«...μου ῾σβησε το φανάρι και πια δε βλέπω, ούτε να δείξω τίποτα κι ούτε να περπατήσω.....''
«Να με θυμόσαστε - είπε.
Χιλιάδες χιλιόμετρα περπάτησα
χωρίς ψωμί, χωρίς νερό, πάνω σε πέτρες κι αγκάθια,
για να σας φέρω ψωμί και νερό και τριαντάφυλλα...
Την ομορφιά, ποτές μου δεν την πρόδωσα... Όλο το βιος μου, το μοίρασα δίκαια...
Μερτικό εγώ δεν κράτησα. Πάμπτωχος..
Μ’ ένα κρινάκι του αγρού, τις πιο άγριες
νύχτες μας φώτισα...
Να με θυμάστε!!».
- Ο Γιάννης Ρίτσος έφυγε από τη ζωή στις 11 Νοεμβρίου 1990, αφήνοντας πίσω του 50 ανέκδοτες ποιητικές συλλογές... Ενταφιάστηκε τρεις μέρες αργότερα, στη γενέτειρά του, την Μονεμβασιά...
«…Άλλοτε διαβάζαμε τα μαθήματα μας, κάναμε την προσευχή μας και λέγαμε πως δύο και δύο κάνουνε τέσσερα.
Τώρα, δύο λουλούδια και δύο αχτίνες δεν κάνουνε τέσσερα – κάνουνε την ψυχή μας κι ένα τριαντάφυλλο και μια πεταλούδα δεν κάνουν δύο, κάνουν ένα Θεό κι ένας Θεός κάνει όλα.
Λοιπόν, η ψυχή μας μαζί με την ψυχή του Θεού πόσα κάνει;
Ο δάσκαλος δεν ξέρει.
Εμείς το ξέρουμε πως κάνει: ένα
Το διαβάσαμε σήμερα στο ανοιχτό βιβλίο του ήλιου, σήμερα που ξεχάσαμε όλα τα βιβλία!»
Εγγλέζος ανθυπολοχαγός το άκουσε και Εγγλέζοι δημοσιογράφοι πρώτοι το δημοσίευσαν.
ΚΥΡΙΑΚΗ 3 Μαρτίου 1957, η δεκάωρη μάχη στον Μαχαιρά, πολυάριθμων βρετανικών στρατευμάτων, η οποία κατέληξε να περιλούσουν με βενζίνη το κρησφύγετο του αρνούμενου να παραδοθεί και μαχόμενου άχρι τέλους Αυξεντίου, να το πυρπολήσουν και να τον κάψουν ζωντανό.
Ελληνόγλωσσος Βρετανός ανθυπολοχαγός, ονόματι Τζων Μίντλετον, του συντάγματος του Δούκα του Ουέλλικτον, ήταν ο αξιωματικός πλησίον του περικυκλωμένου κρησφυγέτου, ο οποίος κάλεσε τον Αυξεντίου να παραδοθεί.
Εκείνος, ο Μίντλετον, άκουσε και είπε εκεί στους δημοσιογράφους, την απάντηση που του φώναξε ο Αυξεντίου:
«Ελάτε μέσα να μας συλλάβετε. Μολών λαβέ».
Πράγματι, ο Αυξεντίου χρησιμοποίησε επί λέξει το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Λεωνίδα των Θερμοπυλών του 480 πρό Χριστού.
Αυτό δεν το επινόησαν, αργότερα, κάποιοι Έλληνεςνπρος εκθειασμό του Αυξεντίου.
Ο Εγγλέζος ανθυπολοχαγός Μίντλετον το άκουσε με τα αφτιά του.
Και ο ίδιος το είπε, εκεί, εκείνες τις ώρες, στους Εγγλέζους και άλλους δημοσιογράφους που βρίσκονταν στον Μαχαιρά και οι ίδιοι οι Εγγλέζοι δημοσιογράφοι το δημοσίευσαν – το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ του Αυξέντίου – στις βρετανικές εφημερίδες της επόμενης μέρας, Δευτέρα 4 Μαρτίου 1957, πριν το γράψει οποιαδήποτε ελληνική εφημερίδα, είτε στη Λευκωσίας, είτε στην Αθήνα. Σημειώνεται ότι τη Δευτέρα 4.3.1957, επειδή ήταν Καθαρά Δευτέρα, δεν κυκλοφορούσαν τότε οι ελληνικές εφημερίδες.
Την Τετάρτη 6 Μαρτίου 1957, η εφημερίδα «Χαραυγή» του ΑΚΕΛ,
στο πρωτοσέλιδο δημοσίευμά της υπό τον τίτλο
«ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ 10ΩΡΗ ΜΑΧΗ ΦΟΝΕΥΘΗΚΕ Ο ΓΡ. ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ ΑΦΟΥ ΑΝΑΤΙΝΑΧΘΗΚΕ ΤΟ ΚΡΗΣΦΥΓΕΤΟ ΤΟΥ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ ΜΑΧΑΙΡΑ»
Πολλοί σήμερα βέβαια, τον πιο προβεβλημένο και βραβευμένο ποιητή της αριστεράς, θα τον έλεγαν "εθνικιστή"...
Εμείς στους μεταλαγμένους "αριστερούς" φίλους προτείνουμε τη βιβλιογραφία του Τάσου: ο ιστορικός Λόγος του Άρη Βελουχιωτη στη Λαμία, απομνημονευματα Πατέρα Ανυπομονου, «Στο βουνό με τον Σταυρό κοντά στον Άρη», ιερέα στο στρατηγείο ΕΛΑΣ, τις θέσεις του ΕΑΜ για τα εθνικά θέματα, την άποψη του Λένιν για τον εθνικισμό των μικρών λαών, (ναι, ήταν υπέρ! δημοσιεύουμε μερικές παραπομπές στο τέλος του κειμένου), για να μην πέσουν στα σκληρά: Μάο και Στάλιν ή Χότζα, πολύ Ρίτσο και για μερακλήδες: τον αριστερό Κώστα Βίρβο, η Κύπρος είναι ελληνική!
Ο Β. Ι. Λένιν για το έθνος, τον εθνικισμό και τα εθνικο-απελευθερωτικά κινήματα
Χθες το βράδυ, ανήμερα της θυσίας τουΓρηγόρη Αυξεντίου στον Μαχαιρά, ρίχνοντας τιμής ένεκεν, όπως συνηθίζω να κάνω κάθε χρόνο, μια ματιά στον σπουδαίο «Αποχαιρετισμό» του Γιάννη Ρίτσου, ήρθε στο διεστραμμένο φιλολογικό μυαλό μου, τι άλλο, ένα συγκριτολογικό ερώτημα, το οποίο μένει σχετικώς αδιερεύνητο, όσο γνωρίζω: ο διακειμενικός διάλογος του Ρίτσου με τον Νίκο Καζαντζάκη.
Ο Καζαντζάκης γνώριζε και εκτιμούσε τον Ρίτσο. Στα Τετρακόσια Γράμματα, π.χ.(σελ. 172, σημ. 5), ο Παντελής Πρεβελάκης ανασύρει από τα τετράδια του Καζαντζάκη την πληροφορία ότι ο Κρητικός είχε σκοπό να συμπεριλάβει έργο ή έργα του σχετικά νεαρού ακόμη τότε Ρίτσου (δεν γνωρίζουμε ποιο ή ποια) σε μια ανθολογία 100 ποιημάτων, που είχε στα σκαριά. Ο Καζαντζάκης είχε σκοπό να τοποθετήσει τον Ρίτσο πλάι στον Σεφέρη, τον Καβάφη, τον Γρυπάρη και τον Καρυωτάκη. Οι επιλογές του Καζαντζάκη στο συμπίλημα αυτό, το οποίο δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, ήταν ομολογουμένως υποκειμενικές και προσωπικές. Η συμπερίληψη, π.χ., του Λευτέρη Αλεξίου και του Μάρκου Αυγέρη έγινε μάλλον από αβρότητα. Δεν θα ήταν όμως δίκαιο μάλλον να υποθέσουμε ότι η ανθολόγηση και του Ρίτσου οφειλόταν στη γνωριμία του τελευταίου με τη Γαλάτεια (δείτε το σχόλιο της Αγγελικής Κώττη κάτω).
Αποχαιρετισμός στον Γρηγόρη Αυξεντίου. Aπόσπασμα απο το ποιήμα του Γιάννη Ρίτσου μελοποιημένο απο τον Μάριο Τόκα. Τραγουδά ο Κώστας Χατζηχριστοδούλου. Εμπεριέχεται στο album του Μάριου Τόκα "Ψυχή τε και σώματι"
Αναρτήθηκε από τον/την olympiada στο Μαρτίου 30, 2013
Έχω πάνω στο τραπέζι μου τη φωτογραφία του ανθρώπου με τ’ άσπρο γαρούφαλο που τον τουφέκισαν στο μισοσκόταδο πριν την αυγή κάτω απ’ το φως των προβολέων.
Στο δεξί του χέρι κρατά ένα γαρούφαλο που ‘ναι σα μια φούχτα φως από την ελληνική θάλασσα τα μάτια του τα τολμηρά τα παιδικά κοιτάζουν άδολα κάτω απ’ τα βαριά μαύρα τους φρύδια έτσι άδολα όπως ανεβαίνει το τραγούδι σα δίνουν τον όρκο τους οι κομμουνιστές. Τα δόντια του είναι κάτασπρα ο Μπελογιάννης γελά και το γαρούφαλο στο χέρι του είναι σαν το λόγο που ‘πε στους ανθρώπους τη μέρα της λεβεντιάς τη μέρα της ντροπής.
Nâzım Hikmet, Ο ‘Ανθρωπος Με Το Γαρύφαλο, Απρίλης 1952
“Σήμερα το στρατόπεδο σωπαίνει.
Σήμερα ο ήλιος τρέμει αγκιστρωμένος στη σιωπή όπως τρέμει το σακάκι του σκοτωμένου στο συρματόπλεγμα.
Σήμερα ο κόσμος είναι λυπημένος…
Ο Mπελογιάννης μάς έμαθε άλλη μια φορά πώς να ζούμε και πώς να πεθαίνουμε.
M’ ένα γαρύφαλλο ξεκλείδωσε όλη την αθανασία.
M’ ένα χαμόγελο έλαμψε τον κόσμο για να μη νυχτώσει.”
Γιάννης Pίτσος, «O Άνθρωπος με το γαρίφαλο», Aϊ Στράτης 31/3/1952
