Iστορία της Ελλάδας: Γιατί απέτυχε η ελληνική στρατηγική στη Μικρά Ασία την περίοδο 1919-1922;

Τι έγινε λάθος και οδηγηθήκαμε στη Μικρασιαστική Καταστροφή; Το νέο επεισόδιο του πόντκαστ Ιστορία της Ελλάδας αναλύει.

Είχε η Ελλάδα στρατηγική στη Μικρά Ασία την κρίσιμη περίοδο 1919-1922, και αν ναι, γιατί αυτή απέτυχε οικτρά, με αποτέλεσμα τη Μικρασιατικής Καταστροφή; Το podcast του Reader για την ελληνική ιστορία ανοίγει για άλλη μια φορά το κεφάλαιο της Μικρασιατικής περιπέτειας που καθόρισε την πορεία της χώρας στον 20;o αιώνα, αυτή τη φορά υπό το πρίσμα της θεωρίας διεθνών σχέσεων και της υψηλής στρατηγικής, με τη βοήθεια του κ. Διονύση Τσιριγώτη, επίκουρου καθηγητή στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς.

Συγγραφέας ενός από τα σημαντικότερα βιβλία που έχουν εκδοθεί τα τελευταία χρόνια για την Καταστροφή, με τίτλο «Η Ελληνική Στρατηγική στη Μικρά Ασία 1919-1922», ο κ. Τσιριγώτης ξεδιπλώνει με ενάργεια και εκτενή αναφορά σε άγνωστες στο ευρύ κοινό λεπτομέρειες το διπλωματικό παρασκήνιο της εποχής, εξηγώντας τους στόχους και τα μέσα που χρησιμοποιούν τόσο η Ελλάδα, όσο και ο αντίπαλος της, αρχικά η Οθωμανική αυτοκρατορία και έπειτα η αναδυόμενη Κεμαλική Τουρκία, εν μέσω παγκόσμιων ανακατατάξεων και έντονου ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Διονύσης Τσιριγώτης, Προς μια νέα Γιάλτα;

Είμαστε προ των πυλών για μια νέα πλανητική συμφωνία μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων;

Η ραγδαία αύξηση, κατά 65%, των ενδοκρατικών και διακρατικών συγκρούσεων ανά τον πλανήτη την τελευταία τριετία, τα αέναα πλανητικά ζητήματα –κλιματική αλλαγή, επισιτιστική και ενεργειακή ασφάλεια, υγειονομικές πανδημίες– και η στρατηγική κατατριβής της Αμερικανικής υπερδύναμης έναντι της Ρωσίας, εγείρουν το ερώτημα περί μιας νέα πλανητικής συμφωνίας μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων. Μιας νέας Γιάλτας απότοκης της λήξης των συγκρούσεων στην Κεντρική Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή και του συνακόλουθου consensus των Μεγάλων Δυνάμεων για τη δημιουργία σφαιρών επιρροής. Η εν λόγω υπόθεση εργασίας συνδέεται με την αναφυόμενη αναγκαιότητα της πλανητικής υπερδύναμης να προασπίσει τη νεοφιλελεύθερη διεθνή τάξη έναντι των διαφαινόμενων εσωτερικών και εξωτερικών της διαμφισβητήσεων.

Αναφερόμαστε σε μια σειρά παραγόντων που δημιουργήθηκαν αφενός από την εσωτερική λογική της νεοφιλελεύθερης διεθνούς τάξης και αφετέρου από τις εναργείς προθέσεις των αναδυομένων δυνάμεων για τη δημιουργία μιας νέας παγκόσμιας τάξης. Από τη μια πλευρά η ίδια η νεοφιλελεύθερη διεθνής τάξη συμβάλλει στην αντίδραση κατά της πλανητικοποίησης και στα εθνικιστικά-λαϊκίστικά κινήματα, λόγω του ότι «οι διεθνείς θεσμοί έχουν γεννήσει την εγχώρια αντιπολίτευση» με τα αυξανόμενα αιτήματα της κοινής γνώμης για θέση-ρόλο στην πολιτική λειτουργία, ενώ τόσο η οικονομική όσο και η πολιτική της διάσταση «αμφισβητούν τις έννοιες της εθνικής ταυτότητας».

Από την άλλη πλευρά μια σειρά κρατών, όπως η Κίνα, η Ρωσία, το Ιράν ακόμα και η Τουρκία δυνητικά, που άμεσα ή έμμεσα αρνήθηκαν τα οφέλη της ένταξής του στο δυτικό θεσμικό πλαίσιο ή εκλαμβάνουν τη συμμετοχή τους ως μη ολοκληρωτικά επωφελή, επιζητούν την ανάδειξη ενός πολυπολικού διεθνούς συστήματος υπό τη βάση της αρχής της ειρηνικής συνύπαρξης – «είμαστε φίλοι με όλους».

Υπό αυτό το πρίσμα το ερώτημα που τίθεται είναι εάν και σε ποιο βαθμό η πλανητική υπερδύναμη (ΗΠΑ) και τα κράτη μέλη του Βορειοταλαντικού συμφώνου, δύναται να διατηρήσουν αλώβητη τη νεοφιλελεύθερη διεθνή τάξη ή θα κατανοήσουν και θα προσαρμοστούν στην αναδιαμορφωθείσα ισορροπία ισχύος και στις στρατηγικές των αναδυόμενων δυνάμεων για την εγκαθίδρυση μιας νέας παγκόσμιας τάξης.

Ο όρος “νέα παγκόσμια τάξη” χρησιμοποιήθηκε από τον Αμερικανό πρόεδρο Γούντροου Ουίλσον, μετά το τέλος του Α ’Παγκοσμίου Πολέμου, για να περιγράψει το ιδεαλιστικό του όραμα για μία «διεθνή ειρήνη». Σε αντιδιαστολή με την έννοια της «παγκόσμιας τάξης» (η οποία σπάνια συμβαίνει στην ιστορία), η διεθνής πολιτική τάξη αποτελεί ένα μοντέλο συμπεριφοράς που εξυπηρετεί τους στοιχειώδεις ή πρωταρχικούς στόχους των κρατών και συνήθως διαμορφώνεται από την κυρίαρχη μεγάλη δύναμη στο διεθνές σύστημα.

Βία ανηλίκων: Γιατί τα παιδιά μας δεν νιώθουν τον πόνο του άλλου;

από

 Δημήτρης Τσιριγώτης

 

Αν δεχτούμε ως θεμελιώδη σκοπό της διαπαιδαγώγησης που προσφέρουν οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς στα παιδιά την τιθάσευση των ενστίκτων και των ορμών τους, τότε αυτή την περίοδο κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να επιτυγχάνεται. Τα παιδιά θυμίζουν αγρίμια στα οποία κυριαρχούν οι παρορμήσεις τους. Η παραβατικότητα, η νεανική επιθετικότητα, οι εναντιωματικές συμπεριφορές και η έλλειψη σεβασμού παρουσιάζουν ανησυχητικά αυξητικές τάσεις. Και δεν είναι μόνο το bullying, η αγελαία συμπεριφορά, οι συμμορίες και η νεανική βία. Είναι ο αδιόρατος φόβος για εκείνο που πιθανόν έρχεται.

Η ενσυναίσθηση προϋποθέτει τη συναίσθηση

Ο Εμίλ Ντιρκέμ, ο οποίος θεωρείται ο πατέρας της κοινωνιολογίας, αναφέρει ότι η επιθετικότητα είναι ανάλογη με τη στέρηση. Τι στερούνται όμως τα σημερινά παιδιά τα οποία μοιάζουν να τα έχουν όλα; Αναμφίβολα αυτό που στερούνται είναι τα συναισθήματα. Και αν τα παιδιά έχουν έλλειμα δικών τους συναισθημάτων πώς περιμένουμε να έχουν ενσυναίσθηση, δηλαδή να αισθάνονται τα συναισθήματα των άλλων σαν να είναι δικά τους;

Τα παιδιά που ασκούν βία, το μόνο σίγουρο είναι πως δεν νιώθουν τον πόνο του άλλου, είναι ανίκανα να μπουν στη θέση του άλλου. Καθαρό έλλειμα ενσυναίσθησης δηλαδή. Είναι δε περίεργο πως ενώ σήμερα όλοι μιλάνε για ενσυναίσθηση εκείνη συνεχώς λιγοστεύει. Οι ειδικοί μιλάνε για τη σημασία της ενσυναίσθησης, το ίδιο και οι εκπαιδευτικοί με τους γονείς. Το θέμα είναι πως στη θεωρία όλα είναι απλά αλλά στην πράξη τα πράγματα περιπλέκονται. Για την ακρίβεια σαμποτάρονται.

Για να έχει ένα παιδί ενσυναίσθηση για κάποιο άλλο πρόσωπο που είναι φοβισμένο ή στεναχωρημένο προϋποθέτει την συναίσθηση τού τι αισθάνεται κάποιος που είναι φοβισμένος ή στεναχωρημένος. Αν δεν γνωρίζεις την σφοδρότητα αυτών των συναισθημάτων εσύ ο ίδιος πως θα τα συναισθανθείς σε κάποιον τρίτο; Πως θα μπεις στη θέση του να καταλάβεις τον πόνο που πιθανόν να νιώθει αν αυτά τα συναισθήματα σού είναι άγνωστα; Αν δεν έχεις αυτο-αντίληψη πώς γίνεται να αποκτήσεις ετερο-αντίληψη;

Μη ενσυναισθητική δράση των γονέων

___ ΘΕΩΡΙΕΣ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑΣ και ΣΥΝΩΜΟΤΕΣ ___

 ΟΡΓΟΥΕΛ  - ΧΑΞΛΕΫ - ΠΟΣΤΜΑΝ 

“Τι είναι χειρότερο άραγε; Να βλέπει κάποιος θεωρίες συνωμοσίας ή να κάνει ότι δεν βλέπει τις πράξεις των συνωμοτών;“

του Δημήτρη Τσιριγώτη

" Ο Τζώρτζ Όργουελ στο βιβλίο του «1984», που εκδόθηκε το 1949, προέβλεψε ότι κάποια στιγμή στο μέλλον -συγκεκριμένα το έτος 1984- ο κόσμος θα φτάσει σε ένα σημείο όπου θα υπάρχει ένα και μοναδικό ολοκληρωτικό καθεστώς που θα ασκεί τον απόλυτο έλεγχο στις συνειδήσεις και ως εκ τούτου και στις συμπεριφορές των ανθρώπων. 

Ότι το Κόμμα θα ασκούσε την εξουσία μέσω της προσωποποίησης του, αυτής του Μεγάλου Αδελφού. 

Ο στόχος του Μεγάλου Αδελφού θα ήταν ο απόλυτος έλεγχος της σκέψης και της ελευθερίας της έκφρασης που θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω των απαγορεύσεων και του φόβου, δηλαδή με την τρομοκράτηση και την καταστολή.

Αντιθέτως ο  Άλντους Χάξλεϋ στο βιβλίο του «Brave New World» (Θαυμαστός Καινούριος Κόσμος) που εκδόθηκε το 1932 προέβλεπε ότι στο μέλλον, εν έτει 2495, θα έχει επικρατήσει το Παγκόσμιο Κράτος με τη βοήθεια των Δέκα Μεγάλων Διαχειριστών, δηλαδή δέκα ισχυρότατων αφεντικών που θα έχουν σαν σκοπό να μετατρέψουν τους ανθρώπους σε ευτυχισμένους δούλους, χωρίς τη χρήση βίας ,τρομοκρατίας και καταστολής. 

Για αυτούς το θέμα θα ήταν ξεκάθαρο. 

Και που θα μου χρησιμέψουν, κυρία, εμένα τα αρχαία και η λογοτεχνία αφού θα ακολουθήσω θετική Κατεύθυνση;

Δημήτρης Τσιριγώτης

Σαστισμάρα και βουβαμάρα στη τάξη. Οι μαθητές δεν περίμεναν μια τέτοια απάντηση.

Όσοι είναι εκπαιδευτικοί σίγουρα θα έχουν βρεθεί αντιμέτωποι με ερωτήσεις μαθητών που αφορούν την χρησιμότητα των γνώσεων που παίρνουν από τα μαθήματα του σχολείου. Παραδείγματα τέτοιων ερωτήσεων είναι τα εξής: «που θα μου χρειαστούν τα μαθηματικά στη ζωή μου κύριε;» ή «εγώ κυρία θέλω να ακολουθήσω θετική κατεύθυνση, που θα μου χρησιμέψουν τα αρχαία και η λογοτεχνία;» ή ακόμα ακόμα «εγώ κύριε πιστεύω ότι το σχολείο είναι εντελώς άχρηστο και δεν μαθαίνουμε στην πραγματικότητα τίποτα». Αυτές οι απόψεις των μαθητών είναι αρκετά δύσκολο να αλλάξουν, μπορεί να στριμώξουν τους εκπαιδευτικούς οι οποίοι στην προσπάθειά τους να υπερασπιστούν την χρησιμότητα των μαθημάτων ενδέχεται να αυτοπαγιδευθούν και να προκαλέσουν το αντίθετο αποτέλεσμα.

Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια. Και τα φτωχά επίσης

Διονύσης Τσιριγώτης, Ο σκοπός της Ελληνικής Εθνεγερσίας 200 χρόνια μετά

Διονύσης Τσιριγώτης, Ο σκοπός της Ελληνικής Εθνεγερσίας 200 χρόνια μετά

Γράφει ο Διονύσης Τσιριγώτης,

 Επίκουρος Καθηγητής, Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας, Διεθνών Σχέσεων & Διπλωματίας. Τμήμα Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών, Πανεπιστημίου Πειραιώς

H κορύφωση του αγώνα της Ελληνικής Εθνεγερσίας με την κήρυξη της επανάστασης, στις 24 Φεβρουαρίου του 1821 στο Ιάσιο της Μολδοβλαχίας από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, αποτελεί συνέχεια των προηγούμενων εναντιώσεων (πέραν των εκατό) του υπόδουλου Ελληνισμού, που εκκινούν ευθύς αμέσως με την άλωση της βασιλεύουσας πόλης στην περιοχή της μεσημβρινής Ελλάδας (Αρκαδία-Σπάρτη) υπό την αιγίδα των Ενετών το 1463. Τα επαναστατικά διαβήματα του Ελληνισμού αφορμώνται από την οικουμενική ιδέα του Γένους ν’ ανασυστήσει τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία μέσα από την καθολική απελευθέρωση ολόκληρης της Ελληνικής φυλής.

«Ο σκοπός της ελληνικής εθνεγερσίας κατά το έτος 1821 ήτον υπ’ από του οθωμανικού ζυγού ελευθέρωσις ολοκλήρου της ελληνικής φυλής. Τούτο υπήρξε το σύνθημα επί του μακαρίτου Ρήγα του Φερραίου εταιρείας. […]. Τον αυτόν τέλος σκοπόν εκήρυξε και η πρώτη εν Επιδαύρω εθνική Συνέλευσις και δι’ αυτόν τόσον ελληνικόν αίμα εχύθη εις την Ήπειρον, την Θεσσαλίαν, την Μακεδονίαν, την Κρήτην, την Χίον, την αππέναντι Ιωνίαν και εις αυτήν την Βηρυττόν ακόμη. Και όμως μέρος μόνον μικρόν της ελληνικής γης και φυλής απήλαυσε της ελευθερίας». (Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος)

Ωστόσο η ουσιώδης διαφορά της Εθνεγερσίας με τις σύνολες επαναστάσεις του Ελληνικού κόσμου εντοπίζεται στη συγκρότηση ενός καθολικού προτάγματος «που αποβλέπει στην ολική ανάκτηση της εθνικής ελευθερίας του ελληνισμού, το οποίο σχεδιάσθηκε με πρόσημο τον συγκεκριμένο αυτόν σκοπό από τους ίδιους τους Έλληνες». 

(Γ. Κοντογιώργης)

Γενικότερα στα αξονικά της αίτια εγγράφονται η αναντιστοιχία του ελληνικού ανθρωποκεντρικού κοσμοσυστήματος με την Οθωμανική δεσποτεία και συνεπαγόμενα τα διαφορετικά οντολογικά χαρακτηριστικά (γλώσσα, παιδεία, θρησκεία, πολιτισμός, κ.α.) που αντικατοπτρίζονται στον ελληνικό τρόπο του βίου μέσα από αυτοδιοίκητα-αυτοθέσμιστα κοινά που εδράζονται σε ανθρωποκεντρικά θεμέλια και διαπνέονται από την καθολική ελευθερία.

Διονύσης Τσιριγώτης, Η θρησκεία στη Διεθνή Πολιτική: Το Ισλάμ και η Ελληνική Οικουμένη

Η οντολογική ιεράρχηση μεταξύ Αλλάχ, ανθρώπου και φύσης στην κοσμολογική αντίληψη του Ισλάμ, αντιπαρατίθεται με την εξειδίκευση της θεότητας στη χριστιανική θεολογία

Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος και η πραγματοποίηση της πρώτης μουσουλμανικής προσευχής ανήμερα της υπογραφής της Συνθήκης της Λωζάνης, εγείρει βαθύτερα ερωτήματα περί του ρόλου του πολιτισμικού/θρησκευτικού στοιχείου στη διεθνή πολιτική.

Ναι μεν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διακηρύσσει ότι υλοποίησε «το μεγάλο όνειρο του ίδιου αλλά και ολόκληρου του τουρκικού λαού», ωστόσο το διακύβευμα συνίσταται στην προσδιοριστική λειτουργία του πολιτισμικού/θρησκευτικού στοιχείου, ως διυποκειμενικού παράγοντα, στη μορφή και λειτουργία τόσο του ενδοκρατικού όσο και του διακρατικού συστήματος.

Σχεδόν κάθε πτυχή των διακρατικών σχέσεων επηρεάζεται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό από τις κανονιστικές θρησκευτικές επιταγές. Από το ποιοι είναι οι κεντρικοί δρώντες στη διεθνή πολιτική, το πώς διαμορφώνονται τα κίνητρα και οι προθέσεις τους, το ποιες είναι οι πηγές ισχύος που χρησιμοποιούν για την κινητοποίηση των κοινωνιών τους και τη δημιουργία συμμαχιών, μέχρι και τους κανόνες της διεθνούς τάξης που οφείλουν να ακολουθήσουν.

Ειδικότερα, το θρησκευτικό/μεταφυσικό στοιχείο λειτουργεί υποστηρικτικά ή υπονομευτικά στη διαμόρφωση και διατήρηση της εκάστοτε διεθνούς τάξης με άξονα το κράτος-έθνος.

Συμβάλει στην εσωτερική και διεθνή νομιμοποίηση/απονομιμοποίηση της πολιτικής εξουσίας, ενώ δεν δύναται να παραβλεφθεί και ο ρόλος του, ως προς τη οριοθέτηση συνόρων, την κατανομή εδαφών και τη δημιουργία δικτύων πιστών σε διεθνές επίπεδο.

Ως στοιχείο της εθνικής ταυτότητας λειτουργεί συνεκτικά και ομογενοποιητικά, χωρίς βέβαια να αποκλείεται και η διαφορετική εξέλιξη του εσωτερικών ή διακρατικών θρησκευτικών διενέξεων.

Εν ολίγοις, λειτουργεί προσδιοριστικά στην πολιτική λειτουργία, διαμορφώνοντας τις οργανωτικές και δικτυακές δομές της και επηρεάζοντας τις αξίες και τα κίνητρά της.

Ως εκ τούτου, η απόφασης του Τούρκου προέδρου, δύναται να αντικατοπτρισθεί σε τρία διαφορετικά αλλά αλληλένδετα επίπεδα.

Διονύσης Τσιριγώτης, Το ανατολίτικο παζάρι και οι Μεγάλες Δυνάμεις

Η πρόσφατη συνάντηση του πρόεδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τράμπ, με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τα διαμειφθέντα μεταξύ των δύο, επαναφέρουν στο προσκήνιο ένα κεντρικό ζήτημα της διεθνούς πολιτικής που συνέχεται με την εγκαθίδρυση πελατειακών σχέσεων μεταξύ κρατών διαφορετικής βαθμίδας ισχύος, θέσεως και ρόλου. Ειδικότερα, αναφερόμαστε στη δήλωση του προέδρου Τράμπ, ότι είχε μια «θαυμάσια, παραγωγική συνάντηση» με τον Ταγίπ Ερντογάν, εκφράζοντας παράλληλα την ικανοποίησή του για τη συνεργασία των δύο χώρων στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, ευχαριστώντας την Άγκυρα «για τις προσπάθειές της» και χαρακτηρίζοντάς τη «μεγάλο σύμμαχο στο ΝΑΤΟ» στο βαθμό που επιχειρεί να «αυξήσει τη συμβολή της στη Βορειοατλαντική Συμμαχία στο 2% του ΑΕΠ της».

Η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό με την επίδειξη διαλλακτικότητας για την εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων «στο πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών νέας γενιάς F-35» και την επίσημη τοποθέτηση του Αμερικανού υπουργού άμυνας, Μαρκ Εσπέρ, για τη στρατηγική αναγκαιότητα της επιστροφής της Τουρκίας «πίσω στο μαντρί», μέσω της οικοδόμησης δεσμών « σε στρατιωτικό επίπεδο, για να διασφαλίσουμε ότι μπορούμε να έχουμε μια μακρόχρονη σχέση που θα αντέξει σε αυτή τη δύσκολη περίοδο», επαληθεύουν την ιδιάζουσα γεωστρατηγική σημασία της Άγκυρας εντός της Βορειοατλαντικής συμμαχίας, σε μια προσπάθεια να αναδειχθεί το γεωπολιτικό της βάρος και η υψηλή ευαισθησία τρωτότητας που δύναται να επιφέρει στο εσωτερικό της συμμαχίας, μια οποιαδήποτε αποσκίρτηση από το διατακτικό της.

Στο ίδιο πλαίσιο δεν δύναται να παραβλεφθεί και η προηγηθείσα διπλωματική προσέγγιση της Τουρκίας με τις τρεις Μεγάλες Ευρωπαϊκές Δυνάμεις –Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία– απότοκο της συνάντησης μεταξύ του εκπροσώπου της τουρκικής προεδρίας, «Ιμπραήμ Καλίν με τους διπλωματικούς συμβούλους της Γερμανίας, της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, τους κ. Γιαν Χέκερ, Κλεμάν Μπον και Ντέιβιντ Κουέιρι», που έλαβε χώρα στην Κωνσταντινούπολη, στις 8 Νοεμβρίου του 2019. Αναλυτικότερα, συμφωνήθηκε να «υπάρξει συνάντηση του προέδρου Ερντογάν με τους ηγέτες των τριών “Μεγάλων” της Ευρώπης, την Άνγκελα Μέρκελ, τον Εμανουέλ Μακρόν και τον Μπόρις Τζόνσον, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη βρετανική πρωτεύουσα στις 3-4 Δεκεμβρίου».

Βατερλώ η Συμφωνία των Πρεσπών

του Διονυσίου Τσιριγώτη*

Οι πυρετώδεις διπλωματικές διεργασίες τις τελευταίες εβδομάδες στην ΠΓΔΜ, ενόψει του δημοψηφίσματος για τη συμφωνία των Πρεσπών, με τις συνεχείς επισκέψεις υψηλόβαθμων Ευρωπαίων και Αμερικανών αξιωματούχων, μεταξύ των οποίων η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ, ο Αυστριακός ομόλογός της Σεμπάστιαν Κουρτς, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Τζιμ Μάτις, προδηλώνουν τις ευρύτερες γεωπολιτικές προεκτάσεις της μεταψυχροπολεμικής στρατηγικής των ΗΠΑ, της επονομαζόμενης ως «Φιλελεύθερης Ηγεμονίας» στις μείζονες περιφέρειες της Ευρασίας.

Μέσω της χρήσης πολυποίκιλων οικονομικοστρατιωτικών και διπλωματικών δράσεων, συμπεριλαμβανομένης της συστηματικής επένδυσης στην στρατιωτική ισχύ, αποσκοπεί στην εκ βάθρων συντριβή του εκάστοτε δυνητικού αμφισβητία της αμερικανικής πρωτοκαθεδρίας, πριν καν εκκινήσει τον στρατηγικό ανταγωνισμό με την πλανητική υπερδύναμη.

Αναδιφώντας στην μεταψυχροπολεμική διαχρονία, μετά την κατάρρευση των καθεστώτων του «υπαρκτού σοσιαλισμού», παρατηρούμε τις συμπαρομαρτούσες απολήξεις της «νέας διεθνούς τάξης» πραγμάτων με την κατίσχυση των νεοφιλελεύθερων, αγγλοσαξονικών ιδεωδών –ελεύθερο διασυνοριακό εμπόριο αγαθών, υπηρεσιών-κεφαλαίων, προώθηση ενός παγκόσμιου διάλογου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, «φιλελεύθερα» πολιτικά καθεστώτα, κ.α..

Χαρακτηριστικές περιπτώσεις συνιστούν, η απόσχιση και μετέπειτα ανεξαρτητοποίηση του Κοσσόβου (2008), μετά τη διάλυση της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας (1992), υπό τη συνεπικουρία των επί έντεκα εβδομάδων αλλεπάλληλων νατοϊκών βομβαρδισμών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας (Σερβία-Μαυροβούνιο).

Το Λύκειο γίνεται φροντιστήριο: λίγα αλλά εξάωρα μαθήματα, πιο πολλές εξετάσεις, μείωση ειδικοτήτων, ελαστικές συνθήκες εργασίας

Κοπιάροντας τις πρακτικές των φροντιστηρίων

Του Δημήτρη Τσιριγώτη

Πριν από ελάχιστες μέρες έγινε παρουσίαση των τελικών προτάσεων του υπουργείου Παιδείας για το «Νέο Λύκειο». Είναι φανερό ότι το υπουργείο «τσιμπάει» σε μια παράλογη και μακροχρόνια  αντιπαράθεση φροντιστηρίου – σχολείου.

Είναι γνωστό ότι ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας κατηγορεί το Λύκειο ότι δεν προετοιμάζει επαρκώς τους μαθητές για τις εισαγωγικές εξετάσεις οπότε και οι οικογένειες είναι αναγκασμένες να προστρέχουν στα φροντιστήρια για να καλύψουν το κενό αυτό. Οι ιθύνοντες του υπουργείου Παιδείας υπέπεσαν στο ολέθριο σφάλμα να θεωρήσουν την παραπαιδεία ως την αιτία της απαξίωσης του Λυκείου ενώ στην πραγματικότητα είναι μόνο ένα από τα συμπτώματα. Τώρα λοιπόν αντί να αντιμετωπίζουν την αιτία προσπαθούν απεγνωσμένα να «νικήσουν» το σύμπτωμα. Και ποια είναι η λύση που προτείνει το υπουργείο ώστε να χαϊδέψει τα ώτα των γονέων που βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη; «Θα κάνουμε το σχολείο φροντιστήριο». Πως θα γίνει αυτό; Μα, κοπιάροντας τις πρακτικές των φροντιστηρίων. Αναλυτικά:

Κοπιάροντας τις πρακτικές των φροντιστηρίων 

1) Ελαττώνοντας τα μαθήματα (της Β΄ Λυκείου από 18 σε 10 και της Γ΄ Λυκείου από 15 σε 7). Το γνωστό «πακέτο» μαθημάτων σαν και αυτό που χρησιμοποιούν τα φροντιστήρια.

Το περίσσευμα εκπαίδευσης δημιουργεί έλλειμμα Παιδείας;

Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό Ελλήνων πιστεύει σε παραφυσικά και 

παρα-επιστημονικά φαινόμενα..  

Του Δημήτρη Τσιριγώτη

Σύμφωνα με διεθνή έρευνα, που έγινε το 2009 για το περιοδικό «Νew Scientist», σχεδόν οι μισοί  Έλληνες αμφισβητούν την εξελικτική θεωρία του Δαρβίνου. Το εντυπωσιακό είναι ότι από όλες τις  χώρες όπου διεξήχθη η έρευνα, η Ελλάδα ξεπερνά σε επίπεδα αποδοχής της εξελικτικής θεωρίας μόνο τις ΗΠΑ. Και αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι η επιστημονική κοινότητα έχει αποδεχθεί την ορθότητα της θεωρίας αυτής και ότι η Ορθόδοξη αλλά και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία με επίσημες ανακοινώσεις τους τη θεωρούν συμβατή με τη χριστιανική πίστη.

Επίσης ένα πολύ μεγάλο ποσοστό Ελλήνων- ευτυχώς για μας δεν έχει γίνει ακόμα έρευνα- πιστεύει σε παραφυσικά και παρα-επιστημονικά φαινόμενα όπως : στα φαντάσματα, στις θεωρίες συνωμοσίας, στα μάγια, στη γρουσουζιά, την γλωσσοφαγιά και το κακό μάτι, στα σημαδιακά όνειρα,  στην επίδραση των άστρων, στην πρόβλεψη των μελλούμενων(π.χ χαρτομαντεία, καφεμαντεία) και πάρα πολλά άλλα.

Γιατί τα αναφέρω όλα αυτά; Αναρωτιέμαι πως γίνεται να κυριαρχεί ο ανορθολογισμός σε μια χώρα σαν την Ελλάδα ενώ ταυτόχρονα κατέχει στην Ευρωπαϊκή Ένωση ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά φοίτησης στις υψηλότερες  βαθμίδες  εκπαίδευσης;

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΓΣΕΕ το 2012 το 51,5% των νέων ηλικίας 20 ετών φοιτούσε σε κάποια ανώτατη σχολή(ΑΕΙ), ενώ αν υπολογίσουμε και τις ανώτερες σχολές (ΤΕΙ) το ποσοστό φτάνει περίπου στο 67%. Φυσικά το ποσοστό αυτό θα μεγαλώσει και άλλο αν συνυπολογίσουμε και τα ελληνόπουλα που φοιτούν σε σχολές του εξωτερικού καθώς και εκείνα που σπουδάζουν σε ιδιωτικά κολλέγια που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας.

Η παραπάνω αντίθεση πιστεύω είναι ενδεικτική ότι στη χώρα μας μπορεί να έχουμε πλεόνασμα εκπαίδευσης αλλά έχουμε και έλλειμμα Παιδείας. Το μεγάλο όμως ερώτημα είναι αν αυτό το πλεόνασμα εκπαίδευσης είναι μια από τις αιτίες που δημιουργούν το έλλειμμα Παιδείας; Το κείμενο αυτό θα προσπαθήσει να απαντήσει.     

Τα παιδιά σήμερα έχουν μικρότερη διάρκεια συγκέντρωσης (ακόμα και από τα χρυσόψαρα)

Ο στόχος συγγραφής αυτού του κειμένου δεν είναι να δαιμονοποιήσει τις νέες τεχνολογίες...

Αρθογράφος:

Δημήτρης Τσιριγώτης

Καταρχάς να πούμε ότι η αδυναμία συγκέντρωσης προσοχής (short attention span) δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο και δεν αφορά μόνο τα παιδιά.

Όσοι είναι εκπαιδευτικοί σίγουρα θα έχουν παρατηρήσει τα τελευταία χρόνια δραματική επιδείνωση της αδυναμίας συγκέντρωσης προσοχής των μαθητών. Οι μαθητές φαίνεται ότι ολοένα και περισσότερο δυσκολεύονται να μείνουν συγκεντρωμένοι σε ένα πράγμα και ότι η προσοχή τους είναι πολύ εύκολο να διαταραχθεί από οποιοδήποτε μικρό ή μεγάλο περισπασμό. Να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν αναφερόμαστε στο μικρό ποσοστό παιδιών που έχουν ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας). Μιλάμε για το σύνολο των μαθητών.

Μειώνεται δραματικά η ικανότητα συγκέντρωσης των παιδιών 

Καταρχάς να πούμε ότι η αδυναμία συγκέντρωσης προσοχής (short attention span) δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο και δεν αφορά μόνο τα παιδιά. Το ίδιο ακριβώς πρόβλημα παρατηρείται τη σημερινή εποχή και στους ενήλικες.

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Σε σχετική έρευνα που έγινε το 2015 στον Καναδά(έλαβαν μέρος 2100 άτομα) διαπιστώθηκε ότι ενώ το έτος 2000 η μέση δυνατή ανθρώπινη συγκέντρωση ήταν 12 δευτερόλεπτα, στις μέρες μας έχει μειωθεί στα 8 δευτερόλεπτα. Δηλαδή μέσα σε ελάχιστα χρόνια οι άνθρωποι έχουν απολέσει το ένα τρίτο (1/3) της διάρκειας της συγκέντρωσής τους.