του Αριστομένη Συγγελάκη*

«Αν ζητάς ανθρωπιά και δίκιο νόμο,
δεν είν’ εκεί που πας. Ν’ αλλάξεις δρόμο!»
Κώστας Βάρναλης

Στο άκουσμα του θανάτου του Μανώλη Γλέζου ο λαός μας βυθίστηκε στο πένθος. Ένα πραγματικό κύμα αγάπης, τιμής και ευγνωμοσύνης σηκώθηκε για να αγκαλιάσει τον μεγάλο εκλιπόντα. Τον πρωτοπόρο της Εθνικής Αντίστασης, που μαζί με τον Λάκη Σάντα, όρθωσαν το ανάστημά τους στην ναζιστική Γερμανία, στη στιγμή της μέγιστης ισχύος της, τσαλακώνοντας με το ηρωικό τους κατόρθωμα το γόητρο του Χίτλερ και αναπτερώνοντας το φρόνημα των σκλαβωμένων λαών. Τον λαϊκό αγωνιστή που δεν επαναπαύθηκε στις δάφνες του ηρωικού αυτού κατορθώματος, αλλά αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή του στους αγώνες για Εθνική Ανεξαρτησία, Δημοκρατία και Κοινωνική Δικαιοσύνη. Στην υπεράσπιση των καταπιεζόμενων λαών και πολιτών όπου γης.

Ο Μανώλης Γλέζος με την αγωνιστικότητά του, το δημοκρατικό του ήθος, την ακεραιότητα του χαρακτήρα του, την ανθρωπιά του, την έμπρακτη αγάπη του για την Πατρίδα και τον Λαό, ένωσε τους Έλληνες και τους δημοκράτες όπου γης. Όλους τους Έλληνες, πλην Λακεδαιμονίων, που προέβησαν στην ιστορική και ηθική απρέπεια να δηλώσουν ότι ο Μανώλης Γλέζος «σε όλη του τη ζωή ήταν στη λάθος πλευρά της ιστορίας». Τους οφείλουμε μία απάντηση. Ας τους θυμίσουμε κάποια γεγονότα της ζωής του.

Στις εθνικές εκλογές της 11ης Μαΐου 1958, η ΕΔΑ αναδεικνύεται σε αξιωματική αντιπολίτευση με 24,42% και 78 βουλευτές, λαμβάνοντας, μάλιστα, εντυπωσιακά ποσοστά στα αστικά κέντρα της χώρας και ιδίως στις εργατικές συνοικίες. Η εξαιρετική αυτή εκλογική επίδοση της ΕΔΑ έχει ως αποτέλεσμα την όξυνση της βίας και της τρομοκρατίας εναντίον της Αριστεράς. Ο Μανώλης Γλέζος, τον Αύγουστο του 1958, διευθυντής τότε της Αυγής, συλλαμβάνεται με την κατηγορία της κατασκοπίας και καταδικάζεται από το στρατοδικείο σε πενταετή κάθειρξη. Ξεσηκώνεται ένα τεράστιο κύμα αντιδράσεων στην Ελλάδα και διεθνώς με τη συμμετοχή προσωπικοτήτων όπως ο Αλμπέρ Καμύ, ο Ζαν Πολ Σαρτρ και ο Πάμπλο Πικάσο.

Σκίτσο του Κωνσταντή Κυριακού

Σε ένα διάστημα του εγκλεισμού του στις φυλακές Αβέρωφ, ο Μανώλης Γλέζος είναι συγκρατούμενος με τον Μαξ Μέρτεν, τον στυγερό σφαγέα σχεδόν 50.000 Ελλήνων Εβραίων της Θεσσαλονίκης. Μάλιστα, ο ήρωας Γλέζος ήταν σε μπουντρούμι ενώ ο εγκληματίας κατά της ανθρωπότητας Μέρτεν διαβιούσε στις (ελληνικές) φυλακές σε πολυτελείς συνθήκες, σε ευρύχωρο κελί, με πρόσβαση στον ελληνικό και διεθνή Τύπο και δακτυλογράφο! Κι ακόμη χειρότερα, ο Γλέζος παρέμεινε στη φυλακή εκτίοντας, σχεδόν, το σύνολο της ποινής του, ενώ ο Μέρτεν, χάρη στην επονείδιστη συμφωνία μεταξύ Ελληνικού Βασιλείου και Ο.Δ. της Γερμανίας, αποφυλακίστηκε από το 1959… Ποιος, αλήθεια, ήταν τότε στη σωστή και ποιος στη λάθος πλευρά της Ιστορίας;

Είναι, λοιπόν, λογικό να ενοχλεί κάποιους, ελάχιστους και ολίγιστους, ο Μανώλης Γλέζος. Τους ενοχλεί και νεκρός ακόμη!

Γιατί συμβολίζει την παλλαϊκή Εθνική μας Αντίσταση που λύτρωσε το λαό μας από την πείνα, τις εκτελέσεις, τα βασανιστήρια και έσωσε την Ελλάδα από εθνικό διαμελισμό. Όταν οι «λαγοί» και οι «νυφίτσες» αυτού του τόπου καλούσαν το λαό να συνεργαστεί με τους κατακτητές ή θεωρούσαν μάταιη την Αντίσταση στον φασισμό…

Γιατί, αν και κρατούμενος, και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ είχε το θάρρος να διαφωνήσει με την εισβολή των σοβιετικών τανκς στην Πράγα. Την ίδια εποχή οι «λαγοί» και οι «νυφίτσες» αυτού του τόπου πουλούσαν «εθνικοφροσύνη», αλλά συνέχιζαν να προσκυνούν τον ξένο παράγοντα, που είχε βάλει στο γύψο τη δημοκρατία κι ετοίμαζε την εθνική προδοσία στην Κύπρο.

Γιατί ο Γλέζος ήταν πάντα με τη μνήμη, το δίκαιο, την εθνική λαϊκή ενότητα, τη συμφιλίωση, αλλά και τη διεκδίκηση των απαράγραπτων οφειλών από τους ισχυρούς. Αυτό έδειξε, για παράδειγμα, η κομβικής σημασίας συμβολή του, ως βουλευτή την περίοδο 1981-1985, στην αναγνώριση από τη Βουλή της ενωμένης Εθνικής Αντίστασης και ο εμβληματικός του αγώνας επί δεκαετίες για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών.

Γιατί δεν έσκυψε το κεφάλι στη μνημονιακή λαίλαπα, που σάρωσε τις λαϊκές κατακτήσεις, ρήμαξε τη μεσαία τάξη και έθεσε υπό καθεστώς επιτροπείας τη χώρα μας, μη διστάζοντας να συγκρουστεί ακόμη και με το ίδιο του το κόμμα όταν θεώρησε ότι αφίσταται των δεσμεύσεών του. Την ώρα που κάποιοι έκαναν οικονομικές και πολιτικές μπίζνες με την τρόικα.

Τους ενοχλεί, κυρίως, γιατί, σε αντίθεση με αυτούς, δεν προσκύνησε ποτέ τους ισχυρούς και ήταν εμπράκτως και με κόστος με την ενότητα του λαού και όχι με το δηλητήριο του Εμφυλίου.

Αλλά και γιατί, όπως ο Πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας Β. Πούτιν αναγνώρισε στο μήνυμά του, ο Μανώλης Γλέζος συνέβαλε τα μέγιστα στον αγώνα ενάντια στον φασισμό και την παραχάραξη της Ιστορίας.

* Ο Αριστομένης Συγγελάκης είναι Συγγραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, μέλος της Ένωσης Θυμάτων Ολοκαυτώματος Δήμου Βιάννου.