ΜΙΖΑΛΗΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ: Μπαλάντες για τους ποιητές που πέθαναν νέοι

Οι ποιητές κλειστήκανε στο σπήλαιό τους

δε βγαίνουν

φοβούνται

δεν παραδίδουν τίποτα—

Με ποιον με ποιον να μιλήσω;

Κρατά γερά το μυστικό ο Παπαδίτσας

παίζει

βγαίνει απ’ το παράθυρο σαν το πουλί

βρέχεται ξαναμπαίνει—

Με ποιον λοιπόν να μιλήσω;

Ο Σαχτούρης μαζεύει με ένα φακό τις λέξεις του

ταχτοποιεί σε δέντρα τα συμβάντα

χτυπάει μετά τη χορδή του

ξαφνιάζεται σαν το μικρό παιδί—

Με ποιον λοιπόν να μιλήσω;

Χάθηκε ο Αναγνωστάκης στο Βορρά

ούτε ένα θρήνο νέο

λες και να πέθανε τώρα αλήθεια

ούτε ένα Χάρη δεν κλαίει ούτε τον ήλιο.

Με ποιον λοιπόν να μιλήσω;

Σκοτεινός περιφέρεται ο Σινόπουλος

με τους νεκρούς νεκρός δειπνεί

τρέχει μονάχος σε υπόγεια με πυρσούς

φανούς και σπίρτα.

Με ποιον με ποιον να μιλήσω.

Ο Δούκαρης ένας πιστός του εαυτού του

έτοιμος για σφαγή ο Καρούζος

χτυπάει το άδειο γκογκ η Ελένη Βακαλό—

Κανείς δεν αποκρίνεται.

Με ποιον με ποιον θα μιλήσω;

21 Νοέμβρη 1998, έφυγε από τη ζωή ο Μιχάλης Κατσαρός.

Από ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΑΣΙΟΠΟΥΛΟΣ/fb 

Σαν σήμερα 21 Νοέμβρη 1998, έφυγε από τη ζωή ο Μιχάλης Κατσαρός.

Μιχάλης Κατσαρός & Μίκης Θεοδωράκης, Αυτούς που βλέπεις 

«Πάρτε μαζί σας νερό. Το μέλλον μας έχει πολλή ξηρασία»,

«Ελευθερία ανάπηρη πάλι σου τάζουν»,

«Ή θα εξακολουθούμε να γονατίζουμε/ όπως αυτός ο δραπέτης/ ή θα σηκώσουμε άλλον πύργο ατίθασο/ απέναντί τους.»

«Αντισταθείτε σ’ αυτόν που χαιρετάει απ’ την εξέδρα ώρες, ατελείωτες τις παρελάσεις σ’ αυτή την άγονη κυρία που μοιράζει έντυπα αγίων λίβανον και σμύρναν»

Όταν (Κατά Σαδδουκαίων, Μιχάλης Κατσαρός) _ Γ. Ζωγράφος

Γεννήθηκε στην Κυπαρισσία το 1919.

Πήρε μέρος στην εθνική αντίσταση μέσα από τις γραμμές του Ε.Α.Μ. και το 1945 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου έζησε έως το τέλος της ζωής του.

Το 1975 στίχοι απ’ το «Κατά Σαδδουκαίων» ακούστηκαν στην ταινία «Ο θίασος» του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Τους απαγγέλει το μέλος του θιάσου με το προσωνύμιο ποιητής, όταν τον βρίσκουν οι παλιοί σύντροφοί του και του λένε ότι σκέφτονται να ξαναφτιάξουν τον θίασο και να βγουν στους δρόμους.

Το 1977 η ποιητική συλλογή κυκλοφόρησε σε δίσκο με μουσική του ίδιου του ποιητή. Το 1976 η συλλογή του «Οροπέδιο» μελοποιήθηκε από τον Γιάννη Μαρκόπουλο, ενώ το 1983 κυκλοφόρησε ο δίσκος «Τα τραγούδια του νέου πατέρα» σε μουσική του ίδιου συνθέτη και ποίηση Μιχάλη Κατσαρού.

Το 1983 επίσης το «Κατά Σαδδουκαίων» μελοποιήθηκε απ’ τον Μίκη Θεοδωράκη, μεταφράστηκε στα γερμανικά απ’ τον Dirk Mandel και παρουσιάστηκε στο Metropol – Theater Berlin του Βερολίνου. Το 1978 εκδόθηκαν δυο βιβλία με πολιτικές και οικονομικές μελέτες του.

Παρότι η ποίησή του αναγνωρίστηκε από πολύ νωρίς ο Μιχάλης Κατσαρός έζησε όλη του τη ζωή μέσα στη φτώχεια.

Μιχάλης Κατσαρός. Ο άγιος που σφυρίζει – του Σπύρου Θεριανού

Ο Μιχάλης Κατσαρός (1920-1998) υπήρξε από τους σημαντικούς ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς. Έζησε τους χαλεπούς καιρούς της κατοχικής και της μετεμφυλιακής Ελλάδας, όπου η «ημεροκυνηγετική» –το κυνήγι ανθρώπου από άνθρωπο, το οποίο δεν θα πάψει ποτέ, κατά τον Πλάτωνα, να υφίσταται– εξανάγκαζε το άτομο να ζήσει εκτεθειμένο στην αυθαιρεσία της εξουσίας. Γι’ αυτό ο Κατσαρός προσβλέπει συχνά σε παραδειγματικά γεγονότα της Ιστορίας: το Μεσολόγγι, τη Γαλλική Επανάσταση, την επανάσταση του 1917. Στην ποίησή του, το ποίημα γίνεται η στιγμή απομάκρυνσης από τα όσα συμβαίνουν γύρω του, όχι ως οδός διαφυγής, αλλά ως ένας οδοδείκτης που δείχνει κατευθείαν στην καρδιά των πραγμάτων ή μάλλον στην αδιαφάνειά τους: «Οι χωροφύλακες έχουν γερή όραση / δεν διαλύονται με αυταπάτες και ψυχοσάββατα» («Ο δούλος»).

Ο F.G. Bailey στο βιβλίο του Οι κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού (1969), μελετώντας τον λαό του Πατάν στο Ανατολικό και Νότιο Αφγανιστάν καθώς και στο Βορειοδυτικό Πακιστάν, διηγείται την παραδειγματική ιστορία του «αγίου που σφυρίζει». Ο «άγιος» είναι ένα πρόσωπο, που εμπνέει σεβασμό με τον λόγο του και μεσολαβεί σε περιπτώσεις διαμάχης μεταξύ μελών της φυλής. Ο χαν, πολέμαρχος, κάνει χρήση της δύναμης των όπλων για να επιβάλλει τη θέληση του «αγίου». Κάποια μέρα ένας πολέμαρχος αμφισβήτησε τον «άγιο». Ο τελευταίος έβγαλε το λευκό σαρίκι του, σύμβολο της αγιότητάς του και μ’ ένα σφύριγμά του, ένοπλοι άντρες που του ήταν πιστοί υποχρέωσαν σε συμμόρφωση τον ανυπότακτο πολέμαρχο. Αυτή η ιστορία θέτει με παραδειγματικό τρόπο το πρόβλημα των δύο πηγών της εξουσίας των κυβερνώντων: ο λόγος, που επιχειρεί να οδηγήσει στη συγκατάθεση και η φυσική ή στρατιωτική δύναμη που εξαναγκάζει στη συμμόρφωση. Όλοι οι διεκδικητές της εξουσίας επιζητούν το διπλό μονοπώλιο της χρήσης του λόγου και της βίας. Πολιτικοί, ρήτορες, βασιλιάδες, στρατάρχες, χωροφύλακες, άπαντες οι διεκδικητές του διπλού αυτού μονοπωλίου στη μετεμφυλιακή Ελλάδα, είναι παρόντες στα ποιήματα του Μιχάλη Κατσαρού.

Υπάρχει ακόμα καιρός

Υπάρχει ακόμα καιρός

Μιχάλης Κατσαρός

Υπάρχει ακόμα καιρός
να μαστιγώσεις την πόλη.

Τι θα μπορέσεις αν είσαι δω
ανάμεσα σε φλύαρα πλήθη.

Δεν είναι η υπόθεσή σου περίφημη
ανήκει στο παρελθόν

σε τείχη που πέσανε όπως φωλιά
κι έμεινες γυμνός από νύχτα

Πες μας λοιπόν ειλικρινά τι ζήτησες
πες μας ειλικρινά ποιος είσαι.

Αυτός δεν ήτανε γκρεμός

ήταν ωραία πτήσις.

ΠΗΓΗ: lifo.gr