“Καταστροφές και Θρίαμβοι”: Ένας αντίλογος – Περίοδος 1990-2010

 

Στο προηγούμενο κείμενο, σχολίασα το σκέλος του 6ου επεισοδίου της τηλεοπτικής εκπομπής “Καταστροφές και Θρίαμβοι” (περίοδος 1974-1989)
ακολουθώντας τη διαίρεση της περιόδου 1974-2004, σύμφωνα με το επεισόδιο. Στο παρόν κείμενο θα σχολιάσω την υποπερίοδο 1990-2004 του 6ου επεισοδίου και ορισμένα σημεία (μέχρι το 2010) του 7ου επεισοδίου, ολοκληρώνοντας την κριτική παρουσίαση της σειράς του ΣΚΑΪ.

Συμφωνώ με τη διχοτόμηση της περιόδου της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας σε προ και μετά το 1989. Το επόμενο χρονικό ορόσημο είναι το 2010. Η διαφωνία βρίσκεται στο αναλυτικό πλαίσιο. Το “1989” είναι σημαντικό γιατί η περίοδος του Ψυχρού Πολέμου, με εσωτερικό σημείο τομής τις αρχές της δεκαετίας του 1970, ολοκληρώνεται με την κατάρρευση του λεγόμενου “υπαρκτού σοσιαλισμού”.

Η ΕΟΚ-12, ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 βρίσκεται σε μετεξέλιξη και περιφερειακής οικονομική ολοκλήρωση με την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη (1986). Το ελληνικό 1989 σηματοδοτεί την εξάντληση του μεταπολεμικού μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης, με σημείο τομής το 1974, όπου στο μοντέλο προστίθεται ο εκδημοκρατισμός, το κοινωνικό συμβόλαιο, το κλείσιμο των ιστορικών λογαριασμών, η πρώτη φορά Αριστερά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όλα αυτά που σηματοδοτούν το “1981”. Η δεκαετία του 1980 διεθνώς και στην Ελλάδα είναι μεταβατική περίοδος. Στο επίκεντρο της νέας συνθήκης βρίσκεται η αλλαγή στις σχέσεις κράτους-οικονομίας-κοινωνίας, η υποχώρηση των ιστορικών δρόμων της Αριστεράς του 20ου αιώνα, τόσο στην κομμουνιστική της εκδοχή (κατάρρευση), όσο και στη σοσιαλδημοκρατική (μεταμορφισμός).

Κυριαρχεί η τάση διεθνοποίησης-παγκοσμιοποίησης της συσσώρευσης κεφαλαίου και της διαμόρφωσης των σχετικών υπερδομών θεσμικών και διανοητικών έναντι του εθνο-κρατοκεντρικού μοντέλου και των αντίστοιχων εποικοδομημάτων, ο (νεο)φιλελεύθερος καπιταλισμός, έναντι της δημοκρατικής ρύθμισης. Στην Ελλάδα, όπου το βάρος της γεωπολιτικής είναι καταλυτικής σημασίας από την σύγχρονη κρατογένεσή της μέχρι σήμερα, η σύμπτωση των ιστορικών στιγμών από κοινού με την εκρηκτική τάση της χωροχρονικής συμπίεσης, που μετασχηματίζει την κίνηση παραγωγικών δυνάμεων-παραγωγικών σχέσεων σε πλανητικό επίπεδο, ουσιαστικά καθορίζουν τη νέα εποχή.

Αόρατα γεγονότα

Η συνέχεια... “Καταστροφές και Θρίαμβοι”: Ένας αντίλογος – Περίοδος 1990-2010