Η ανάγκη για Παιδεία - Ανθρωπιστικές και Κλασικές Σπουδές και οι εκλογές για την ανάδειξη Διοικητικού και Εποπτικού Συμβουλίου της Π.Ε.Φ. Δευτέρα, 10 Δεκεμβρίου 2018.

Στις 10 Δεκεμβρίου, ημέρα Δευτέρα διεξάγονται οι εκλογές για την ανάδειξη του νέου ΔΣ της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων.

Σε μία περίοδο που η Παιδεία συνολικά και ιδιαίτερα οι ανθρωπιστικές και κλασικές σπουδές δέχονται απανωτά χτυπήματα, υποβαθμίζονται και σιγά σιγά αποψιλώνονται από τη Μέση Εκπαίδευση, είναι σημαντικό να διευρυνθεί η μεγαλύτερη επιστημονική ένωση της χώρας μας, να ισχυροποιηθεί και να καταστεί ακόμη περισσότερο υπολογίσιμη, δημιουργική και διεκδικητική. 

Τασιόπουλος Γιώργος

Σε μια πρόσφατη ανάρτηση για την παρουσίαση ενός καλού βιβλίου, μεταξύ των άλλων, γράφαμε:

"Θαρρείς πως εκείνη η θεώρηση του κόσμου, μοναδική των αρχαίων Ελλήνων-από τον πολύ ιδιαίτερο τρόπο να σκέφτονται το χρόνο μέχρι την έκφραση της επιθυμίας, από την ικανότητα να εκφράζουν τον έρωτα και να ξεπερνούν το φράγμα που υψώνουν τα γένη των ονομάτων και της ζωής – έχει ξεκινήσει το τελευταίο της ταξίδι, εκείνο στο νόστο, που είναι μόνο δικός μας, που ανήκει σε εμάς, τους σύγχρονους Έλληνες".

Έχει παρέλθει χρόνος από το 1905 όταν η Βιρτζίνα Γουλφ όριζε την αρχαία ελληνική γλώσσα ως “The Magic Language”.

 Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα δεν εκπαιδεύει τους Έλληνες μαθητές με τέτοιο τρόπο ώστε να αποδεχτούν την πολιτιστική κληρονομιά των ανθρωπιστικών και κλασικών σπουδών.  Απόκληροι οι νεοέλληνες μαθητές, δυσπρόσιτοι οι κλασικοί συγγραφείς. Δεν έχουμε την τύχη να διαδηλώνουν οι Έλληνες  μαθητές για την υπεράσπιση των αρχαίων όπως στο Βέλγιο!

Περισσότερο σε μελαγχολεί η διαπίστωση της φοβικής προσέγγισης της αρχαιοελληνικής γραμματείας.  Η ενασχόληση με τον Όμηρο, τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τους τραγικούς, η αναφορά σε αυτούς, η επίκληση ενός αποφθέγματος στην ομήγυρη σε καθιστά ύποπτο, συντηρητικό στην καλύτερη περίπτωση, εθνικιστή, ρατσιστή και επικίνδυνο συνήθως.  Αν πρέπει να υπερασπιστείς την ανάγκη για τους αρχαίους, θα πρέπει να αποδείξεις πρώτα – δύσκολα να πείσεις – για τα δημοκρατικότητά σου.

Στις 10 Δεκεμβρίου, ημέρα Δευτέρα διεξάγονται οι εκλογές για την ανάδειξη του νέου ΔΣ της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων. Στις εκλογές μπορούν να συμμετάσχουν όλοι όσοι έχουν πτυχίο τμήματος Φιλοσοφικής Σχολής και ανήκουν στον κλάδο ΠΕ02. 

Σε μία περίοδο που η Παιδεία συνολικά και ιδιαίτερα οι ανθρωπιστικές και κλασικές σπουδές δέχονται απανωτά χτυπήματα, υποβαθμίζονται και σιγά σιγά αποψιλώνονται από τη Μέση Εκπαίδευση, η ΠΕΦ αναδεικνύεται σε ένα ισχυρό αντίπαλον δέος που αναδεικνύει την αξία της Παιδείας και ιδιαίτερα των κλασικών γραμμάτων, την ευρύτερη πνευματική καλλιέργεια και αγωνίζεται για να ανακτήσουν οι ανθρωπιστικές σπουδές τη θέση που τους αρμόζει. Για τον λόγο αυτό είναι σημαντικό να διευρυνθεί η μεγαλύτερη επιστημονική ένωση της χώρας μας, να ισχυροποιηθεί και να καταστεί ακόμη περισσότερο υπολογίσιμη, δημιουργική και διεκδικητική. 

Στις προσεχείς εκλογές συμμετέχουν φιλόλογοι με πολυετή προσφορά στην εκπαίδευση και τα γράμματα, όπως η απερχόμενη πρόεδρος της ΠΕΦ, Τασούλα Καραγεωργίου και οι πρώην σχολικοί σύμβουλοι, Αντώνης Μαστραπάς, Μανώλης Στεργιούλης και οι διδάκτορες Μεταξία Παπαποστόλου, Αναστάσιος Στέφοςς, Ζωή Κατσιαμπούρα και ο αγαπημένος φίλος, Τάσος Χατζηαναστασίου. 

1. ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΟ

2. ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ

Η Π.Ε.Φ. ως επιστημονική ένωση, ιδρύθηκε το 1982, έχει έδρα την Αθήνα και εκπροσωπείται με 49 Συνδέσμους Φιλολόγων σε διάφορους νομούς της Ελλάδας.

Κύριοι σκοποί της Π.Ε.Φ. είναι:

η συμβολή στη βελτίωση της ελληνικής εκπαίδευσης,

η προαγωγή της φιλολογικής επιστήμης και έρευνας,

η αντιμετώπιση και προβολή των φιλολογικών και γενικότερων εκπαιδευτικών ζητημάτων.

Σημαντικές δραστηριότητες που υπηρετούν τους σκοπούς της Π.Ε.Φ. είναι:

• η διοργάνωση ημερίδων, συνεδρίων και σεμιναρίων με μορφωτικά και εκπαιδευτικά θέματα,
• η συνεργασία με εκπαιδευτικούς φορείς και ενώσεις που έχουν παρεμφερείς σκοπούς,
• η διεξαγωγή φιλολογικών μαθητικών διαγωνισμών στην Ελλάδα και την Ευρώπη,
• η έκδοση του περιοδικού ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ, ειδικών ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΩΝ και ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ με τις εισηγήσεις των ετήσιων συνεδρίων.

Εκδόσεις

"Φιλολογική"
"Αφιερώματα"
"Σεμινάρια"
Μελέτες-Άρθρα

Δραστηριότητες

Συνέδρια - Σεμινάρια
Ημερίδες/Διημερίδες
Άλλες Εκδηλώσεις

Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων – Παρατηρήσεις επί του σχεδίου του ΙΕΠ για το μάθημα της Ιστορίας

Νικόλαος Γύζης, Η Ιστορία, 1892. Λάδι σε μουσαμά.

Δημοσίευουμε τις Παρατηρήσεις της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων για τις αλλαγές που επιδιώκει να φέρει στο μάθημα της Ιστορίας το υπ. Παιδείας και η σχετική επιτροπή του.

Άρδην

 ΘΕΜΑ: Παρατηρήσεις επί του σχεδίου του ΙΕΠ για το μάθημα της Ιστορίας

 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΕΦ ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΦ στην έκτακτη συνεδρία της 25ης Απριλίου 2017,  που είχε ως αποκλειστικό θέμα τις παρατηρήσεις της ΠΕΦ επί του προτεινομένου από το ΙΕΠ  Προγράμματος Σπουδών για την Ιστορία κατ’ αρχάς αναφέρει τα εξής:

1. Ευχαριστεί μεν για την πρόκληση συμμετοχής στον διάλογο, θεωρεί όμως ότι η συζήτηση επί του πενήντα περίπου σελίδων ήδη διαμορφωμένου κειμένου δεν δίνει περιθώρια ουσιαστικών παρεμβάσεων. Εξάλλου οι προτάσεις τις οποίες ήδη η ΠΕΦ είχε αποστείλει στο ΙΕΠ ( έγγραφο της ΠΕΦ προς το ΙΕΠ 24/2/2017)  δεν φαίνεται να έχουν ληφθεί υπόψη στο σχέδιο του Προγράμματος Σπουδών.
2. Εκφράζει τη συνολική της αντίθεση στο προτεινόμενο σχέδιο το οποίο μεταβάλλει ριζικά τον χαρακτήρα του μαθήματος της Ιστορίας εκτρέποντάς το προς κατευθύνσεις που δεν πληρούν τους επιστημονικούς και παιδαγωγικούς του  στόχους
3. Στη συνέχεια παραθέτει αναλυτικά επί μέρους παρατηρήσεις και απόψεις της Ένωσής μας, όπως αυτές προέκυψαν από τη μελέτη του προτεινομένου σχεδίου από το ΙΕΠ και καταλήγει με την κατάθεση γενικών συμπερασμάτων.

Α. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Δομή του ΠΣ Ιστορίας

Η επιλογή ΠΣ, που έχει τη μορφή curriculum, για το μάθημα της Ιστορίας, είναι από παιδαγωγική άποψη αναποτελεσματική καθώς  αφήνει τα περιθώρια επιλογής και αναδιάταξης της ύλης στον εκπαιδευτικό αποδυναμώνοντας τη χρήση του σχολικού εγχειριδίου.  Συντελεί έτσι στη διαμόρφωση ιστορικής παιδείας, εξαρτώμενης από τις προσωπικές επιλογές του εκπαιδευτικού. Η πολυδιάσπαση της γνώσης και η επιλεκτική προβολή θεμάτων υπονομεύει την ίδια τη γνώση.

Σύμφωνα με το προτεινόμενο ΠΣ κάθε εκπαιδευτικός μπορεί να διδάσκει ό,τι του είναι αρεστό και σύμφωνο με τις ιδεολογικές και πολιτικές του απόψεις. Η επιλογή θεμάτων μόνο φαινομενικά είναι δημοκρατική ενέργεια. Στην πραγματικότητα αποδομεί τον ελληνικό ιστορικό κορμό, προβάλλει τα επιμέρους και τα περιφερειακά έναντι των βασικών ιστορικών ζητημάτων.

Γενικοί σκοποί του μαθήματος της Ιστορίας

Τα μέλη της Επιτροπής επισημαίνουν: «θέλουμε πολίτες με ιστορική σκέψη και συνείδηση», τους διαφεύγει όμως ότι πρώτιστο μέλημα της Πολιτείας είναι η διαμόρφωση πολιτών με ιστορική σκέψη και εθνική συνείδηση, παράλληλα με την ιστορική.

Η ιστορική σημασία των γεγονότων δεν αφορά μόνο τα γεγονότα της Νεότερης και Σύγχρονης Εποχής, αντίθετα είναι συνδεδεμένη με την ιστορική πορεία του ελληνικού λαού/έθνους από το απώτατο παρελθόν μέχρι τις ημέρες μας.

Οι μαθητές πρέπει να γνωρίσουν ότι όλες οι πηγές δεν έχουν το ίδιο ιστορικό κύρος και ότι η αξιοποίηση των πηγών προϋποθέτει  την αξιολόγησή τους.

Η κατανόηση του χρόνου συνδέεται με  την ένταξη των γεγονότων στο παρελθόν και την ιστορική-χρονική τους διαδοχή.

Σε ό,τι αφορά την υιοθέτηση ιστορικής οπτικής επισημαίνουμε ότι η ιστορική ερμηνεία πρέπει να γίνεται  με τα δεδομένα της εκάστοτε εξεταζόμενης  εποχής ώστε να αποφεύγονται ιστορικοί αναχρονισμοί  και εσφαλμένες ερμηνείες.

Η κατανόηση των ηθικών διαστάσεων της ιστορίας δεν πρέπει απλώς να επισημαίνει  διαφορές  ανάμεσα στο δικό μας ηθικό σύμπαν και σε εκείνο  των παρελθουσών κοινωνιών, αλλά να αναδεικνύει επίσης  ηθικές αξίες  με διαχρονική ισχύ.

Η κριτική σκέψη πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να προχωρούν στη “μεταγνώση”, δηλαδή στην παραγωγή γνώσης από μόνοι τους.

Η ιστορική αφήγηση -εφόσον εναλλάσσεται και με άλλες διδακτικές  πρακτικές και δεν είναι μονοδιάστατη- είναι παιδαγωγικά ωφέλιμη δεν αποτελεί τροχοπέδη για την καλλιέργεια των δεξιοτήτων των μαθητών, όπως επισημαίνουν οι συντάκτες του ΠΣ. Η αναφορά σε «πλουραλιστική και ανεκτική εθνική ταυτότητα» συνιστά  διατύπωση αντιφατική  και αμφιλεγόμενη. Ο πλουραλισμός των απόψεων και η ανεκτικότητα του διαφορετικού είναι αξίες που πρέπει να καλλιεργηθούν στους μαθητές παράλληλα με την εθνική ταυτότητα.

Η δημοκρατική συνείδηση δεν αναιρεί την καλλιέργεια  της ελληνικής συνείδησης.