Θρησκευτικά και εκπαίδευση σήμερα

του Νίκου Τσούλια

Η δεκαετία του 2010 δεν είναι η ίδια με τη δεκαετία του 1980 – και στην εθνική και στη διεθνή σκηνή -, δεν έχει η πρώτη το ριζοσπαστισμό και την προοδευτικότητα που είχε η δεύτερη ούτε οι φιλειρηνικές και οι φιλοπρόοδες δυνάμεις έχουν τώρα τους ευνοϊκούς συσχετισμούς που είχαν τότε.

Στη δεκαετία του 1980 στην Ελλάδα και στην Ευρώπη άνθιζαν οι σοσιαλδημοκρατικές πολιτικές διακυβέρνησης και οι κοινωνίες ήταν «ανοιχτές», ενώ τώρα επικρατεί ο συντηρητισμός της πολιτικής και οι φράχτες των συνόρων. Μπορούμε απλουστευτικά να ισχυριστούμε ότι η ιστορία στην περίοδο αυτή βαδίζει προς την αβεβαιότητα και προς «σκοτεινές περιοχές», αφού ο καπιταλισμός έχει γίνει μια απόλυτη έκφραση βαρβαρότητας.

Οποιαδήποτε πολιτική επιλογή και μάλιστα εκπαιδευτική πολιτική θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της και το γενικότερο συγκείμενο και τη δυναμική των πολιτιστικών και πολιτικών εξελίξεων. Έτσι, το περιεχόμενο της θεσμικής εκπαίδευσης δεν μπορεί η κυβέρνηση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. να το χειριστεί μέσα από μια δήθεν «προοδευτική ματιά» με βάση την ιδεολογία του αγνοώντας την κοινωνική και την εθνική ιστορικότητα της χώρας μας. Βέβαια το σχήμα της σημερινής συγκυβέρνησης έχει άγχος για να δώσει έστω κάποιο αριστερό στίγμα, αφού όλη η πολιτική του είναι άκρως συντηρητική και βαθιά ταξική. Αλλά δεν νομίζω ότι μπορεί να σώσει την ήδη απολεσθείσα αριστεροσύνη της αν επιδείξει κάποια αριστερά αντανακλαστικά το πώς θα διδάσκεται το μάθημα των Θρησκευτικών στο σχολείο.

Ποια είναι μια από τις μεγάλες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η Ελλάδα και ο ελληνισμός σήμερα; Υπάρχουν δύο ισχυρά πολιτισμικά ρεύματα αντιτιθέμενα μεταξύ τους, με τα οποία η χώρα μας είναι για λόγους εθνικούς απόλυτα αντίθετη. Υπάρχει η παγκοσμιοποίηση, όπου η απόλυτη επικυριαρχία του διεθνούς κεφαλαίου πέραν της λεηλασίας επί των κοινωνικών δυνάμεων επιχειρεί να ομογενοποιήσει τις πολιτιστικές ιδιαιτερότητες λαών και εθνών μέσα από το χωνευτήρι της λειτουργίας όχι του «αόρατου χεριού» της οικονομίας, όπως ισχυρίζονταν οι νεοφιλελεύθεροι διανοούμενοι κάποτε, αλλά και μέσω των απόλυτα εμπορευματοποιημένων και σκληρά ταξικών επιλογών των δυνάμεων της αγοράς. Υπάρχει από την άλλη πλευρά αλλά με την ίδια βασική επιλογή, η χειραγώγηση κοινωνιών και πολιτών με το θρησκευτικό φονταμενταλισμό που επωάζεται κυρίως στο ρεύμα του μουσουλμανισμού. Τα δύο αυτά ρεύματα ναι μεν αντιμάχονται μεταξύ τους αλλά έχουν την ίδια κατεύθυνση: το σκοταδισμό και τις ανισότητες. Έχουν κοινό εχθρό την πραγματική δημοκρατία, την «ανοιχτή κοινωνία», την ελευθερία του πνεύματος, τη χειραφέτηση του ανθρώπου.

Πρέπει λοιπόν να είναι κάποιος φοβερά αφελής ή ιδεολογικά «ανύπαρκτος» για να μην μπορεί να σταθμίσει το πώς πρέπει να κινηθεί η χώρα μας. Η ελληνική κοινωνία βιώνει σήμερα αυτή τη σύγκρουση μέσα από τα αλλεπάλληλα κύματα των προσφύγων του πολέμου που δημιούργησε και ο φονταμενταλισμός της αγοράς και ο ιμπεριαλισμός αλλά και ο θρησκευτικός φανατισμός. Και στέκεται αλληλέγγυα στο δράμα των ανθρώπων με έναν απόλυτα ουμανιστικό τρόπο, μοναδικό στους κόλπους της Ευρώπης των φραχτών και του ρατσισμού. Είμαστε λοιπόν υποχρεωμένοι να τονίσουμε την πολιτισμική μας ιδιαιτερότητα, όπως δίνουμε τον αγώνα για την υπέρβαση της οικονομικής κρίσης. Και σ’ αυτή την πολιτισμική ιδιαιτερότητα η Ορθοδοξία είναι συστατικό στοιχείο της.

Τα Θρησκευτικά λοιπόν, χωρίς να μεταπίπτουν σε διδασκαλία ανορθολογισμού ή κατήχησης, αποτελούν βασικό μαθησιακό πεδίο του ελληνικού σχολείου. Έχουμε πλέον στην κοινωνία μας πολυπολιτισμικά και πολυθρησκευτικά στοιχεία και οφείλουμε με συστηματικό τρόπο να καλλιεργήσουμε την αλληλοκατανόηση, την ανεκτικότητα και τον αλληλοσεβασμό σε κάθε ιδιαιτερότητα, να δώσουμε μάχη παιδείας και πολιτισμού κατά της μισαλλοδοξίας, των διακρίσεων και του ρατσισμού. Αλλά θα ήταν φοβερά ανόητο να απομειώνουμε τα ιδιαίτερα θρησκευτικά και πολιτισμικά στοιχεία μας υπό την πίεση είτε της παγκοσμιοποίησης είτε του θρησκευτικού φονταμενταλισμού, να είναι δηλαδή οι μαθητές μας έρμαια στους τυφλούς ανέμους άλλων δυνάμεων, στους ανέμους της πλήρους απαξίωσης του προσώπου του ανθρώπου και να μην έχουν το δικό τους στέρεο πολιτισμικό πυρήνα.

Ο καταστατικός χάρτης της χώρας μας, το Σύνταγμά μας, δεν είναι ένα απλά κάποιο θεωρητικό κείμενο που το χρησιμοποιούμε απλά και μόνο για την περίφημη κάθε φορά συνταγματικότητα ή μη των νόμων˙ είναι η μεγάλη συμφωνία των Ελλήνων σ’ αυτή την ιστορικότητα και η καρδιά του αξιακού μας φορτίου, είναι το πολιτισμικό και το εθνικό μας απαύγασμα, το πολιτικό μας στερέωμα και η κοινωνική μας δυναμική. Στο άρθρο 16 τονίζει την ευθύνη της εκπαίδευσής μας με απόλυτο τρόπο. «Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες». Αυτό πρέπει να το κατανοήσει πρώτα απ’ όλους μας ο Υπουργός Παιδείας!

ΠΗΓΗ:https://www.alfavita.gr

Ανάρτηση από: geromorias.blogspot.com