Ματωμένα Χώματα:
Η Διδώ Σωτηρίου γράφει:
"Αφέντης τώρα στη Μικρασία δεν ήταν μόνο ο Τούρκος ήταν και ο Γερμανός. Ο Γερμανός ήταν ο νους κι ο Τούρκος το χέρι. Ο ένας σκάρωνε τα σκέδια κι ο άλλος τα εκτελούσε. Στη Σμύρνη κόπιασε ένας Γερμανός πασάς, στεγνός κι άκαρδος, με την πρώσικη στολή και το σουλούπι του κατακτητή, Λίμαν φον Στάντερς τόνε λέγανε.
Ο μητροπολίτης της Σμύρνης, ο Χρυσόστομος, συμβούλευε: " Να απολυμαίνετε το στόμα σας σαν τον ονομάζετε..."
Δεν είχε έλεος και οίκτο τούτος ο κακός δαίμονας της Μικρασίας. Μαζί του δε χώραγε -όπως με τον Τούρκο- κουβέντα, αίτημα, μπαξίσι. Τούτος ήταν σταλμένος με το ψυχρό σκέδιο να μας εξοντώσει, για να μας αρπάξει το χρυσόμμαλο δέρας. Στην ουσία, η Τουρκιά ήταν τώρα μια γερμανική αποικία.... Πρόβες θηριωδίας είχανε γίνει πριν κηρυχτεί ο πόλεμος του '14 στις Φωκιές, στ' Αϊβαλί κι αλλού.
Μα έτσι και βγήκε η Τουρκιά στο πλευρό της Γερμανίας, άρχισε συστηματικό ξεκλήρισμα του ελληνικού στοιχείου που κατοικούσε στα παράλια. Διαταγή είχε δοθεί μέσα σε ώρες οι χριστιανοί να ξεσηκώνονται, να παίρνουν τις οικογένειες τους και να πορεύονται για το εσωτερικό της Τουρκιάς. Ρουθούνι ρωμαίικο δεν έπρεπε να μείνει στα παράλια!
- Γιατί; Γιατί; ρωτούσαν οι άνθρωποι. Τι φταίμε μείς;
