Ένα «Κονκλάβιο» αναζητεί λύσεις για την αναγέννηση της Ευρώπης

του Κώστα Δημητριάδη

Άρθρο στο Δρόμο της αριστεράς

Aυτές τις μέρες προβάλλεται ευρέως μια πρωτοβουλία μιας ομάδας που αποτελείται από πολιτικούς με θητεία στα ευρωενωσιακά όργανα, διπλωμάτες, επιστήμονες, τεχνοκράτες και διαμορφωτές της κοινής γνώμης με τον σημαίνοντα τίτλο: «Ευρώπη 2040. Το αύριο είναι σήμερα». Η ομάδα αυτοσυστήνεται ως «Κονκλάβιο» ! (Conclave) και φιλοδοξεί να οργανώνει συναντήσεις σε τακτική-ετήσια-βάση. Στόχος της δηλώνεται ότι είναι «να αναπτύξει μια κοινή αντίληψη του ευρωπαϊκού πολιτικού πλαισίου και των δυναμικών που το διέπουν, και επίσης να αναδείξει τα θεμελιακά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι πολιτικές ηγεσίες προκειμένου να μην ξεπεραστούν από τις εξελίξεις η Ε.Ε. και τα κράτη μέλη της». Η πρώτη συνάντησή της έγινε ήδη στην Λισαβόνα στις 24-26 Νοεμβρίου του 2023 υπό την αιγίδα της πορτογαλικής προεδρίας και της κυβέρνησης της χώρας και είχε ως αποτέλεσμα μια έκθεση με τίτλο «Ευρώπη 2040: Το αύριο είναι η από κοινού οικοδόμηση μιας παγκόσμιας βιώσιμης και υπεύθυνης δύναμης». Το στίγμα των εκτιμήσεων και των προθέσεων που κινούν τους οργανωτές της πρωτοβουλίας, αποδίδεται συνοπτικά στις πρώτες γραμμές του Προλόγου αυτής της έκθεσης: «Σε καιρούς συνεχών πολυκρίσεων, οι ηγεσίες εστιάζουν στα επείγοντα και αυτό μπορεί να γίνει σε βάρος των μεσομακροπρόθεσμων σχεδιασμών. Είναι ακριβώς σε τέτοιες στιγμές που η παρέμβαση της κοινωνίας των πολιτών, του κόσμου των επιχειρήσεων, της ακαδημαϊκής κοινότητας και των διαμορφωτών της κοινής γνώμης μπορεί να συμβάλει στο να σκεφτούμε τις μελλοντικές προκλήσεις, στο να σπάσει η απομόνωση των ξεχωριστών οπτικών και στη διαμόρφωση μιας κοινής αντίληψης σχετικά με το τι πρέπει να τεθεί επί τάπητος». Και καταλήγουν δίνοντας τον τόνο ότι «δεδομένων των κρίσιμων συνόδων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που είναι μπροστά μας, αλλά και των επικείμενων ευρωεκλογών του Ιουνίου του 2024, είναι ώρα να κοιτάξουμε μπροστά, καθόσον το αύριο είναι ήδη εδώ».

Η σύνθεση του «Κονκλάβιου»

Είναι φανερό ότι οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες ανήκουν στους κύκλους των πολιτικών και ακαδημαϊκών ελίτ των «Βρυξελλών». Επίσης εκπροσωπούνται μεγάλα οικονομικά-επιχειρηματικά κέντρα επιρροής. Η γαλλική επιρροή φαίνεται υπολογίσιμη τόσο ως ποσοστό επί των συμμετεχόντων όσο και ως προς τις βασικές πολιτικές επιλογές. Επίσης σημαντική είναι η ιταλική και η πολωνική παρουσία. Επιπλέον δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητη και η εκπροσώπηση των συμφερόντων του Τζ. Σόρος (Open Society). Από ελληνικής πλευράς συμμετέχει με απ’ ότι φαίνεται βαρύνοντα οργανωτικό ρόλο ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ, Λ. Τσούκαλης. Μια απολύτως εύγλωττη συμμετοχή που δεν χρειάζεται περαιτέρω σχολιασμό.

Βασικά σημεία της οπτικής του «Κονκλάβιου»

Αφετηριακή εκτίμηση είναι ότι η «Ευρώπη» όπως αυτή συγκροτείται από την Ε.Ε. βρίσκεται σε μεταιχμιακό σημείο. Σε φάση μεγάλων δυσκολιών που θέτουν υπαρξιακά ερωτήματα για την προοπτική της. Αν και η γλώσσα που χρησιμοποιείται στην έκθεση είναι η ανέμπνευστη, αποστειρωμένη, «πολιτικά ορθή» γραφειοκρατική διάλεκτος της ευρωκρατίας, οπότε αποφεύγεται όσο είναι δυνατόν η αναφορά σε αδιέξοδα και σε συστημική κρίση, το κείμενο αντανακλά την περίσκεψη και την ανησυχία και για τα δύο. Μεταδίδει επίσης τη χρονική επιτακτικότητα των όποιων αποφάσεων για αλλαγή πορείας πρέπει να ληφθούν. Ακόμα και μένοντας σε μια σχετικά «αθώα ανάγνωση», διακρίνει κανείς τα άγχη αν όχι και τις αμφιβολίες των υψηλών κλιμακίων των πολιτικών-διαχειριστικών ελίτ μπροστά στο ευρωενωσιακό οικοδόμημα που οι ίδιοι γνωρίζουν καλά και «εκ των έσω» πόσο δύσκολο είναι να αυτοϊαθεί.

Οι συντάκτες της έκθεσης ξεχωρίζουν τέσσερις κρίσιμες περιοχές που θεωρούν ότι έχουν παραμεληθεί και στις οποίες επείγουν κατά προτεραιότητα στρατηγικές παρεμβάσεις προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συστημικοί κίνδυνοι που αντιμετωπίζει η «Ένωση»: Αυτές αφορούν την ανάγκη οικοδόμησης της «Ευρώπης» ως: 1) Γεωπολιτική δύναμη, 2) Επιστημονική και τεχνολογική δύναμη, 3) ως ένα άλλο πιο συμπεριληπτικό και δίκαιο μοντέλο ανάπτυξης και 4) ως Δημοκρατική δύναμη. Πριν προχωρήσουμε δίνοντας συνοπτικά τα κύρια στοιχεία του κειμένου, έχει ενδιαφέρον να παραθέσουμε κωδικοποιημένα τους πράγματι πολύ υπαρκτούς κινδύνους που συνομολογείται ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν: 1) την απειλή γεωπολιτικής συμπίεσης της Ευρώπης ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ευρασία, με την Κίνα να αναφέρεται ρητά ως κύριος αντίπαλος, 2) την απειλή εκτοπισμού της Ευρώπης από τον διπλό τεχνοεπιστημονικό ανταγωνισμό (ψηφιακές και «πράσινες»-ενεργειακές τεράστιες αναδιαρθρώσεις) ΗΠΑ και Κίνας, 3) την έλλειψη κοινωνικής συνοχής και δημογραφικής ικανότητας του ευρωπαϊκού χώρου και 4) τις ανησυχίες από την αποξένωση των πολιτών από τα πολιτικά συστήματα των χωρών τους και ιδιαίτερα την απόσταση και τη δυσφορία τους απέναντι στην ευρωκρατία.

Γεωπολιτικά διλήμματα, αναζήτηση θέσης της Ευρώπης και άλυτες αντιφάσεις

Για την εξαγγελία νέου κόμματος από τη Σ. Βάγκενκνεχτ - Από Kώστας Δημητριάδης -

Η πρόσφατη –τη Δευτέρα 30/1 – αποχώρηση της Σάρα Βάγκενκνεχτ από το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς (Die Linke) μαζί με 9 ακόμα βουλευτές (από τους 38 που διαθέτει η Die Linke στην Ομοσπονδιακή Βουλή της Γερμανίας) και η συγκρότηση από την ίδια της «Συμμαχίας Σάρα Βάγκενκνεχτ – Για Λογική και Δικαιοσύνη» με σκοπό την προετοιμασία για την ίδρυση νέου κόμματος στις αρχές του 2024, είναι μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη. Ικανή να επηρεάσει τις εξελίξεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, με καταγεγραμμένη την ισχυρή πρόθεσή της τουλάχιστον, να αποτελέσει πολιτική εναλλακτική από την πλευρά της υπεράσπισης των ζωτικών συμφερόντων της μεγάλης πλειοψηφίας των Γερμανών εργαζομένων. Μπροστά στα μεγάλα κοινωνικοπολιτικά αδιέξοδα που βιώνει η Γερμανία αλλά και ειδικότερα, μπροστά στην επιταχυνόμενη πλέον πολιτική χρεωκοπία του κόμματος της γερμανικής Αριστεράς απόλυτα σχετιζόμενη με την αναλόγως επιταχυνόμενη πορεία συστημικής του ενσωμάτωσης. Γι’ αυτό τον λόγο στο προηγούμενο (φ. 657) φύλλο του Δρόμου δημοσιεύσαμε (με κάποιες αναγκαίες μικρές περικοπές) το Ιδρυτικό Μανιφέστο της νέας πολιτικής κίνησης. Συνεχίζουμε με το σημείωμα αυτό επιχειρώντας μια εκτίμηση αυτής της εξέλιξης και της πιθανής δυναμικής της.

Κομβικό θέμα η κρίση που γεννά ο πόλεμος στην Ουκρανία

Το Μανιφέστο ορίζει μέτωπα αντίθεσης απέναντι σε ένα σύνολο συστημικών πολιτικών: Πόλεμος, «πράσινες» αναδιαρθρώσεις, κοινωνικές ανισότητες και συμπίεση των λαϊκών εισοδημάτων – κύματα αποδιάρθρωσης του κράτους πρόνοιας, οι συγκεκριμένοι συστημικοί χειρισμοί και χρήσεις του μεταναστευτικού, δικαιωματισμός, ιδεολογία της «ακύρωσης» / woke και επιβολή ενιαίας σκέψης. Είναι μάλιστα ιδιαίτερα προωθητικός ο τρόπος με τον οποίο αναδεικνύει την ενιαία λογική που διαπερνά αυτές τις πολιτικές. Από τον χαρακτήρα του κειμένου προκύπτει επίσης η ανάγκη πολιτικού διαχωρισμού της κίνησης από την πολιτική κατεύθυνση που έχει πάρει τα τελευταία χρόνια το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς, που από «αριστερές – παγκοσμιοποιητικές» θέσεις καταλήγει να λειτουργεί υποστηρικτικά στα όσα προωθούνται σήμερα.

Το κομβικό θέμα πάνω στο οποίο πάει να στηθεί το νέο κόμμα είναι η συνολική τοποθέτησή του απέναντι στην κρίση που γεννά ο πόλεμος στην Ουκρανία. Από την έναρξή του άλλωστε, τόσο η Σ. Βάγκενκνεχτ, όσο και ο Όσκαρ Λαφοντέν, σημαντική προσωπικότητα της γερμανικής Αριστεράς (και σύντροφός της) τάχθηκαν κατά αυτού του πολέμου συνεχίζοντας μια μακρά πορεία που τους έφερε σε αντίθεση με τον συστημισμό των βασικών πολιτικών επιλογών του Die Linke.

Η πολιτική λογική του Ιδρυτικού Μανιφέστου του κόμματος της Σάρα Βάγκενκνεχτ, επιδιώκοντας να διεμβολήσει το γερμανικό πολιτικό σύστημα και τις διαχωριστικές του γραμμές, αξιοποιεί τη συσσωρευόμενη κοινωνική και πολιτική δυσφορία από τη μεγάλης διάρκειας κρίση και τη συμπίεση των κοινωνικών αναγκών που αυτή παράγει, από τη συστημική διαχείριση της πανδημίας και τώρα από τους ακραία δυσμενείς όρους που προσθέτει ο πόλεμος στην Ουκρανία και εσχάτως στη Μ. Ανατολή

Σχετικά με τον πόλεμο και τις συνέπειές του, το μανιφέστο θίγει διάφορες πλευρές που έχουν σημαντικές δυνατότητες να γεννήσουν μεγάλη κοινωνικοπολιτική υποστήριξη μέσα στη Γερμανία αλλά και να ενισχύσουν παρόμοιες απαιτήσεις μέσα.στις ευρωπαϊκές κοινωνίες που βιώνουν με επιταχυνόμενο τρόπο ανάλογα αδιέξοδα. Ανάμεσα σ’ αυτές τις πλευρές, η ανάγκη σταματήματος της κούρσας εξοπλισμών και της απόλυτης πρόσδεσης στο άρμα των ΗΠΑ που έχει παροξύνει με το τεράστιο κόστος της τη συμπίεση των κοινωνικών δαπανών και των λαϊκών εισοδημάτων. Ειδικά η τοποθέτηση για άρση των κυρώσεων προς τη Ρωσία και αποκατάσταση των ενεργειακών συνδέσεων μαζί της «χαϊδεύει κρίσιμες χορδές». Τόσο λόγω της εκρηκτικής «ενεργειακής» αύξησης του κόστους ζωής όσο και λόγω των τάσεων αποβιομηχάνισης εξαιτίας των ασφυκτικών πιέσεων που δέχεται η γερμανική βιομηχανία αποκομμένη από την φτηνή ρωσική ενέργεια στην οποία βασιζόταν και καταδικασμένη να τροφοδοτείται από πανάκριβες εναλλακτικές (ανάμεσά τους και το LNG από τις ΗΠΑ).

Ψηφιακός καλπασμός προς έναν πανεποπτικό Λεβιάθαν. Πρώτα τα ζώα μετά οι άνθρωποι

Από

ΚΩΣΤΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ

Ένα στιγμιότυπο – σημείο των καιρών

Στο βήμα της Βουλής ο εκτελών τη βάρδια του υφυπουργεύοντος Ψηφιακής διακυβέρνησης. Ο Θ. Λιβάνιος, το όνομα μικρή σημασία έχει. Η γλώσσα του (τα κλισέ) και η κοψιά του (ο κυνικός τόνος των φτηνών ευφυολογημάτων του μάνατζερ) πολλοστό αντίγραφο του τεχνοκράτη κυβερνητικού παράγοντα που κυριαρχεί απ΄ άκρη σ’ άκρη στο δυτικό (και όχι μόνο) κόσμο. Ξεκινάει λοιπόν λέγοντας «ότι είναι αδιανόητο να έχουν οι κυνηγοί ατσιπάριστο τον σκύλο τους», για να ανακοινώσει στη συνέχεια την ταχεία ανάπτυξη του μητρώου με τα πλήρη ιατρικά-βιομετρικά στοιχεία για τα ζώα συντροφιάς και να καταλήξει: «αυτό θα γίνει πρώτα για τα ζώα συντροφιάς και μετά για τους ανθρώπους»! Η αυθάδεια και ο κυνισμός των τεχνοκρατών «πολιτικών» που έχουν πάρει φόρα και προχωράνε ταχύτατα σχεδιασμούς ακραίου βιοπολιτικού ελέγχου. Με τον αέρα που τους δίνουν οι επιτυχημένες ασκήσεις εθισμού στις οποίες έχουν υποβάλει τις μεγάλες κοινωνικές πλειοψηφίες, και το χαμηλό φρόνημα του κόσμου μπροστά στα όσα αδιανόητα επιβάλλουν υπό υγειονομικό και «πράσινο» οικολογικό πρόσχημα. Όπως αναμενόταν αντιπολίτευση μηδέν. Συνένοχη σιγή. Ομερτά. Τόσο από το χώρο των αρειμάνιων «υπέρμαχων των δικαιωμάτων» όσο και από κείνον των αταλάντευτων «αντικαπιταλιστών». Μητρώο: ένας από εκείνους τους «ουδέτερους» όρους που κουβαλούν την αδιαφάνεια της γλώσσας του ιερατείου των «ειδικών». Σε απλά ελληνικά: αυτή την περίοδο στήνεται με εντυπωσιακή ταχύτητα η τεχνική υποδομή που θα διευκολύνει την ενοποιημένη προσπέλαση στα πολυποίκιλα επιμέρους προσωπικά μας στοιχεία που τηρούνται από διάφορες κρατικές υπηρεσίες, από εταιρείες, Τράπεζες και άλλους οργανισμούς (ανάμεσά τους τα ιατρικά και τα οικονομικά μας δεδομένα, και οι μετακινήσεις μας π.χ. η ATHENA CARD του ΟΑΣΑ). Επεξεργασία τους από αλγορίθμους που ενσωματώνουν αδιαφανείς στοχεύσεις/προτεραιότητες (ανθρώπων φυσκά και όχι μηχανών!) και δυνατότητα πρόσβασης σε αυτά εντός κλάσματος του δευτερολέπτου από την κάθε «πόρτα», από τον κάθε μηχανισμό «διοδίων», από τον κάθε υπάλληλο οποιασδήποτε κρατικής ή εταιρικής υπηρεσίας, με τη χρήση ενός ενιαίου μοναδικού για τον καθένα μας ηλεκτρονικού αριθμού ταυτότητας που θα φέρουμε πάντοτε μαζί μας. Το υγειονομικό πάσο δεν είναι παρά μια «γενική» πρόβα των σχετικών διαδικασιών και υποδομών. Τεράστια εξέλιξη που οδηγεί σε ασφυκτικά καθεστώτα πανεποπτικής βιοπολιτικής απολυταρχίας. Αρκεί ένα ελάχιστο δείγμα κάποιων από τις όψεις των εξελίξεων που φέρνει η τρέχουσα φάση του πολυδιαφημισμένου ψηφιακού μετασχηματισμού για να γίνει φανερό το βάθος του ελέγχου επί της ζωής που επιτυγχάνεται.

Ένας διπλός έλεγχος: ο πολίτης πιασμένος στο δόκανο. Ανάμεσα σε «Τράπεζα» και «Εφορία»