26/04/2025
Για να μπορέσουμε να εκτιμήσουμε την αξία μιας έννοιας είναι χρήσιμο να καταλάβουμε τον ορισμό του. Βάσει της UNESCO/IOC ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός, ορίζεται ως: «Η δημόσια διαδικασία ανάλυσης και κατανομής της χωρικής και χρονικής κατανομής των ανθρώπινων δραστηριοτήτων για την επίτευξη οικολογικών, οικονομικών και κοινωνικών στόχων, που συνήθως προσδιορίζονται μέσω μιας πολιτικής διαδικασίας».
Στην περίπτωση των ευρωπαϊκών χωρών που έχουν οριοθετήσει με συντεταγμένες τις θαλάσσιες ζώνες τους, η κατανομή αυτών των δραστηριοτήτων αναφέρεται σε αυτές τις περιοχές. Όταν όμως ζώνες όπως π.χ οι ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα δεν είναι ακόμη πλήρως οριοθετημένες (όπως της Ελλάδας), τότε οι χάρτες δείχνουν τα δυνητικά απώτατα όρια που μπορούν να αναπτυχθούν, βάσει των αρχών του διεθνούς δικαίου και του δικαίου των θαλασσών (Σύμβαση του Montego Bay 1982).
Στην περίπτωση αυτή, ο χάρτης αποτελεί ένα πρόκριμα για τα πιθανά απώτατα σημεία οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, που θα προκύψουν από μια διαπραγμάτευση η από μια απόφαση διεθνούς δικαστηρίου. Με αφορμή τον πρόσφατα δημοσιευθέντα χάρτη παρατηρούμε τα εξής:
Χάρτης 2: Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός από την Ελλάδα.
ΠΟΡΤΟΚΑΛΑΚΗΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ
Στις 16 Απριλίου 2025 ανακοινώθηκε και οπτικοποιήθηκε επι χάρτου, ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός (ΘΧΣ) της χώρας, μετά από σημαντικές καθυστερήσεις ενσωμάτωσης της οδηγίας 2014/89/ΕΕ. Αν και κανένας δεν παραγνωρίζει την σημασία του και το στρατηγικό του όφελος για τον μελλοντικό σχεδιασμό των δραστηριοτήτων μας στην θάλασσα, θα ήταν χρήσιμο να επισημάνουμε μερικά σημεία, που πολλές φορές παραμένουν στην σκιά των ενθουσιωδών αντιδράσεων, που δημιουργεί η πρόσφατη επιτυχία.
Για να μπορέσουμε να εκτιμήσουμε την αξία μιας έννοιας είναι χρήσιμο να καταλάβουμε τον ορισμό του. Βάσει της UNESCO/IOC ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός, ορίζεται ως: «Η δημόσια διαδικασία ανάλυσης και κατανομής της χωρικής και χρονικής κατανομής των ανθρώπινων δραστηριοτήτων για την επίτευξη οικολογικών, οικονομικών και κοινωνικών στόχων, που συνήθως προσδιορίζονται μέσω μιας πολιτικής διαδικασίας».
Στην περίπτωση των ευρωπαϊκών χωρών που έχουν οριοθετήσει με συντεταγμένες τις θαλάσσιες ζώνες τους, η κατανομή αυτών των δραστηριοτήτων αναφέρεται σε αυτές τις περιοχές. Όταν όμως ζώνες όπως π.χ οι ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα δεν είναι ακόμη πλήρως οριοθετημένες (όπως της Ελλάδας), τότε οι χάρτες δείχνουν τα δυνητικά απώτατα όρια που μπορούν να αναπτυχθούν, βάσει των αρχών του διεθνούς δικαίου και του δικαίου των θαλασσών (Σύμβαση του Montego Bay 1982).
Στην περίπτωση αυτή, ο χάρτης αποτελεί ένα πρόκριμα για τα πιθανά απώτατα σημεία οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, που θα προκύψουν από μια διαπραγμάτευση η από μια απόφαση διεθνούς δικαστηρίου. Με αφορμή τον πρόσφατα δημοσιευθέντα χάρτη παρατηρούμε τα εξής:
