ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΤΑ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ ΝΕΑΣ ΓΕΝΙΑΣ & ΤΑ ΝΕΑ ΥΠΕΡΚΕΡΔΗ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ… (της Ιφιγένειας Βιρβιδάκη)

Μανιτάρια που δεν μαυρίζουν, κουνουπίδι που δεν μυρίζει όταν βράζει, σόγια με λιπαρά ελαιολάδου, πιο μαλακό μοσχαρίσιο κρέας. Αυτά και άλλα πολλά υπόσχονται νέες τεχνολογίες που τείνουν να αντικαταστήσουν τα γενετικά τροποποιημένα παλιάς γενιάς. Μία από αυτές, η CRISPR, χαρακτηρίζεται επαναστατική και γράφεται ότι θα αλλάξει τη βιομηχανία τροφίμων. Πώς; Ας δούμε κατ’ αρχάς τι είναι. Ζήτησα τα φώτα ειδικών και ο κ. Κ. Χαραλαμπίδης, επίκουρος καθηγητής Μοριακής Βιολογίας Ανάπτυξης Φυτών, ήταν ο άνθρωπός μου. Εμαθα, λοιπόν, πως το επαναστατικό στην περίπτωση αυτής της μεθόδου είναι ότι οι επιστήμονες καταφέρνουν να κάνουν «διορθώσεις», καλύτερα «παρεμβάσεις», σε τμήματα του γονιδιώματος, διαγράφοντας, αντικαθιστώντας ή προσθέτοντας αλληλουχίες DNA σε προκαθορισμένες θέσεις. Τι αλλάζει; Μειώνεται η ανάγκη χρήσης γονιδίων από άλλους οργανισμούς, καθώς οι ερευνητές μπορούν πλέον να παρέμβουν επιλεκτικά  σε μια αλληλουχία DNA ή σε ένα γονίδιο του ίδιου του φυτικού οργανισμού. Και λίγη ιστορία: στα γενετικά τροποποιημένα πρώτης γενιάς τοποθετούσαν σε βακτήριο ένα τμήμα DNA με το χαρακτηριστικό που επέλεγαν να έχει το φυτό και κατόπιν «μόλυναν» με το βακτήριο το φυτό. Με την εξέλιξη της τεχνολογίας, δημιούργησαν διαγονιδιακά φυτά με γονίδιο φυτικής ή ζωικής προέλευσης (και όχι βακτήρια). Στην πορεία, η έρευνα αποκάλυψε τον τρόπο που λειτουργούσαν τα γονίδια και έτσι, με  εισαγωγή ενδογενών γονιδίων από συγγενή φυτικά είδη ή άλλες ποικιλίες, οι επιστήμονες έδιναν τα χαρακτηριστικά που ήθελαν στο φυτό. Ποτέ όμως δεν γνώριζαν ούτε μπορούσαν να καθορίσουν σε ποιο χρωμόσωμα και σε ποιο σημείο του θα ενσωματωνόταν το «ξένο» DNA. Και εδώ έρχεται το CRISPR, που επιτρέπει να γίνονται  στοχευμένες αλλαγές στο γενετικό υλικό ενός φυτικού, ζωικού ή βακτηριακού οργανισμού. Δεν ακούγεται θαυμαστό; Και είναι. Μια τέτοια τεχνολογία θα μπορούσε να δώσει λύσεις και σε θέματα υγείας. Όπως μου είπε ο κ. Χαραλαμπίδης, τα γονίδια που δυσλειτουργούν λόγω κληρονομικών ή επίκτητων μεταλλάξεων και προκαλούν ασθένειες στον άνθρωπο θα μπορούσαν δυνητικά να «επιδιορθωθούν» με την εφαρμογή αυτής της τεχνολογίας. Στα αποτελέσματα του CRISPR σε θέματα υγείας δεν θα μπορούσε να έχει κανείς αντιρρήσεις, το αντίθετο. Στη διατροφή όμως; Για την ιστορία, όπως γράφτηκε, ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2016 η γνωστή από τα γενετικά μεταλλαγμένα πρώτης γενιάς Monsanto έχει εξασφαλίσει άδεια για τη γεωργική εκμετάλλευση της μεθόδου. Πολλοί υποστηρίζουν πως, καθώς το φυτό θα «διορθώνεται», το πρωτότυπο θα χαθεί  όχι από φυσική επιλογή αλλά με ανθρώπινη παρέμβαση – με άγνωστες συνέπειες για τη βιοποικιλότητα και την οικονομία της τροφής, καθώς την «πατέντα» του νέου θα έχει πλέον μια εταιρεία. Ισχύουν, επίσης, οι επιφυλάξεις ότι είναι νωρίς να γνωρίζουμε τις «παρενέργειες» – όσο κι αν θεωρούνται πιο ασφαλή από τα γενετικά τροποποιημένα πρώτης γενιάς. Το μεγαλύτερο, όμως, πρόβλημα βρίσκεται στο ποιος και με τι κριτήριο θα καθορίζει τι σημαίνει «διόρθωση». Ας θυμηθούμε ότι προηγούμενη «παρέμβαση» δημιουργούσε ελαιοκράμβη ανθεκτική στα ζιζανιοκτόνα. Θετική εξέλιξη για τον γεωργό (και την εταιρεία που πουλούσε την πατέντα και τα ζιζανιοκτόνα), όχι όμως για τον καταναλωτή γενετικά τροποποιημένης ελαιοκράμβης, «πνιγμένης» σε φυτοφάρμακα. Για ποιον λόγο θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί το CRISPR στην τροφή; Γιατί η σόγια πρέπει να αποκτήσει λιπαρά ελαιολάδου, αφού υπάρχει το ελαιόλαδο; Το ότι το μοσχαρίσιο κρέας είναι λίγο πιο σκληρό ή ότι το κουνουπίδι μυρίζει όταν βράζει νομίζω πως δεν είναι αρκετοί λόγοι για να μπει κανείς στην περιπέτεια. Πηγή/φωτογραφία: Η Καθημερινή, kathimerini.gr

ΠΗΓΗ: http://solon.org.gr/
 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com