρα και τα καλά της! Ακόμη και που βρέθηκαν και μόνον μπροστά σε μια εικόνα Της! Πρόσωπο με πρόσωπο! Αυτή είναι και η πιο σωστή σχέση!

Ο ρεμβαστὴς τοῦ Δεκαπενταυγούστου

Ὑπάρχουνε κάποιες  μέρες ποὺ θὰ  μπορούσαμε νὰ τὶς ποῦμε «μέρες Παπαδιαμάντη», ἔτσι καθὼς ἔχουν ἁγιάσει γιὰ δεύτερη  φορὰ μέσα στὸ ἔργο του. Ἀνάμεσα σ’ αὐτὲς  εἶναι κι ὁ «Δεκαπενταύγουστος», τούτη ἡ ἄλλη ἡ μικρότερη Λαμπρή,  ποὺ μᾶς ἔρχεται κάθε χρόνο καταμεσῆς τοῦ καλοκαιριοῦ. Ἔχει γίνει ὄχι μόνο γιορτὴ τῆς Παναγίας, μὰ καὶ γιορτὴ τοῦ Παπαδιαμάντη ἀπὸ τὴ μέρα ποὺ ὁ κὺρ Ἀλέξανδρος ρέμβασε καθισμένος νοερὰ «παρὰ τὴν ἀπορρῶγα ἀκτήν», «εἰς προαύλιον ναΐσκου τῆς Παναγίας τῆς Πρέκλας».

Ἐκεῖνο τὸν καιρὸ ὁ ποιητὴς τῆς σκιαθίτικης ζωῆς ἤτανε «ὣς πενηνταπέντε χρονῶν ἄνθρωπος», σὰν τὸν ἥρωά του, τὸ Φραγκούλη Κ. Φραγκούλα. Καὶ σὰν αὐτὸν κουρασμένος ἀπὸ τὴ ζωή, μὲ τὴν ψυχὴ γεμάτη πόνο. Ἔμενε πάντα στὴν Ἀθήνα, «στὴν πόλιν τῆς δουλοπαροικίας καὶ τῶν πλουτοκρατῶν» καὶ κάθε φορὰ ποὺ θυμοῦνταν τὸ μικρὸ νησί του ἡ καρδιά του ἔλιωνε ἀπὸ νοσταλγία καὶ πίκρα. Ἐκεῖ, στοὺς κόρφους μὲ τὴν ψιλὴ ξανθὴ ἀμμουδιά, στὶς ψαρόβαρκες, στὰ μοναχικὰ ἐκκλησάκια, στὰ κάτασπρα συμμαζωμένα χωριουδάκια, εἶχε περάσει τὰ μοναδικὰ χρόνια τῆς ζωῆς του ποὺ τά ’φερνε στὸ νοῦ του μ’ ἀγάπη. Ὅμως ἐκεῖ, στὸ φτωχικὸ πατρικὸ σπίτι περιμένανε τέσσερεις μαυροντυμένες γυναῖκες σιωπηλές.

Όλη η ανάρτηση ΕΔΩ

Η Παναγιά που ύμνησαν οι ποιητές

Οι ποιητές μας για την Παναγία

Η Παναγία αποτελεί αστείρευτη πηγή έμπνευσης και για πολλούς σύγχρονους Έλληνες ποιητές αλλά τους δόκιμους ποιητές του καιρού μας, που Της αφιερώνουν βιβλία ολόκληρα, αυτοτελείς συνθέσεις και συχνές αναφορές.

ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ ΝΙΚΟΣ

Κοσμά του Ινδικοπλεύστη

Εκεί, Ταμίλες χαμηλές που εμύριζαν βαριά,

Σιγκαλινές με στήθη ορθά, τριγύρω σου λεφούσια.

Εδώ ζυγίζεις το κορμί με τ’ αχαμνά μεριά

Και προσκυνάς τη Δέσποινα τη Γαλακτοτροφούσα.

Πήγες εκεί που εδίδασκε το πράσινο πουλί,

όπου της μάγισσας ο γιος θ’ αντάμωνε το στόλο.

Έλυνε κείνος με σπαθί όσα η γραφή διαλεί.

Μα συ ξηγάς τα αινίγματα καινούργιων Αποστόλων.

«Τραβέρσο», Εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 1975, σ. 21

***

Μάρκος Αυγέρης

Να, ο λαός Σου

…Τεράστιο κύμα ο λαός μου

που μ’ ανασηκώνει

και με φέρνει όπως η αγκαλιά το βρέφος

των Ουρανών η Πλατυτέρα

«Αντίδρομα και Παράλληλα», Αθήνα 1969, σελ. 72

***

Οδυσσέας Ελύτης, «Άνεμος της Παναγίας»

Σε μια παλάμη θάλασσας γεύτηκες τα πικρά χαλίκια
Δύο η ώρα το πρωί περιδιαβάζοντας τον έρημο Αύγουστο
Είδες το φως του φεγγαριού να περπατεί μαζί σου
Βήμα χαμένο. Ή αν δεν ήτανε η καρδιά στη θέση της
Ήταν η θύμηση της γης με την ωραία γυναίκα
Η ευχή που λαχτάρησε μεσ’ απ’ τους κόρφους του βασιλικού
Να τη φυσήξει ο άνεμος της Παναγίας!

Δεκαπενταύγουστος και Αριστερά. Η γιορτή του ελληνικού Κοινοτισμού και της Μητριαρχίας.

Του Ανδρέα Ζαφείρη

Ακόμη και στο πιο μικρό χωριό, «ανήμερα της Παναγιάς», δεκάδες θα ενώσουν τα χέρια τους, (ταυτόχρονα με εκατοντάδες χιλιάδες σε ολόκληρη τη χώρα), σχηματίζοντας χορούς σε μορφή κύκλου. Εκατοντάδες χιλιάδες θα προσκυνήσουν την «Αιώνια Μητέρα».

Το Πανηγύρι (ακόμη και στην σύγχρονη, εκφυλισμένη του μορφή) παραμένει ίχνος από αυτό που δηλώνει το ίδιο του το όνομα. Πανήγυρις, από το παν(όλος) και άγυρις (συνέλευση).Ο Δεκαπενταύγουστος, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη γιορτή στον ελλαδικό χώρο, ήταν η μεγάλη γιορτή της Κοινότητας και της Μητριαρχίας.

Είναι η ημέρα που η κοινότητα επανασυνδέεται. (Ενώ Πάσχα και Χριστούγεννα είναι οι γιορτές της «οικογένειας»). Είναι η ημέρα της επιστροφής και της επανένωσης. Μέσα στη περίοδο όπου παραδοσιακά ο κύκλος των αγροτικών και κτηνοτροφικών εργασιών ήταν στο ναδίρ, μέσα στη περίοδο του καλοκαιριού όπου οι ξενιτεμένοι και οι νομάδες επέστρεφαν. (Στη σύγχρονη εκδοχή, η περίοδος με τις θερινές άδειες). Η Κοινότητα (παν)-(ηγυρίζει). Και ένας ολόκληρος πολιτιστικός, γεωγραφικός χώρος ενώνεται, μέσω του ταυτόσημου Χρόνου, και στο Χώρο και στη Συνείδηση.

Η μετάσταση της Θεοτόκου ως νόημα ελευθερίας

Ο Δημήτρης Μαυρόπουλος σε μια αποκλειστική συνέντευξη στο Αντίφωνο  μιλά για την κοίμηση και την μετάσταση της Θεοτόκου ως νόημα ελευθερίας.

Φώτης Κόντογλου – Παναγία, Mήτηρ Θεού

Στη θρησκευτική γλώσσα, τον θάνατο των αγίων δεν τον λένε τελευτή, αλλά τον λένε Κοίμηση, για την μακαριότητα που έχει η λέξη και για δείξουνε πως δεν πεθάνανε αλλά πως κοιμούνται γλυκά, κατά τα λόγια που είπε ο Χριστός στους μαθητάδες του για τον Λάζαρο: 

«Λάζαρος ὁ φίλος ἡμῶν κεκοίμηται» (Ιω. ια΄11), και στους συγγενείς της κόρης του αρχισυναγώγου, που έκλεγε και οδυρότανε: «τί θορυβεῖσθε καὶ κλαίετε; τὸ παιδίον οὐκ ἀπέθανεν, ἀλλὰ καθεύδει» (Μαρκ. έ 39). Υστερώτερα οι Χριστιανοί λέγανε και για τους πεθαμένους ανθρώπους πως κοιμηθήκανε: « εκοιμήθη ο δούλος του Θεού τάδε».

Για την κοίμηση της Παναγίας δεν γράφει τίποτα το Ευαγγέλιο, γράφει μονάχα για τη Γέννηση της και τον Ευαγγελισμό. 

Τα της Κοιμήσεως τα γνωρίζουμε από την αγία Παράδοση, κατά την οποία την Παναγία την επήρε μετά την Ανάσταση ο απόστολος Ιωάννης, όπως του παράγγειλε ο Χριστός από το σταυρό, και την είχε στο σπίτι του σαν μητέρα, και πως υστερώτερα την είχε μαζί του στην Έφεσο, πράγμα που δεν είναι βέβαιο. Η Παναγία καθότανε μαζί του, ως που τελείωσε τη ζωή της, σε ένα σπίτι κοντά στον κήπο της Γεθσημανής. Αυτό το μέρος το αγαπούσε πολύ ο Χριστός και πήγαινε συχνά εκεί με τους μαθητάδες του. Εκεί πήγε και ύστερα από τον Μυστικό Δείπνο και προσευχήθηκε, τη νύχτα που τον πιάσανε οι Ιουδαίοι. Εκεί λοιπόν καθότανε και η Παναγία και περίμενε να την πάρει ο Γυιός της.

 Και σαν ήλθε ο καιρός, έστειλε ο Χριστός Άγγελο να της πεί πως θα την πάρει από την πρόσκαιρη ζωή στην αιώνια. Σαν το άκουσε η Παναγία αυτό χάρηκε κι ανέβηκε στο Όρος των Ελαιών, απ΄ όπου είχε αναληφθεί ο Κύριος, και έκανε την προσευχή της. Και γυρίζοντας στο σπίτι της, τα ετοίμασε όλα για την ταφή της η ίδια.

Τι γιορτάζουμε τον Δεκαπενταύγουστο

Ευάγγελος Παπανικολάου καλεσμένος της Ι. Μ. Περιστερίου  μίλησε με θέμα:

Τι γιορτάζουμε τον Δεκαπενταύγουστο.

ΠΗΓΗ: https://youtu.be/Ib87GOvllL8?si=9jSARieVtsR_vKyJ

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Νανούρισε η Παναγία τον Χριστό;

από π. Στέφανος Muse

O Ιησούς τραγουδούσε με τους Μαθητές Του (Ματθ. 26:30). Αυτό το γνωρίζουμε πολύ καλά. Άλλες πηγές ισχυρίζονται ότι χόρευε κιόλας μαζί τους (Πράξ. του Ιωάννου). Είχε αρκετή τρυφερότητα ώστε να θρηνήσει για την Ιερουσαλήμ, αλλά και σε μια ιδιωτική Του στιγμή, πάνω στον τάφο του Λαζάρου. Μας έδωσε και άλλα σημεία που αποκαλύπτουν την ψυχολογική ωριμότητα ενός παιδιού με «ασφαλή προσκόλληση» κατά τον ψυχολογικό όρο, το οποίο θα ήταν ικανό να ζήσει ισορροπημένη ζωή.

Ο Ιησούς ήταν κοινωνικός, πήγαινε στους γάμους, περνούσε χρόνο με φίλους Του και παρακολουθούσε τη Συναγωγή. Αποσυρόταν τακτικά στη μόνωση και την ησυχία για να επικοινωνήσει με τον Πατέρα. Όταν ο Πέτρος Τον αναζήτησε και του ζήτησε να αφήσει τον «έρημον τόπον» και να επιστρέψει στην Καπερναούμ για να θεραπεύσει αρρώστους και να ασχοληθεί με τα άμεσα προβλήματα των ανθρώπων, ο Ιησούς αρνήθηκε, λέγοντας ότι «εξελήλυθε» για να κηρύξει.

Έβαζε ενεργά και σαφή όρια, που Του επέτρεπαν να δεχθεί εναγκαλισμό όταν άρμοζε και να τον αρνηθεί όταν δεν ταίριαζε (Ιω. 20:17). Συμφιλιωμένος με το σώμα Του, δεν ένιωσε να απειλείται όταν μια γυναίκα έλουσε απρόσμενα με μύρο τα πόδια Του, τα έβρεξε με τα δάκρυά της και λύνοντας δημόσια τα μαλλιά της «εξέμασσε και κατεφίλει τους πόδας Αυτού, ενώ Εκείνος «ανέκειτο εν τη οικία του Φαρισαίου». Ήταν σε θέση να αντιμετωπίσει όσους θεωρούσαν τους εαυτούς τους καλύτερους, αλλά και αρκετά ταπεινός για να πλύνει τα πόδια των Μαθητών, ζωσμένος το λέντιο, σημείο ελέους και ταπεινής διακονίας.

Δειπνούσε με επιφανείς αλλά και με παρίες. Κυκλοφορούσε μιλώντας ανοιχτά ανάμεσα στους ανθρώπους, ωστόσο μπορούσε και να ταξιδεύει ινκόγνιτο όταν οι περιστάσεις και η αποστολή Του το απαιτούσαν (Ιω. 7:10). Οι Μαθητές θυμούνται ότι ο Ιησούς είχε το σθένος και τον αυτοέλεγχο να απαντά στις αιτάσεις των Φαρισαίων και των δημοσίων αξιωματούχων που του έθεταν ερωτήσεις αλλά και να εκφράζει την αναγκαία τρυφερότητα και συμπόνοια προκειμένου να ανακουφίσει και να παρηγορήσει άλλους την ώρα που ένιωθαν βαθειά ντροπιασμένοι.

KAΛΗ ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΕ ΕΛΠΙΔΑ...

Σε μεγάλη απόσταση, μέσα στην ευωδιά του δυόσμου, αναλογίστηκα, πού πάω;...

Κι είπα, για να μη μ’ έχει του χεριού της η ερημιά, να βρω εκκλησάκι, να’χω να μιλήσω!...

Οδυσσέας Ελύτης

(φωτό: χωριό μου σε νοστάλγησα)

π. Βασίλειος Γοντικάκης: H Θεοτόκος

Η Θεοτόκος, Ομιλία στον ιερό ναό του Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης, Ε΄ Κυριακή των Νηστειών,1989.

Ο Γέρων Βασίλειος (Γοντικάκης) είναι πρώην ηγούμενος της Ιεράς Μονής των Ιβήρων Αγίου Όρους


ΠΗΓΗ:https://youtu.be/Cys_tl4hm-o?si=SelTTTtiSDj3l9p_
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

ποιητές του Δεκαπενταυγούστου

🌹 ~ Δύο ποιητές μας για την Θεοτόκο εν μέσω πορείας Δεκαπενταυγούστου....~

«Πικράθηκεν ο χάρος ο χαραμοφάης

καθώς η Παναγία κυλιότανε στα κιτρολέμονα

κι είχε δέσει το δαίμονα στα θεόρατα γιασεμιά της χαρμολύπης...» 

(Ν. Καρούζος)

«Μιλήστε Της ελεύθερα, πείτε Της.

Είναι δικιά μας. Ξέρει».

 (Κ. Μόντης)

Η αγιογραφία: 

Η Κοίμηση της Θεοτόκου, του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, Ι.Ν.Κοιμήσεως Θεοτόκου Σύρου (1562-1564). Αντίγραφο υπάρχει στο Μοναστήρι της Παναγίας στα Ψαρά.

ΠΗΓΗ: από Δημήτρη Σταματάκη fb

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

1η Αυγούστου: Ας ψαχουλέψουμε μερικά χνάρια της δίψας για απελευθέρωση, με αφορμή την ημέρα αυτή

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου 

1η Αυγούστου:

Ας ψαχουλέψουμε μερικά χνάρια της δίψας για απελευθέρωση, με αφορμή την ημέρα αυτή:

Την 1η Αυγούστου 1833 το βρετανικό κοινοβούλιο ψήφισε την κατάργηση της δουλείας στην βρετανική αυτοκρατορία. Η απόφαση τέθηκε σε ισχύ έναν χρόνο αργότερα, την 1η Αυγούστου 1834. Προϊόν μεγάλων αντιπαραθέσεων και ζυμώσεων, η σχετική Πράξη ανταποκρίθηκε σε φιλελεύθερα αιτήματα, αλλά λογάριασε βεβαίως-βεβαίως και τα κέρδη από την αποικιοκρατία (διότι δεν ήταν και τίποτα άλλο η αυτοκρατορία): Από την κατάργηση της δουλείας εξαιρέθηκαν για μια σχεδόν δεκαετία (ως το 1843) οι πελώριες περιοχές τις οποίες διαφέντευε η βρετανική «Εταιρία των Ανατολικών Ινδιών», η Κεϋλάνη και το νησί της Αγίας Ελένης.

Ας κάνουμε μια στοχαστική σύγκριση: Δέκα χρόνια πριν η βρετανική κοσμοκράτειρα προχωρήσει στην Πράξη κατάργησης της δουλείας, οι επαναστατημένοι Έλληνες ψήφιζαν το πρώτο τους Σύνταγμα (το «Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος») στις εθνοσυνελεύσεις της Επιδαύρου (Ιανουάριος 1822) και του Άστρους (Απρίλιος 1823). Με την καθαρή αλήθεια ότι πνευματική, εθνική και κοινωνική απελευθέρωση τελούν σε όσμωση, οι ρέμπελοι αποφάσισαν ότι:

- «Εις την Ελληνικήν επικράτειαν ούτε πωλείται, ούτ’ αγοράζεται άνθρωπος· αργυρώνητος [δούλος] δε παντός γένους και πάσης θρησκείας, άμα πατήσας το Ελληνικόν έδαφος, είναι ελεύθερος, και από τον δεσπότην αυτού ακαταζήτητος». Ό,τι πιο επαναστατικό: Το έδαφος της ελληνικής επικράτειας γινόταν άσυλος τόπος, στον οποίον μόλις θα πατούσαν οι δούλοι θα ελευθερώνονταν, το δε δικαίωμα των κυρίων τους επί της ιδιοκτησίας τους πήγαινε περίπατο.

- Έλληνες και ξένοι εγκατεστημένοι στην Ελλάδα είναι ίσοι ενώπιον του νόμου.

Κάνω αυτή την αντιπαραβολή, για να νιώσουμε την διαφορετική δυναμική που έχει ο λόγος περί ελευθερίας όταν είναι λόγος επικυρίαρχου και όταν είναι λόγος καταπιεζόμενου. 

Φυσικά, η δουλεία (όπως κι αν ονομαστεί η πραγμο-ποίηση του προσώπου, η εργαλειοποίηση του ανθρώπου από άνθρωπο και η μετατροπή της εργασίας σε εμπόρευμα) αλλάζει τρόπους, και μάλιστα πολύ πολύ ευέλικτα. Για παράδειγμα, η αποικιοποίηση μέσω της «ελευθερίας» σύναψης δανειακών συμβάσεων που δένουν χειροπόδαρα έναν τόπο (με συναινετικές διαδικασίες, παρακαλώ), ή η υποδούλωση μέσω της εθελοδουλείας χάριν χρυσών αλυσίδων έχουν τεράστια ισχύ και εφαρμογή – αδιάκοπα. 

1η Αυγούστου 2024. Ξεκίνησαν τα απογεύματα στους ναούς οι Παρακλήσεις της Θεοτόκου, καθ’ οδόν προς τον Δεκαπενταύγουστο. Οι Παρακλήσεις είναι καρδιακές, κατανυκτικές προσευχές για τους ανθρώπινους πόνους και τις ελπίδες. Αν όσοι μπαίνουν στις εκκλησίες έχουν μια στάλα μυαλό, κι αν όσοι δεν μπαίνουν στις εκκλησίες έχουν ένα δράμι μυαλό, αξίζει να προσέξουν το εξής. Από τους πρώτους ύμνους στην Παράκληση της 1ης Αυγούστου είναι ένας που υπενθυμίζει την Έξοδο: την απελευθέρωση των Ισραηλιτών από την δουλεία της Αιγύπτου. Και το ευαγγέλιο που διαβάζεται αφηγείται τον ύμνο που τραγούδησε η έγκυος Μαρία, για τον απελευθερωτή Θεό. Τα λόγια της είναι αντίστοιχα του παιάνα που είχε τραγουδήσει στην Έξοδο η Μαριάμ, η αδερφή του Μωυσή... 

Η μόνη που δεν ασκεί εξουσία είναι η Παναγιά, αυτή η γυναίκα του λαού μας

ΧΡΟΝΗΣ ΜΙΣΣΙΟΣ

Η μόνη που δεν ασκεί εξουσία είναι η Παναγιά, αυτή η γυναίκα του λαού μας, που δίνει, δίνει, χωρίς να διεκδικεί για τον εαυτό της παρά τη λαχτάρα!... 

Η μάνα, που βλέπει το παιδί της να φεύγει σα βέλος μπροστά της, κι αυτή να λαχταράει, να τρομάζει, για να καταλάβει αυτό το άγνωστο, το καινούριο που έφερε στον κόσμο, και που είναι ταυτόχρονα σάρκα της και ξένο...

από: PChristos Zacharakis

"φωτό: Παναγία Σουμελά"

ΠΗΓΗ:https://www.facebook.com/share/GrCqbdNxsGkjXPY6/

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Στέλιος Κούκος: Ο Αύγουστος και η Αυγούστα των ημερών!

Γράφει ο Στέλιος Κούκος

Οι μέρες του Δεκαπενταύγουστου μοιάζουν με τα τελευταία σκαλιά της κλίμακας του θέρους, αν όχι της αποκορύφωσης της χρονιάς όλης!

Και δεν αναφερόμαστε, ακόμη, στις ιλαρές δεκαπενθήμερες παρακλήσεις που μοιάζουν σαν να πρόκειται μεγαλοβδομαδιάτικες μελωδικές ακολουθίες οι οποίες μας προετοιμάζουν για την Μετάσταση της Υπεραγίας Θεοτόκου.

Το Πάσχα, την Ανάσταση του καλοκαιριού. Το νόημα της κορύφωσης του καιρού, του χρόνου, την πολλαπλή ύψωση του κόσμου!


Ο μεγαλοπρεπής μήνας Αύγουστος που μεταφράζεται σεβαστός από τα λατινικά, εισάγεται από έναν άλλο κραταιό, τον Ιούλιο και έχει επίγνωση της μεγαλοπρέπειάς του, την μεγαλοσύνη που πρέπει να τον διέπει και να τον χαρακτηρίζει.

Και έτσι ποτέ δεν μας απογοητεύει! Ούτε καν με τα καμώματά του!

Όπως όταν αιφνίδια μπουρίνια μοιάζουν να προσπαθούν να τον αποδομήσουν, να τον παρουσιάσουν ως ευάλωτο.

Μα ποιος μεγαλοπρεπής δεν είναι ευάλωτος;

Όσο για εκείνο το «από Αύγουστο χειμώνα» φαίνεται να αποτελεί άλλη μια απόδειξη της… σεβαστής εκδοχής του! Και να ο Αύγουστος ως ένας αποκαλυπτικός διπρόσωπος Ιανός, ικανός και έτοιμος για κάθε έκπληξη απέναντι σε μας τους θαμώνες και υπηκόους των ημερών του.

Καλά Χριστούγεννα...

Α, by the way, επιτρέπεται να λέμε "Καλά Χριστούγεννα", όπως μια ζωή λέγαμε, ή είναι κι αυτό φιλολογικά λάθος λόγω τού ότι δεν υπάρχουν... "Κακά Χριστούγεννα", όπως εμβριθώς θα παρατηρούσαν "έγκριτοι φιλόλογοι", μη σου πω και μεγαλοσχήμονες θεολόγοι; 

Όταν απομακρύνεσαι από τον λαό (λαό τόσο με την πολιτική/κοινωνική έννοια, όσο και την εκκλησιαστική), τότε πολλά και διάφορα μπορεί να διαπιστώνεις, μη έχοντας με τι άλλο σοβαρότερο ν' ασχοληθείς... Όταν από το πολύ "ψείρισμα" των πάντων έχεις διαμορφώσει ένα δικό σου, αφ' υψηλού γλωσσικό κριτήριο (και μ' ένα γλωσσικό αίσθημα που απέχει παρασάγγας από εκείνο της σοφίας του λαού, λαϊκό γλωσσικό αίσθημα που μετράει αιώνες και χιλιετίες, σε αντίθεση με το δικό σου θνησιγενές...), τότε και τα πλέον προφανή σού διαφεύγουν, ακριβώς γιατί έχεις ξεχωρίσει τον εαυτό σου από την (κοινωνική ή εκκλησιαστική) πλέμπα... Δεν μπορείς π.χ. να δεις το πασίδηλο, ότι, όταν ο λαός λέει "Καλά Χριστούγεννα", "Καλή επιτυχία", "Καλή Παναγιά" (αυτή η τελευταία ευχή λεγόταν ανέκαθεν σε πολλά μέρη της Ελλάδας και δεν "επικράτησε τα τελευταία χρόνια ως μόδα", όπως ακούστηκε το περασμένο καλοκαίρι από υψηλά εκκλησιαστικά χείλη), εννοεί με λιτά εκφρασμένο τρόπο (γιατί έχει ορθή αντίληψη της οικονομίας της γλώσσας, σε αντίθεση με την αμετροέπεια που χαρακτηρίζει πολλούς και διαφόρους παράγοντες του δημοσίου βίου) "Με το καλό να έρθει η γιορτή των Χριστουγέννων", "Με το καλό να έχεις επιτυχία", "Με το καλό να έρθει η γιορτή της Παναγίας". Όσο για την τελευταία ευχή ("Καλή Παναγιά"), λέγεται έτσι --και όχι π.χ. "Καλή Κοίμηση"--, διότι, σε αντίθεση με τα Χριστούγεννα ή το Πάσχα, που είναι μοναδικές γιορτές, οι γιορτές της Παναγίας είναι περισσότερες από μία (η Κοίμηση είναι μία από αυτές, η κυριότερη αλλά όχι η μοναδική). Έτσι, σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, ανάλογα με το πότε πανηγυρίζει το χωριό ή η κωμόπολη, όταν λένε "Καλή Παναγιά" εννοούν την τοπική γιορτή, που μπορεί να μην είναι η Κοίμηση, αλλά το Γενέσιο της Παναγίας, τα Εισόδια της Θεοτόκου, ή ακόμα και η Υπαπαντή του Κυρίου, η οποία είναι ΚΑΙ θεομητορική εορτή, κάτι που αποτυπώνεται σαφώς στο απολυτίκιό της ("Χαῖρε Κεχαριτωμένη Θεοτόκε Παρθένε...").

Ψυχραιμία λοιπόν περί τα γλωσσικά και φιλολογικά, και περισσότερη επαφή με τον (θεωρούμενο ως) κοσμάκη και με το γλωσσικό του αίσθημα και αισθητήριο, που λειτουργεί σε βάθος χιλιετιών και ποτίζει με σοφία τη ζωή του. Και μακριά από λογικές και αντιλήψεις τού τύπου "οὐκ εἰμὶ ὥσπερ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων", που μάστιζαν ανέκαθεν τον εκκλησιαστικό χώρο...

ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ ___________ Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

______  ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ   ______

Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ      

    

                " ΆΞΙΟΝ ΕΣΤΙ "  

ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΗΣ ΟΠΟΙΑΣ Ο ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΕΨΑΛΛΕ  ΣΤΙΣ 11 ΙΟΥΝΙΟΥ ΤΟΥ 982 ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΑΡΧΑΓΓΕΛΙΚΟ ΎΜΝΟ "  ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙΝ  "

Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος 

" Αλήθεια πόσο τυχεροί όσοι επισκέπτονται αυτό το ευλογημένο βουνό, την Κιβωτό της Ορθοδοξίας, το Άγιον Όρος το οποίο είναι γεμάτο από θησαυρούς, είναι το περιβόλι και ο κήπος της Παναγίας,  της μόνης γυναικός που έχει σε αυτό θέση!

Στον ιστορικό Ναό του Πρωτάτου, στο Άγιο Όρος ,στο Αγιο Βήμα, βρίσκεται ενθρονισμένη  η σεβάσμια και θαυματουργή εικόνα της Θεοτόκου, που ονομάζεται «Άξιον έστιν»απο τις πιο περιφημες εικονες και θαυματουργες της Παναγίας μας!

Ονομάζεται έτσι, γιατί μπροστά σ’ αυτήν την εικόνα πρωτοψαλθηκε απ’ τον αρχάγγελο Γαβριήλ ο γνωστός αυτός ύμνος. 

Και όντως άξιο είναι να μακαρίζεται εις το Περιβόλιόν της η Πανάμωμος Μήτηρ του Κυρίου, άξιον είναι και οι τεταγμένοι εις την διακονίαν του Υιού της αγιορείται μοναχοί να απολαμβάνουν την παράκλησιν και την ευλογίαν της.

Η πάνσεπτος αύτη και αγία εικόνα αποτελεί το  καύχημα των Καρεών, τη δόξα των Πρωτατινών, τη σκέπη και προστασία των πέριξ Κελλίων αλλά και όλου του Αγίου Όρους,  θεωρείται μάλιστα ως «κοινή εφέστιος προστάτις» εικόνα όλων των Αγιορείτικων Μονών, φέρουσα στο πλαίσιό της τις σφραγίδες και των 20 Μονών.

Το θαύμα αυτό της παράδοσης του ύμνου από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ έγινε στην διάρκεια της βασιλείας του Κωνσταντίνου και Βασιλείου των αυτάδελφων και Πορφυρογέννητων καλουμένων, υιών Ρωμανού του Νέου εν έτη 982, Νικολάου δε του Χρυσοβέργου πατριαρχούντος.

Το Συναξάρι  του θαύματος έγραψε ο πρώτος του Αγίου Όρους Σεραφείμ εν έτη περίπου 1548 και έχει ως εξής:

Αρχικά η εικόνα αυτή βρισκόταν σε ένα παντοκρατορινό κελί στην τοποθεσία τη λεγόμενη κοιλάδα του «Ἄδειν» κοντά και κάτω από τη σκήτη του Αγίου Ανδρέα στην αριστερή όχθη του χειμάρρου Λιβαδογένη.