Το κλουβί με τις τρελές...

Του Θανάση Κ. 

 

Να πούμε και δύο λόγια για την... Εurovision.

Κάποιοι τη σνομπάρουν, ή την αντιμετωπίζουν με συγκατάβαση. 

Αλλά ο Λαϊκός Πολιτισμός (Popular Culture) είναι καθρέφτης κάθε εποχής. 

Και σε αυτόν τον καθρέφτη ό,τι βλέπουμε σήμερα ΔΕΝ είναι το πρόσωπο της εποχής μας. Αλλά η ΑΣΧΗΜΙΑ που προσπαθούν να μας επιβάλλουν...

Ο τίτλος (Το κλουβί με τις τρελές) είναι από ένα εμβληματικό έργο της δεκαετίες του 70, του ιταλικού κινηματογράφου, με πρωταγωνιστή τον αξέχαστο Ούγκο Τονιάτσι. 

Απολαυστικό τότε, και απολύτως προφητικό, όπως αποδείχθηκε. 

Ευτυχώς, πρόλαβε και γυρίστηκε 50 χρόνια πριν. 

Γιατί σήμερα θα το απαγόρευαν...

Το γιατί επέλεξα αυτόν τον τίτλο δεν χρειάζεται να το εξηγήσω.

Θα το καταλάβατε...

*  Μια πρώτη παρατήρηση: ό,τι είδαμε κι ακούσαμε φέτος ΔΕΝ έχει καμία σχέση με αυτό που ΕΙΝΑΙ πράγματι, το Popular Culture της Ευρώπης σήμερα. 

Είναι αυτό που προσπαθούν να της «επιβάλλουν»...

Μόνο που αυτή τη φορά το κοινό αντέδρασε κάπως...

 

* Μια δεύτερη παρατήρηση είναι ότι για να κερδίσει κάποιο τραγούδι στη Eurovision πρέπει να αποθεώνει τη Woke κουλτούρα του πιο αυτιστικού δικαιωματισμού.

Όπου τα λόγια των τραγουδιών επαναλαμβάνουν συνεχώς το ΕΓΩ μου, το να βρώ τον ΕΑΥΤΟ μου, τα δικαιώματά μου, την «κακούργα κοινωνία» που με καταπιέζει - και την «καταγγελία» κατά συγκεκριμένων Πολέμων. Όχι όλων, ασφαλώς...

Από τα τραγούδια που πήγαν καλά, δύο αφορούσαν «αφυλα» άτομα (non-binary, δηλαδή άτομα που αρνούνται προσδιορισμό φύλου), 

ένα αναπαριστούσε... «σατανιστική τελετή», 

ένα εμφάνιζε ομοφυλοφιλικές συνευρέσεις ανάμεσα σε ημίγυμνα αγόρια (σε περιβάλλον μηδενικής βαρύτητας!),  

ένα άλλο συνοδευόταν από χορευτικό ημίγυμνων ανδρών με γυναικεία μαγιό, 

ένα κατήγγειλε... γυναικοκτονία της εποχής του Μεσαίωνα,  

ένα άλλο συνοδευόταν από χορευτικό, όπου πρωταγωνιστούσαν υπέρβαρα κορίτσια (για να χτυπηθεί το body shaming),

κάποια άλλα πρόβαλαν την πολυπολιτισμικότητα, 

ενώ υπήρχαν και κάποιες συμπαθητικές μπαλάντες, ενα χαριτωμένο φοκλορικό κι ένα ένα - ελαφρώς..."θεούσικο" (για την Αγία Τηρεσία...!)

Με εξαίρεση τα τρία τελευταία, επρόκειτο για μια μουσικοχορευτική «πανδαισία» ολόκληρης της Woke ατζέντας...

Που με το ζόρι έφτανε στα όρια της βαρυεστημένης μετριότητας, όταν δεν γινόταν αντιαισθητικά προκλητική, ενίοτε και κιτς...

Ψυχρός υποκειμενισμός

  

ΣΤΕΦΑΝΟΣ Κοζάνης  

         ο ψυχρός υποκειμενισμός 

''...Το ανθρώπινο πρόσωπο απώλεσε, τελικά, την ταυτότητα του, και ο ψυχρός υποκειμενισμός μαρμάρωσε τις εικόνες του Θείου και του ανθρώπινου. 

Αντί για μια σχέση πάθους και συνεχούς αντιδικίας μεταξύ του χρονικού και του άχρονου εγκαταστάθηκε μια μουμιοποιημένη αναφορά σε ηθικιστικά πρότυπα. 

Κάτω από την απόλυτη αυτή ψυχρότητα, το αίμα απώλεσε και αυτό την βαθύτατη ουσία του...

Ο θάνατος βίαιος ή φυσικός, έπαψε να αποτελεί προσωπικό γεγονός, κωδικοποιήθηκε στη λογοκρατούμενη ιεραρχία της ζωής και έγινε σαν το ''πιο τρομακτικό συμβάν''. 

Ο Μάγος που καιγόταν στην πυρά της Ιεράς Εξετάσεως με το συναίσθημα και την ηδονή της απόλυτης βεβαιότητος πως ήταν μάγος και πώς έπρεπε να καεί, στο καλογυαλισμένο μυαλό του ουμανιστή έγινε το εξωφρενικό γεγονός που όριζε τα όρια της ψυχικής υγείας και της σχιζοφρένειας.

Υποχωρώντας η εμπειρία του προσώπου άτακτα μπροστά στη νέα θεότητα του ψυχρού υποκειμενισμού, ή της εξ ίσου ψυχρής ''ιδέας'', έφτασε στο τραγικό της στόμωμα...

...Όχι στον Άγιο Φραγκίσκο της Ασσίζης, όχι στον Άγιο Ιωάννη του Σταυρού, όχι στη ζωή τη βιωμένη προβιομηχανικά (προ ουμανιστικά), όχι στην κραυγή του Pascal, όχι στην ''πεζοπορεία'' του Kierkegaard, όχι στις κολασμένες ψυχές του Ιερώνυμου Bossch, όχι στον αμαρτωλό έρωτα του Φ. Ντοστογιέβσκη, μα στη μυωπία ενός ολόκληρου πολιτισμού, κατ' εικόνα και ομοίωση της ψυχικής ερημιάς του Διαφωτισμού και της ψυχρής υποκειμενικότητας των αιώνων της Λογικής, πρέπει να αναζητηθεί ο αφανισμός και η ερήμωση του ανθρώπινου προσώπου και της γραμμένης του μαρτυρίας: δηλαδή, της ποιήσεως. 

Η τέχνη, ουρλιαχτό του θύματος, έχει την ίδια τύχη με το θύμα: Εξολοθρεύεται.''

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΡΟΖΑΝΗΣ- 

''Για δυό αποφάνσεις του T.W Adorno'' Σημειώσεις 1978

____________

από Διονυσία Αντύπα

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟ: ο Ιωάννης Συκουτρής μιλά για την επικαιρότητα που βιώνουμε.- Ανίκανοι να εμποδίσουμε τον όλεθρο που έρχε

 -

ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΥΚΟΥΤΡΗΣ *

Ο Ιωάννης Συκουτρής (Σμύρνη, 1 Δεκεμβρίου 1901 — Κόρινθος, 21 Σεπτεμβρίου 1937) ήταν διακεκριμένος Έλληνας φιλόλογος. Καταγόταν από τη Χίο και φοίτησε στην Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης, ενώ αργότερα δίδαξε στην Αθήνα, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Η ελληνική αρχαιότης και η μεταπολεμική πνευματική ζωή**
Εκείνο που διακρίνει τον ευρωπαϊκόν πολιτισμόν από τους λοιπούς πολιτισμούς του πλανήτου μας (όταν θελήσωμεν να προσέξωμεν την εσωτερικήν διάρθρωσιν της υπάρξεως και της ζωντανής εξελίξεώς του, όχι το περιεχόμενον αυτού) δεν είναι η διατηρουμένη κατά τα 3 – 4000 χρόνια της υπάρξεώς του ιστορική και λογική του συνέχεια καθ’ ε­αυτήν· αυτήν ευρίσκει κανείς π.χ. και εις τον πολιτισμόν των Κινέζων ή των Ινδών, περισσότερον μάλιστα εμφανή.

Είναι ότι η συνέχεια αυτή δεν στη­ρίζεται εις την εθνικήν και φυλετικήν ταυτότητα των φορέων αυτού, αλλά συνυπάρχει (οφείλεται θα έλεγα) με την διαδοχικήν ή ταυτόχρονον συνερ­γασίαν πλήθους εθνικών οντοτήτων -όπως ακριβώς γίνεται και με την διαιώνισιν των οργανικών όντων. Κάθε μία απ’ αυτάς διατηρεί, και ανα­πτύσσει μάλιστα εις βαθμόν έντονον, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πνευματικής και ψυχικής της υποστάσεως. Και όμως, παρ’ όλον αυτόν τον πλούτον και την ποικιλίαν κατευθύνσεων και αποχρώσεων, δεν έχεις διόλου το αίσθημ ‘ αθροιστικής επισωρεύσεως ή χρονολογικής παρατάξεως αλλοτρίων και απροσαρμόστων πολιτιστικών αξιών, αλλά μιας ενιαίας γραμμής, ενός ορισμένου τύπου μορφών της ζωής, που ανανεώνεται (δια­τηρών την ταυτότητά του εις τας βασικάς γραμμάς της διαρθρώσεώς του) μέσ’ από τα διαφορετικά στάδια της εξελίξεως αυτού.

Το φαινόμενον αυτό δεν οφείλεται εις το ότι ο πολιτισμός της Ευρώπης έχει κοινήν την ιατορικήν του αρχήν εις τον αρχαίον ελληνισμόν. Αυτό και μόνον δεν εξηγεί πώς δεν επροχώρησεν η διαφοροποίησις τόσον, ώστε να διασπασθή ουσιαστικώς η ενότης αυτή.

Halloween και ελληνική παράδοση: ολίγα τινά βασικά από

Γιώργος Νεκτάριος Παναγιωτίδης

7

Ο  Γιώργος Θεοτοκάς έγραφε κάπου εκεί το 1931, στην προσωπική τους αλληλογραφία, στο Σεφέρη για τη νέα του συλλογή, την περίφημη «Στροφή», ότι είναι κάπως «εξαϋλωμένη μέσα στο fog» και ότι βρίσκει ότι προσφέρει κάτι νέο στην ελληνική ποίηση. Ο Σεφέρης πράγματι γνώρισε το λονδρέζικο fog, λόγω των σπουδών του. Εντούτοις, αυτό δεν υπάρχει μόνο στη Λόνδρα (Λονδίνο), αλλά και στη συμβασιλεύουσα. Όπως έγραφε ο Γιώργος Ιωάννου («Θεσσαλονίκη-Αθήνα, μία ερωτική σύγκριση», 1984):

«Αχ, πολύ μου λείπουνε τέτοιες ομίχλες στην Αθήνα εδώ (…) Οι εικόνες των δρόμων της Αθήνας μέσα απ’ τη βροχή με έχουν δέσει με διάφορες γωνίες και θέσεις, μα η ομίχλη και το πούσι με ζαλίζει, όταν το σκέφτομαι». Και, επεξηγηματικά, ο Ιωάννου γράφει, το ’64: «Κάθε φορά που πέφτει ομίχλη ή είναι πολύ σκοτεινά, κατεβαίνω και γυρίζω σαν τρελός στις πιο σκοτεινές πλατείες». Λέγοντας «σαν τρελός», στο θεσσαλονικιώτικο ιδίωμα, σημαίνει παράφορα, με ζέση, εμμανώς. 

Ο Ιωάννου άλλοτε είχε γράψει, επί τη αφορμή του θανάτου του Σεφέρη το 1971, ότι σε αντίθεση με αλλού, ο θάνατος στην Ελλάδα συχνά πέφτει σαν μια αιφνιδιαστική μπαταριά. Με άλλα λόγια, λείπει η μνήμη θανάτου. Εντούτοις, η μνήμη θανάτου δεν είναι μια καταθλιπτική μελέτη που μας στερεί τις χαρές (ή/και τις μικροχαρές) της ζωής αυτής (σε όποιον δε θέλει να τις στερηθεί), αλλά αντίθετα επιδρά τελικά με τρόπο που αυξάνει το βάθος και την ένταση αυτής της βίωσης.

Αυτή η μνήμη θανάτου είναι αναμφισβήτητα ένα από τα αντικείμενα της γιορτής του Halloween, όπως προκύπτει από την εκκλησιαστική της ρίζα. Η γιορτή αυτή προέρχεται από την Παραμονής των Αγίων Πάντων (All Hallows Eve), που αρχικά υπήρχε στην Ενωμένη Εκκλησία της Ευρώπης. Είχε καθιερωθεί να γιορτάζεται την 31η Οκτωβρίου από τον ορθόδοξο Πάπα Γρηγόριο τον 3ο (731-741). Η παραμονή λοιπόν των Αγίων Πάντων ήταν η Μέρα των νεκρών ή η Μέρα των ψυχών. 

Το τέλος του ανθρώπου ή η παραμόρφωση του!!!

Για την αρρώστια της εποχής μας και την κατάντια του δυτικού "πολιτισμού"

Γερομοριάς 

        ______***______

Σ Ω Τ Η Ρ Η Σ    Γ Ο Υ Ν Ε Λ Α Σ:

Η εξέλιξη των πραγμάτων του σύγχρονου κόσμου έφερε στο προσκήνιο την Οικονομία και το Χρήμα Με τρόπο και τρόπους που δεν υπήρχαν παλιότερα.

Μάλιστα μπορεί να πει κανείς, ανατρέχοντας στον Αριστοτέλη, ότι η Οικονομία που κυριαρχεί παγκοσμίως δεν είναι η Οικονομία των βασικών και πραγματικών αναγκών, δεν είναι η κανονική Οικονομία αλλά είναι αυτό που ο Αριστοτέλης ονόμαζε "χρηματιστική" και την όριζε ως την Οικονομία που έχει για μοναδικό σκοπό το κέρδος.

Οι σπουδαίοι αυτοί άνθρωποι, και αναφέρομαι στους αρχαίους σοφούς, Ηράκλειτο, Παρμενίδη, Σωκράτη, Πλάτωνα, Αριστοτέλη, αποστρέφονταν το Χρήμα και την 'χρηματιστική', όχι γιατί επιθυμούσαν μία ζωή τρωγλοδύτη ή κυνικού ερημίτη, αλλά γιατί διάβαζαν σε αυτό τη "διαστροφή" που μπορεί να επιφέρει στην ανθρώπινη φύση και γενικότερα στη ζωή των ανθρώπων και των κοινωνιών.

Για να μην πούμε τίποτε για το Ευαγγέλιο, των Μαμμωνά και την εκδίωξη των εμπόρων από το ναό. Σημειωτέον ότι μέχρι τον 16ο αιώνα ο τόκος είναι από την καθολική Εκκλησία απαγορευμένος, ενώ την ίδια στιγμή η παπική Εκκλησία εκδίδει συγχωροχάρτια επί χρήμασι για τη Σωτηρία της ψυχής των πιστών. Να πώς μπαίνει η "διαστροφή" στο παιχνίδι και μάλιστα εκκλησιαστικά.

Εξάλλου, ούτε στην αρχαιότητα ούτε στο Βυζάντιο κεφαλαιοποιήθηκε το Χρήμα, γιατί απλούστατα ο 'χρηματιστηριακός' πλούτος δεν καταξιωνόταν στις συνειδήσεις, οι δεσμοί τους ήταν με τη γη ή την τέχνη τους την επαγγελματική. Ο κόσμος αποτελούσε κόσμημα και η διάσταση του ήταν ιερή. Ο άνθρωπος φρόντιζε να να μιμείται τη Φύση την οποία θεωρούσε ρυθμιζόμενη από υπερουράνιες δυνάμεις, κι έτσι τη σεβόταν. Δεν υπήρχε καμία τάση της λεγόμενης εκμετάλλευσης της Φύσης, παρά ίσως μονάχα σε περιόδους πολέμου, όπου υπήρχε μία ας την πούμε 'παρά φύσιν' δραστηριότητα.

Η απάνθρωπη ελευθερία του δυτικού ανθρώπου - Του Στέλιου Ελληνιάδη

Η

μουν και παραμένω εναντίον της ελευθερίας όπως την αντιλαμβάνονται και την εργαλειοποιούν οι επικυρίαρχοι, οι αποικιοκράτες, οι δουλέμποροι, οι εκμεταλλευτές του ανθρώπινου μόχθου, οι άρπαγες του πλούτου των λαών.

Είμαι και παραμένω συνήγορος και υπερασπιστής μόνο της ελευθερίας που δεν συνυπάρχει με ούτε προϋποθέτει τη σκλαβιά ή τη λεηλασία των άλλων. Και πιστεύω ότι κάθε καλών προθέσεων άνθρωπος θα πρέπει να είναι ειλικρινής και να ελέγχει υπέρ ποίας ελευθερίας είναι. Γιατί, αν είναι υπέρ της δικής του ελευθερίας  ανεξάρτητα από το αν αυτή αντλεί τους πόρους για την ύπαρξή της από την καταπάτηση της ελευθερίας των άλλων, ακόμα κι αν η ελευθερία του είναι παράγωγο της ανελευθερίας και της δυστυχίας του ανθρώπινου είδους, υπάρχει πρόβλημα.

Ελεύθερος μπορεί να αισθάνεται κανείς ακόμα και μέσα στη φυλακή, πνευματικά. Ή να αισθάνεται ελεύθερος αδιαφορώντας ή απορρίπτοντας ό,τι συμβαίνει γύρω του. Κι αυτή μπορεί να είναι μια φιλοσοφική στάση ζωής που υιοθετούν και καλλιεργούν κάποιοι άνθρωποι που θέλουν να δραπετεύσουν νοητικά από τις καταπιεστικές κοινωνίες αφού νιώθουν ότι δεν μπορούν πρακτικά να τις αλλάξουν. Και επιλέγουν το στοχασμό και την αποχή από τα κοινά. Αλλά αυτοί είναι λίγοι και δεν έχουν σχέση με τους μισάνθρωπους και συμφεροντολόγους, που νοιάζονται μόνο για τη δική τους ελευθερία ακόμα κι αν αυτή πληρώνεται πολύ ακριβά από τους άλλους.

Οι βαθιά φιλοσοφημένοι και πολιτικοποιημένοι πολίτες δεν έχουν ψευδαισθήσεις. Ξέρουν πολύ καλά ότι η ελευθερία, η πραγματική, για όλους, είναι πολύ μακρινός στόχος. Κι ότι η ελευθερία την οποία εμπορεύεται και παρέχει το σύστημα είναι fake. Πρώτα-πρώτα, βασίζεται στη θέληση των ισχυρών που τη δίνουν σε όποια δόση επιθυμούν και την παίρνουν πίσω ανάλογα με τι τους συμφέρει. Είναι βάρβαρη «ελευθερία», γιατί ο κάθε χρήστης, ο κάθε «ελεύθερος», την εξαργυρώνει με την ανελευθερία και τον πόνο των άλλων που είναι αδύναμοι, αιχμάλωτοι, εξαρτημένοι και υποτελείς των επικυρίαρχων κτητόρων και διανομέων της «ελευθερίας».

Το ελληνικό πολιτισμικό πρότυπο και η κρίση του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού.

Η ομιλία του Ερατοσθένη Γ. Καψωμένου με τίτλο:

 Το ελληνικό πολιτισμικό πρότυπο και η κρίση του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού, από την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Ε.Μ.Θ. στις 17 Νοεμβρίου 2010. 

ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ Γ. ΚΑΨΩΜΕΝΟΣ 

Η εποχή μας διακρίνεται από μια μοναδικότητα: 

η κρίση του πολιτισμού, για πρώτη φορά στην ιστορία του ανθρώπου, εκδηλώνεται ως διατάραξη της φυσικής ισορροπίας και ως ορατός κίνδυνος οικολογικής καταστροφής. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία του ανθρώπου, κρίση που συνδέεται με τα πρότυπα, τις δομές, την κατεύθυνση του πολιτισμού μας. 

Το μοντέλο βιομηχανικής και τεχνολογικής ανάπτυξης - θεμελιωμένο καθώς είναι στην αντίληψη της αντιπαλότητας προς τη φύση, που χαρακτηρίζει την κουλτούρα δυτικού τύπου[1] - επέβαλε, σε παγκόσμια κλίμακα, μια πολιτισμική επιλογή ασύμβατη προς τους φυσικούς όρους διατήρησης της ζωής και συνεπώς, αδιέξοδη. Η αντιμετώπιση του προβλήματος δεν είναι διόλου εύκολη, καθώς αυτό το πρότυπο κι αυτή η λογική αποτελούν δομικά συστατικά του συστήματος, με βαθιές ρίζες στη νοοτροπία και στην πρακτική του δυτικού ανθρώπου. Γι’ αυτό και καμιά από τις μεγάλες κοινωνικές ιδεολογίες που δίχασαν την ανθρωπότητα στον 20όν αιώνα δεν έχει απάντηση. Γιατί, ως προς τη σχέση ανθρώπου - φύσης, βρίσκονται στην ίδια πλευρά: 

η έννοια της «προόδου» συνδέεται με την κατάκτηση και εκμετάλλευση της φύσης, στον ασύμμετρο βαθμό που υπαγορεύει ο κοινός στόχος της «βιομηχανοποίησης» της παραγωγής. 

Προκύπτει λοιπόν επιτακτικό το ερώτημα πώς και γιατί η κατεύθυνση που έχει επιβάλει σε παγκόσμιο επίπεδο το κυρίαρχο δυτικό μοντέλο εμφανίζεται, σύμφωνα με τους επίσημους εκφραστές του, αναγκαστική και μη αναστρέψιμη. Ως την ώρα τουλάχιστον, η μόνη δυνατότητα που προσφέρει η λογική του συστήματος είναι μια κούρσα ανάπτυξης της διαστημικής τεχνολογίας και της αντίστοιχης βιομηχανικής παραγωγής, η οποία να εξασφαλίσει – κοντά στα γενναία κέρδη – και τις τεχνικές προϋποθέσεις για τη μετανάστευση μιας μικρής «αντιπροσωπείας» του ανθρώπινου γένους σε κάποιον άλλο πλανήτη – αν υπάρχει τέτοιος – που να διαθέτει ανάλογες με τη γη συνθήκες, για τη συνέχιση της ζωής. 

Η επαγγελία μιας συμβολικής επιβίωσης, μέσω της αναβίωσης του μύθου της Κιβωτού του Νώε, είναι το μέγιστο που έχει να προσφέρει στην ανθρωπότητα, ως αντιστάθμισμα για την ολική καταστροφή, ο κυρίαρχος δυτικός πολιτισμός. 

Γι' αυτό είναι ζωτικής σημασίας να γνωρίζομε ότι υπάρχουν στην ιστορία των ανθρώπινων πολιτισμών αξιόπιστα εναλλακτικά πρότυπα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν, με τις αναγκαίες αναπροσαρμογές, σε μια υπέρβαση του αδιεξόδου. Ανάμεσα στα τυπολογικά κριτήρια που έχουν προταθεί για την ταξινόμηση των πολιτισμικών συστημάτων, θεωρούμε πρόσφορο για το σκοπό μας να εξετάσομε το κριτήριο που προκύπτει από την αντίληψη που έχει μια ανθρώπινη κοινωνία για το χώρο και το χρόνο και τη μεταξύ τους σχέση.[2] Σύμφωνα μ’ αυτό το κριτήριο, διακρίνομε πολιτισμούς του χώρου και πολιτισμούς του χρόνου, που αντιπροσωπεύουν δυο διαφορετικές πολιτισμικές κατευθύνσεις, ιστορικά υπαρκτές και αντίπαλες.

 Οι πολιτισμοί του χώρου χαρακτηρίζονται από την προτεραιότητα που παίρνει μέσα στο κοσμοείδωλο της αντίστοιχης κοινωνίας ο τόπος, η πάτρια γη, προτεραιότητα που εκφράζεται με μια σχέση οικειότητας και αρμονίας προς τη φύση· και μ’ ένα αίσθημα συγγένειας των ανθρώπων που κατοικούν στον ίδιο τόπο· η κοινή τοπική καταγωγή γίνεται ο κυριότερος παράγοντας κοινωνικής συνοχής. Και ο τόπος αναγνωρίζεται ως το κατ’ εξοχήν πεδίο ενεργοποίησης, δημιουργίας και ολοκλήρωσης του ατόμου και της κοινότητας. Η συνείδηση ταυτότητας του ανθρώπου διαμορφώνεται σε άμεση συνάρτηση με τον τόπο και την τοπική κοινότητα. 

Στις παραδοσιακές κοινωνίες αυτού του τύπου ο χρόνος είναι κυκλικός και γίνεται αντιληπτός μέσα από τη σταθερή εναλλαγή της μέρας και της νύχτας και τη διαδοχή των εποχών. Έτσι, ο χρόνος ενσωματώνεται στο χώρο σε μια ενιαία αντίληψη του χωροχρόνου. 

Στη μυθολογία αυτών των πολιτισμών η αντίληψη του θείου είναι ενδοκοσμική. Ο θεός είναι μέσα στη φύση και είναι πληθυντικός. 

Οι πολιτισμοί του χρόνου, αντίθετα, χαρακτηρίζονται από την εμμονή στην προτεραιότητα του χρόνου, η οποία εκφράζεται με την αποσύνδεση από ένα γενέθλιο τόπο, με τη συνεχή μετακίνηση, την αποδημία, την ελεύθερη περιπλάνηση. Η παρουσία της γης στη μυθολογία αυτών των πολιτισμών συρρικνώνεται στο μέγιστο βαθμό, περιορίζεται στην ομοιομορφία και την ουδετερότητα της ερήμου, η οποία δεν προσφέρει όρους επιβίωσης στον άνθρωπο· είναι πεδίο άσκησης και δοκιμασίας, όχι ευδαιμονίας. 

Η αντίληψη του χρόνου είναι γραμμική, σε διαρκή ροή, και συναρτάται με την ιδέα της συνεχούς εξέλιξης. Συνεπώς, η θεότητα δεν μπορεί να συνδέεται με το χώρο, και πολύ λιγότερο, με τη φύση. 

Η περιοχή του θεού είναι το μεταφυσικό επέκεινα. Στην κοσμολογία αυτών των πολιτισμών ο Κόσμος έχει αρχή και τέλος· αρχίζει με τη γένεση του Κόσμου και τελειώνει με τη βασιλεία του Θεού. Στο πλαίσιο αυτής της εσχατολογίας, η ζωή του ανθρώπου νοείται ως μια δοκιμασία με στόχο την τελείωση. Και η συνείδηση της ταυτότητας δε συναρτάται με το χώρο και την κοινωνία αλλά με το υποκείμενο και με το νόμο του θεού. Αντίστοιχα, οι έννοιες της ιστορίας και του ιστορικού χρόνου αποχτούν κεντρική σημασία ως έννοιες ανταγωνιστικές προς τη φύση. Η ιστορική πορεία της ανθρωπότητας νοείται ως μια διαρκής ανοδική εξέλιξη μέσα στη διαχρονία.

Πολιτιστικό (Αθήνας) αντάρτικο

Οφείλουμε να μετατρέψουμε την βιομηχανία ελεύθερου χρόνου σε «παιχνίδι σχέσεων» πολύτιμου χρόνου

EUROKINISSI

Του Τάσου Αναστασίου* από την huffingtonpost.gr

Είναι εμφανές στις μέρες μας πως ο ιστός της κοινωνίας έχει διαρραγεί, η κοινωνική συνοχή φθίνει, τη στιγμή που ο καθένας αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ιδωμένο ως σχετιζόμενο με μια οθόνη ή εμφορούμενο από μια ουσία ή ένα οποιοδήποτε πάθος.

Ο Αθηναίος σήμερα, πολύ περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον Έλληνα, είναι αποξενωμένος, αγχωμένος, εγκλωβισμένος μέσα στην θεοποίηση της οθόνης των έξυπνων κινητών (με την οπουδήποτε σύνδεση στο διαδίκτυο και τα εκατοντάδες εγκατεστημένα «παιχνίδια»), της τηλεοπτικής οθόνης (με την κομματική προπαγάνδα, τα ναρκισσιστικά ριάλιτι τύπου Σαρβάιβορ, το αποχαυνωτικό Νέτφλιξ), της οθόνης του υπολογιστή και τις αμέτρητες επιλογές που αυτή προσφέρει μέσω του Διαδικτύου. Η οθόνη είναι η νέα θεά που υποκαθιστά εύκολα και άμεσα τις ανθρώπινες σχέσεις, την επαφή μας με τον «άλλον».

Παράλληλα, προκειμένου να καταπραΰνει τη ρουτίνα της καθημερινότητας, την οικονομική δυσχέρεια, τις προσωπικές ανασφάλειες, το βάναυσο της πολύωρης εργασίας ή της εξοντωτικής ανεργίας, ο σύγχρονος Αθηναίος καταφεύγει ανεμπόδιστα στην υποβοηθούμενη με ουσίες και τζόγο «διασκέδαση»: Η κάνναβη νομιμοποιείται προσεχώς, το αλκοόλ ρέει άφθονο στην τουριστική μας μπαρούπολη, ενώ σε κάθε γειτονιά υπάρχει κι ένα μικρό καζίνο, δημιούργημα της πρώτης φοράς αριστερά. Με όλες αυτές τις «επιλογές», κατορθώνει να σκοτώσει το χρόνο του και συγχρόνως το νόημα της ύπαρξης του. Αναντίρρητα, αποδέχεται παθητικά τον τρόπο ζωής που του σερβίρεται.

Ο Ερμής της Μεσσήνης

Η συνέχεια ΕΔΩ...

ΜΑΝΟΣ ΔΑΝΕΖΗΣ * Ο ΑΝΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ * ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΑΙΤΙΟΝ 15.07.2015

Διάλεξη του επίκουρου καθηγητή αστροφυσικής Μάνου Δανέζη στον πολυχώρο "Αίτιον" στις 15.07.2015 με θέμα "Ο ανορθολογισμός του δυτικού πολιτισμού". Ακολουθεί συζήτηση με το κοινό.