Τί έχουν δείξει οι σεισμικές έρευνες για κοιτάσματα σε Κρήτη-Πελοπόννησο

Τί έχουν δείξει οι σεισμικές έρευνες για κοιτάσματα σε Κρήτη-Πελοπόννησο: Οι σεισμικές έρευνες σε Κρήτη και Πελοπόννησο δημιουργούν την εντύπωση ότι υπάρχουν κοιτάσματα "τύπου Zohr" στην ελληνική υφαλοκρηπίδα...

Η χαμένη ευκαιρία του Αυγούστου 2019 – Τα κοιτάσματα κάτω από την επίμαχη ΑΟΖ

Κονοφάγος Ηλίας

Τον Αύγουστο του 2019 ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων) Γιάννης Μπασιάς ζήτησε επιμόνως από τον αρμόδιο υπουργό Ενέργειας κ. Κωστή Χατζηδάκη να προκηρύξει σε διαγωνισμό πέντε θαλάσσια οικόπεδα με πιθανολογούμενα κοιτάσματα (Εικόνα 1), δύο εκ των οποίων βρίσκονταν νότια της Κρήτης (γεωτεμάχια 4 και 5).

Η απάντηση που πήρε από τον κ. Χατζηδάκη ήταν ξεκάθαρα αρνητική: Του αναφέρθηκε ότι δεν θα υπάρξουν νέες παραχωρήσεις. Ως γνωστόν οι τελευταίες παραχωρήσεις, που είχαν πραγματοποιηθεί μέχρι τότε, αφορούσαν τις δύο συμβάσεις που υπογράφηκαν μεταξύ της ΕΔΕΥ και δύο από τις μεγαλύτερες εταιρείες πετρελαίου στον κόσμο (δηλαδή των Exxon Mobil, Total και Ελληνικά Πετρέλαια, Εικόνα 1).

Η θέση του αρμόδιου υπουργού ήταν τότε πως οι παραχωρήσεις που είχαν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα θα ήταν οι τελευταίες και δεν θα έπρεπε να υπάρξει συνέχεια. Το λυπηρό αυτό γεγονός ήταν αρκετό για να μπλοκάρει την μοναδική ευκαιρία που διέθετε η χώρα μας τότε για να κατοχυρώσει δικαιώματα εξορύξεων, μέσω διμερών συμβάσεων νότια της Κρήτης, πριν συναφθεί το μνημόνιο Άγκυρας-Τρίπολης (νεοέμβριος του 2019). Έτσι χάθηκε η ευκαιρία να στηθεί ένα ανάχωμα, δεδομένου ότι τα συμβόλαια για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων ανάμεσα στην Ελλάδα και σε μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες είναι συνολικής διάρκειας 43 ετών.

Ως γνωστόν βάσει της κείμενης νομοθεσίας των υδρογονανθράκων οι συμβάσεις παραχωρήσεων δικαιώματος εξορύξεων προβλέπεται περίοδος οκτώ ετών για έρευνα, 25 ετών για εκμετάλλευση και 10 έτη παράτασης της εκμετάλλευσης, συνολικά 43 έτη. Είναι φανερό ότι τέτοιες συμβάσεις θα αποτελούσαν ένα σοβαρό γεωπολιτικό και νομικό ανάχωμα, αφού θα είχαν προηγηθεί χρονικά.

Αναιτιολόγητη άρνηση

Η αναιτιολόγητη άρνηση του κ. Χατζηδάκη στέρησε την Ελλάδα από αυτό το ανάχωμα. Δεν θα ισχυριστούμε ότι εάν είχαν υπογραφεί αυτές οι συμβάσεις ο Ερντογάν δεν θα είχε προβεί στην κίνησή του. Υποστηρίζουμε, ωστόσο, πως η Ελλάδα θα βρισκόταν σε καλύτερη θέση από αυτή που βρέθηκε το Νοέμβριο του 2019. Γιατί τότε η Κρήτη βρέθηκε "γυμνή" απέναντι στη νομική, οικονομική και γεωστρατηγική εισβολή του διδύμου Ερντογάν-Σάρατζ. (Εικόνα 2).

34 χρόνια χωρίς γεωτρύπανο στην Ελλάδα - Τα πιστοποιημένα κοιτάσματα περιμένουν

Κονοφάγος Ηλίας

Επί μισό αιώνα περίπου η Ελλάδα ζει και τρέφεται αποκλειστικά από εισαγωγές υδρογονανθράκων και αυτό παρ' ότι εδώ και πολλά χρόνια οι πάντες γνωρίζουν ότι υπάρχουν σημαντικές προοπτικές δημιουργίας εγχώριου ορυκτού πλούτου κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Σύμφωνα δε με πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν, η Ελλάδα, παρά τα πιστοποιημένα κοιτάσματα που διαθέτει, είχε την έβδομη μεγαλύτερη ενεργειακή εξάρτηση στην ΕΕ των 28 χωρών (73,6%) και την τρίτη υψηλότερη στη Νοτιοανατολική Ευρώπη μετά την Κύπρο (96,2%) και την Τουρκία (74,9%).

Η εξάρτηση αυτή το μόνο που κάνει είναι να δημιουργεί σημαντικό πλούτο και θέσεις εργασίας στο εξωτερικό. Σήμερα, όμως, συνολική απαίτηση είναι η κατά προτεραιότητα δημιουργία εγχώριου ορυκτού πλούτου --ιδιαίτερα κοιτασμάτων φυσικού αερίου-- μέσω προσέλκυσης επενδύσεων για εξορύξεις. Πρόσφατα ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέφερε με έμφαση ότι το φυσικό αέριο τις επόμενες δεκαετίες θα αποτελέσει το στήριγμα της πράσινης ενέργειας, αντικαθιστώντας το κλείσιμο των ρυπογόνων λιγνιτικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Αλλά η ανάδειξη εγχώριου ορυκτού πλούτου κοιτασμάτων φυσικού αερίου εξαρτάται από τις δυνατότητες προσέλκυσης επενδύσεων πετρελαϊκών εταιρειών στην Ελλάδα. Επ' αυτού:

Πρώτον, το 2011 αναθεωρήθηκε ο Νόμος 2289/96 υδρογονανθράκων της χώρας μας με το Νόμο 4001 ο οποίος προσέθεσε νέες τεχνικές, οικονομικές και νομικές ρυθμίσεις για την προσέλκυση επενδύσεων έρευνας και παραγωγής κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Μέσω του Νόμου αυτού ιδρύθηκε νέος κρατικός φορέας προσέλκυσης επενδύσεων έρευνας και παραγωγής κοιτασμάτων υδρογονανθράκων η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ Α.Ε.).

Δεύτερον, ο νόμος αυτός, παρ' ότι περιέχει ιδιαίτερα φορολογικά κίνητρα προς τους ξένους επενδυτές (μείωση φόρου από 40% στο 25%), επί του πρακτέου δεν προσέφερε στον κρατικό φορέα ΕΔΕΥ την αναγκαία τεχνική και οικονομική ευελιξία για να μπορεί να προσελκύσει πιο εύκολα ένα γεωτρύπανο και να μπορεί κατ΄αυτόν τον τρόπο έμπρακτα να πιστοποιήσει την ύπαρξη ελληνικών υποθαλάσσιων αποθεμάτων υδρογονανθράκων. Αν γινόταν αυτό, θα απογείωνε τόσο το παγκόσμιο επενδυτικό ενδιαφέρον των εταιρειών πετρελαίου όσο και την οικονομία της χώρας μας.

Τρίτον, να υπενθυμίσουμε ότι μόνο μέσω πιστοποίησης αποθεμάτων υδρογονανθράκων με γεωτρήσεις μία εταιρεία μπορεί να ανακοινώσει ύπαρξη ή ανακάλυψη αποθεμάτων υδρογονανθράκων στο Χρηματιστήριο.

Ο ρόλος της ΕΔΕΥ

Δεν θα αναλύσουμε εδώ για ποιο λόγο δεν υπήρξαν γεωτρήσεις Ελλάδα τα τελευταία 10 τουλάχιστον χρόνια. Θα απαιτούσε πολλές σελίδες ιδιαίτερα περίπλοκης ανάλυσης. Γι' αυτό θα σταθούμε αποκλειστικά στο τι πρέπει να γίνει από τώρα και στο εξής για να μπορέσουμε μετά 34 ολόκληρα χρόνια να δούμε εκ νέου ένα πλωτό γεωτρύπανο στην χώρα μας. Για να μπορέσουμε να το δούμε θα απαιτηθεί σύντομα το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να αναβαθμίσει από επιχειρηματική άποψη την ΕΔΕΥ, ώστε να μπορέσει έμπρακτα να παίξει τον ρόλο, για τον οποίο έχει ιδρυθεί.

Τι σημαίνει η ανακάλυψη γιγαντιαίου κοιτάσματος στον Γλαύκο- Ηλίας Κονοφάγος

 

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της ExxonMobil το μέγεθος του κοιτάσματος στον στόχο «Γλαύκο» κυμαίνεται μεταξύ 5 τρισ. κυβικά πόδια και 8 τρισ. κυβικά πόδια. Ωστόσο, οι ογκομετρικές εκτιμήσεις μας δείχνουν ότι η μέση ποσότητα αναμενόμενων ανακτήσιμων αποθεμάτων του κοιτάσματος (50% πιθανότητα ύπαρξης) βρίσκεται πολύ κοντά στα 7 τρισ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου. Με άλλα λόγια πρόκειται για δύο δισ. ισοδύναμα βαρέλια πετρελαίου. Λαμβάνοντας υπόψη πως ένα κοίτασμα θεωρείται γιγαντιαίο όταν τα αποθέματά του ξεπερνούν τα 500.000.000 βαρέλια πετρελαίου, τότε μιλάμε για μια γιγαντιαία ανακάλυψη στη Μεγαλόνησο.

Με βάση τα παραπάνω βλέπουμε ότι για την Κύπρο, το γεγονός ανακάλυψης ενός κοιτάσματος -από τα μεγαλύτερα στον κόσμο την τελευταία τριετία- αποτελεί γεγονός τεράστιας σημασίας. Να σημειώσουμε ότι με βάση την μέση τιμή εισαγωγής φυσικού αερίου στην ΕΕ σήμερα (6,42 Ευρώ/1.000 κυβικά πόδια) η ακαθάριστη αξία του ανέρχεται σε 45 δισ. ευρώ δηλαδή είναι υπερδιπλάσιο του κυπριακού ΑΕΠ. Με δεδομένο ότι στην Κύπρο, αυτή τη στιγμή υπάρχουν χαρτογραφημένοι τουλάχιστον 10 στόχοι κοιτασμάτων παρόμοιοι με το κοίτασμα «Zohr», το γεγονός ανοίγει τεράστιους ορίζοντες για τον ελληνοκυπριακό ελληνισμό (Εικ.1).

Εικόνα 1.