Πρόλογος – επιμέλεια Σπύρος Δημητρίου
Διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Διάγουμε δύσκολες μέρες, δύσκολες καταστάσεις, πρωτόγνωρες που μάλλον μας γυρίζουν πίσω αντί να μας οδηγούν μπροστά. Αν σ’ αυτό προσθέσει κανείς και το ανολοκλήρωτο της εθνεγερσίας του ’21, τότε ο δρόμος που έχουμε να διανύσουμε εξακολουθεί και είναι μακρύς και δύσκολος. Η επίσημη Ελλάδα ανολοκλήρωτη, όπως είπαμε, κι ανερμάτιστη, προσβάλλει, «γιορτάζοντας» τη λαμπρή αυτή επέτειο, τοποθετώντας την στο εθνομηδενιστικό αφήγημα της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων. Οι κυρίαρχες εξουσιαστικές ελίτ της χώρας, με την πνευματική να κάνει τη βρώμικη δουλειά, έχουν προσχωρήσει αναφανδόν προς αυτή την κατεύθυνση, ενάντια στο λαϊκό σώμα και την συλλογική μνήμη.
Εντούτοις, όμως, αυτός ο λαός δείχνει να έχει ακόμη αντοχές, παρόλο που βάλλεται από παντού και με έντεχνο τρόπο. Η ελληνική ιδιοπροσωπία μας υπάρχει, και θα εξακολουθεί να υπάρχει, γιατί αυτός ο λαός κρατά τη συλλογική του μνήμη ζωντανή, αλλά και τα κείμενα, τόσο των παλαιότερων όσο και των νεώτερων, επιστρέφουν και θα επιστρέφουν πάντα στις πολιτιστικές και ιστορικές ρίζες του έθνους μας.
Απ’ αυτά τα κείμενα αντοχής στη λήθη, είναι και το κείμενο του Παναγιώτη Κανελλόπουλου που ακολουθεί. Υπήρξε σημαίνων πρόσωπο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας του 20ου αιώνα, πιο πολύ ίσως για τα γράμματα, τη λόγια σκέψη και τη φιλοσοφία και θα ήταν ακόμη πιο σημαντικός αν παρέμενε εκεί, παρά για τον εναγκαλισμό του με την τρέχουσα πολιτική πραγματικότητα στον ταραγμένο αιώνα που έζησε. Το κείμενο με τίτλο : «Η κιβωτός της ελληνικής αλήθειας», περιλαμβάνεται στο αφιέρωμα για το 1821 που εξέδωσε το περιοδικό της «ΕΥΘΥΝΗΣ» το 1993, και καταγράφει τους σταθμούς που οδήγησαν στη ελληνική ανεξαρτησία, τις ξένες δυνάμεις, το αναγκαίο κι εφικτό της ελληνικής αλήθειας αλλά και το ανολοκλήρωτο που ακόμη επιζητούμε :
«Στις 18 Μαίου 1833, ο δούξ de Broglie, υπουργός των εξωτερικών του Λουδοβίκου Φιλίππου, μιλώντας στη Γαλλική Γερουσία, είπε: «Η Ελλάς είναι μια ναυτική δύναμη προορισμένη να μεγαλώσει γρήγορα, να μοιρασθεί με την Αγγλία και μαζί μας την ηγεμονία της Μεσογείου, να στρέψει σε μας τα βλέμματά της, να ζητήσει στήριγμα και βάση στη φιλία μας, ν’ αγρυπνεί για μας στα σκαλοπάτια της Ανατολής…».