«Αν το άτομο πάψει να έχει συνείδηση της ύπαρξής του σ’ αυτή τη ρουτίνα, η κοινωνία λησμονεί επίσης τον προορισμό της- αμφότερα, σε υπνοβατική κατάσταση, κάνουν και ξανακάνουν εις το διηνεκές το γύρο του ίδιου κύκλου, αντί να προχωρούν ευθεία μπροστά προς μια μεγαλύτερη κοινωνική αποτελεσματικότητα και προς μια πληρέστερη ατομική ελευθερία»

Αν όντως συνείδηση σημαίνει επιλογή και αν ο ρόλος της συνείδησης είναι να αποφασίζει, είναι αμφίβολο ότι συναντούμε τη συνείδηση σε οργανισμούς που δεν κινούνται αυθόρμητα και δεν χρειάζονται να λαμβάνουν αποφάσεις.
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει έμβιο ον που να φαίνεται εντελώς ανίκανο για αυθόρμητη κίνηση. Ακόμη και στον φυτικό κόσμο, όπου ο οργανισμός είναι εν γένει καθηλωμένος στο έδαφος, η ικανότητα κίνησης είναι μάλλον αποκοιμισμένη παρά απούσα· αφυπνίζεται όταν μπορεί να αποβεί χρήσιμη. Πιστεύω ότι όλα τα έμβια όντα, τόσο τα φυτά όσο και τα ζώα, την κατέχουν, ωστόσο πολλά την αποποιούνται.
Το διαπιστώνουμε κατ’ αρχάς σε πολλά ζώα, κυρίως μεταξύ εκείνων που ζουν παρασιτικά εις βάρος άλλων οργανισμών και τα οποία δεν χρειάζεται να μετακινηθούν για να βρουν την τροφή τους· το διαπιστώνουμε κατόπιν στην πλειονότητα των φυτών: δεν είναι άραγε, όπως έχει ειπωθεί, παράσιτα της γης; Μου φαίνεται λοιπόν πιθανό ότι η καταγωγικά εμμενής σε οτιδήποτε ζει συνείδηση, αποκοιμάται εκεί όπου δεν υπάρχει πια αυθόρμητη κίνηση και εγείρεται όταν η ζωή προσανατολίζεται προς την ελεύθερη δραστηριότητα. Καθένας από εμάς έχει άλλωστε επαληθεύσει αυτό το νόμο στον ίδιο του τον εαυτό.