Τέλλος Άγρας Πέθανε με τον τρόπο που πέθανε σαν σήμερα το 1944

Του Μπάμπη Ανδριανόπουλου 

Ο θάνατός του, πρελούδιο της δεκεμβριανής τραγωδίας που θα ακολουθούσε...

Ο Οδυσσέας Ελύτης αναφέρει το όνομα του Τέλλου Άγρα δίπλα σε αυτό του Κώστα Καρυωτάκη στο βιβλίο του με τίτλο:"Ανοιχτά Χαρτιά" για να καταδείξει τις διαφορές της δικής του ποιητικής γενιάς με την προηγούμενη που εκπροσωπούν κατ' αυτόν οι δύο προαναφερθέντες.

Γεγονός ιδιαίτερα τιμητικό για τον αδικοχαμένο και μάλλον παραγνωρισμένο Τέλλο Άγρα.

Και βέβαια, οι ενδυματολογικές αναφορές δεν έχουν να κάνουν με αυτό καθ'εαυτό το ένδυμα παρά με ό,τι μεταφορικά υπονοούν για τις αντίστοιχες ποιητικές φόρμες.

"Να κάτι που δεν αποτελούσε δυσαρμονία με τα λευκά, ανοιχτά πουκάμισα που αρχίσαμε τα χρόνια εκείνα οι πιο τολμηρό να φοράμε. Κι ο Άγρας, ο Καρυωτάκης, αυτοί φορούσανε ακόμη διπλά γιλέκα και κολάρα σκληρά"

ΑΝΟΙΧΤΑ ΧΑΡΤΙΑ (Το χρονικό μιας δεκαετίας)

Εμείς γνωρίσαμε τον ποιητή από τα Αναγνωστικά και τα Ανθολόγια των μαθητικών χρόνων με την οικειότητα και τη γαλήνη που μας πρόσφεραν οι στίχοι του.

Και από κάποιες μελοποιήσεις σαν κι αυτή του σπουδαίου Γιάννη Σπανού από τη Β' Ανθολογία του.

Ένα πουλί

Πουλί από κλώνο μισερό

πιάστηκε το `να σου φτερό

με τ’ άλλο σου σπαράζεις

και κρέμεσαι και κράζεις

Μα εκεί που σκάλωσες πουλί

βοήθεια ανθρώπου δεν βολεί

μήδε κι ανθρώπου χέρι

να σε γλιτώσει ξέρει

Αναίσθητα είναι τα κλαδιά

ξερά κλαδιά χωρίς καρδιά

σκοτείνιασε θ’ αρχίσει

να λιανοψιχαλίσει

Ημερίδα για τον Τέλλο Άγρα

Από την ιστοσελίδα faretra.gr

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε σήμερα 10 Οκτωβρίου, η Ημερίδα για τον Μακεδονομάχο Τέλλο Άγρα από τους Φίλους του Εθνογραφικού Κέντρου Γιώργη Μελίκη, με τίτλο “Εννέα μήνες αγώνα στη Μακεδονία”.

Με πολλούς φορείς που νοιάζονται για την Ιστορία του τόπου και τη μνήμη ως δύναμη συνεκτική ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον του, που υποστήριξαν ως συνδιοργανωτές την εκδήλωση, η Ημερίδα συγκέντρωσε από το πρωί, στη ζεστή αίθουσα των Φίλων του Εθνογραφικού στη Μελίκη, τον κόσμο που παρακολούθησε την εκδήλωση μέχρι αργά το μεσημέρι.

Η ημερίδα είχε εκείνα τα χαρακτηριστικά που καθορίζουν το μέγεθος μιας επιτυχίας. Τη συμμετοχή του κόσμου, τη συγκέντρωση πολλών υποστηρικτικών φορέων που δημιουργούν μια αισιόδοξη συνοχή, αλλά και την πολυπρισματική προσέγγιση του αντικειμένου από τους εισηγητές, με άψογο συντονισμό.

Στην Αίθουσα των Φίλων, όπου η Έκθεση η αφιερωμένη στο Ρήγα είναι ακόμα εκεί και δημιουργεί με τα εκθέματά της την περιρρέουσα ατμόσφαιρα για ανάλογες εκδηλώσεις, ο πρόεδρος των Φίλων του Εθνογραφικού Κέντρου Γιάννης Μοσχόπουλος καλωσόρισε  το κοινό λέγοντας:

“‘Ολα ξεκίνησαν από τη συνεχή αναφορά του Γιώργη Μελίκη στον Τέλλο Άγρα, τον ονειροπόλο και ρομαντικό αγωνιστή του Μακεδονικού Αγώνα, οδηγώντας τους Φίλους του Εθνογραφικού Κέντρου στην πραγματοποίηση της σημερινής ημερίδας. Ιδιαίτερη χαρά μάς προκάλεσε η υποστήριξη τόσων φορέων – Ιστορική Λαογραφική Εταιρεία “Φίλιππος”, Πολιτιστική Εταιρεία “Ανάστασιος Μιχαήλ ο Λόγιος”, Εταιρεία Μελετών Ιστορίας και Πολιτισμού Ν. Ημαθίας – καθώς και του Συλλόγου Μεσσηνίων Μακεδονίας – Θράκης, που τους καλέσαμε και μας τιμούν με την παρουσία τους εδώ σήμερα.”

Ο Γιώργης Μελίκης είπε χαιρετίζοντας στην εκδήλωση:

[…] “Ο Άγρας είναι από τους πιο αγαπημένους μου ήρωες, όχι μόνο του Μακεδονικού Αγώνα, αλλά της Ιστορίας. Μια συνταρακτική φυσιογνωμία.[…] Ένα 25χρονο παλικάρι που τα παρατάει όλα και δραπετεύει στην κυριολεξία, για να ζήσει στα ραγάζια και τα κουνούπια μας αφιλόξενης λίμνης και σε έναν αγώνα σκληρό και αδυσώπητο για μια Ελλάδα και μια Μακεδονία, που δεν περιμένουμε επετείους για να την γιορτάσουμε, αλλά που ζούμε και αναπνέουμε κάθε μοναδική και ακριβή στιγμή της ζωής μας.”[…]

ΚΑΠΕΤΑ ΤΕΛΛΟΣ ΑΓΡΑΣ: Ο ΜΕΣΣΗΝΙΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΣ

ΚΛΙΚ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ Ή ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ...

«ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΙΔΑΞΕΙ Ο ΤΕΛΟΣ ΑΓΡΑΣ ΣΗΜΕΡΑ ;;;»

Από αριστερά προς τα δεξιά οι καπεταναίοι – αντάρτες Κάλας (αριστερά), Τέλλος Άγρας (κέντρο) και Νικηφόρος (δεξιά) σε φωτογραφία, στα μέσα του 1906.

ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΙΔΑΞΕΙ Ο ΤΕΛΟΣ ΑΓΡΑΣ ΣΗΜΕΡΑ ;;;

Η αλλιώς ήταν ορθολογικό το εγχείρημα του Τέλου Άγρα για Συμφωνία με τους Κομιτατζήδες???

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΜΑΪΟΣ 1907

ΕΚΑΤΟΝ ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ

Έχουνε περάσει τρία χρόνια από τον θάνατο του Παύλου Μελά, ο πόλεμος στην Μακεδονία μαίνεται ανηλεής. Οι κομιτατζήδες προελαύνουν και οι Έλληνες ανθίστανται στα βουνά, στις ρεματιές, στα ποτάμια, στις λίμνες, στα χωριά, στις πόλεις και πεισματικά δεν το βάζουν κάτω και κρατούν ανοικτά τα Ελληνικά Σχολεία και τις Ελληνικές Εκκλησιές με ηρωικές θυσίες και με αίμα αθώων και πολεμιστών που ποτίζει την Μακεδονική Γη.

Τον Σεπτέμβριο του 1906 δύο γενναίοι Έλληνες αξιωματικοί, ο Καπετάν Τέλος Άγρας (Σαράντης Αγαπηνός) από τους Γαργαλιάνους και ο Καπετάν Νικηφόρος (Ιωάννης Δεμέστιχας) από τον Κότρωνα της Μάνης, θα έλθουν στην Μακεδονία και θα αλλάξουν την ροή του αγώνα και θα προετοιμάσουν το έδαφος για την οριστική απελευθέρωση της Ελλάδος από τους τούρκους και τους κομιτατζήδες.

Έτσι φθάνουμε στον Μάιο του 1907.

Εδώ συνεχίζω με αντιγραφή από το βιβλίο της Πηνελόπης Δέλτα «Στα Μυστικά του Βάλτου» σελ. 509, εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ.