ΜΑΗΣ του 68

Με αφορμή των κινητοποιήσεων στα αμερικανικά πανεπιστήμια για τη Γάζα αναδημοσιεύουμε εκπομπή για το Μάη του 68

Οι μικρομέγαλοι φασισμοί των «υπερασπιστών της ελευθερίας»

«Χειραφέτηση», «ελευθερία», «δικαιώματα», «επιθυμία», «ταυτότητα», «πρόοδος», «αντιεξουσία», «ηδονή», «οικολογία», «έμβια όντα», «βιοτεχνολογία» και τόσα άλλα, πολλά εισαγωγικά, που στάμπαραν λέξεις, όπως το καυτό σίδερο στο δέρμα των ζώων που πάνε για σφαγή.  Λέξεις που χάνουν το νόημα τους και καταλήγουν να σημαίνουν το αντίθετό τους, που καταλήγουν να οδηγούν στο αντίθετό τους.

Ήταν στον απόηχο του Μάη του 68, όταν ο φιλόσοφος Ντελέζ και ο (σε πολλά διεισδυτικός) ψυχίατρος Γκουαταρί, με το έργο τους «Ο αντι-Οιδίποδας»(1972), οδήγησαν εντελώς στα άκρα τα απελευθερωτικά μηνύματα που έφερνε στην ασφυκτικά περίκλειστη κοινωνία των προηγούμενων καιρών, η δεκαετία του ΄60.

Συνδέοντας την «απελευθέρωση» του ατόμου, ως υποκείμενο και αντικείμενο σχέσεων, με την αναζήτηση και ικανοποίηση της επιθυμίας με κάθε τρόπο και μέσο, κατέληξαν να ηγεμονεύσουν μιας δήθεν επαναστατικής αλλαγής, που στην ουσία μετέτρεπε το σώμα σε μέσον-αντικείμενο. Σε μια μηχανή ικανοποίησης επιθυμιών και κατανάλωσης του Άλλου, υλοποιώντας με το προσωπείο της χειραφέτησης, τις καλύτερες εξουσιαστικές φαντασιώσεις του  μαρκήσιου Ντε Σαντ.

Όμως, όπως μας θυμίζει ο ψυχαναλυτής Μάσσιμο Ρεκαλκάτι, στο εκπληκτικό βιβλίο του «Το σύμπλεγμα του Τηλέμαχου»(Γονείς και παιδιά μετά τη δύση του πατέρα – εκδόσεις Κέλευθος), ακόμα κι αυτοί οι «πατέρες» της αντι-οιδιπόδειας κουλτούρας, προειδοποιούσαν για τους μικροφασισμούς που κρύβει αυτή η «αντικαθεστωτική» υλοποίηση κάθε συνειδητής και ασυνείδητης επιθυμίας.

Οι Ντελέζ και Γκουαταρί, εκμηδενίζοντας το όριο και την ηθική, που με τη μορφή της ενοχής και της αυτοτιμωρίας οριζόταν στο αρχαίο δράμα, «σκοτώνοντας» εντέλει τον Οιδίποδα, παρ’ όλα αυτά προειδοποιούσαν, για την ακραία εφαρμογή της προτροπής τους : «Η μητέρα μπορεί να θεωρηθεί εξουσιοδοτημένη να αυνανίζει τον γιο;, ο πατέρας να μπορεί να γίνει μαμά;».  Περιγράφοντας έτσι, 10 χρόνια μετά τον αντι-Οιδίποδα, τους μικρο-Οιδίποδες που γεννιούνται εκεί που νόμιζαν ότι μπορεί να υπάρχει μόνο η απελευθέρωση της επιθυμίας ως επαναστατική πράξη. Τονίζουν, μάλιστα, ότι χρειάζεται προσοχή ώστε αυτή η απαίτηση, «να μην μετατραπεί σε καταστροφή, σκέτη και απλή κατάργηση, πάθος κατάργησης» (…) Προσοχή ώστε αυτή η «γραμμή φυγής που απορρίπτει το όριο να μην γίνει «γραμμή θανάτου» («Τα Χίλια Επίπεδα»-1980).

Άραγε, μας θυμίζουν όλα τα παραπάνω, πράξεις και συμβολισμούς των ημερών μας; Μα, αυτό όχι μόνο αυτό είναι σαφές, αλλά ζούμε και την ουσιαστική πραγματοποίησή τους. Άλλωστε το ναρκισσιστικό κίνημα ενός επιφανειακού δικαιωματισμού (πρόσφατα κρατικοποιημένου, με την ανάληψη της εξουσίας από τον ΣΥΡΙΖΑ του 3%, επιφανούς τμήματος του «κινήματος»), αντλεί το θεωρητικό του οπλοστάσιο από την ακραία κινηματική οντολογία των Ντελέζ και Γκουαταρί, αλλά και του πρώιμου Φουκά, του Ντεριντά, κ.α

Ο ΜΑΗΣ ΤΟΥ ’68

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΕ ΜΟΡΦΗ PDF

Ἡ ἔκφραση «Μάης τοῦ ’68» καλύπτει δύο ξεχωριστὰ φαινόμενα. Τὸ πρῶτο, ποὺ παραμένει περισσότερο στὴν μνήμη μας, εἶναι ἀσφαλῶς ἡ φοιτητικὴ ἐξέγερση, ἀλλὰ πολὺ συχνὰ λησμονοῦμε τὸ δεύτερο: τὴν μεγάλη γενικὴ ἀπεργία, στὴν ὁποῖα, ἀπὸ τὴν 13η ἕως τὴν 27η Μαΐου, συμμετεῖχαν αὐθορμήτως 7 μὲ 9 ἑκατομμύρια ἀπεργοὶ, ἐμποδίζοντας τὴν κυκλοφορία τῶν ἐφημερίδων και τὴν διανομὴ τῆς ἀλληλογραφίας. Αὐτὴ ἡ ἀπεργία ἦταν ἡ πρώτη γενικὴ ἀπεργία ποὺ πραγματοποιήθηκε σὲ μιὰ χώρα ἡ ὁποῖα εἶχε φθάσει στὸ ἐπίπεδο τῆς μαζικῆς κατανάλωσης καὶ ἡ τελευταῖα ποὺ εἶδε ποτὲ ἡ Γαλλία. Ἑπομένως, θὰ ἦταν λάθος νὰ ὑποτιμήσουμε τὴν σημασία αὐτοῦ τοῦ δεύτερου γεγονότος.

Ἡ προσωπικὴ μνήμη ποὺ διατηρῶ ἀπὸ αὐτὰ τὰ γεγονότα εἶναι ὅτι ἀποτέλεσαν μιὰ μοναδικὴ στιγμὴ. Ὁ χρόνος εἶχε σταματήσει νὰ περνᾶ μὲ τὸν συνήθη τρόπο. Πέρασα, ὅπως πολύς κόσμος, τὶς μέρες μου στὸ Καρτιὲ Λατὲν, ὅπου τὸ θέαμα ἦταν διαρκές: κατειλημμένα κτήρια, ξεδιπλωμένες σημαῖες, ἐκδηλώσεις δρόμου, διαδηλώσεις. Ἦταν μιὰ ἀναταραχὴ ἀλλὰ ἕνα εἶδος ἤπιας ἀναταραχῆς. Οἱ δημόσιες ἀρχὲς ἦταν ἀποῦσες καὶ ἡ ἀστυνομία εἶχε ἀποφασίσει νὰ ἀφήσει τὰ πράγματα νὰ ἐξελιχθοῦν. Ὁλοφάνερα, τὰ ἀνώτατα κλιμάκια ἀνέμεναν ὅτι τὸ κίνημα θὰ ἐκτονωθεῖ, πράγμα τὸ ὁποῖο συνέβη ὕστερα ἀπὸ τρεῖς ἑβδομάδες δίχως νὰ θρηνήσουμε οὔτε ἕναν νεκρό.

Ο διαβόητος "Μάης του '68"

ΤΑ ΔΕΚΑ ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ’68

Άρθρο του Marcello Veneziani
Μετάφραση: Ιωάννης Αυξεντίου

Πέρασαν πενήντα χρόνια από το '68, αλλά τις συνέπειες εκείνου του τοξικού και τόσο μυθοποιημένου νέφους που παρήγαγε, τις βλέπουμε ακόμη και σήμερα. Θα τις συνοψίσω λοιπόν σε δέκα κληροδοτήματα. 

1. Το συντριπτικό 

Καταρχάς, το '68 άφησε μία εξαιρετική καταστροφική φόρτιση: τη μέθη της κατεδάφισης ή της θέλησης για διάλυση, την αρνητική σκέψη, την επιθυμία της αποδόμησης, τη μεγάλη απόρριψη. ‘Φτάνει’, ‘Όχι’, ‘έξω’, ‘μακριά’, ‘αντι’, ‘οργή’, ‘κατά’, υπήρξαν οι λέξεις κλειδιά και τα επιφωνήματα της εποχής. Όχι τυχαία λοιπόν ονομάστηκε ‘Ολική Αμφισβήτηση’ διότι υπήρξε η ολική καταστροφικότητα· υπήρξε η επιβεβαίωση του εαυτού μέσω της άρνησης του πλαισίου, του συστήματος, των θεσμών, της τέχνης και της ιστορίας. Ο καταστροφισμός μεταβλήθηκε στο νέο κοινωνικό συνδετικό κρίκο υπό τη μορφή διαμαρτυρίας, της ύβρεως, και της αντιπολιτικής. Σήμερα, ζούμε μεταξύ των ερειπίων αυτού του καταστροφισμού.

2. Το πατροκτόνο

Η εξέγερση του '68 είχε έναν απόλυτο εχθρό: τον Πατέρα, νοούμενο ως οικογενειάρχη, ως πατριαρχία, ως πατρίδα, ως Θεό, ως δάσκαλο, ως καθηγητή, ως αρχή. Το '68 υπήρξε το κίνημα της χαρούμενης πατροκτονίας, η γιορτή για το συμβολικό φόνο του πατέρα και όποιου τον αντικαθιστά. Κάθε αρχή έχασε το κύρος και την αξιοπιστία της· η εκπαίδευση απορρίφθηκε ως εξαναγκασμός· η παράδοση καταφρονήθηκε ως μυστικοποίηση· τα γηρατειά γελοιοποιήθηκαν ως μια άγονη κατάσταση, ένα εμπόδιο και ένα βάρος. Ο ηλικιωμένος άνθρωπος έχασε την αύρα και το σεβασμό.

Χάος

του Νίκου Σταθόπουλου

«Είμαστε οι προάγγελοι του χάους» συνθηματολογούσαν με έκσταση οι εξεγερμένοι του Μάη, Καταστασιακοί, Αναρχικοί, «Λυσσασμένοι»
…και όντως το προφήτευσαν και το υπηρέτησαν δημιουργικά!

…Είναι το Χάος του υποκειμενισμού σε συνθήκες καταναλωτικής παράκρουσης, είναι το Χάος της «επιστημονικά» χειραγωγούμενης αποδόμησης της ανθρωπινότητας, είναι το Χάος της κοινωνικής διάλυσης, της αποξένωσης, του σεξοκεντρικού αυτισμού, της απελπισίας, των ναρκωτικών, των οπίων της μαζικής κουλτούρας, της κατάθλιψης και των αυτοκτονιών, της παρανοϊκής αφοσίωσης στην καριέρα για αποφυγή της τρέλας

…Είναι το Χάος της καταστροφής των ανθρώπινων σταθερών, της κατεδάφισης των αξιών, του αρρωστημένου ναρκισσισμού των «διασυνδεδεμένων εργασιακών μονάδων», της Μόδας, του γενικευμένου παντοκρατορικού εμπορεύματος, της Επιθυμίας που είναι απόλυτα εγωκεντρική και τυφλά καταβροχθιστική

….είναι το τρομερό κατακερματιστικό Χάος της Μετανεωτερικότητας των αταυτοποίητων «απόλυτων Εγώ», το Χάος της νοσηρής σεξουαλικής βουλιμίας και των ουρλιαχτών σε μια ζωή μόνο και νεκρωτικά με «βιολογικό κύκλο».

….Και γιατί να με γητεύει αυτό το ψυχοπαθητικό χάος;

….Δεν είναι που υπηρετεί την κερδοφορία των αφεντικών, είναι που συντρίβει την ανθρώπινη ακεραιότητα, εκμηδενίζει τα θεμέλια του ανθρώπινου λόγου, εκτοξεύει σαν στραβό βλήμα τον άνθρωπο στις κοσμικές αβύσσους και τον κάνει εξάρτημα της χοϊκής νομοτέλειας

…Δεν θέλουμε το χάος!!!

…Θέλουμε την Αρμονία και την τάξη της φυσικής ισορροπίας, τα δημιουργικά υπόβαθρα της κοινοτικής σύγκλισης, το νηφάλιο πάθος της τέχνης και της ονειρικότητας που ριζώνει στην ενότητα των ανθρώπινων λόγων, τα θεμέλια του συλλογικού βίου που μας κρατούν όρθιους μέσα στη βία του κόσμου της φθοράς και των αντικειμενικών νόμων.

…Το Χάος το θέλουμε στην Τέχνη και την Ποίηση και το Δράμα, εκεί όπου η Θεά-Φαντασία παροχετεύει αναπλαστικά τις βαθύτερες αγωνίες και ενοράσεις
…το θέλουμε στον Έρωτα, όπου το Ιερό Ζευγάρι συνεχίζει τη Δημιουργία με όλη την «ασέβεια» της φυσικότητας που δεν αποκτηνώνεται….