Το Αίνιγμα του Κάσπαρ Χάουζερ (ΤΑΙΝΙΑ)

Τ

Η ταινία του Βέρνερ Χέρτσογκ βασίζεται στη γνωστή ιστορία της ξαφνικής εμφάνισης του Κάσπαρ Χάουζερ, ενός αγοριού στη Νυρεμβέργη το 1828, το οποίο κρατιόταν έγκλειστο σε ένα κελλάρι όλη του τη ζωή. Ο Κάσπαρ θα εμφανιστεί από το πουθενά ρακένδυτος, με έντονα πάνω του τα σημάδια της μακροχρόνιας σιωπής, της ακινησίας, της εγκατάλειψης, της απόλυτης αποκοπής του από την κοινωνία.


Είναι εδώ που θα ξεκινήσει το χρονικό της ένταξης του στη μικρή Βαυαρική κοινωνία που τον ανακάλυψε, τον φρόντισε, τον «αξιοποίησε» και βάλθηκε να εξιχνιάσει το μυστήριο της διαφορετικότητας και της καταγωγής του.

Αλλά η κοινωνία δεν θα ακούσει, ούτε θα θελήσει να καταλάβει «αυτή την φοβερή Φωνή, που συνήθως οι άνθρωποι την ονομάζουν Σιωπή». Και θα προσπαθήσει να την εκλογικεύσει μέσα από την καλλιέργεια του λόγου και της γραφής - από το schreien (φωνή) στο schreiben (γραφή).

Ο πρωτότυπος τίτλος στα γερμανικά «Καθένας για τον εαυτό του και ο Θεός εναντίον όλων» περιγράφει πληρέστερα την ταινία. «Οι άνθρωποι είναι σαν λύκοι για μένα» θα πει ο Κάσπαρ και σε άλλο σημείο «ο ερχομός μου σε αυτόν τον κόσμο ήταν μια τρομερά σκληρή πτώση». Η αλληγορία είναι διάχυτη στην ταινία.

Ο Κάσπαρ θα εμφανιστεί την ημέρα της Πεντηκοστής και η ταινία ξεκινά και τελειώνει με την άρια του Ταμίνο από τον Μαγικό Αυλό του Μότσαρτ - έναν ύμνο στην αγάπη, που ωστόσο στην ταινία ακούγεται τουλάχιστον σαν ειρωνεία. Ο Κάσπαρ θα ζήσει αδιαμαρτύρητα το μαρτύριο του μέχρι το τέλος, με μόνη παρηγοριά τα όνειρα - οράματά του.

Το Αίνιγμα του Κάσπαρ Χάουζερ (1974)
Μεγάλο Βραβείο στο Φεστιβάλ Καννών (1974)

Παίζουν: Μπρούνο Σ., Βάλτερ Λάντενγκαστ, Μπριγκίτε Μίρα κ.α

Σενάριο-Σκηνοθεσία: Βέρνερ Χέρτσογκ