6 Αυγούστου: γιορτή της Μεταμόρφωσης:

ΘΑΝΑΣΗΣ Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ / 6-8-2018.

6 Αυγούστου: γιορτή της Μεταμόρφωσης:

Ο πειρασμός του πιστού να αποσυρθεί από τη λάσπη της ιστορίας, να δραπετεύσει από τα ζόρικα της κοινωνίας, και να «αναπαυτεί» σε κάποια υπέροχη θεοτική εμπειρία, σαν μια πνευματική ελίτ.

Στο περιστατικό της Μεταμόρφωσης, o Χριστός απάντησε στον πειρασμό αυτό με τη σ ι ω π ή και με τη π ρ ά ξ η : Κατέβηκε από το βουνό της θεοτικής εμπειρίας για να συνεχίσει την πορεία του με τους ταλαίπωρους της ιστορίας (αμέσως μετά την κατάβασή του από το βουνό, το ευαγγέλιο αφηγείται τη συνάντησή του με δυστυχισμένους που ζητούσαν θεραπεία). Αλλά η πορεία του Χριστού δεν είναι η περαντζάδα ενός celebrity. Είναι η πορεία συνοδοιπόρου και σ υ μ π ά σ χ ο ν τ ο ς (η πορεία φτάνει στη δική του σταύρωση), και ελευθερωτή: η πορεία του θα καταλήξει στην Ανάστασή του, η οποία προδηλώνει την μελλοντική μεταμόρφωση όλου του κόσμου, την τελική νίκη της Ζωής.

Δυσκολοχώνευτο: Στην Ανάσταση θα φτάσει η βιωμένη οδύνη – όχι μια virtual reality. Και θα φτάσει όχι με αναμονή, αλλά με ενεργητική πορεία στη λάσπη της ιστορίας, με μάχες καθημερινής αναμέτρησης με το κακό.

Μπαίνει σε δοκιμασία η λογική μας; Φυσικά! Μα μου φαίνεται απείρως πιο παράλογο να θεωρήσω τέρμα των πάντων τη λάσπη.

ΘΑΝΑΣΗΣ Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ / 6-8-2018.

Στον ακόλουθο σύνδεσμο, ένα λεπτομερέστερο σχόλιο στη γιορτή της Μεταμόρφωσης: https://eap.academia.edu/PapathanasiouAthanasios

H εικόνα είναι έργο του Κινέζου ζωγράφου Βιβλικών σκηνών He Qi.

Λόγος στὴν Μεταμόρφωση τοῦ Σωτῆρος

Ἅγιος Λουκᾶς Κριμαίας

Ἡ μεγάλη γιορτὴ τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου μᾶς δίνει τὴν ἀφορμὴ νὰ θυμηθοῦμε τὰ λόγια του Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ: «Οὐ πιστεύεις ὅτι ἐγὼ ἐν τῷ πατρὶ καὶ ὁ πατὴρ ἐνἐμοί ἐστι; Τὰ ρήματα ἃ ἐγὼ λαλῶ ὑμῖν, ἀπ’ ἐμαυτοῦ οὐ λαλῶ, ὁ δὲ πατὴρ ὁ ἐν ἐμοὶ μένων αὐτὸς ποιεῖ τὰ ἔργα. Πιστεύετέ μοι ὅτι ἐγὼ ἐν τῷ πατρὶ καὶ ὁ πατὴρ ἐν ἐμοί. εἰ δὲ μή, διὰ τὰ ἔργα αὐτὰπιστεύετέ μοι» (Ἰωάν. 14, 10-11).

Μεγάλα καὶ ἀμέτρητα ἦταν τὰ θαύματα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ: μὲ ἕνα μόνο λόγο του ἀνέστησε τὴν κόρη τοῦ Ἰαείρου, τοῦ ἀρχισυναγώγου, τὸν γιὸ τῆς χήρας τῆς Ναΐν, ἀκόμα καὶ τὸν Λάζαρο, ὁ ὁποῖος ἦταν στὸν τάφο τέσσερεις ὁλόκληρες ἡμέρες. Μὲ ἕνα λόγο του μόνο ἐπιτίμησε τοὺς ἀνέμους καὶ τὰ κύματα τῆς λίμνης Γεννησαρὲτ καὶ ἔγινε ἀπόλυτη γαλήνη. Μὲ πέντε ψωμιὰ καὶ δύο ψάρια χόρτασε πέντε χιλιάδες ἀνθρώπους, χωρὶς γυναῖκες καὶ παιδιά, καὶ μὲ τέσσερα ψωμιὰ τέσσερεις χιλιάδες.

Ἂς θυμηθοῦμε πὼς κάθε μέρα θεράπευε τοὺς ἀσθενεῖς, γιατρεύοντας κάθε εἴδους ἀσθένεια, ἔδιωχνε τὰ πονηρὰ πνεύματα ἀπὸ τοὺς δαιμονιζομένους. Πώς ξαναέδινε τὴν ὅραση στοὺςτυφλοὺς καὶ τὴν ἀκοὴ στοὺς κουφοὺς μὲ ἕνα μόνο ἄγγιγμά του. Δὲν φτάνουν αὐτά;

Ὅλα αὐτὰ ὅμως δὲν ἦταν ἀρκετὰ γιὰ τοὺς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι τὸν ζήλευαν, γιὰ τοὺς ἀνθρώπους γιὰ τοὺς ὁποίους ὁ μέγας προφήτης Ἠσαΐας εἶπε: «Ἀκοὴ ἀκούσετε καὶ οὐ συνῆτε, καὶ βλέποντες βλέψετε καὶ οὐ μὴ ἴδητε. ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου, καὶ τοῖς ὠσὶ βαρέως ἤκουσαν, καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν, μήποτε ἴδωσι τοῖς ὀφθαλμοῖς καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσωσι καὶ τὴ καρδία συνῶσι καὶ ἐπιστρέψωσι, καὶ ἰάσομαι αὐτοὺς» (Ματθ. 13, 14-15).

Η Μεταμόρφωση: Η μορφή του ακατανόητου Σαν σήμερα, το 1924, πεθαίνει ο Φραντς Κάφκα

Γράφει: Αλέξανδρος Στεργιόπουλος - Λογοτεχνία + Ποίηση - 03/06/2017

Ο Φραντς Κάφκα μορφοποίησε το ακατανόητο. Μπόρεσε να δει τον αόρατο μηχανισμό της εξουσίας και πώς αυτός επιβάλλεται στους ανθρώπους. Το απροσδιόριστο και ασαφές ενός συστήματος που ύπουλα, αλλά καταλυτικά, δρα και καθηλώνει, αποτυπώθηκε στον λόγο του γερμανόφωνου συγγραφέα. Ο Κάφκα κατάλαβε ότι το μακρύ χέρι της εξουσίας αφήνει βαθιά σημάδια στο σώμα και την ψυχή του ανθρώπου, τον αλλάζει, τον διαβρώνει και τον καθιστά άδειο σαρκίο, πνεύμα υποταγμένο και οριστικά συμβιβασμένο. Αυτή τη Μεταμόρφωση περιέγραψε τόσο εύγλωττα και αυτή η Μεταμόρφωση είναι η μορφή του ακατανόητου. Ο ίδιος υποστήριζε ότι το “ακατανόητο δεν μπορεί να κατανοηθεί”, εντούτοις τις εικόνες και τα μηνύματα αυτού ερμήνευσε και μας μετέφερε.

Η “Μεταμόρφωση” είναι το τελικό στάδιο της επέμβασης του ακατανόητου. Ο τίτλος είναι περισσότερο αλληγορικός παρά κυριολεκτικός. Ναι, ο Γκρέγκορ Σάμσα ξυπνά και έχει μεταμορφωθεί σε σκαθάρι. Ο Κάφκα το περιγράφει ξεκάθαρα: Την αλλαγή στο σώμα του, το νέο του μέγεθος, τα μικροσκοπικά έξι πόδια του, το σκληρό κέλυφος που έχει αντικαταστήσει την πλάτη του, την κολλώδη ουσία που εκκρίνει καθώς περπατά… Καθώς όμως διαβάζουμε για την εξωτερική μεταμόρφωση, την ίδια στιγμή ξετυλίγονται μπροστά και τα αίτια της εσωτερικής μεταμόρφωσης. Η καταπίεση της μισθωτής εργασίας, οι ασφυκτικές εργασιακές συνθήκες για τον Γκρέγκορ που πρέπει να ταξιδεύει συνέχεια δίχως χρόνο για τον ίδιο και την οικογένεια του, ο φόβος απέναντι στον αφεντικό, η ματαίωση των επιθυμιών του, το δυσβάσταχτο χρέος της οικογένειας που προσπαθεί να εξυπηρετήσει μόνος του. Όλα αυτά, αργά και σταθερά, συμβάλλουν στην αλλοίωση του εαυτού, σώμα και πνεύμα αρρωσταίνουν, η απάνθρωπη μοίρα γίνεται μέρος αναπόδραστο και ο υπάλληλος Σάμσα χάνει την ανθρώπινη υπόσταση. Ποια η διαφορά του με ένα μυρμήγκι ή με ένα σκαθάρι; Όπως κι αυτά πασχίζουν να επιβιώσουν κάνοντας οτιδήποτε, δρώντας και κοιτώντας τον κόσμο από χαμηλότερο σημείο, προσπαθώντας να αποφύγουν το λιώσιμο των “ανώτερων” ανθρώπων, έτσι και ο Γκρέγκορ ταπεινωμένος και μεμψίμοιρος αφήνεται στην κυριαρχία τους.