Δυστύχημα στα Τέμπη: Ποιος διέλυσε τα Ελληνικά τρένα;

📚 ΒΙΒΛΙΑ: 

📕 1. Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας Γ’ Γενικού Λυκείου Θεωρητικής Κατεύθυνσης - Γεώργιος Μαργαρίτης, Αγαθοκλής Αζέλης, Νικόλαος Ανδριώτης, Θεοχάρης Αετοράκης, Κωνσταντίνος Φωτιάδης 📗 2. Η οικονομική καταστροφή της Ελλάδας κατά την κατοχή - Πάνος Καζάκος, Παναγιώτης Λιαργκόβας, Σπύρος Ρεπούσης 

📰 ΑΡΘΡΑ:

 ✏️ 1. Η ιστορία του ΟΣΕ: OSE.gr: https://ose.gr/ 

✏️ 2. Oι αμαρτίες της ''τυφλής γραμμής'': Καθημερινή: https://www.kathimerini.gr/society/56...

✏️ 3. Οι αμαρτίες του ΟΣΕ: Ναυτεμπορική: https://www.naftemporiki.gr/opinion/1... 

✏️ 4. Το φάντασμα του ΟΣΕ: Καθημερινή: https://www.kathimerini.gr/society/56... 

✏️ 5. Η σύγκρουση στα Τέμπη: ΣΚΑΙ: https://www.skai.gr/news/greece/sygkr... 

✏️ 6. Η Hellenic Train: Βικιπαίδεια: https://el.wikipedia.org/wiki/Helleni... 

✏️ 7. Η αμαρτωλή ιστορία των Ελληνικών τρένων: Πρώτο Θέμα: https://www.protothema.gr/greece/arti... 

✏️ 8. Τα σάπια τρένα των Ιταλών: Οικονομικός Ταχυδρόμος: https://www.ot.gr/2023/03/01/epikairo... 

✏️ 9. Η σύγκρουση στα Τέμπη: Βικιπαίδεια: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%... 

🎥 ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ: 

📼 1. Οι διάλογοι του σταθμάρχη: https://www.youtube.com/watch?v=YHHej... 

Εισαγωγή 0:00

Η ακμή του τρένου   2:28

Η διάλυση του τρένου 9:09 

Έγκλημα των Τεμπών 18:21

Ο Τουρισμός, μας αφορά όλους, αλλά με το αρνητικό πρόσημό του, πια! (Γ)

(Πραγματεία ΤΕΣΣΆΡΏΝ ΜΕΡΏΝ...

Μια πραγματεία, με θέμα: Την κατάβασή μας, ως τον "κάδο της ιστορίας του μη χειρότερα", απ' τα Ρεκόρ του μοντέλου της γερμανικής TUI.)

του Παναγιώτη Κ. Μυλωνά, οικονομολόγου.

                    Μ Ε Ρ Ο Σ     Τ Ρ Ι Τ Ο 

                                   (Γ) :

Συμπληρώνοντας & παραφράζοντας -αβίαστα κι επί τω αληθέστερω- το αναγνωριστικό σλόγκαν της -πρόσφατης- 11ης Γενικής Συνέλευσης του Ξ.Ε.Ε. (Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας), φτάνουμε να λέμε κι εμείς, πως: <<Ο Τουρισμός μας αφορά όλους. Αλλά με το αρνητικό πρόσημό του, πια!>>.  Ενώ και το μοντέλο υπερανάπτυξης του μαζικού τουρισμού της γερμανικής TUI, που διακονούμε, μας στέλνει, ασυνόδευτους, όλους, προς το γκρεμό του: "μη χειρότερα"...

Έτσι, με την ίδια εισαγωγή του τρίτου Μέρους, ξεκινούσε κι η εισαγωγή του πρώτου & δεύτερου Μέρους της παρούσας πραγματείας. Επικολλούμε, αμέσως εδώ, το σύνδεσμο του (Α) Μέρους:

https://new-economy.gr/2023/12/21/o-tourismos-mas-afora-olous/?fbclid=IwAR2vYmxOchC8zmtFAxmNoVEZJaevC6cDUlz81kPsyxJ2ZtBdzMWzP8TKoG4

Επικολλούμε, επίσης, εδώ & το σύνδεσμο του δεύτερου (Β) Μέρους, που αμέσως και αυτός ακολουθεί:

https://new-economy.gr/2024/01/19/o-tourismos-mas-afora-olous-2/?fbclid=IwAR17KJ9MS6Xthx9C_TXommzKS2efhP4E2xC1pAcdOYCF9CZT-I9g6jCYc7I

ΚΕΦΆΛΑΙΑ: 1), 2), 3), 4), 5), ...

Και ενώ καθαρογράφαμε το 3ο, αυτό, μέρος της πραγματείας & του πονήματος αξιολόγησης, της αβάσταχτης ελαφρότητας των αποδόσεων του τουριστικού κλάδου της χώρας μας, ήρθε, απ" τη Τ.τ.Ε, η δημοσίευση των νεότερων στοιχείων της τουριστικής κίνησης του Νοεμβρίου 2023 & της ενσωμάτωσής του στα στοιχεία του 11μήνου του έτους.  Κι όπου, οι -έως και μόλις πριν από  λίγο- αρνητικές αποδόσεις του ελληνικού τουρισμού, δυσμενοποιήθηκαν κι άλλο, παρ' ότι σπάσαμε όλα τα Ρεκόρ, όλων των εποχών, σε απόλυτα μεγέθη. Στις Αφίξεις τουριστών, με αύξησή τους, απ' το 2022, κατά: 17,4% ή σε 31.969.700 τουρίστες. Και στα τουριστικά Έσοδα, με την αύξησή τους, απ' το 2022, στο: 15,4% μόλις & στα: 20,1154 δισ. €, στο 11μηνο. Και με νέα ρεκόρ, για το 2023, σε σχέση & με τις προ της πανδημίας του Covid, επιδόσεις μας, να ισοδυναμούν με ποσοστά π' εγγίζουν ως και το +10%, απ' το 2019. Είναι γεγονότα τα οποία σημαίνουν, ότι, ενώ είχαμε, μια πλήρη -ποσοτικά- επανάκαμψη του τουρισμού μας, ως τα ανώτερα προπανδημικά μας επίπεδα, του 2019, αλλά και μια εντυπωσιακή υπέρβασή τους, σε αφίξεις.  Όταν κι η επανάκαμψη αυτή, του τουρισμού, στις άλλες χώρες της Ε.Ε., δείχνει να υπολείπεται, ακόμα & κατά μ.ό.:( -10%),, απ' τα προπανδημικά επίπεδα. Εμείς εδώ, να τα έχουμε υπερβεί και με διαφορά... Ωστόσο, αυτή η διαφορετικότητα της επανάκαμψης του τουρισμού -απ' τον Covid-19- στην Ελλάδα & στην υπόλοιπη Ε.Ε., οφείλεται σε αντίστροφη κίνηση της μεταβολής των μεγεθών, τόσο στον αριθμό των κλινών των ξενοδοχείων, όσο και στις τουριστικές μας τιμές, οι οποίες και μεγαλώνουν τις αποστάσεις, μα με δική μας την υστέρηση των τιμών. Κάτω κι από συνθήκες, που ορίζουν οι ακόλουθες παρατηρήσεις:

(α) Σημειωθηκε αντίστροφη εξέλιξη. Με μια λογική Μείωση (-5%), στο δυναμικό των κλινών, της Ε.Ε., στην περίοδο της πανδημίας. Και με την παράλογη Αύξηση (+6%), του δυναμικού κλινών μας, στην περίοδο της πανδημίας του Covid-19. Λόγω της προαναφερθείσας ήδη εγκληματικής εγκυκλίου, με κωδικό: ΠΟΛ. Α. 1150/6ου - 2020, της Α.Α.ΔΕ., "Αναστολή της καταβολής του Φ.Π.Α., στον κλάδο τουρισμού, μέχρι 2027" (σικ).

(β) Της μεγάλης & ζημιογόνας πτώσης τιμών, στα τουριστικά μας πακέτα. Παρ' ότι, Μ.Δ.Τ. (Μέσες Δαπάνες ανά Τουρίστα), στις άλλες χώρες Ε.Ε., ήταν υπερδιπλάσιες, απ' τη χώρα μας. Και με τις σημερινές μας τιμές, να είναι κατώτερες, ακόμα και ονομαστικά, απ' αυτές του 2019...

Το Οικονομικό Μέλλον της Ελλάδας

Σε αυτό το βίντεο με απλό και κατανοητό τρόπο θα αποκτήσεις τις γνώσεις και τα δεδομένα για να καταλάβεις μόνος σου ή μόνη σου ποιο είναι το οικονομικό μέλλον της Ελλάδας και πως οι πολιτικοί τα τελευταία 15 χρόνια προσπαθούν να σε παραμυθιάσουν ότι δήθεν η ανάπτυξη ήρθε, έρχεται ή θα έρθει.

 Επιμέλεια – παρουσίαση: Κοσμάς Μαρινάκης, Ph.D. Υπεύθυνος παραγωγής: Αντώνης Λαδόπουλος

Γιατί τρώμε σκόρδα από την Κίνα?

 Σπύρος Σταλιάς 

Ο παρακάτω πίνακας είναι αποκαλύπτικός! Ο πίνακας της ΕΛΣΤΑΤ απο την απογραφή που γίνεται καθε 10 χρόνια!

Απογραφή της ΕΛΣΤΑΤ 2020 για την κτηνοτροφία

Σπύρος Σταλιάς

Απογραφή της ΕΛΣΤΑΤ 2020 για την κτηνοτροφία.

Συγκρίνετε 2009 με 2020! 

Όλα δούλεψαν τέλεια. Μνημόνια, ευρώ, εκπληκτική ανάπτυξη!!! Τους γα...ή δεν του γα...?

Οι Γερμανοί-μετά 155 χρόνια-μεταφέρουν την Pitsos από Ελλάδα στην Τουρκία

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη υπόσχεται …επενδύσεις. Η Ελλάδα είναι μέλος της μεγάλης «οικογένειας» της ΕΕ όπως και η Γερμανία. Οι κυβερνήσεις αυτού του τόπου πουλάνε το «παραμύθι» της …ευημερίας και της ανάπτυξης που προσφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση!

Αυτά στα λόγια… Γιατί η πραγματικότητα στα πλαίσια του καπιταλισμού είναι άλλη. Η Γερμανική πολυεθνική Bosch Siemens Hausegerate (BSH) αποφάσισε να μεταφέρει το εργοστάσιο της Πίτσος (PITSOS) από την Ελλάδα στην Τουρκία.

Μετά από παρουσία 155 ετών στην Ελλάδα, τα προϊόντα «ΠΙΤΣΟΣ» θα παράγονται πλέον στην Τουρκία! Μια χώρα που δεν είναι μέλος της ΕΕ. Μια χώρα που δήθεν η ΕΕ την απειλεί με …κυρώσεις! Μια χώρα που συνεχίζει τις προκλήσεις εναντίον της Ελλάδας που είναι «εταίρος» της ΕΕ.

Αλλά για Bosch Siemens Hausegerate (BSH) οι δουλειές είναι δουλειές. Μεταφέρει το εργοστάσιο στην Τουρκία γιατί εκεί μπορεί να ξεζουμίσει ακόμα περισσότερο την εργατική τάξη της γειτονικής χώρας. Να εξασφαλίσει ακόμα μεγαλύτερη υπεραξία αφού μισθοί είναι χαμηλότεροι. Να δημιουργήσει μια νέα μεγαλύτερη αγορά για τα προϊόντα της.

Η γερμανική εταιρεία με την συνδρομή της κυβέρνησης Μέρκελ διασφαλίζει τα συμφέροντα και τα κέρδη της ενώ την ίδια στιγμή ετοιμάζεται να πετάξει στο δρόμο εκατοντάδες εργαζόμενους στην Ελλάδα.

Προσχεδιασμένη αχρήστευση. Προϊόντα κατασκευασμένα για να χαλάσουν

Προσχεδιασμένη αχρήστευση στο βιομηχανικό σχεδιασμό είναι η πολιτική σχεδιασμού ενός προϊόντος με τεχνητά περιορισμένη ωφέλιμη ζωή, έτσι ώστε να καταστεί άνευ αντικειμένου (δηλαδή, μη μοντέρνο ή να μην λειτουργεί πλέον) μετά από μια ορισμένη χρονική περίοδο προκειμένου να ενθαρρυνθεί ο αγοραστής να το αντικαταστήσει.Προσχεδιασμένη αχρήστευση σημαίνει ότι οι κατασκευαστές σχεδιάζουν προϊόντα για να αποτύχουν πρόωρα ή να ξεπεραστούν, για να πουλήσουν ένα νέο προϊόν ή αναβάθμιση. 

Παράδειγμα στα ηλεκτρονικά οι κατασκευαστές επιλέγουν σκόπιμα να χρησιμοποιούν φθηνά πλαστικά ή μαλακά μέταλλα που έχουν μικρότερη διάρκεια ζωής από άλλες εναλλακτικές λύσεις και επομένως καθιστούν το προϊόν λιγότερο ανθεκτικό. Γενικά, κατά τη διάρκεια της περιόδου εγγύησης, τα προϊόντα λειτουργούν σωστά. Ωστόσο, μετά το τέλος αυτής της περιόδου, προκύπτουν ελαττώματα όπως υπερθέρμανση ή δυσλειτουργία.

Σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις η τιμή της επισκευής είναι τόσο υψηλή που δεν αξίζει τον κόπο και οι καταναλωτές δεν έχουν άλλη επιλογή από το να αγοράσουν ένα νέο προϊόν. Πριν λίγα χρόνια, τα ιταλικά δικαστήρια καταδίκασαν την Apple και τη Samsung. Οι δύο κορυφαίοι κατασκευαστές κινητών τηλεφώνων ήταν ένοχοι όχι μόνο για τον προγραμματισμό του «τέλους ζωής» των μπαταριών των συσκευών τους, αλλά και για την αναγκαστική ενημέρωση που επιβράδυνε τα λειτουργικά συστήματα. Ο στόχος ήταν να μειωθεί η απόδοση και να αναγκάσει τον χρήστη να αγοράσει ένα νέο προϊόν, που διαφημίζεται ως πιο αποδοτικό και σύγχρονο.

Ορισμένοι κατασκευαστές περιορίζουν επίσης την ικανότητα των καταναλωτών να επιδιορθώνουν τα προϊόντα τους - χρησιμοποιώντας ψηφιακές κλειδαριές ή λογισμικό που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα [1] , χρησιμοποιώντας μη συμβατικές βίδες [2],  ή συγκολλητικά στοιχεία  ή αρνούμενοι να παράσχουν τα εγχειρίδια επισκευής τους [3]. Ορισμένοι κατασκευαστές προσθέτουν ρήτρες στις συμφωνίες χρηστών τους [4] , έτσι ώστε οι καταναλωτές (συχνά εν άγνοια τους) να συμφωνούν να μην επιδιορθώσουν τα δικά τους προϊόντα, στερώντας τους έτσι το δικαίωμα της επισκευής των προϊόντων που έχουν αγοράσει και που αποτελούν περιουσιακό τους στοιχείο. Το προσδόκιμο ζωής των ηλεκτρονικών αγαθών γίνεται μικρότερο [5] , με τον αριθμό των ελαττωματικών συσκευών που αντικαθίστανται εντός πέντε ετών από 3,5 % το 2004 έφτασε σε 8,3%το 2013.

Η διαφήμιση μας έχει οδηγήσει σε εθισμό κατανάλωσης.Χρειαζόμαστε πραγματικά όλα όσα φανταχτερά μας προτείνουν και εμείς αγοράζουμε;

Τουριστική Αποανάπτυξη

από

 Χάρης Ναξάκης

 

Υπερτουρισμός: Οι αρνητικές επιπτώσεις της μετατροπής του παραγωγικού ιστού ενός τόπου, που αποτελεί προορισμό, σε τουριστική μονοκαλλιέργεια με συνέπεια την υπέρβαση της φέρουσας ικανότητας ενός συστήματος να δεχθεί άλλους τουρίστες και με αποτέλεσμα την καταστροφή του παραγωγικού και κοινωνικού ιστού της περιοχής. Αλήθεια, τι επιπτώσεις θα υπάρχουν στη φέρουσα ικανότητα του πλανήτη γη όταν μέχρι το 2030 οι τουρίστες φθάσουν στα 1,8 δισεκατομμύρια;
Σαντορίνη 2017 : 5,5 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις, αύξηση 66% σε σχέση με το 2012, που αντιστοιχούν σε 107,8 τουρίστες ανά 100 κατοίκους και 220,6 τουρίστες ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, με αποτέλεσμα την έλλειψη νερού, την κυκλοφοριακή συμφόρηση, την ηχορύπανση, την έλλειψη ενέργειας κ.λ.π.
Ρέθυμνο: Οι άστεγοι του Airbnd. Οι διαδικτυακές υπηρεσίες βραχυχρόνιας μίσθωσης (Airbnd, κ.λ.π.), οι οποίες συνδέουν δυνητικούς φιλοξενούμενους με ιδιοκτήτες που προσφέρουν βραχυχρόνια διαμονή είναι σήμερα ένας από τους βασικούς μηχανισμούς που τροφοδοτούν το φαινόμενο του υπερτουρισμού. Στο Ρέθυμνο για παράδειγμα οι φοιτητές, οι καθηγητές και οι υπάλληλοι βρίσκονται σε απόγνωση. Για ένα τριάρι το ενοίκιο είναι 700 ευρώ, 400 ευρώ για μία γκαρσονιέρα, με ένα ή μισό χρόνο προκαταβολή του ενοικίου. Άμστερνταμ, Βενετία, Ντουμπρόβνικ, Βαρκελώνη, Μάτσου Πίτσου, Νέα Υόρκη, Ρώμη, Πράγα, Κούβα κ.λ.π., αυτός είναι ένας ενδεικτικός κατάλογος περιοχών που είναι στα όρια της καταστροφής από τον υπερτουρισμό.
“Τουρίστες δεν είστε ευπρόσδεκτοι”, είναι το σύνθημα που όλο και πιο συχνά αναγράφεται στους τοίχους της Βαρκελώνης που στενάζει από τον υπερτουρισμό. 30 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις το 2017, σε μία πόλη με πληθυσμό 1.625.000 κατοίκους. Στη Βενετία, το κέντρο της πόλης με 55.000 κατοίκους, το επισκέπτονται κάθε χρόνο 10 εκατομμύρια τουρίστες, με άμεσο αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους ζωής, την επέλαση του Airbnd, την τεράστια αύξηση των ενοικίων και τελικά την εγκατάλειψη της πόλης από τους μόνιμους κατοίκους και την μετατροπή της σε αποικία τουριστών.
Οι συνέπειες του υπερτουρισμού, περιβαλλοντική υποβάθμιση, κατάρρευση των βασικών υποδομών, πληθωρισμός (εκτόξευση των τιμών σε βασικά αγαθά και στις τιμές των ακινήτων), εμπορευματοποίηση της πολιτισμικής ταυτότητας των κατοίκων, απώλεια των κοινών αγαθών, καθιέρωση μισθών γαλέρας για τους εποχιακά εργαζόμενους στην τουριστική βιομηχανία, έχουν ήδη αρχίσει να δημιουργούν ρήγματα στην “λαμπρή” εικόνα του τουρισμού, που φιλοτεχνεί το λόμπι των τουριστικών επιχειρήσεων και οι κρατικές πολιτικές. Σε πολλές πόλεις έχουν ήδη αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους κινήματα πολιτών που διεκδικούν την επανάκτηση της πόλης τους. Ένα από τα πρώτα αιτήματα είναι η θέσπιση ανώτατων επιτρεπτών ορίων τουριστικών επισκέψεων ανά ημέρα ή ορίων στα σπίτια που διατίθενται μέσω της βραχυχρόνιας μίσθωσης, Airbnb κ.λ.π..

Για μια κοινωνία της αποανάπτυξης*

Serge Latouche* δημοσιεύτηκε στον νέο Λόγιο Ερμή τ. 14

Παρότι αποτελεί σύνθημα όλων των κυβερνήσεων της Αριστεράς και της Δεξιάς, καθώς και στόχο των περισσότερων κινημάτων που υποστηρίζουν μια εναλλακτική παγκοσμιοποίηση, η διαρκής επέκταση αποτελεί μια παγίδα: βασισμένη στη συσσώρευση του πλούτου, είναι καταστροφική για τη φύση και ενισχύει τις κοινωνικές ανισότητες. Ακόμα και όταν αποκαλείται «βιώσιμη» ή «αειφόρος», δεν παύει να αντιστρατεύεται την πραγματική ευημερία. Ως εκ τούτου θα πρέπει να εργαστούμε για την αποανάπτυξη: για μια κοινωνία που βασίζεται στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα, στη συνεργασία και όχι στον ανταγωνισμό, σε μια ανθρωπότητα απελευθερωμένη από τον οικονομισμό η οποία θέτει ως στόχο της την κοινωνική δικαιοσύνη.

«Θα αποτελέσει μια απολύτως θετική εξέλιξη μια κοινωνία όπου θα καταναλώνουμε  υγιεινά τρόφιμα, θα έχουμε λιγότερο θόρυβο, θα ζούμε σε ένα ισορροπημένο  περιβάλλον, δεν θα υποφέρουμε πλέον από τους καταναγκασμούς της κυκλοφορίας κ.λπ.»

Jacques Ellul[1]

Στις 14 Φεβρουαρίου 2002, στο Silver Spring, ενώπιον των υπευθύνων της Αμερικανικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, ο πρόεδρος Μπους δήλωνε: «Επειδή η ανάπτυξη είναι το κλειδί για την περιβαλλοντική πρόοδο, διότι παρέχει τους πόρους που μας επιτρέπουν να επενδύσουμε στον τομέα των καθαρών τεχνολογιών, είναι η λύση, όχι το πρόβλημα[2]». Κατά βάθος, αυτή η θέση γίνεται ευρέως αποδεκτή από την Αριστερά, συμπεριλαμβανομένων πολλών ακτιβιστών κατά της παγκοσμιοποίησης, που πιστεύουν ότι η ανάπτυξη αποτελεί και τη λύση του κοινωνικού προβλήματος δημιουργώντας θέσεις εργασίας και διευκολύνοντας μια πιο δίκαιη κατανομή.

Για παράδειγμα, ο Fabrice Nicolino, οικολογικός χρονικογράφος της παρισινής εβδομαδιαίας επιθεώρησης, Πολίτης, που βρίσκεται κοντά στο κίνημα της «εναλλακτικής παγκοσμιοποίησης», αποχώρησε πρόσφατα από την επιθεώρηση μετά από μια εσωτερική σύγκρουση που προκλήθηκε από… τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος. Η συζήτηση που ακολούθησε αποκαλύπτει το αδιέξοδο της Αριστεράς[3]. Η αιτία της σύγκρουσης, λέει ένας αναγνώστης, οφείλεται χωρίς αμφιβολία στο ότι «τόλμησε να πάει ενάντια σε ένα είδος ενιαίας σκέψης, κοινής σε όλη σχεδόν τη γαλλική πολιτική τάξη, η οποία ισχυρίζεται ότι η ευτυχία μας πρέπει υποχρεωτικά να περάσει από περισσότερη ανάπτυξη, μεγαλύτερη παραγωγικότητα, μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη, και ως εκ τούτου μεγαλύτερη κατανάλωση[4]».

Μετά από αρκετές δεκαετίες ξέφρενης σπατάλης, φαίνεται ότι έχουμε εισέλθει στη ζώνη των καταιγίδων, κυριολεκτικά και μεταφορικά… Η κλιματική απορρύθμιση συνοδεύεται από τους πολέμους του πετρελαίου, τους οποίους θα ακολουθήσουν πόλεμοι για το νερό[5] αλλά και πιθανές πανδημίες, εξαφάνιση βασικών ειδών φυτών και ζώων, εξαιτίας προβλέψιμων βιογενετικών καταστροφών.

Υπ’ αυτές τις συνθήκες, μια κοινωνία της αέναης οικονομικής επέκτασης δεν είναι ούτε βιώσιμη ούτε επιθυμητή. Συνεπώς, επείγει να στοχαστούμε μία κοινωνία της «αποανάπτυξης» όσο πιο γαλήνια και φιλική γίνεται.

Το πραγματικό πρόσωπο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης

Χάρης Ναξάκης

«Ένα προϊόν που αρνείται να πεθάνει είναι καταστροφή για την επιχειρηματική τάξη»

Στο θαυμάσιο ντοκυμαντέρ «Oι πυραμίδες της σπατάλης», τρία παραδείγματα προγραμματισμένου θανάτου των προϊόντων προκαλούν εντύπωση. Ο εκτυπωτής του Μάρκου, ο λαμπτήρας του Λάιβερμορ και οι γυναικείες κάλτσες. Ο Μάρκος από τη Βαρκελώνη, που δεν έχει πολύ καιρό από τότε που αγόρασε τον εκτυπωτή του και αυτός χάλασε, απευθυνόμενος στο κατάστημα από τον οποίο τον αγόρασε παίρνει την απάντηση ότι δεν υπάρχουν ανταλλακτικά, η δε επιδιόρθωση του θα κοστίσει 120 ευρώ, όταν ένας καινούριος κάνει μόλις 39 ευρώ. Ο Μάρκος ξεφυλλίζοντας το εγχειρίδιο του εκτυπωτή παρατηρεί έκπληκτος ότι η διάρκεια ζωής του είναι για 18.000 αντίτυπα, μόλις 5 χρόνια, ενώ στη συνέχεια αποσυναρμολογώντας τον διαπιστώνει ότι διαθέτει ένα τσιπάκι που μετρά τον αριθμό των σελίδων το οποίο δίνει εντολή για μπλοκάρισμα του εκτυπωτή όταν αυτές υπερβούν τις 18.000. Στην οροφή ενός πυροσβεστικού σταθμού, στο Λάιβερμορ της Καλιφόρνιας των ΗΠΑ, ανάβει μια λάμπα συνεχώς από το 1901 μέχρι σήμερα. Γιατί αυτή η λάμπα δεν παράχθηκε  ποτέ μαζικά; Το καρτέλ των εταιρειών παραγωγής λαμπτήρων, θορυβημένο από την παρουσία της ενοχλητικής λάμπας, σε μυστική συνάντηση του στη Γενεύη το 1924 αποφάσισε ότι ο λαμπτήρας αυτός ήταν ένα επιστημονικό ατύχημα και γι’ αυτό καθόρισε και επέβαλε στις εταιρείες παραγωγής λαμπτήρων ότι η μέση διάρκεια τους δεν πρέπει να ξεπερνά τις 1.000 ώρες. Οι επιστήμονες της χημικής βιομηχανίας  Dupont  ανακαλύπτουν στο εργαστήριο μια άφθαρτη κλωστή, μια συνθετική ίνα νάιλον και με αυτή κατασκευάζουν ένα νάιλον καλσόν με μεγάλη διάρκεια ζωής. Η καινοτομία αυτή ποτέ δεν θα πάρει τον δρόμο της μαζικής παραγωγής ανθεκτικών καλτσών. Η διοίκηση της εταιρείας έδωσε την εντολή της απόκρυψης της και της αντικατάστασής της με μια συνθετική ίνα λιγότερο ανθεκτική, με προγραμματισμένη την ημερομηνία θανάτου της.

Χέρμαν Ντάλυ (οικονομολόγος) για την ανάπτυξη

Ο μύθος του Α.Ε.Π. ως δείκτη ευημερίας

Απόπειρες για πιο περιεκτικούς οικονομικούς δείκτες

Του Αλέξανδρου Κόρπα-Πρελορέντζου από την Ρήξη φ. 130 

Πάρα πολλοί αναλυτές, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, αναφέρουν ότι η οικονομική μεγέθυνση δεν ισοδυναμεί απαραίτητα με την ευτυχία ή την κοινωνική ευημερία. Μέσα από αυτές τις αναλύσεις, ξεκινούν οι συζητήσεις περί εναλλακτικών δεικτών ευημερίας, που προωθεί το κίνημα της αποανάπτυξης. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι, ιδιαιτέρως της νεοκλασικής οικονομίας, θεωρούν την αποανάπτυξη μια ουτοπική πρόταση, διότι αμφισβητείται η κοινωνική ευημερία και η ανθρώπινη πρόοδος ως αποτέλεσμα της αύξησης του Α.Ε.Π.

Το Α.Ε.Π. ως παγκόσμιος δείκτης της οικονομικής προόδου εισήχθη κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Σε εθνικό επίπεδο, ο ρυθμός αύξησης του Α.Ε.Π. σύντομα έγινε ο κυρίαρχος στόχος της πολιτικής των κυβερνήσεων σε όλο τον κόσμο. Πλέον το Α.Ε.Π. έχει πάρει διαστάσεις τοτέμ ως το απόλυτο μέτρο οικονομικής επιτυχίας. Και όμως, η αύξησή του είναι χρήσιμη για ορισμένες χρονικές περιόδους, χωρίς ωστόσο να θεωρείται αξιόπιστη ένδειξη κοινωνικής ευημερίας. Το Α.Ε.Π. είναι απλώς ένα μείγμα καταγραφής των προϊόντων και υπηρεσιών που αγοράζονται και πωλούνται, χωρίς διακρίσεις μεταξύ των συναλλαγών που ενισχύουν την ευημερία και αυτών που τη μειώνουν.

Ήδη εδώ και αρκετά χρόνια ο Αντρέ Γκορζ (Οι Δρόμοι του Παραδείσου, Εναλλακτικές Εκδόσεις, β2007) αναφερόταν στον οξύμωρο, ή καλύτερα στον «ελαττωματικό» δείκτη του Α.Ε.Π. Ένα παράδειγμα που έδινε ήταν τα τροχαία ατυχήματα, δηλαδή ότι η αύξηση των τροχαίων μεγεθύνει το Α.Ε.Π.! Ένα άλλο παράδειγμα που θα μπορούσε να δοθεί, και μάλιστα που είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του φεμινιστικού κινήματος, είναι οι οικιακές εργασίας. Ενώ η οικιακή οικονομία θεωρείται σημαντικός παράγοντας ανάπτυξης και μάλιστα πριν τον καπιταλισμό, δεν προσμετράται στο Α.Ε.Π.