Ο σύγχρονος κόσμος παρουσιάζεται, σε μια επιπόλαιη ματιά, σαν ο κόσμος που ώθησε, που τείνει να ωθήσει, τον εξορθολογισμό στα όριά του, και ο οποίος επιτρέπει ως εκ τούτου στον εαυτό του να περιφρονεί –ή να παρατηρεί με μια περιέργεια όπου δεν λείπει ο σεβασμός– τα παράξενα έθιμα, εφευρέσεις και φαντασιακές παραστάσεις των προηγούμενων κοινωνιών. Όμως, παραδόξως, παρά τον ακραίο αυτό «εξορθολογισμό», ή μάλλον λόγω αυτού, η ζωή στον σύγχρονο κόσμο εξαρτάται εξίσου από το φαντασιακό, όσο και σε οποιοδήποτε άλλο από τους αρχαϊκούς ή ιστορικούς πολιτισμούς.
Αυτό που προσφέρεται σαν ορθολογικότητα της σύγχρονης κοινωνίας, είναι απλώς η μορφή, οι εξωτερικά αναγκαίες διασυνδέσεις, η διηνεκής κυριαρχία του συλλογισμού. Αλλά σ’ αυτούς τους συλλογισμούς της σύγχρονης ζωής, οι προκείμενες δανείζονται το περιεχόμενό τους από το φαντασιακό· και η κατίσχυση του συλλογισμού ως συλλογισμού, η έμμονη ιδέα της αποσπασμένης από τα υπόλοιπα «ορθολογικότητας», αποτελεί ένα φαντασιακό δεύτερου βαθμού. Η σύγχρονη ψευδο-ορθολογικότητα είναι μια από τις ιστορικές μορφές του φαντασιακού· είναι αυθαίρετη ως προς τους έσχατους σκοπούς της, καθόσον αυτοί δεν εξαρτώνται από κανέναν ορθό λόγο, και είναι αυθαίρετη, όταν τίθεται η ίδια ως σκοπός, σκοπεύοντας απλώς έναν τυπικό και κενό «εξορθολογισμό». Σ’ αυτή την πλευρά της ύπαρξής του, ο σύγχρονος κόσμος βασανίζεται από ένα συστηματικό παραλήρημα –του οποίου η πιο άμεσα αντιληπτή και κατ’ ευθείαν απειλητική μορφή είναι η αυτονόμηση της ξέφρενης τεχνικής, που δεν είναι «στην υπηρεσία» κανενός προσδιορίσιμου σκοπού.
Κ. Καστοριάδης, Η φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας, Ράππα, Αθήνα 1980, σελ. 232
ΠΗΓΗ: https://www.facebook.com/geromoria
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.