Κοινή διαπίστωση όλων των συναδέλφων μαθηματικών που έχουν επαρκή εμπειρία είναι ότι το γενικό επίπεδο των μαθητικών επιδόσεων (στη Μέση Εκπαίδευση, τουλάχιστον) έχει πέσει δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες. Ο μαθηματικός αναλφαβητισμός σαρώνει όλο και μεγαλύτερους πληθυσμούς στα ελληνικά σχολεία. Βιβλία και ασκήσεις παλαιότερων ετών περιέπεσαν σε αχρηστία, αφού το επίπεδο δυσκολίας είναι σχεδόν ασύμβατο με τις τρέχουσες μαθητικές δυνατότητες. Πανεπιστημιακοί δάσκαλοι αδυνατούν να διδάξουν τα αντικείμενά τους, αφού βλέπουν κενά γνώσεων περισσότερα κι από τα …καθίσματα στα αμφιθέατρα. Το φαινόμενο είναι εντυπωσιακό, αν αναλογιστεί κανείς τα μέσα που βρίσκονται πλέον στην διάθεση καθενός και την προδήλως μεγαλύτερη ευστροφία των σημερινών παιδιών.
Φταίει η απαξίωση της γνώσης, η κυριαρχία της εικόνας, η αδυναμία συγκέντρωσης της σκέψης και η αποθέωση της χρησιμοθηρίας, που απαντώνται σε κάθε χώρα του δυτικού τουλάχιστον κόσμου. Φταίει η πνευματική νωθρότητα και η λογική της ήσσονος προσπάθειας, που ειδικά στην Ελλάδα συνδέεται και με την απουσία κάποιας επαγγελματικής διεξόδου μετά το 12χρονο σχολείο. Φταίει η κοινωνική διάλυση και η συνακόλουθη καταστροφή του εκπαιδευτικού κλίματος στις σχολικές αίθουσες (δεν είναι άμοιροι ευθυνών και οι διδάσκοντες). Ευθύνονται όμως και άλλοι παράγοντες, περισσότερο ελέγξιμοι και λιγότερο αόριστοι, στους οποίους θα αναφερθούμε κατωτέρω.
Τα τελευταία χρόνια έχει επικρατήσει διεθνώς μια διαφορετική αντίληψη για την διδακτική των Μαθηματικών. Αυτό που προέχει είναι η «ανακάλυψη» του κανόνα, η συνεργατική προσέγγιση, η κατανόηση μέσα από διαφορετικές διαδρομές και εμπειρίες. Ταυτοχρόνως υποβαθμίζεται η αλήθεια που προσφέρουν τα μαθηματικά, η αξία του κανόνα, της μεθοδολογίας και της αποστήθισης αλλά και αυτών των γνώσεων. Αυτό συμβαίνει στα πλαίσια μιας (κατανοητής) αντίδρασης στον θετικισμό, στον ατομισμό και στην «παπαγαλία», όμως έτσι παραμερίζεται μέγα μέρος της ουσίας της σχολικής διδασκαλίας και όλα ανάγονται στο «ταξίδι προς τη γνώση».
