Ξέκαναν ένα υπέροχο γλυπτό! Έργο του γλύπτη, Κώστα Σεφερλή, με το οποίο ήθελε ο ευαίσθητος καλλιτέχνης να απεικονίσει τη σκλαβωμένη Βόρεια Ήπειρο:
Μία γυναίκα ξαπλωμένη με το κεφάλι ψηλά – δείγμα ανδρείας και αντίστασης – κι ας έχει δεμένα πισθάγκωνα τα χέρια της.
Φιλοτεχνήθηκε το έργο το 1951 και τα αποκαλυπτήρια του στο πεζοδρόμιο Τοσίτσα, πλάι στο Πολυτεχνείο Αθηνών, έγιναν το 1953. Κι αποτελεί δωρεά του καλλιτέχνη στο Δήμο Αθηναίων.
Η Βόρεια Ήπειρος – σε μάρμαρο – σε συνέχεια, έγινε αφορμή έμπνευσης για την ποιήτρια Κική Δημουλά, που έγραψε το υπέροχο ποίημα της «Σημείο Αναγνωρίσεως»:
……………………………………
Γιά τά δεμένα χέρια σου, πού ἔχεις
ὅσους πολλούς αἰῶνες σέ γνωρίζω,
σέ λέω γυναίκα.
Σέ λέω γυναίκα
γιατ’ εἶσ’ αἰχμάλωτη.
………………………….
Μετά το 1990 ξεκίνησε σταδιακά ο βανδαλισμός. Καλύφτηκε επανειλημμένα το άγαλμα με grafiti. Κι αφού οι τραμπούκοι διαπίστωναν αδιαφορία από τις κρατικές αρχές, προχώρησαν και παραπέρα: Σε αποκεφαλισμό και αφαίρεση των άκρων.
Βλέπεις την παρακάτω εικόνα και εξοργίζεσαι. Σφίγγεις τη γροθιά. Δακρύζεις.
Έφτασαν να αφαιρέσουν γλυπτό και βάθρο συνάμα. Όλα τα ξήλωσαν. Τα ισοπέδωσαν κυριολεκτικά. Εκκένωσαν το χώρο.
Και το άδειασμα του τόπου μας τώρα, νομίζω ότι βρίσκεται στο τέλος του. Η αδιαφορία, η αμέλεια βρίσκεται σε ανώτερο βαθμό.
