ΜΙΚΡΟ ΤΡΙΩΔΙΟ – ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ

Του Παναγιώτη Μπούρδαλα

Καλημέρα και χρόνια μας πολλά.

ΜΙΚΡΟ ΤΡΙΩΔΙΟ – ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ

Σε όλες τις εποχές και όπου γης η ανθρωπότητα ποτέ δεν ήταν, ούτε ακόμα είναι ενιαία και ομογενοποιημένη. Και δεν αναφέρομαι μόνο στην ταξική κυριαρχία ή και στην οικονομική και εργασιακή διαστρωμάτωση. Αναφέρομαι ιδίως στην ευρύτερη πολιτισμική, που για τις δικές μου θεωρήσεις στο εσωτερικό της περιλαμβάνονται οι οικονομικοκοινωνικές και θρησκευτικές.

Μια μερίδα που κάνει πολύ θόρυβο είναι η αυτή που κάνει χρήση της συστημικής βίας: ιδεολογικής, επικοινωνιακής - δημοσιογραφικής, εκπαιδευτικής, οικονομικής, αστυνομικής και στρατιωτικής. Μαζί τους συχνά συμπλέει πολύ μεγάλο μερίδιο μιας κοινωνίας, κυρίως λόγω πλύσης εγκεφάλου και φόβου.

Μια δεύτερη μερίδα αποτελούν οι στενάζουσες τάξεις και στρώματα, οι οποίες προσδοκούν την αποτίναξη του ζυγού. Συχνά με ανώριμες εξεγέρσεις ή οργανωμένες επαναστάσεις. Και οι δύο όμως κατά το πλείστον περιλαμβάνουν και πρωταγωνιστές που δεν πιστεύουν στον πολιτισμό, δηλαδή στο βάθος των ανθρωπίνων σχέσεων ως ιδανικό που μπορεί και οφείλει να εκφράζεται στο ιστορικό παρόν. Γι’ αυτό αποζητούν συχνά ένα γενναίο ηγέτη που θα λύσει στο εδώ και τώρα το γόρδιο δεσμό.

Μια τρίτη μερίδα αποτελείται από όσους θέλουν να δημιουργήσουν τις συνθήκες μιας εξέγερσης που να έχει μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας. Γι' αυτό δίνουν μεγάλη σημασία στο οργανωτικό κομμάτι και την προετοιμασία, αλλά και σε ένα ισχυρό ταμείο για όπλα, συναλλαγές κλπ.

Ένα τέταρτο κομμάτι πάει πιο αργά και σταθερά. Θα λέγαμε είναι το ερωτικό κομμάτι των ανθρώπων, αυτών που αποτινάσουν το σύστημα στο βάθος του, στις ρίζες του, στη νοοτροπία του, και πάνε αργά. Συχνά όμως πληρώνουν το τίμημα, αφού βρίσκονται αντιμέτωποι με όλες τις προηγούμενες μερίδες.

*****

Στη σημερινή ευαγγελική περικοπή (Ιωάννου, ιβ΄, 1-18) έχουμε, αφενός συνοπτικές αναφορές και στις τέσσερις κοινωνικές ομάδες, αλλά και μία τριπλή υπέρβαση.

Η πρώτη ομάδα αναφέρεται στο προηγούμενο κεφάλαιο του σημερινού ευαγγελίου, αφού είχαμε την ανάσταση του Λαζάρου, η οποία τους έφερε μεγάλη αναστάτωση: «Από εκείνης ουν της ημέρας συνεβουλεύσαντο ίνα αποκτείνωσιν αυτόν. Ιησούς ουν ουκέτι παρρησία περιεπάτει εν τοις Ιουδαίοις, αλλα απήλθεν εκείθεν εις χώραν εγγύς της ερήμου, εις Εφραίμ λεγομένην πόλιν, κακεί διέτριβεν μετά των μαθητών αυτού», (Ιω., ια΄, 54). Αλλά και όταν έφτασε ο Ιησούς στα Ιεροσόλυμα και τον υποδέχτηκε ο λαός με βάγια: «ἐβουλεύσαντο δὲ οἱ ἀρχιερεῖς ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἀποκτείνωσιν, ὅτι πολλοὶ δι’ αὐτὸν ὑπῆγον τῶν Ἰουδαίων καὶ ἐπίστευον εἰς τὸν Ἰησοῦν, (10-11).

Οι στενάζουσες τάξεις από τη ρωμαϊκή κατοχή και το ντόπιο κατεστημένο (καλή μας ώρα στις δικές μας συνθήκες περιφερειακής, οικονομικής και υγειονομικής κρίσης), είδαν τον εισερχόμενο Ιησού στο πολεμικό ζώο των Ισραηλιτών (πουλάρι όνου) ως το μεγάλο ηγέτη της αποτίναξης της πολιτικής, οικονομικής και θρησκευτικής δουλείας. Γι’ αυτό και τα βάγια και το στρώσιμο των ρούχων στην είσοδό του. Αυτό το πλήθος είναι η δεύτερη κοινωνική μερίδα.

Την τρίτη μικρή κοινωνική μερίδα σήμερα την εκπροσωπούσε ο Ιούδας, ο οποίος έβαζε για την εξέγερση στην άκρη χρήματα και γι’ αυτό διαμαρτυρήθηκε για το Μύρο της Μαρίας, που δήθεν χυνόταν στα πόδια του Ιησού σπάταλα: «λέγει οὖν εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, Ἰούδας Σίμωνος Ἰσκαριώτης, ὁ μέλλων αὐτὸν παραδιδόναι· διατί τοῦτο τὸ μύρον οὐκ ἐπράθη τριακοσίων δηναρίων καὶ ἐδόθη πτωχοῖς; εἶπε δὲ τοῦτο οὐχ ὅτι περὶ τῶν πτωχῶν ἔμελεν αὐτῷ,ἀλλ’ ὅτι κλέπτης ἦν, καὶ τὸ γλωσσόκομον εἶχε καὶ τὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν», (4-6). 

Ο Ιησούς κάνει σήμερα την 2η κατά σειρά υπέρβαση και προσπαθεί να ακούσουν και να κατανοήσουν -όσοι μπορούν- την σταυροαναστάσιμη εκδοχή Του: «εἶπεν οὖν ὁ Ἰησοῦς· ἄφες αὐτήν, εἰς τν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου τετήρηκεν αὐτό,(7).

Την τέταρτη κοινωνική μερίδα σήμερα εκπροσωπεί η οικογένεια του Λαζάρου, που κάλεσε με ευγνωμοσύνη τον Ιησού και τους μαθητές του σε τραπέζι, πριν ανέβη στον προορισμό του στη διπλανή Ιερουσαλήμ. Η Βηθανία ήταν μία μικρή πόλη κοντά και ανατολικά της Ιερουσαλήμ. Εκεί έμενε η οικογένεια του Λαζάρου και φυσικά οι δύο αδελφές του Μαρία και Μάρθα.

Το πλήρες ερωτικό στοιχείο όμως και την ερωτική έκπληξη φανέρωσε η Μαρία, αφού είχε ήδη προμηθευτεί μύρο: «ἡ οὖν Μαρία, λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς πολυτίμου, ἤλειψε τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἐξέμαξε ταῖς θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου», ( 3 ).

 Ο Ιησούς, κάνει την 1η υπέρβαση, προφητεύοντας ότι η ταξική πάλη δεν τελειώνει στην ιστορία εύκολα, αλλά θα συνεχίζεται μέχρι την δεύτερη κάθοδό Του: «τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε μεθ’ ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε», (8).

Η τελική όμως υπέρβαση του Ιησού ήλθε όταν προσπέρασε τους αλαλαγμούς με τα βάγια και το στρώσιμο των ρούχων χωρίς την αναμενόμενη κοινωνική εξέγερση, αφού προηγουμένως όφειλε να διασπάσει οριστικά την πιο μεγάλη αντίθεση της δημιουργίας, το θάνατο.

Τα άδικα πάθη και η πορεία από το Μυστικό Δείπνο, στο όρος των Ελαιών με τον βαθύ ιδρώτα, στην προδοσία του θυμωμένου Ιούδα, στην μη απαλλαγή λόγω του εξοργισμένου «προδομένου» λαού, την άδικη και ατιμωτική σταύρωση, στην ταφή σε «στενό κύκλο» και στην ένδοξη Ανάσταση, αποτελούν τις προϋποθέσεις για ιστορικές υπερβάσεις.

******

Καλή Μεγάλη Εβδομάδα, έστω και αν οι ώρες και η υγειονομική κρίση φέρνουν περίεργες συστημικές αποφάσεις, που μας βγάζουν από συνήθεις, πολλές από τις οποίες δεν είναι βεβαίως «κανονικές».

ΠΗΓΗ:

Panos Kastanisios Bourdalas

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com