Κυριακή του Άφρονα Πλουσίου - Αφιέρωμα

πίνακας: The Rich Fool - Rembrandt van Rijn - 1606-69

Κυριακή του Άφρονα Πλουσίου 

Σοφία Ντρέκου

Περιεχόμενα 

1. Εισαγωγή-Ποίηση: «Άρνηση» Γιώργου Σεφέρη

2. Μέγας Βασίλειος: «Ποιος είναι ο πλεονέκτης;»

3. π. Παντ. Κρούσκος: Ερμηνεία του Ευαγγελίου

4. Το Ευαγγέλιο: Κυριακή ΚΑ' (Θ' Λουκά) Ήχος δ'

5. Ερμηνευτική απόδοση: Ευαγγελίου Ι. Θ. Κολιτσάρα

6. Βίντεο: Ομιλία του π. Νικολάου Λουδοβίκου στην παραβολή του άφρονος πλουσίου.

1. Εισαγωγή-Ποίηση: «Άρνηση» Γιώργου Σεφέρη

Ξεκινώντας με ποίηση αγαπημένοι μου αναγνώστες σήμερα, προσπαθώντας να κατανοήσουμε στο νόημα της σημαντικής Ευαγγελικής περικοπής. Ένα πασίγνωστο ποίημα ενός από τους αγαπημένους μας ποιητή Γιώργου Σεφέρη. Έχει τον τίτλο «ΑΡΝΗΣΗ» και μας λέει σε μία του στροφή: «Με τι καρδιά, με τι πνοή,τι πόθους και τι πάθος πήραμε τη ζωή μας... λάθος! κι αλλάξαμε ζωή».

2. Μέγας Βασίλειος: «Ποιος είναι ο πλεονέκτης;»

Από τα συγκλονιστικότερα λόγια του Χριστού, είναι η παραβολή περί του άφρονα πλουσίου αγαπητοί μου αναγνώστες. Ο Μέγας Βασίλειος μας περιγράφει...

«Ποιος είναι ο πλεονέκτης;

Αυτός που δεν περιορίζεται στην αυτάρκειά του.

Και ποιος είναι ο αποστερητής;

Αυτός που αφαιρεί τα πράγματα του άλλου.

Εσύ λοιπόν, δεν είσαι πλεονέκτης, δεν είσαι αποστερητής,

αφού οικειοποιείσαι αυτά που σου δόθηκαν για διαχείριση;

Είναι του πεινασμένου το ψωμί που εσύ κατακρατείς.

Είναι του γυμνού το ρούχο που έχεις φυλαγμένο στις αποθήκες σου.

Του ξυπόλητου είναι το υπόδημα που έχεις και σαπίζει.

Αυτού που έχει ανάγκη είναι τα χρήματα που έχεις χωμένα.

Ώστε τόσους αδικείς, όσους θα μπορούσες να ελεήσεις.»

3. Ερμηνεία του Ευαγγελίου, (Λουκ. ιβ' 16-21) 

H παραβολή του Άφρονος Πλουσίου

Γράφει ο π. Παντ. Κρούσκος, θεολόγος

Θα λέγαμε πώς υπάρχει στο κυριακοδρόμιο της Εκκλησίας μας μια φθινοπωρινή τριλογία σχετικά με το πάθος του πλουτισμού και τον ίδιο τον πλούτο, της οποίας τριλογίας μέρος είναι η αυριανή παραβολή του άφρονα πλούσιου.

Τα άλλα δύο μέρη αναφέρονται στην παραβολή του πλούσιου γείτονα του δικαίου Λαζάρου πού είδαμε προ δεκαπέντε ημερών και του πλούσιου νέου της ιγ' Κυριακής πού θα συναντήσουμε σε λίγες μέρες. Ο λόγος είναι προφανής και έχει ξαναδιατυπωθεί από δώ.

Ο χειμώνας είναι βαρύς για κάθε φτωχό και πένητα και ο άνθρωπος κάθε εποχής, δεν έχει το δικαίωμα να περιχαρακώνεται ειδωλολατρικά στην θεραπεία και λατρεία του εαυτού του και της απληστίας του, αλλά να κοιτάζει τον αδελφό του πού στερείται, γιατί κάθε εποχή ακμής ή παρακμής, κάθε χειμώνας, σε καιρό ειρήνης ή πολέμου είναι δυσβάσταχτος για τον ταπεινό λαό της γης. 

Οι διατάξαντες την σειρά των περικοπών πατέρες και ερμηνείς του χρόνου στην Εκκλησία μας, ορθώς μιμούνται τον Απόστολο Παύλο, ο οποίος προ του βαρέως χειμώνος και του λιμού της Ιουδαίας, προέβαλλε ως επαίτης δια Χριστόν την επαινετή λογία, τον έρανο για τους πάσχοντες και υστερούμενους αδελφούς.

Καν ο Ιερός Χρυσόστομος ορίζει τον πλούτο ως κάτι το άψυχο και αδιάβλητο, το οποίο δεν μπορεί να είναι κακό, παρά μόνον στην άκριτη διαχείριση του από τον καθένα μας, ο ίδιος ωστόσο πατέρας παραδέχεται πώς οι πλούσιοι είναι ελεεινότεροι ζητιάνοι από τους φτωχούς, γιατί αναπτύσσουν μια αρρωστημένη εξάρτηση από τα υλικά αγαθά, από την ακόρεστη δίψα για πλούτο και έτσι εξαχρειώνονται και γίνονται δούλοι της ύλης. 

Μέριλιν Μονρόε: «Τα διαμάντια είναι
ο καλύτερος φίλος των κοριτσιών».

Ο ίδιος ο Χριστός αντιδιαστέλλει μεταξύ Θεού και μαμμωνά, της χαλδαϊκής θεότητας του πλούτου, διακηρύσσοντας πώς κάθε άνθρωπος δεν μπορεί παρά να είναι ή δούλος στον Θεό ή δούλος στον μαμμωνά. 

Η πρόκριση αυτού του δαιμονίου, αυτού του πάθους, έναντι όλων των άλλων σε αντιδιαστολή με την λατρεία του Θεού, αποδεικνύει τον μεγάλο και επικίνδυνο πειρασμό, αυτού του σκοτεινού έρωτα. Ρίζα πάντων κακών η φιλαργυρία. Η απληστία στην πράξη της κατήντησε τα έθνη υπόδουλα και δυστυχισμένα, ενώ η πονηρή μεθοδεία των οικονομιστών εξαθλίωσε συνειδήσεις, λαούς και πρόσωπα. 

Και πόσο ακριβά το πληρώνουμε όλοι σήμερα, την εποχή της περιβόητης οικονομικής κρίσης! Όταν υποδουλωθήκαμε στο χρήμα, υποδουλωθήκαμε στην θεραπεία ποικίλλων παθών και αλλοίμονο χάσαμε και την πνευματική και την σωματική μας περιουσία και ελευθερία.

Αδηφάγος ο άνθρωπος, καταστροφικός για την φύση, καταστροφικός για τον αδελφό του, επινοητικός στην εύρεση τρόπων, ώστε να πληρώσει τον οφθαλμό και την κοιλία με αγαθά υλικά και πρόσκαιρα, εις βάρος κάθε συνειδησιακής ηθικής, κάθε αξίας, έναντι και ενάντια του Δικαιοκρίτου Θεού! Και το τραγικότερο όλων; 

Όταν αναπτύσσουμε συζήτηση ή διδασκαλία ή απλώς διανοούμαστε επί της παραβολής πού θα διαβαστεί αύριο, πλάθουμε αυτομάτως και έχουμε προ οφθαλμών μας έναν απρόσωπο πλούσιο άνθρωπο, δυστυχισμένο και τάχα διαφορετικό από εμάς τους καθαρούς πένητες. Με απλά λόγια εντελώς διαφορετικό από τον ενάρετο και πτωχό μας εαυτό. 

Είναι ξεκάθαρο και κατανοητό πώς ορισμένοι άνθρωποι είναι περισσότερο ικανοί προς το πλουτίζειν με έντιμούς ή ανέντιμους τρόπους. Και άλλοι φαντάζουν πιό ευνοημένοι από τα συμβάντα και τα γεγονότα, ενώ ο γραφικός φιλάργυρος και μεγαλοκαρχαρίας είναι ευδιάκριτα πρόσωπα στο κοινωνικό στερέωμα.

Ποιος όμως θα διακρίνει την αφροσύνη της απληστίας και της ικανοποίησης του εγώ στις καθημερινές μέριμνες και στα μικροσυμφέροντα μας; Ποιός όμως θα έχει το θάρρος και την διάκριση να κατατάξει τον εαυτό του μετά του άφρονος πλούσιου, έστω και αν οι δικές του επιθυμίες και δραστηριότητες, έστω και οι θυσίες των αξιών και της προσωπικότητας του μοιάζουν ελαχιστότερες από το «καπιταλιστικό κτήνος»; 

Ο Χριστός δεν μίλησε για ποσότητες αλλά για ποιότητα χαρακτήρα, βιώματος, επιλογών. Η απληστία, η αδιαφορία για τον άλλο, η θεραπεία της αυτού μεγαλειότητας του εαυτού μας, η σύλληψη μεγαλόπνοων σχεδίων χωρίς μνήμη θανάτου και ταπείνωσης, δεν αφορά αποκλειστικά τα υψηλά οικονομικά στρώματα,τα οποία συχνά αφορίζουμε από την σωτηρία λόγω κοινού φθόνου, αλλά το καθένα μας, τον καθένα άνθρωπο, τον άνθρωπο του μέσου όρου, επιρρεπή πάντα στα πάθη του.

Η Εκκλησία αυτή την περίοδο προβάλλει το εκκλησιαστικό αγαθό της νηστείας. Το ονομάζουμε αγαθό γιατί είναι από πολλές απόψεις. Και εκκλησιαστικό γιατί δεν είναι επιλογή προσωπική, αλλά κοινωνική έκφραση ολόκληρου του σώματος, κοινή εξωτερική έκφραση πού ερμηνεύεται ως δόσιμο της Εκκλησίας και του καθένα μας χωριστά προς τον κόσμο πού στερείται και πάσχει. Όταν νηστεύωεκτιμώ την αξία της ολιγάρκειας, εκτιμώ το δίκαιο και την αδικία ταυτόχρονα, γιατί γίνομαι σπλαχνικότερος στους λιγότερο ευνοημένους. 

Η στέρηση με βοηθά στην ταπείνωση, στην μνήμη του πρόσκαιρου, με φέρνει στην θέση αυτού πού στερείται και αδικείται, αυτού πού μοιράζεται την κοινή φύση και πορεία με μένα, στην φιλοσοφία και υπέρβαση του θανάτου. Ο θάνατοςτρομάζει τους υλοπαθείς και τους αμαρτωλούς, αυτούς πού αγαπούν τον εαυτό τους και όχι τους φιλοσόφους των ουσιαστικών πραγμάτων αυτού του βίου. Και πάνω απ' όλα με την νηστεία ξεριζώνω την καταραμένη φιλαργυρία. Δεν ζω για μένα, αλλά ο Χριστός πού μορφώνεται και ζεί μέσα μου, αρχίζει και ζει για τον άλλο, γίνεται ο άλλος. 

Μοιράζομαι το ψωμί μου και κάτι περισσότερο: το στερούμαι για να το διανείμω. Η αφροσύνη της απληστίας, η τρέλα του ειδώλου εγώ θεραπεύεται με αυτό το μοίρασμα και το δώσιμο. 

Ας βγούμε λοιπόν από την φυλακή του εαυτού μας, μήπως βρούμε την πραγματική ελευθερία. Η Εκκλησία μας δίνει συνεχώς πνευματικές ευκαιρίες και αφορμές με έμπρακτα παραδείγματα και μακρές περιόδους επιστροφής, όπως αυτή η σαρακοστή των χριστουγέννων. Ας την εκμεταλλευτούμε στο έπακρον!

π.Παντ.Κρούσκος 16-11-13

Διαβάστε και Δεν πρέπει να δανείζουμε με τόκο (Μ. Βασιλείου)

4. Το Ευαγγέλιο: Κυριακή ΚΑ' (Θ' Λουκά) Κυριακὴ ΚΑ' (Θ' Λουκᾶ) 

Ἡ παραβολὴ τοῦ ἄφρονος πλουσίου

16 Εἶπε δὲ παραβολὴν πρὸς αὐτοὺς λέγων· Ἀνθρώπου τινὸς πλουσίου εὐφόρησεν ἡ χώρα· 17 καὶ διελογίζετο ἐν ἑαυτῷ λέγων· τί ποιήσω, ὅτι οὐκ ἔχω ποῦ συνάξω τοὺς καρπούς μου; 18 καὶ εἶπε· τοῦτο ποιήσω· καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας οἰκοδομήσω, καὶ συνάξω ἐκεῖ πάντα τὰ γεννήματά μου καὶ τὰ ἀγαθά μου, 19 καὶ ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου· ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου. 20 εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Θεός· ἄφρον, ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ· ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται; 21 οὕτως ὁ θησαυρίζων ἑαυτῷ καὶ μὴ εἰς Θεὸν πλουτῶν.

5. Ερμηνευτική απόδοση: Ευαγγελίου Ι. Θ. Κολιτσάρα

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ ΙΒ´ 16 - 21

16 Είπε δε προς αυτούς και την εξής παραβολήν· “κάποιου πλουσίου ανθρώπου εσημείωσαν εξαιρετικήν ευφορίαν τα χωράφια του. 17 Και αυτός έπεσεν αμέσως εις αγωνιώδην συλλογήν και μέριμναν, λέγων· Τι να κάμω, διότι δεν έχω που να συγκεντρώσω και αποθηκεύσω τους καρπούς των χωραφιών μου; 18 Και ύστερα από μεγάλην σκέψιν είπε· τούτο θα κάμω· Θα κρημνίσω τας αποθήκας μου και θα οικοδομήσω άλλας μεγαλυτέρας, και θα συγκεντρώσω εκεί όλα τα γεννήματά μου και τα αγαθά μου. 19 Και θα πω εις την ψυχήν μου· Ψυχή, έχεις πολλά αγαθά αποθηκευμένα για έτη πολλά· απόλαυσε την ζωήν, αναπαύου, φάγε, πίε, ευφραίνου. 20 Αφού δε ετοίμασε όλα και πριν προλάβη τίποτε από αυτά να απολαύση, του είπεν ο Θεός· ανόητε από την κακίαν σου άνθρωπε και απερίσκεπτε, αυτήν την νύκτα, που επίστευσες ότι θα αρχίση η απολαυστική ζωη σου, απαιτούν να πάρουν από σε χωρίς αναβολήν την ψυχήν σου· αυτά δε που έχεις ετοιμάσει, εις ποίον τώρα ανήκουν; 21 Ετσι παθαίνει και αυτό το τέλος έχει εκείνος, που εγωϊστικά θησαυαρίζει δια τον ευατόν του και δεν προσπαθεί να αποκτήση τον πλούτον των καλών έργων, εις τα οποία ευχαριστείται ο Θεός”.

6. Βίντεο: Ομιλία του π. Νικολάου Λουδοβίκου με έναυσμα το Ευαγγελικό χωρίο που αναφέρεται στην παραβολή του άφρονος πλουσίου. Ο διακεκριμένος ιερέας σε αυτό που τον καθιστά πολύτιμο για τους χριστιανούς, στην ερμηνεία και εμβάθυνση του Ευαγγελικού και Αποστολικού λόγου.

www.sophia-ntrekou.gr / αέναη επΑνάσταση

ΠΗΓΗ:http://www.sophia-ntrekou.gr/

Ανάρτηση από: geromorias.blogspot.com