Για τον Θύμιο Παπανικολάου

Για τον Θύμιο Παπανικολάου

Του Γιάννη Παπαμιχαήλ* 

Ο Θύμιος ήταν «σύντροφος», όχι όμως μόνον με την έννοια του συναγωνιστή ή του ομοϊδεάτη που έχει ο όρος στην αριστερόστροφη πολιτική διάλεκτο. Ήταν σύντροφος επειδή ήταν φίλος. Επειδή συχνά αποτελούσε για εμένα μια πηγή πολιτικής διαύγειας συνδυασμένης με μια βαθιά καλοσύνη, ίσως και με μια παιδική διάθεση αισιοδοξίας και ενθουσιασμού. Πράγματα δηλαδή που από μια στιγμή και ύστερα, ιδίως μετά την μεταπολίτευση και κατά τα χρόνια της πασοκικής ηγεμονίας στους δημοκρατικούς χώρους, είχαν αρχίσει πραγματικά να σπανίζουν. Έτσι, στις ανησυχίες για τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις κατά τα κρίσιμα αυτά χρόνια, ο Θύμιος της περιόδου των «Νέων Στόχων» υπήρξε για μένα κάτι σαν «αποκούμπι». Η ακεραιότητα και το ασυμβίβαστο του χαρακτήρα του φάνηκε σύντομα, ιδίως από τη στιγμή που ένα μεγάλο μέρος των αγωνιστών του αντιδικτατορικού αγώνα, μεταξύ των οποίων και πολλοί τροτσκιστές, συμβιβάστηκαν με ψευτοαντικαπιταλιστικά στερεότυπα, κούφιες ριζοσπαστικές ρητορικές ασκήσεις και τελικά ταύτισαν τον διεθνισμό με τον ανεθνισμό. 

Κάποτε μάλιστα, πιστεύοντας όπως όλοι οι ηλίθιοι, ότι η ανθρωπότητα πρέπει πάση θυσία να ενοποιηθεί σε ένα πολιτικό σύνολο χωρίς σύνορα, κατάντησαν κολαούζοι της φιλελεύθερης διεθνοποίησης. Εν τέλει, χωρίς το καβαφικό «μεγάλο όχι», οι περισσότεροι κάπου βολεύτηκαν, όχι μόνο ιδεολογικά, αλλά και κοινωνιοοικονομικά: πήγαν έτσι «πέρα, στην τιμή και στην πεποίθησή τους». Ο Θύμιος δεν ήταν ποτέ τρυφερός με αυτούς τους σαλτιμπάγκους. Δεν έπαψε ποτέ να στιγματίζει με την σκληρή γλώσσα του τόσο τις βολικές εκλογικεύσεις των παραδαρμένων της ιστορίας, καιροσκόπων της «αριστεράς και της προόδου», όσο και τις θρησκευτικές προσηλώσεις σε κενά δόγματα των διαφόρων ντενεκέδων της λεγόμενης επαναστατικής αριστεράς ή του πολιτικά εκφυλισμένου φασιστοειδούς μικροαστικού συρφετού που με θράσος ίσο με την πολιτική και φιλοσοφική αμορφωσιά του, βαφτίζει συχνά τον εαυτό του «αντιεξουσιαστή».

Ο Θύμιος υπήρξε από τους πρώτους Έλληνες πολιτικούς στοχαστές που κατανόησε και ανέλυσε τις νέες μορφές του ολοκληρωτισμού που εμφανίζονται υπό τα πρόσημα του προοδευτισμού, του δικαιωματισμού ως νέας πολιτικής θρησκείας και της παγκοσμιοποίησης των καπιταλιστικών αγορών. Ένας από τους πρώτους που κατήγγειλε τα καθεστώτα χωρίς εμφανείς επίσημες μορφές καθεστωτικής τρομοκρατίας, χωρίς άλλο «ρατσισμό», πέραν του οικειόφοβου, πολιτικά ορθού ρατσισμού, χωρίς μονοκομματισμό, αλλά ωστόσο ικανά ως καθεστώτα να υποτάξουν τους δυτικούς πληθυσμούς σε ένα πλήρη έλεγχο. Να αποικίσουν τις συνειδήσεις με ύπουλα, προπαγανδιστικά μέσα τόσο πλάγια, έμμεσα και πανταχού παρόντα, που έχουν πάψει προ πολλού να είναι ορατά. 

Με άλλα λόγια, ο Θύμιος είναι ένας από εκείνους που κατάλαβαν εγκαίρως ότι τώρα μόλις, στις αρχές του 21^ου αιώνα, τίθεται πραγματικά σε εφαρμογή το πρόγραμμα των ολοκληρωτικών καθεστώτων του 20^ου αιώνα. Τώρα μόλις η κατασκευή του «νέου ανθρώπου» γίνεται πλέον συγκεκριμένος στόχος του διεθνοποιημένου καπιταλισμού. Το πρόγραμμα εγγράφεται και εγκαθίσταται στις εξατομικευμένες κοινωνικές και πολιτικές συνειδήσεις με ήπιο τρόπο. Αφήνει να διαφανεί το επερχόμενο χάος πίσω από τα πρόσημα της απόλυτης διαφάνειας και τους μύθους μιας κίνησης της ιστορίας προς την «μόνιμη παγκόσμια ειρήνη» μιας παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας, διαχειρίσιμης πολιτικά από τεχνοκράτες, χωρίς πλέον επικίνδυνες για το καθεστώς κοινωνικές συγκρούσεις και ταραχές.

Αυτά τα ζητήματα απασχόλησαν τις σκέψεις και τις δραστηριότητες του Θύμιου όλα τα τελευταία χρόνια. Δημιούργησε λοιπόν για να αντισταθεί, ένα περιοδικό, το «Ρεσάλτο», τους χώρους του οποίου κάποια τσογλανοπαρέα των Εξαρχείων έκρινε σκόπιμο να καταστρέψει. Και ύστερα μια εστία διαδικτυακής ζύμωσης με το ίδιο όνομα. Και πάλεψε μέσω αυτής ακούραστα, μέχρι τέλους. Είναι σίγουρο ότι η ιστορία κάποια στιγμή, ίσως πολύ αργότερα, θα δικαιώσει τους αγώνες του.

Μέχρι τότε, για όλους εμάς τους φίλους και τους συντρόφους του στους αγώνες, στις αγωνίες, στις λύπες, στις επιτυχίες και στις αποτυχίες, στις απορίες, στις σωστές και στις λανθασμένες αποφάσεις, ο Θύμιος θα ζει στην μνήμη μας όπως ήταν: ακέραιος, ασυμβίβαστος και βαθύτατα καλόψυχος άνθρωπος.

*καθηγητής Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας Παντείου

ΠΗΓΗ: http://resaltomag.blogspot.com

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com