«Η μαζική εκπαίδευση, που άρχισε σαν μία ελπιδοφόρα προσπάθεια εκδημοκρατισμού της ανώτερης κουλτούρας των προνομιούχων τάξεων, κατέληξε να αποβλακώνει τους ίδιους τους προνομιούχους. Η σύγχρονη κοινωνία πέτυχε κάποια δίχως προηγούμενο ποσοστά τυπικού αλφαβητισμού, αλλά παρήγαγε ταυτόχρονα νέες μορφές αναλφαβητισμού».
Το όνομα του Κρίστοφερ Λας [με τον χαρακτηρισμό «ένα από τα οξύτερα πνεύματα του αιώνα μας»] αναφέρεται στην πρώτη πρώτη γραμμή του βιβλίου του Μισεά, ενώ μόλις στη δεύτερη παράγραφο του βιβλίου παρατίθεται ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Λας Η Κουλτούρα του Ναρκισσισμού: Η Αμερικανική Ζωή στην Εποχή των Μειούμενων Προσδοκιών (1979 – στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νησίδες, μετ. Βασίλης Τομανάς, Σκόπελος-Θεσσαλονίκη, χ.χ. Στα ελληνικά έχει μεταφραστεί και κυκλοφορεί από τον ίδιο εκδοτικό οίκο και το βιβλίο του Λας, Η Εξέγερση των Ελίτ και η Προδοσία της Δημοκρατίας). [Στο Διαδίκτυο υπάρχουν κάποια αποσπάσματα από το πρώτο βιβλίο με τίτλο «Ο νέος αναλφαβητισμός» .]
Ο Αμερικανός μαρξιστής Κρίστοφερ Λας (1932-1994) δίδαξε ιστορία σε διάφορα πανεπιστήμια των ΗΠΑ και συνέγραψε αρκετά βιβλία για την ιστορία, την πολιτική και την κουλτούρα των ΗΠΑ. Μεταξύ αυτών: The Minimal Self (1964, Ο Ελάχιστος (;) Εαυτός, στο οποίο επέκρινε τους ψευδοπροφήτες της Νέας Αριστεράς, Καταφύγιο σε έναν Άκαρδο Κόσμο (1977, στο οποίο επέκρινε δριμύτατα την «πεφωτισμένη άποψη» που προωθούσε «την υποκατάσταση της αυθεντίας των γονέων, των ιερέων και των νομοθετών από εκείνη των γιατρών και των ψυχιάτρων») και Η Εξέγερση των Ελίτ και η Προδοσία της Δημοκρατίας (εκδόθηκε μετά το θάνατό του, και ο τίτλος του δεν αποτελεί παρά μεταστροφή του τίτλου του βιβλίου Η Εξέγερση των Μαζών του Jose Ortega y Gasset, ενός αντιδραστικού έργου που δημοσιεύτηκε το 1929, και σύμφωνα με το οποίο η κρίση του Δυτικού πολιτισμού οφειλόταν στην «πολιτική κυριαρχία των μαζών» που θα έπρεπε να παραδώσουν τα σκήπτρα της εξουσίας σε μειονότητες καλλιεργημένων και διανοητικά ανεξάρτητων ατόμων).
Προτού συνεχίσουμε με τους «ασυνείδητους» πράκτορες του καπιταλισμού στο χώρο της εκπαίδευσης, αξίζει να ρίξουμε μια ματιά σε κάποιες εξαιρετικά ενδιαφέρουσες σκέψεις του Λας.
Ο Λας στο βιβλίο του Οι Αμερικανοί Φιλελεύθεροι και η Ρωσική Επανάσταση (1962) σημείωνε ότι οι φιλελεύθερες ψευδαισθήσεις για τη Ρώσικη Επανάσταση θα παρέμεναν ακαταμάχητες για τους φιλελεύθερους της Δύσης «για όσο καιρό αυτοί θα παρέμεναν προσκολλημένοι στο όραμα ενός γήινου παράδεισου από τον οποίο θα είχε εκδιωχθεί για πάντα η αμφιβολία». Η ίδια ιδέα υπάρχει και στο βιβλίο του Ο Ένας και Μοναδικός Παράδεισος: Η Πρόοδος και οι Επικριτές της (1991), όπου σημειώνει πως οι Αμερικανοί μικροαστοί, τους οποίους τόσο εύγλωττα καταγγέλλουν οι φιλελεύθεροι, «είναι απίθανο να υποπέσουν στο σφάλμα και να εκλάβουν την Γη της Επαγγελίας της Προόδου ως τον έναν και μοναδικό παράδεισο».
Τέλος, ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο του Καταφύγιο σε έναν Άκαρδο Κόσμο:
«Η ιστορία της σύγχρονης κοινωνίας… είναι η ιστορία της επιβολής κοινωνικού ελέγχου σε δραστηριότητες που κάποτε ασκούσαν τα άτομα ή οι οικογένειές τους. Στο πρώτο στάδιο της βιομηχανικής επανάστασης, οι καπιταλιστές άρπαξαν την παραγωγή από το νοικοκυριό και την κολλεκτιβοποίησαν (collectivized), κάτω από την επίβλεψή τους, στο εργοστάσιο. Στη συνέχεια προχώρησαν στην ιδιοποίηση των δεξιοτήτων και της τεχνικής γνώσης των εργατών και, μέσω της “επιστημονικής διεύθυνσης” (management), έθεσαν αυτές τις δεξιότητες υπό τον έλεγχό τους. Τελικά διεύρυναν τον έλεγχό τους και πάνω στην ιδιωτική ζωή των εργατών, ως γιατροί, ψυχίατροι, δάσκαλοι, ως ειδικοί στον επαγγελματικό προσανατολισμό των παιδιών, στελέχη των δικαστηρίων ανηλίκων, ενώ άλλοι ειδικοί άρχισαν να εποπτεύουν την ανατροφή των παιδιών, που προηγουμένως αποτελούσε έργο της οικογένειας…»
Ο καπιταλισμός δημιουργεί την αρρώστια για να πουλήσει τη θεραπεία.
Ζαν-Κλωντ Μισεά
[Update 16-1-2007: Σχεδόν ολόκληρο το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου (χωρίς τις σημειώσεις):http://theamapati.wordpress.com/2007/01/16/160107/#comment-958]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.