Την πρεμιέρα παρακολούθησαν, μεταξύ άλλων, οι επιζώντες του Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος Μαρία Κατσικοπούλου και Γιώργος Δημόπουλος, οι οποίοι συμμετέχουν και στην ταινία, ο επιζών της τριπλής φασιστικής Κατοχής και Πρόεδρος του Συλλόγου Απογόνων Θυμάτων Ολοκαυτώματος Μάριος Σούσσης, οι επίσης επιζώντες Αθανάσιος Φροντιστής και Μανόλης Χατζηνάκης, οι πρόεδροι της Πανελλήνιας Ένωσης Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος (ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ) Γιώργος Κατημερτζής, ο οποίος συμμετέχει στην ταινία και της Πανελλήνιας Οργάνωσης Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης (ΠΟΑΕΑ) Χρήστος Οικονόμου, καθώς και η χήρα και τα εγγόνια του λεγόμενου πρώτου παρτιζάνου της Ευρώπης Μανώλη Γλέζου.

Παραβρέθηκαν επίσης ο γιος του αντιστασιακού και Προέδρου του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Γερμανικών Οφειλών Βασίλη Μπρακατσούλα, ο οποίος συμμετέχει και στην ταινίας, ο πρώης γενικός γραμματέας του κόμματος «Λαϊκή Ενότητα» Παναγιώτης Λαφαζάνης και Παναγιώτης Κουρουμπλής από τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και τα μέλη της Γραμματείας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης Γιάννης Μαύρος, Ζωή Ξενάκη και Χαρίλαος Ερμείδης, ο οποίος συμμετέχει στην ταινία, ο πρώην νομάρχης Αχαΐας που συμμετέχει και στην ταινία Δημήτρης Κατσικόπουλος, ο Πρόεδρος της Ένωσης Καλαβρυτινών Αθήνας Ευθύμιος Βαζαίος, ο τραγουδιστής Γεράσιμος Ανδρεάτος και άλλοι.

3368 αγωγές απαιτούν δικαίωση

Την εκδήλωση άνοιξε ο Βελισσάριος Κοσσυβάκης, καλλιτεχνικός διευθυντής του STUDIO new star art cinema, που έχει αναλάβει την διανομή της ταινίας στην Αθήνα και σε όλη την Ελλάδα, λέγοντας πως «αναλάβαμε την διανομή αυτής της ταινίας γιατί πιστεύουμε ότι είναι ένα σημαντικό πολιτιστικό και ιστορικό ντοκουμέντο, που πρέπει να καταγραφεί και να το δουν όσοι περισσότεροι Έλληνες, στην Αθήνα, στην επαρχία, την Κύπρο και όπου αλλού μπορούμε να το δώσουμε. Ήδη υπάρχουν επαφές με την Γερμανία και άλλες χώρες, αλλά και με αρκετούς κινηματογράφους στην υπόλοιπη Ελλάδα, ώστε να μπορέσει να βρει το δρόμο του και το κοινό να δει να μάθει και να κρίνει». Συμπληρώνοντας ως ιστορία που ξεχνιέται είναι ιστορία που επαναλαμβάνεται,  κάλεσε να μην ξεχάσουμε και να μεταδώσουμε όλοι αυτό το μήνυμα.

Στη συνέχεια έδωσε τον λόγο στη σκηνοθέτιδα της ταινίας, Ισμήνη Σακελλαροπούλου, αναφέροντας πως είναι ιδιαίτερα τιμητικό που συνεχίζει το έργο του πατέρα της. Ο δικηγόρος Περικλής Σακελλαρόπουλος είχε συγκεντρώσει τις 3.368 αγωγές των γερμανικών οφειλών των Καλαβρυτινών, αριθμός που έδωσε τον τίτλο της ταινίας «ΔΙΚΑΙΩΣΗ 3368». Η σκηνοθέτιδα ανέφερε πως σκοπός της ταινίας είναι «να έρθουμε όλοι πιο κοντά με έναν κοινό στόχο, να παλέψουμε για την διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών και να μάθουμε την ιστορία των Καλαβρύτων, μέσα από μια άλλη οπτική. Αυτός ο τίτλος ήταν οι αγωγές που κατατέθηκαν το 1995 από τους δικηγόρους της Πάτρας που κάλεσε η Νομαρχία Αχαΐας, ώστε να κάνουν αυτή τη δουλειά, μεταξύ των οποίων ο πατέρας μου. Αυτοί οι 4 τόμοι περιέχουν μέσα όλες τις αγωγές των Καλαβρυτινών και των γύρω χωριών με τη προσωπική ιστορία του καθενός. Αυτό είναι που το καθιστά ιδιαίτερο και ανεκτίμητο και όχι το οικονομικό όφελος». Τέλος ευχαρίστησε τους παρευρισκόμενους, αλλά και τον διανομέα, καθώς σπανίως οι εταιρείες δεν δίνουν βήμα σε τέτοιες προσπάθειες.

«Η λήθη του κακού είναι η άδεια για την επανάληψή του»

Ο Γιώργος Δημόπουλος υπήρξε έγκλειστός στα 13 του χρόνια στο δημοτικό σχολείο των Καλαβρύτων κατά την αποφράδα εκείνη ημέρα του Δεκέμβρη του 1943 και κατά συγκυρία εκ των ελαχίστων επιζώντων από το Καλαβρυτινό Ολοκαύτωμα. Ο ίδιος αναφέρει πως βίωσε «το ανοσιούργημα που διέπραξαν οι ορδές του 3ου Ράιχ, ο στρατός του αίσχους, των κρεματορίων, της ομαδικής εξόντωσης αθώων στους θαλάμους αερίων, έζησα όλη την ακρότητα της θηριωδίας και της κτηνωδίας εκείνων λυκανθρώπων που ήταν καθ’ έξιν δολοφόνοι και όχι κατά συνθήκη. Είχαν σπουδάσει το έγκλημα και ήταν όλοι τους αριστούχοι, με πλήρη απώλεια συνείδησης και ίχνους ελέους. Δηλαδή ένα κοπάδι κτηνών. Ωστόσο, ονειρεύονταν να φτιάξουν έναν κόσμο χωρίς ανθρώπους. Σκότωσαν τον πατέρα μας 44 ετών, μας έκαψα το σπίτι και το κατάστημα με όλα τα υπάρχοντά μας που είχαν απομείνει από τη προηγηθείσα λεηλασία τους. Απομείναμε 4 ορφανά, με μια μάνα χήρα 38 ετών. Ο μεγαλύτερος ήμουν εγώ 13 ετών και έγινα έτσι προστάτης της οικογενείας, μητρός διατελούσης εν χηρεία, όπως έγραφαν τα χαρτιά. Έτσι λοιπόν αιφνίδια και αναπάντεχα βρεθήκαμε άστεγοι χωρίς ρούχα, χωρίς τρόφιμα, χωρίς θέρμανση στο έλεος του χειμώνα, με το θερμόμετρο να δείχνει υπό του μηδέν. Και το χειρότερο, βγαίνοντας από το σχολείο ήμασταν όλοι ορφανοί χωρίς να το ξέρουμε».

Ο ίδιος ανέφερε πως ότι απέμεινε ήταν «μόνο στάχτες και αποκαΐδια, αβάσταχτος πόνος και απέραντη απελπισία ζωγραφισμένη έντονα στα παιδικά μα γερασμένα πρόσωπά μας». «Το γέλιο ήταν ανύπαρκτο και η χαρά φευγάτη. Κλαίγαμε και σπαράζαμε, ραγίζανε οι βράχοι. Κοιτάζαμε ολόγυρα μας ήμασταν μονάχοι. Όλο μας το βίος (ήταν) ότι φορούσαμε. Περιττό να πω πως στα πρόσωπα τα δικά μας αντικατοπτρίζονται όλες οι Καλαβρυτινές μάνες με τα ορφανά τους, αυτές οι ηρωικές μορφές που ξεπέρασαν ακόμα και αυτές στον Ζάλογγο, με κορυφαία του χορού την Τζοκανά Μαρία, που χρειάστηκε να ανοίξει μεγάλο τάφο να βάλει τα 3 παιδιά και τον άνδρα της. Η Μπελέρη Βασιλική, θάβοντας τα 3 αγόρια και τον άνδρα της, πνιγμένη στο κλάμα και το αίμα που ακόμα έτρεχε από τα στόματά τους… Καμία δεν είχε την πολυτέλεια να θάψει τους δικούς της ανθρώπους και να τους διαβάσει παππάς. Κορωνίδα η Νικολάου Αθηνά που έθαψε 4 αγόρια της, τον άνδρα της και τον σύζυγο της κόρης της, έπρεπε να ανοίξει τάφρο και όχι τάφο. Πως όμως, αφού δεν υπήρχε τίποτα; Έσκαβε με τα χέρια της να βάλει τα παιδιά της, το χώμα ήταν σκληρό, πονούν τα δάκτυλά της», συνεχίζει.

Καταλήγει πως «κανένας σήμερα δεν μπορεί να αποδώσει όσα έγιναν τότε. Κανένας δεν μπορεί να σας μεταφέρει την εικόνα του ολέθρου της καθολικής εξαθλίωσης. Όλα ήταν μια κόλαση και εμείς οι κολασμένοι. Εκείνες τις ώρες στο θολωμένο μας μυαλό, ήταν σαν να άλλαξε η φύση, τα ερπετά να πετούν και τα πουλιά να έρπονται. Όλοι οι Δάντηδες του κόσμου δεν θα το κατόρθωναν. Όμως η αγαπητή μας Ισμήνη Σακελαρούλου το τολμά, αν και τότε αγέννητη, επηρεασμένη από τα παιδικά της χρόνια που ζούσε στα Καλάβρυτα, ενστερνίστηκε όσο εμείς τούτο τον ανείπωτο χαλασμό, αυτή τη τραγωδία που λυγίζει ακόμα και τους αιώνες».

Στο τέλος, συνεχάρη τη δημιουργό για τη συμβολή της «να παραμείνει η μνήμη ζωντανή, ένας φάρος ακίνητος που θα φωτίζει εις αεί το δρόμο προς την ειρήνη. Αν σβήσει η μνήμη, η ιστορία μας λέει ότι τα ίδια θα επαναληφθούν. Τότε ήμασταν εμείς, αύριο ίσως θα είναι και τα διά σας παιδιά». «Οι πόλεμοι καιροφυλαχτούν, οι παράφρονες ηγέτες, οι υποψήφιοι αυτοκράτορες και σουλτάνοι πάντα υπάρχουν, γι’ αυτό η σελίδα αυτής της ιστορίας πρέπει να μείνει για πάντα διάπλατα ανοιχτή για να συνετίζει τους λαούς και να συγκρατεί τους ηγέτες, εως τότε που τα κανόνια θα γίνουν νοσοκομεία και οι φρεγάτες σκάφη αναψυχής» κατέληξε, προειδοποιώντας πως «θα είναι ολέθριο να γυρίσει κανείς νωρίτερα αυτή τη σελίδα του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, των 60 εκατομμυρίων νεκρών, τραυματιών και αγνοουμένων, καθώς θα άνοιγε διάπλατα δρόμο για επανάληψη ενός ολέθρου που αυτή τη φορά θα εξοντώνει όχι μόνο τους ανθρώπους, αλλά θα απειλεί και τον πλανήτη». Σε αντίθεση ακόμα και με τη Γερμανία, όπου όπως ο ίδιος ενημερώθηκε από εκπαιδευτικό από το Βερολίνο, τα εγκλήματα των Ναζιστών διδάσκονται, στην χώρα μας αν και «πλησιάζει σχεδόν ένας αιώνας από τότε, η ελληνική ιστορία ποτέ δεν το ανέφερε, δεν το έγραψε, δεν μπήκε στα ελληνικά σχολεία στο μάθημα της ιστορίας, πως ανήλικα παιδιά 13-15 ετών έγραψαν με τη νιότη τους και το αίμα τους συνταρακτικές σελίδες, τις στιγμές εκείνες που τα βόλια του τυράννου τρυπούσαν το τρυφερό κορμί τους και αλάλαζαν στο άγγιγμα του χάρου και σπάραζαν και φώναζαν: Μανούλα μου, που είσαι; Κι όμως τα προσπεράσαμε, τα αγνοήσαμε, μας είναι αδιάφορα, παρότι η πατρίδα μας σε αυτό τον πόλεμο είχε πολλές χιλιάδες νεκρούς ως 2 εκατομμύρια 400 χιλιάδες φυματικούς από πείνα». 

Απών το ελληνικό κράτος από την ιστορική μνήμη της Κατοχής

Τον λόγο πήρε ο Ερμείδης Χαρίλαος, Πρόεδρος Ένωσης θυμάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος και εκλεγμένο μέλος της Γραμματείας του του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης Γερμανικών Οφειλών προς την Ελλάδα (ΕΣΔΟΓΕ), που ιδρύθηκε το 1943 μετά το Ολοκαύτωμα των Καλαβρυτινών, συγχαίροντας τη δημιουργό για το ότι «έδωσε την πραγματική διάσταση του θέματος. Γιατί παλεύουμε τόσα χρόνια για να διώξουμε όλα αυτά τα παραμύθια που δυστυχώς και το ελληνικό κράτος δεν φροντίζει να φύγουν, αλλά περισσότερο το γερμανικό που εστιάζει σε αυτή τη λήθη». Σημείωσε πως «όλα αυτά τα χρόνια προσπαθούμε να ευαισθητοποιήσουμε πρώτα -και το τονίζω- το ελληνικό κράτος και δεν αναφέρομαι σε κυβερνήσεις. Εκτός από τις 2 ρηματικές διακοινώσεις δεν έχει γίνει τίποτε άλλο. Ευτυχώς το 2019, επί εποχής ΣΥΡΙΖΑ έγινε η όλη διαδικασία στη Βουλή των Ελλήνων και βγήκε μια και μοναδική απόφαση που δίνει την εντολή στις επόμενες κυβερνήσεις να διεκδικήσουν όλες τις οφειλές». Ακόμα «προσπαθούμε να ευαισθητοποιήσουμε τις νέες γενιές, οι οποίες είναι τυφλές γιατί από το δημοτικό, το γυμνάσιο και το λύκειο δεν έχουν παιδεία για αυτά τα θέματα. Έχουν έχουν εξαφανιστεί από τα βιβλία της ιστορίας όλα τα Ολοκαυτώματα, τι σημαίνουν, ενώ δεν έχει γίνει καταγραφή από του ελληνικού Ολοκαυτώματος από το ελληνικό κράτος, δεν έχει περάσει στη Βουλή των Ελλήνων ότι την τάδε ημερομηνία τιμούμε τη μνήμη του ελληνικού Ολοκαυτώματος».

Προσέθεσε ότι το κράτος, το Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων, οι Ενώσεις και Σύλλογοι Θυμάτων, το ΕΣΔΟΓΕ, η Πανελλήνια Ένωση Δικηγόρων, «είμαστε 5 οργανισμοί ασυντόνιστοι που έρχεται να μας ερεθίσει και να μας κεντρίσει η Ισμήνη Σακελλαροπούλου», τονίζοντας πως «αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι κάτι που έπρεπε να κάνει το ελληνικό κράτος», εξηγώντας πως «αφού δεν είμαστε συντονισμένοι εμείς, είναι οι Γερμανοί», οι οποίο από το 2010 έχουν υπογράψει μεταξύ Μέρκελ-Παπανδρέου τις Ελληνογερμανικές Συνελεύσεις, το Ελληνογερμανικό Ταμείο για να δίνουν χρήματα στους δήμους και την πανεπιστημιακή οργάνωση «Μνήμες από την Κατοχή» , ενώ δεν μιλάει το ελληνικό κράτος.

«Η Γερμανία χρηματοδοτεί την παραχάραξη της ιστορίας του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου»

Στη συνέχεια μίλησε ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Κώστας Αρζόγλου, ο οποίος είναι ένας εκ των πρωταγωνιστών της ταινίας, σημειώνοντας πως «όταν ήρθε η Ισμήνη και με βρήκε, δεν το σκέφτηκα καθόλου, γιατί κατάλαβα πως δεν ψάχνει για συνεργάτες αλλά για συνεργούς». Ο ίδιος συμπλήρωσε πως τον έχει θυμώσει η αδράνεια και η δειλία του ελληνικού κράτους, σημειώνοντας πως αυτό το ντοκιμαντέρ και «η θερμοκρασία με την οποία το κάνει ίσως είναι ένα κέντρισμα». Κάλεσε ωστόσο «να μην μείνουμε σε ευχές, αλλά να περάσουμε σε πράξεις», καθώς ότι δεν υποστηρίζεται από την πολιτεία κινδυνεύει στο μέλλον να σβήσει. Τέλος, αναρωτήθηκε αν η πλαστογράφηση των γεγονότων των Καλαβρύτων, εντάσσεται σε μια γενικότερη κυβερνητική γραμμή. «Δηλαδή, μήπως επιδοτείται η πλαστογράφηση» κατέληξε.

Τελευταία και πολύ ενδιαφέρουσα ήταν η παρέμβαση του διδάκτορα στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) και συγγραμματέας  του ΕΣΔΟΓΕ Αριστομένης Συγγελάκης, ο οποίος συνεχάρη τη Ισμήνη Σακελλαροπούλου, ως «μια νέα επιστήμονα, σκηνοθέτιδα και δημιουργό, η οποία είναι ρομαντική, ανιδιοτελής, αλλά και παθιασμένη μαχήτρια στην αγώνα για δικαιοσύνη. Έχει πάρει το ξίφος της δικαιοσύνης γερά στα χέρια της και τρυπά το σκοτάδι της γερμανικής αδιαλλαξίας και της ελληνικής αμφιθυμίας, για να μην πω υποχωρητικότητας». Σημείωσε πως το έργο συμβολίζει τα «παιδιά που μεγάλωσαν σε σπίτια που δονούνταν από την ιδέα του αγώνα για δικαιοσύνη, όπως το σπίτι της Ισμήνης όπου ο αείμνηστος πατέρας της ήταν ο νομικός εκπρόσωπος των θυμάτων του Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος. Και αφού η ίδια είναι σεμνή, θα το πω εγώ. Ήταν 12 ετών η Ισμήνη, όταν δακτυλογραφούσε τις αγωγές των θυμάτων, αναζητώντας τη δικαίωση και ο πατέρας της της έλεγε “Θα σου δώσω χαρτζιλίκι, όταν κερδίσουμε την υπόθεση”. Πέρασαν 2 δεκαετίες περίπου και η Ισμήνη, το δούλευε στο μυαλό της, αψήφησε τα πάντα, καθώς και το γεγονός πως σήμερα αν ανοίξει κανείς μια τηλεόραση θα κινηθεί μεταξύ Survivor και λοιπόν σκοταδιστικών εκπομπών. Αψήφησε την εύκολη δουλειά, την έλλειψη χρημάτων, ότι της γύρισε τη πλάτη το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και το επίσημο κράτος που δίνει εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για παραγωγές πολύ φθηνές στην ελληνική τηλεόραση, ενώ δεν έδωσε ούτε ένα ευρώ σε αυτή την εθνική υπόθεση της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών».

Όμως εκείνη «δεν λογάριασε τίποτα και τέτοιους ανθρώπους θέλουμε εδώ που δεν λογαριάζουν τίποτα, που βρίσκουν τρόπους να ξεπερνούν τα εμπόδια, να κινούν γη και ουρανό για να φτάσουμε σήμερα να απολαύσουμε αυτή τη ταινία και να ενώσουμε τη φωνή μας στον αγώνα που ξεκίνησε ο Μανώλης ο Γλέζος, με τους ηρωικούς αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, τους Λάκη Σάντα, Ευάγγελο Μαχαίρα, τον πρωτοπόρο δικηγόρο της δικαστικής διεκδίκησης Γιάννη Σταμούλη, τον Γεώργιο Αλέξανδρο Μαγκάκη, τον Στέλιο Ζαμάνο, τον Χαράλαμπο Ρούπα, τον Βασίλη Πριόβολο και τόσους πολλούς που δώσανε το αίμα, τη ζωή τους και ότι πολυτιμότερο είχαν για να κρατήσουν αναμμένη τη φλόγα της διακιοσύνης, για να έρθουν οι νεοτερες γενιές σήμερα και να αρχίσουν να μαθαίνουν από τέτοιες προσπάθειες, γιατί το επίσημο κράτος συσκοτίζει, παραπλανά, έχει αφήσει στη λήθη». Στη συνέχεια ο κ. Συγκελάκης έκανε στους παριστάμενους Γιώργο Κατημερτζή της ΠΕΕΑ-ΔΣΕ και τον Χρήστο Οικονόμου της ΠΟΑΕΑ, «που συνεχίζουν τον αγώνα να αναδειχθεί το μεγαλείο της Εθνικής Αντίστασης, η προσφορά της Ελλάδας στον αντιφασιστικό αγώνα, πόσο συνέβαλε αυτή η μικρή χώρα, με τι φόρο αίματος, που έχασε πάνω από το 10% του πληθυσμού της, που όπου και να κοιτάξεις έβρισκες ένα σωρό ερείπιων, έβλεπες μαυροφορεμένες γυναίκες και λιπόσαρκα παιδιά που έπασχαν από σοβαρά νοσήματα για χρόνια πριν τη Κατοχή. Ποιος να δουλέψει να ανασυγκροτήσει αυτή τη χώρα την κατεστραμμένη από άκρου σε άκρου, όταν είχαν εκτελέσει τους άνδρες παραγωγικής ηλικίας και τα παιδιά ήταν άρρωστα».

Επισήμανε πως «αυτά τράβηξε η χώρα μας και με τις ευθύνες των πολιτικών μας φτάσαμε στα μνημόνια και στη σημερινή πολύ δύσκολη κατάσταση που βιώνουμε», απαντώντας σε όσους ρωτάνε «τώρα το θυμηθήκατε που έχετε οικονομικά προβλήματα», πως «7 δεκαετίες συνεχίζεται ο αγώνας και τώρα τελευταία εκτός από την αδιαλλαξία του ελληνικού κράτους που περιφρονεί τη θυσία του ελληνικού λαού, έχουμε πιο επιθετικές πολιτικές της γερμανικής κυβέρνησης της Μέρκελ», οι οποίες «δίνουν κάποια ψίχουλα για να διεισδύσουν σε μαρτυρικούς δήμους και να πλαστογραφήσουν την ιστορία, να απονομιμοποιήσουν τη βάση της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών. Γιατί αν για τα εγκλήματα δεν έφταιγε ο στρατός του 3ου Ράιχ αλλά η Αντίσταση, αν για τον λιμό έφταιγαν οι Σύμμαχοι ή οποιοδήποτε άλλος αλλά όχι οι Γερμανοί, τότε πως αξιώνουμε τις γερμανικές οφειλές;», διερωτήθηκε, καταγγέλλοντας πως «το γερμανικό υπ.Εξ. χρηματοδοτεί δυστυχώς και Έλληνες ιστορικούς που δέχονται να παίξουν αυτό τον ρόλο, αλλά έχουμε και λαμπρές εξαιρέσεις που με το μισθό τους μόνο παλεύουν να κρατήσουν την ιστορία στην πραγματική της βάση και να μεταλαμπαδεύσουν τη γνώση στις νέες γενιές».

Ο αγώνας για δικαίωση συνεχίζεται

Οι παρεμβάσεις ολοκληρώθηκαν με βιντεοσκοπημένο μήνυμα της Γερμανίδας Χάικε Χάνσελ, μέχρι 2 μήνες βουλευτής του Die Linke, η οποία παραμένει στην πρώτη γραμμή του αγώνα διεκδίκησης. Η Χάνσελ ταξίδευσε πρόσφατα στην χώρα μας και συμμετείχε στη πορεία του Πολυτεχνείου με το μπλοκ του Εθνικού Συμβουλίου. Στο μήνυμά της συνεχάρη την Ισμήνη Σακελλαροπούλου για τη δημιουργία αυτής της ταινίας, η οποία αναφέρεται στη βάρβαρη, κτηνώδη σφαγή των Καλαβρύτων που είναι ένα μόνο από τα πολλά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διέπραξε το 3ο Ράιχ. Επεσήμανε πως το θέμα της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών παραμένει ανοιχτό, καθώς η δικαιοσύνη είναι κρίσιμη για τη πορεία των ελλογερμανικών σχέσεων. Τέλος, ευχήθηκε η νέα γερμανική κυβέρνηση να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις και να μην μιμηθεί τους προκατόχους της.

Στο ντοκιμαντέρ που ακολούθησε, απαθανατίστηκαν οι μαρτυρίες των επιζώντων της σφαγής των Καλαβρύτων, με ιδιαίτερη μνεία στο ρόλο της Καλαβρυτινής γυναίκας, που υψώθηκαν σαν φάρος να φωτίζει τα ναζιστικά εγκλήματα και να μην ξεχάσουν οι γενιές που ακολούθησαν. Ακολουθεί στροφή από το ποίημα «Ύμνος στην Καλαβρυτινή μάνα» του Κωνσταντίνου Χρ. Νικολόπουλου Καμενιανίτη:

Ντροπή στους Γερμανούς, ντροπή, κι ανάθεμα την ώρα,
για το ανείπωτο κακό που σκόρπισαν στη χώρα!
Μανάδες ‘σεις περήφανες, δε χάσατε το θάρρος,
γι’ αυτό θα είστε αιώνια της δύναμης ο φάρος.

Η ταινία «ΔΙΚΑΙΩΣΗ 3368» ξεκίνησε την προβολή της στην Ελλάδα από τις 9/12/2021 σε διανομή NEW STAR στον ιστορικό κινηματογράφο τέχνης STUDIO new star art cinema και θα συνεχιστεί σε άλλες αίθουσες στην Αθήνα και σε όλη την Ελλάδα.