του Σπύρου Κουτρούλη
Το 1982 βρέθηκα φοιτητής στο Οικονομικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ούτε δέκα χρόνια από την πτώση της στρατιωτικής δικτατορίας και η ομαλή δημοκρατική εξέλιξη πρόσφερε καρπούς στην πνευματική ζωή, μια πλειάδα βιβλιοπωλείων που αντιπροσώπευαν συχνά διαφορετικές ή και αντίθετες κοσμοθεωρίες. Δύο χρόνια πριν από το οργουελιανό «1984 «και οι ανησυχίες για κυριαρχία του ολοκληρωτισμού είχαν περισσότερο φιλολογικό παρά πραγματικό ενδιαφέρον. Όμως κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει ότι μετά από επτά χρόνια θα σχηματιζόταν οικουμενική κυβέρνηση με συμμετοχή της αριστεράς. Όπως και κανένας δεν μπορούσε να φανταστεί ότι μετά από επτά με οκτώ χρόνια τα σοβιετικά καθεστώτα θα κατέρρεαν το ένα μετά το άλλο, σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα με πρωτοβουλία των ηγεσιών τους.
Απολάμβανα ιδιαίτερα να αναλώνω πολλές ώρες στα πέριξ βιβλιοπωλεία. Απέναντι σχεδόν, στη Σόλωνος, λειτουργούσε το «Βιβλιοπωλείον της Εστίας» ένας πραγματικός θησαυρός του βιβλίου. Στο ισόγειο υπήρχαν οι πάντα ενήμεροι υπάλληλοι και το γραφείο της ιδιοκτήτριας της κ. Καραϊτίδου. Εκεί όμως που μπορούσες να βρεις τα πιο σπάνια βιβλία ήταν το υπόγειο και ο α΄όροφος. Σε μια άκρη του ισογείου υπήρχαν όλα τα περιοδικά που κυκλοφορούσαν κατεξοχήν η «Νέα Εστία» αλλά και άλλα μη αριστερά όπως τα «Πολιτικά θέματα», η «Εποπτεία», τα «Επίκεντρα». Από την «Εστία» θα περνούσε απαραίτητα το πιο δραστήριο τμήμα των στοχαστών, άλλωστε από τα βιβλία της «γενιάς του 30» θα ανοιχτεί σε άλλους όπως στον Κ. Αξελό. Η «Εστία» θα δεχτεί αρκετές επιθέσεις από αναρχικούς, θα δεχτεί μεγάλο κτύπημα από την οικονομική κρίση και τελικά θα μετακομίσει σε ένα πολύ μικρότερο χώρο στη Διδότου.
Στην Σίνα και Σόλωνος υπήρξε για ένα διάστημα το βιβλιοπωλείο Ενδοχώρα.
Ανηφορίζοντας την Πανεπιστημίου στην Στοά που υπήρχε το ουζερί του Απότσου, που σύχναζε ο Κατσίμπαλης και ο Σεφέρης, συναντούσαμε το βιβλιοπωλείο των «Εκδόσεων των Φίλων» με ηγετική μορφή τον Κώστα Τσιρόπουλο αλλά και τον Χρήστο Μαλεβίτση. Πρόκειται για στοχασμό υψηλής ποιότητας με υπαρξιακές και χριστιανικές αφετηρίες, έβγαζε την «Ευθύνη» βιβλία των Τσάτσου, Τερζάκη, Χουρμούζιου κ.άλλων αλλά και Πεγκύ, Σιοράν, Σιλόνε μια μεγάλη κληρονομιά στους νεώτερους.
Μετά την Νομική υπήρχε του «Θεμέλιο» του ΚΚΕ εσωτ. αλλά κυρίως των Δεσποτίδη, Μαλικιώση. Βρίσκαμε τα περιοδικά Αντί,Πολίτης, Σχολιαστής, Θέσεις και βιβλία των Πουλαντζά, Τσουκαλά, Σβορώνου, Ασδραχά, Π.Κονδύλη, Αλτουσέρ κ.άλλων.
Στην Ασκληπιού σε αυτό το ύψος υπήρχε το υπόγειο του Ηριδανού και από δίπλα η Δωδώνη με έργα Γιάσπερς, Πόππερ, Χάιντεγκερ. Στην θέση του θα ανοίξει η Πολιτεία.
Μετά την Ασκληπιού, στην Σόλωνος, άνοιξε η «Παρουσία» με πολλά ορθόδοξα βιβλία, ο Γ. Τσιάκαλος και τα αδέλφια Χατζηιακώβου δίνουν τον τόνο. Συχνάζουν αρκετοί συγγραφείς όπως ο Λάγιος και ο Κονδύλης. Από αυτό το βιβλιοπωλείο θα προέλθει ο «Ναυτίλος» στην Χ.Τρικούπη και ο «Αρμός» στην εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής.
Ανηφορίζοντας την Ιπποκράτους συναντούσαμε το «Παρά πέντε» με μεγάλη ειδίκευση στα κόμικς. Όμως πιο πάνω υπήρχαν τα δύο πιο διάσημα ακροδεξιά βιβλιοπωλεία. Η «Νέα Θέση» του Γιάννη Σχοινά που νοσταλγούσε τον Μεταξά και σε κάποιο βαθμό τον μεσογειακό φασισμό και πιο πάνω η "Ελεύθερη Σκέψις" (Ψιακής, Δενδρινός) πιο σκληροπυρηνική με αρχική αναφορά στον ναζισμό αλλά στην συνέχεια στους Γάλλους στοχαστές.
Απέναντι από το Χημείο σε ένα υπόγειο λειτουργούσε το χριστιανοσοσιαλιστικό «Μήνυμα», ενώ πολύ κοντά υπήρχε ο «Δόμος» του Δ. Μαυρόπουλου με Παπαδιαμάντη, Χ.Γιανναρά,κλπ.
Πολύ κοντά στο Χημείο υπήρχε ένα από τα πρώτα βιβλιοπωλεία αναρχικών ο «Ελεύθερος Τύπος».
Πιο κάτω στα Εξάρχεια λειτούργησε η «Κομμούνα» , μια ομάδα με πολλές αναφορές στον Μάη του 68,που σύντομα θα εξελιχθεί στη Θεμιστοκλέους στο Εναλλακτικό Βιβλιοπωλείο.
Πολύ κοντά λειτουργεί ακόμη η «Πρωτοπορία» με χαμηλές τιμές, ενώ στις αρχές της Ε.Μπενάκη λειτουργούν οι εκδόσεις Παπαζήση, οι οποίες έβγαζαν την «Νέα Κοινωνιολογία».
Τέλος κοντά στην εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής και στην Ακαδημίας συναντάμε την «Σύγχρονη Εποχή» του ΚΚΕ και τον «Κέδρο».
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.