Οι δυο φόβοι της Κίνας

από Ευάγγελος Κοροβίνης

1. Ο φόβος του ναυτικού αποκλεισμού

Η Κίνα επιδιώκει την συνέχιση της ειρηνικής της ανόδου. Δεν την ενδιαφέρουν κατά κανένα τρόπο οι πολεμικές αναμετρήσεις. Κάνουν κακό στις δουλειές και το εμπόριο Ο χρόνος δουλεύει υπέρ της. Οι Κινέζοι θα κερδίζουν συνεχώς πόντους στην διεθνή σκηνή αν καταφέρουν να συνεχίσουν να εμπορεύονται και να αναπτύσσονται απρόσκοπτα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Κινέζοι χειρίζονται εξαιρετικά προσεκτικά ακόμη και το εθνικά κρίσιμο ζήτημα της Ταιβάν. Ελπίζουν σε ειρηνική επανένωση της Ταιβάν με τον εθνικό κορμό, όπως έγινε παλαιότερα με το Χονγκ Κονγκ και το Μακάο. Δηλώνουν ότι μόνον σε περίπτωση επίσημης ανακήρυξης ανεξαρτησίας του νησιού θα επέμβουν στρατιωτικά.

Η Κίνα δεν έχει καμιά αυταπάτη για τις διαστάσεις που θα έπαιρνε μια αεροναυτική σύγκρουση κοντά στην Ταιβάν ή στην νότια σινική θάλασσα. Μια τέτοιου είδους σύγκρουση δεν θα μπορούσε ποτέ να περιορισθεί τοπικά. Ο πρώτος φόβος της Κίνας είναι το ενδεχόμενο ναυτικού αποκλεισμού της από τις ΗΠΑ σε περίπτωση σύγκρουσης με την τελευταία για την Ταιβάν. Το δια θαλάσσης εμπόριο της Κίνας με τον κόσμο θα διακόπτονταν και ο ανεφοδιασμός της με υγρά καύσιμα από τα κράτη του περσικού κόλπου θα σταματούσε επίσης. Οι ΗΠΑ διαθέτουν σημαντικό στόλο πυρηνικών υποβρυχίων και ευρύτερα μεγάλη ναυτική ισχύ στον περσικό κόλπο και τον ινδικό ωκεανό. Είναι λοιπόν σε θέση να επιβάλουν ναυτικό αποκλεισμό στην Κίνα.

Για τους παραπάνω λόγους η Κίνα προωθεί, εδώ και μια δεκαετία τουλάχιστον, την πρωτοβουλία «Μια ζώνη, ένας δρόμος», τον λεγόμενο νέο δρόμο του μεταξιού. Πρόκειται για ένα κολοσσιαίο πρόγραμμα κατασκευής υποδομών σε όλη την έκταση της Ευρασίας και αλλού (σιδηροδρομικών γραμμών, οδικών αρτηριών κλπ.) με στόχο να υποκατασταθεί, έστω και μερικά, το δια θαλάσσης εμπόριο με το εμπόριο δια ξηράς. Μερικοί είδαν στον νέο δρόμο του μεταξιού μια διέξοδο για τον κατασκευαστικό κλάδο της Κίνας από τον κορεσμό της εσωτερικής της αγοράς. Οι λόγοι όμως που οδήγησαν την χώρα αυτή στην προώθηση του γιγαντιαίου προγράμματος υποδομών δεν είναι στενά οικονομικοί. Είναι κυρίως λόγοι εθνικής ασφαλείας. Θα πρέπει να τονισθεί, στο σημείο αυτό, ότι η διευρυνόμενη το τελευταίο διάστημα συνεργασία της Κίνας με την Ρωσία αναμένεται να καλύψει πολλές από τις ελλείψεις της πρώτης στον αμυντικό τομέα.

2.Η παθητική αντίσταση στην οικονομική ανάπτυξη

Ο δεύτερος φόβος της Κίνας συνδέεται με ορισμένες πρόσφατες εξελίξεις στα εργασιακά ήθη της κινεζικής νεολαίας. Σπεύδουμε εξαρχής να τονίσουμε ότι οι εξελίξεις αυτές είναι πολύ πιο περιορισμένες από τις μαζικές διαστάσεις που προσέλαβε το ανάλογο φαινόμενο της «Μεγάλης παραίτησης» στις ΗΠΑ. Το 2022, 50 εκατομμύρια εργαζόμενοι στην χώρα αυτή παραιτήθηκαν από τις δουλειές τους αναζητώντας νέες θέσεις εργασίας με ικανοποιητικότερο εργασιακό περιβάλλον ή μια νέα ισορροπία ανάμεσα στις απαιτήσεις της δουλειάς και την ανάγκη τους για περισσότερο ελεύθερο χρόνο ή τέλος αναβάθμιση των δεξιοτήτων τους εκ παραλλήλου με την εργασία τους.

Στην Κίνα, εν πάση περιπτώσει, εξαιτίας των χαμηλότερων ρυθμών ανάπτυξης των τελευταίων ετών και των πάντοτε έντονα ανταγωνιστικών εργασιακών συνθηκών, μια μειοψηφία της νεολαίας παραιτείται από το κυνήγι του «κινεζικού ονείρου» και την στόχευση κοινωνικής ανόδου που χαρακτήριζαν την προηγούμενη γενιά. Η παραίτηση αυτή συνοδεύεται από την υιοθέτηση αντικαταναλωτικής συμπεριφοράς και πιο χαλαρών εργασιακών ηθών. Παρά το κυρίαρχο αφήγημα σύμφωνα με το οποίο ο αγώνας για επαγγελματική καταξίωση είναι από μόνος του μια μορφή ευδαιμονίας και ευτυχίας, ένα μέρος της νεολαίας της Κίνας αγκαλιάζει αντι-υλιστικούς τρόπους ζωής.

Τα φαινόμενα αυτά δεν αφορούν μόνον μια μερίδα των νέων της εργατικής τάξης. Ορισμένοι απόφοιτοι ανωτάτων σχολών, καταπονημένοι από την «κόλαση» των επαναληπτικών και απαιτητικών εξετάσεων, δεν βλέπουν κανένα νόημα σε περαιτέρω θυσίες και επιλέγουν μια ζωή περιορισμένων επιθυμιών και επιτεύξεων.

Αρκετοί νεολαίοι αναπροσανατολίζουν την επαγγελματική τους ζωή σε λιγότερο ανταγωνιστικές και προσοδοφόρες εργασίες με περισσότερο, όμως, ελεύθερο χρόνο. Στόχο έχουν να διατηρήσουν και να ενισχύσουν τους δεσμούς τους με φίλους και συγγενείς. Η φιλία ιεραρχείται ως σημαντικότερη της επαγγελματικής επιτυχίας και οι οικογενειακές αξίες αντιμετωπίζονται ως θεμέλιο της κοινωνικής ζωής, κατά τυπικά κομφουκιανό τρόπο.

Η κινεζική αντικουλτούρα παίρνει λοιπόν κυρίως την μορφή του περιορισμού της επιθυμίας. Απομυθοποιούνται έτσι οι ολοένα και μεγαλύτερες καταναλωτικές δυνατότητες, που θα εξασφαλίζονταν από μια αβέβαιη πλέον -στα πλαίσια των χαμηλότερων ρυθμών ανάπτυξης- κοινωνική άνοδο. Πρόκειται άραγε για έναν, βουδιστικού τύπου, «αναχωρητισμό», όπως ισχυρίζονται ορισμένοι; Το να κάνεις τόσα όσα σου επιτρέπουν να τα βγάζεις πέρα δεν συνιστά στροφή στον βουδισμό, μια παράδοση άλλωστε επείσακτη στην Κίνα. Τις όποιες υπαρξιακές ανησυχίες αναδεικνύει το κινεζικό μειοψηφικό κίνημα, για το οποίο γίνεται λόγος, μπορεί άνετα να τις καλύψει ο ταοισμός, μια παράδοση πιο «υπαρξιακή» από τον κομφουκιανισμό που έχει «πολιτικό» κυρίως χαρακτήρα.

Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι το μικρής έκτασης κίνημα παθητικής αντίστασης στην εθνική προσπάθεια συνέχισης της οικονομικής ανάπτυξης ανησυχεί σε ένα κάποιο βαθμό τις αρχές. Ναι μεν δεν είναι πολιτικά ιδιαίτερα επικίνδυνο, άλλα μπορεί να έχει επιπτώσεις στην παραγωγικότητα της εργασίας. Κάνεις δεν ξέρει επίσης εάν και κατά πόσον η Δύση θα προσπαθήσει να αξιοποιήσει αυτές τις μειοψηφικές τάσεις της κινεζικής νεολαίας.

Το κινεζικό καθεστώς αντιμετωπίζοντας τις νεοπροστατευτικές πολιτικές των ΗΠΑ, τον εμπορικό και τεχνολογικό τους πόλεμο δηλαδή, καλεί την νεολαία της Κίνας να δώσει την μάχη της οικονομικής ανάπτυξης χωρίς επιφυλάξεις. Η επίκληση, όμως, εθνικών αναγκών δεν είναι αρκετή από μόνη της για να αναστραφεί η παθητικοποίηση και η παραίτηση μιας μερίδας της νεολαίας. Εκκρεμεί η ανάδυση μιας εξατομίκευσης με κινεζικά χαρακτηριστικά, που να μην αντιμετωπίζει τις σπουδές και την καριέρα εργαλειακά, ως μέσο δηλαδή πλουτισμού και κοινωνικής ανόδου, αλλά και ως αυτοσκοπό και μέσο κοινωνικής προσφοράς.

Πηγές

Chinese youth revolt against overwork culture by “Lying Flat”. By Joe McDonald and Fu Ting. Associated press. July 6,2021

Why so sang? Pessimism in Chinese youth culture. By Lorena Voroneanu.Feb 20,2022

ΠΗΓΗ:https://antifono.gr/fovoi-tis-kinas/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=fovoi-tis-kinas

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com