«Υποτέλεια ή... εθνική αξιοπρέπεια; Ας διαλέξουμε»

ΛΑΟΚΡΑΤΗΣ ΒΑΣΣΗΣ (φιλόλογος-συγγραφέας)

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΣΠΥΡΟ ΚΑΡΑΛΗ

«Σε οριακές στιγμές της ιστορίας των λαών, τα εθνικά προτάγματα είναι αυτόχρημα και αριστερά προτάγματα, με δεδομένη πάντοτε την αυτονόητη παραδοχή πως δεν υπάρχει ο τόπος για την Αριστερά, αλλά η Αριστερά για τον τόπο»

Ο φιλόλογος-συγγραφέας Λαοκράτης Βάσσης, με μακρά διαδρομή και δράση στην Αριστερά, μιλάει στην «Κ.Ε.» για την κοινωνική σύγχυση, τη διαχρονική αξία του πολιτισμού μας, τους κινδύνους για τη συλλογική μας ταυτότητα ως έθνους, τη ΣΥΡΙΖΑϊκή Αριστερά και την πολιτική παρακαταθήκη του Γληνού της ΕΑΜικής Ελλάδας, που έλεγε πως «όταν τα προβλήματα είναι εθνικά, και οι λύσεις είναι εθνικές». «Εδώ που φτάσαμε, οι επιλογές μας είναι δύο: ή διαχειριζόμαστε την τροϊκανή μας μοίρα και υποτέλεια ή αποφασίζουμε να αποκαταστήσουμε την εθνική μας αξιοπρέπεια με όποιο κόστος, όπως έχουμε χρέος να κάνουμε», τονίζει παράλληλα ο κ. Βάσσης στην «Κ.Ε.».

* Κύριε Βάσση, σε πρόσφατο άρθρο σας σημειώνατε πως ο λαός μας βρίσκεται σε αμηχανία, πως δεν έχει συνειδητοποιήσει τι συνιστά για το μέλλον του Ελληνισμού η υπαγωγή στη διεθνή εποπτεία. Θεωρείτε ότι η κοινωνία ζει στις ψευδαισθήσεις τής προ Μνημονίου περιόδου;

- Ολοι διαπιστώνουμε πως η κλιμακούμενη αγανάκτηση του κόσμου στην τριετία του τροϊκανού ζόφου είναι ένας πανελλήνιος κοινός παρονομαστής. Με αριθμητές, όμως, που κοιτάζουν προς όλα τα σημεία του ορίζοντα, έστω κι αν ξεχωρίζουν οι διαμετρικά αντίθετοι δρόμοι του ΣΥΡΙΖΑ και της Ν.Δ. ή αν τα ποσοστά της φαιάς Χ.Α. είναι καθεαυτά τραγικό μέτρο της γενικότερης σύγχυσης.

Πρόκειται για έναν αμήχανο φυγοκεντρισμό στη βάση της κοινωνίας μας, που αποτελεί αντανακλαστική έκφραση της στρατηγικής αμηχανίας του λαού μας. Κι είναι αυτός ο λόγος, αποτέλεσμα του ότι δεν υπάρχει κυρίαρχη «κινούσα ιδέα» και ιδεολογικά ηγεμονικό «κινούν συλλογικό υποκείμενο», που η αγανάκτηση του λαού δεν μετασχηματίζεται σε εναλλακτικής προοπτικής κινηματική δυναμική, με χαρακτηριστικό παράδειγμα και την «εξάτμιση» του λεγόμενου κινήματος των πλατειών.

Η στρατηγική όμως αμηχανία μας δεν είναι καθόλου ανεξάρτητη από το ότι δεν έχουμε συνειδητοποιήσει εις βάθος τι κρίσιμο ιστορικό όριο είναι η χρεοκοπία της Μεταπολίτευσης για τον τόπο μας. Δυστυχώς, ζούμε εν πολλοίς με μια ψευδαίσθηση δύσκολης ιστορικής κανονικότητας στην πορεία μας προς το μέλλον, που όμως δεν υπάρχει από το πρώτο Μνημόνιο και μετά.

* Αυτή η μεγάλη κρίση, στον πυρήνα της οποίας λέτε συχνά ότι υποκρύπτονται πολιτιστικά, πνευματικά, ηθικά ζητήματα, εκτιμάτε ότι απειλεί την ταυτότητά μας ως εθνικής συλλογικότητας;

- Ο βαθύτερος πυρήνας της στρατηγικής αμηχανίας μας είναι πολιτιστικός. Είναι από τα πολύ παράδοξα, αλλά -με μια υπερτρισχιλιετή πνευματική παράδοση στους ώμους μας- περίπου μοιάζουμε να μην ξέρουμε γιατί υπάρχουμε. Και ούτε λόγος πως ο παρακμιακός κατήφορος της Μεταπολίτευσης είναι συνάρτηση της βαθιάς πολιτιστικής κρίσης, πνευματικής, ηθικής και αξιακής, που από τη χρεοκοπία της Μεταπολίτευσης και μετά τείνει να μετεξελιχθεί και σε κρίση εθνικής ταυτότητας, με ό,τι αυτό σημαίνει για το μέλλον μας.

Γι' αυτό και η ανατροφοδότηση της αξιακής βάσης της συλλογικότητάς μας, που προϋποθέτει αναγεννητική πολιτιστική στρατηγική, είναι και ο πρωταρχικός όρος για να αντιμετωπίσουμε τα ασφυκτικά μας αδιέξοδα και τους μεγάλους κινδύνους που απειλούν την ίδια την ελλαδική μας υπόσταση. Με φοβίζει πολύ που δεν έχουμε βαθιά συνείδηση της ιστορικής οριακότητας αυτής της περιόδου για το μέλλον μας. Οπως με φοβίζει και η παράξενη άμβλυνση του ενδιαφέροντος για τα εθνικά μας θέματα.

* Επειτα από τρία χρόνια ξένης εποπτείας και σκληρής λιτότητας, υπάρχει δρόμος που πρέπει να ακολουθήσουμε ως κοινωνία, για να μη ζήσει ο λαός ως ένοικος στον τόπο του;

- Χρησιμοποιείτε πολύ ήπια λέξη. Πρόκειται για ωμή επικυριαρχία, που είναι ευθέως αναιρετική του διατακτικού της εθνικής μας Παλιγγενεσίας και ανεξαρτησίας. Αρκεί να σκεφτούμε ότι ο πρωθυπουργός μας απευθύνθηκε με διάγγελμα στο λαό, για να του ανακοινώσει την εθνικώς χαρμόσυνη είδηση πως του επέτρεψε η τρόικα να κατεβάσει τον ΦΠΑ στην εστίαση.

Εδώ που φτάσαμε, οι επιλογές μας -αδυσώπητα διλημματικές- είναι δύο, χωρίς κανένα περιθώριο μεσοπρόθεσμου επαμφοτερισμού και τρίτου δρόμου: ή, δηλαδή, διαχειριζόμαστε -με τον ένα ή τον άλλο τρόπο- την τροϊκανή μας μοίρα και υποτέλεια ή αποφασίζουμε να αποκαταστήσουμε την εθνική μας αξιοπρέπεια με όποιο κόστος, όπως έχουμε χρέος να κάνουμε.

* Εχετε επισημάνει ότι η εναλλακτική προοπτική αποκατάστασης της εθνικής μας ανεξαρτησίας πέφτει στους ώμους του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν θα σας ρωτήσω αν πιστεύετε ότι η σημερινή Αριστερά αντέχει να σηκώσει τα ιστορικά βάρη, αλλά ποια πρέπει να είναι η πρόταση της Αριστεράς;

- Μακάρι η δικομματική «συγκυριαρχία», υπεύθυνη για τη χρεοκοπία της Μεταπολίτευσης, να μην είχε αναδεχτεί το ρόλο της διαχειριστικής υποτέλειας. Δυστυχώς, τον αναδέχτηκε, θυμίζοντας τα χειρότερα οσφυοκαμπτικά πολιτικά ήθη του ελλαδικού αστισμού. Οπότε η εναλλακτική προοπτική, που είναι ταυτισμένη με την ανάκτηση της εθνικής μας αξιοπρέπειας, πέφτει μοιραία στους ώμους της ΣΥΡΙΖΑϊκής Αριστεράς, που καλείται να αναδειχτεί σε εθνική πρωτοπορία και να αναλάβει ιστορικές ευθύνες ηγέτιδας εθνικής δύναμης.

Και όπως μας διδάσκει η πολιτική σοφία του Γληνού στο «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ», όταν τα προβλήματα είναι εθνικά, και οι λύσεις είναι εθνικές. Γιατί, σε οριακές στιγμές της ιστορίας των λαών, τα εθνικά προτάγματα είναι αυτόχρημα και αριστερά προτάγματα, με δεδομένη πάντοτε την αυτονόητη παραδοχή πως δεν υπάρχει ο τόπος για την Αριστερά, αλλά η Αριστερά για τον τόπο.

Τούτων δοθέντων, το πολιτικό «διά ταύτα» του ΣΥΡΙΖΑ ως σαφής, κρουστική και πειστική αποσαφήνιση της αναθεμελιωτικής, ανορθωτικής και αναγεννητικής για τον τόπο στρατηγικής του, που δεν έχει ακόμα χαραχτεί, πρέπει να είναι: α) Εθνική αξιοπρέπεια, β) Δημοκρατική τομή στο πολιτικό σύστημα, γ) Θεσμική αναθεμελίωση της πολιτείας και της κοινωνίας, δ) Προοδευτική ανασυγκρότηση της παραγωγικής μας βάσης, ε) Μεγάλη μεταπολίτευση του λαού. Με κυρίαρχη πάντοτε την ανάγκη σπονδύλωσης από τον ΣΥΡΙΖΑ ενός Πανεθνικού Μετώπου ΕΑΜικού τύπου, που αυτό θα σηκώσει το μεγάλο βάρος της εναλλακτικής μας προοπτικής.

* Με δεδομένη και την επέλαση του νεοφιλελευθερισμού, η ελληνική Αριστερά συνιστά το πρώτο ισχυρό ανάχωμα σε αυτή την αντιλαϊκή επέλαση που ζει η Ευρώπη και ειδικά ο ευρωπαϊκός Νότος. Συμμερίζεστε την εκτίμηση ότι η προέλαση του νεοφιλελευθερισμού θα οδηγήσει σε κοινωνικό μοντέλο σύγχρονου ολοκληρωτισμού;

- Η χάραξη στρατηγικής για την εναλλακτική προοπτική του τόπου μας απαιτεί οξυδερκείς και φωτισμένες γεωπολιτικές αναλύσεις των συμβαινόντων στην ευρύτερη γειτονιά μας, στην Ευρώπη και το σύγχρονο κόσμο. Οι αλλαγές πια συντελούνται με καλπάζουσες ταχύτητες.

Και μια από τις πιο μεγάλες και πιο επικίνδυνες συνάμα αλλαγές σχετίζεται με το ότι ο καπιταλισμός του δικού μας καιρού, που χορεύει στους αδυσώπητους νεοφιλελεύθερους ρυθμούς του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, συγκρούεται ακόμα και με όλο το αξιακό σύστημα του ίδιου του αστικού δυτικού πολιτισμού. Ο,τι εμποδίζει τα συμφέροντά του είναι εχθρικό! Εστω κι αν ανήκει στα -ώς χθες- ιερά και όσια του ίδιου του δυτικού κόσμου. Ο ολοκληρωτισμός που αναδύεται και επελαύνει είναι εφιαλτικός, καθώς η ανθρωπότητα βυθίζεται όλο και περισσότερο σε έναν αστάθμητης βαρβαρότητας «μεσαίωνα».

Ως προς τον ΣΥΡΙΖΑ, μπορεί να αναδειχτεί -υπό όρους- σε καλό καταλύτη στις ευρωπαϊκές εξελίξεις, ιδιαίτερα στο Νότο της Ευρώπης. Πάντοτε όμως στα μέτρα του και χωρίς υπερβολές στις εκτιμήσεις μας και στις προσδοκίες μας. Αλλά και χωρίς να αυτοπαγιδευόμαστε σε αφελείς μυθοποιήσεις ερήμην της πραγματικότητας. Οι καιροί είναι πολύ σκληροί και τα τοπία γύρω μας είναι ναρκοθετημένα και οι θάλασσες αγεωγράφητες...