Κώστας Ζαφειρόπουλος
Μοιάζει με ένα πάρκο με διάσπαρτα κτίρια. Εδώ χτυπάει η καρδιά της πραγματικής μάχης με τον κορονοϊό στην Ελλάδα. Το νοσοκομείο «Σωτηρία», το πνευμονολογικό κέντρο αναφοράς της χώρας, έχει νοσηλεύσει μέχρι σήμερα πάνω από 240 ασθενείς με COVID-19, περίπου το ένα τέταρτο όλων των ασθενών που έχουν νοσηλευτεί στη χώρα. Ενα από τα κτίριά του, όπου σήμερα στεγάζεται το Κέντρο Αναπνευστικής Ανεπάρκειας, χτίστηκε πριν από δεκαετίες ως σανατόριο για φυματικούς.
Οι ασθενείς που νοσηλεύονται εδώ είναι συνήθως μεσαίων και χαμηλών εισοδημάτων. Ξαφνικά «βρέθηκαν στο νοσοκομείο και άτομα με περιουσίες δισεκατομμυρίων αθροιστικά. Ηρθαν εξ ανάγκης, δεν μπορούσαν να πάνε κάπου αλλού. Η ειρωνεία είναι πως ορισμένοι από αυτούς ήταν μεγαλομέτοχοι σε ιδιωτικά νοσοκομεία. Δεν τους δέχτηκαν ούτε τα δικά τους νοσοκομεία» λέει στην «Εφ.Συν.» γιατρός με χρόνια εμπειρίας στο νοσοκομείο.
Ενα δημόσιο νοσοκομείο που έφτασε στα όριά του, απροετοίμαστο και υποστελεχωμένο, αθωράκιστο για μια τέτοια επιδημία, που κατέγραψε ίσως τις μεγαλύτερες επιτυχίες δεδομένου του φόρτου που δέχθηκε. Ενα νοσοκομείο που λειτουργεί κάθε μέρα σε συνθήκες άτυπης εφημερίας.
Επιχειρήσαμε τις τελευταίες δύο εβδομάδες, με συνεχή επικοινωνία με γιατρούς, νοσηλευτές και ασθενείς της Α’ Παθολογικής Κλινικής, να καταγράψουμε ένα ημερολόγιο των κρίσιμων αυτών ημερών, να αφουγκραστούμε τις αγωνίες τους αλλά και να μοιραστούμε τη χαρά τους, που δεν μπορούσε να κρυφτεί, ειδικά τις τελευταίες μέρες: τέσσερα εξιτήρια από το νοσοκομείο τη Μεγάλη Βδομάδα με πρώην διασωληνωμένους ασθενείς με πολύ σοβαρά υποκείμενα νοσήματα. Η ζωή τους κινδύνευε άμεσα, «δεν μπορείτε, μας λένε, να περιγράψετε με λόγια σε ένα χαρτί τα συναισθήματά μας. Είναι η νίκη της ζωής απέναντι στον θάνατο».
«Δεν μας αρέσει η λέξη “ήρωες”»
Παναγιώτα Λουρίδα, παθολόγος-λοιμωξιολόγος,
επιμελήτρια Α’ ΕΣΥ, Α’ Παθολογική Κλινική του «Σωτηρία»
Είναι η μία από τις δύο επιμελήτριες λοιμωξιολόγους (μαζί με την Κατερίνα Αργυράκη) που εφημερεύει μέρα παρά μέρα εδώ και 1,5 μήνα. Η ομάδα τους μέχρι στιγμής έχει διαχειριστεί 60 περιστατικά, έχει πάνω από 40 εξιτήρια ενώ έχει διασωληνώσει πάνω από 15 ασθενείς. Συζητάμε μαζί της κατά τη διάρκεια ενός από τα ελάχιστα διαλείμματά της για όλα αυτά που δεν μπορούμε να δούμε και να γνωρίζουμε: για τις αγωνίες των γιατρών, για τις ελλείψεις, για τις σχέσεις με τους ασθενείς, για το μυστήριο του ιού.
● Πώς ζήσατε τις πρώτες μέρες; Ηταν έτοιμη η κλινική να υποδεχτεί αυτόν τον όγκο ασθενών;
Μέσα σε 8 ώρες, χωρίς καλά καλά να προλάβουμε να οργανωθούμε, αρχίσαμε να νοσηλεύουμε δεκάδες περιστατικά. Θυμάμαι μια μέρα να φεύγω το βραδάκι έχοντας μέσα 9 ασθενείς και την επομένη είχαμε 22. Τον πρώτο καιρό από το πρωί φεύγαμε γύρω στα μεσάνυχτα και στη συνέχεια μέσα στο βράδυ δίναμε οδηγίες από το τηλέφωνο. Κάθε δύο ώρες είχε μία καινούργια εισαγωγή.
Στην κλινική προβλέπονται 9 θέσεις ειδικών, εμείς προ Covid ήμασταν 6 γιατροί παθολόγοι, που τυχαίνει να είμαστε λοιμωξιολόγοι οι δύο από τους επιμελητές. Από τους έξι, οι δύο ήταν επικουρικοί επιμελητές Β’, δηλαδή ορισμένου χρόνου, των οποίων οι συμβάσεις έληξαν στις 21 Ιανουαρίου. Από 6 γίναμε 4 και αυτοί δεν γύρισαν ποτέ στην κλινική. Και από τους 4 που μείναμε, οι δύο είναι άνω των 60 ετών, οπότε πρακτικά δεν τους έχουμε επιφορτίσει στο να έρχονται σε επαφή με περιστατικά Covid.
Δεν έχουμε δει τέτοιον αριθμό προσλήψεων που να έχουμε καταλάβει ουσιαστική διαφορά στην καθημερινότητά μας
Ακόμα δεν βλέπω λύση στον ορίζοντα, νιώθω ότι θα εφημερεύω έτσι μέρα παρά μέρα συνέχεια! Εχουν γίνει κάποιες προσλήψεις, έχουν έρθει κάποιοι γιατροί, γίνανε μετακινήσεις και εντός νοσοκομείου και εντός ΥΠΕ. Δεν είμαι σίγουρη αν όσοι έχουν προσληφθεί έχουν πάει να αναλάβουν υπηρεσία. Εχουμε δει σίγουρα νοσηλευτικό προσωπικό - πρώτη φορά όσο δουλεύω στο ΕΣΥ βλέπω τώρα να υπάρχει επάρκεια νοσηλευτικού προσωπικού, οι μισοί είναι καινούργιες προσλήψεις, οι μισοί είναι αποσπασμένοι, όμως δεν έχουμε δει τέτοιον αριθμό προσλήψεων που να έχουμε καταλάβει ουσιαστική διαφορά στην καθημερινότητά μας.
● Πού οφείλεται κατά τη γνώμη σας ο περιορισμός της πανδημίας στη χώρα μας;
Δεν είναι θέμα τύχης ό,τι έχουμε πετύχει. Hταν κοινή γνώση σε όλους πως το δικό μας σύστημα δεν σήκωνε πολλά, είναι απλά μαθηματικά, ξέρουμε πόσα κρεβάτια έχουμε και πόσους γιατρούς. Το ερώτημα είναι τι ακολουθεί. Αν δεν γινόταν, όπως πολύ σωστά έγινε, νωρίς το lockdown, δεν είχαμε πολλά περιθώρια ως σύστημα υγείας. Το μεγάλο στοίχημα είναι να εκμεταλλευτούμε τον χρόνο, να βουλώσουμε τις τρύπες, να εξοπλίσουμε τις δομές.
● Τι σας προβληματίζει στη διαχείριση της επόμενης μέρας;
Με άλλον τρόπο γίνεται μια διαχείριση έκτακτη και με άλλον τρόπο μια κατάσταση που όπως φαίνεται θα μείνει μαζί σου για αρκετό καιρό. Αυτό που έχουμε να αντιμετωπίσουμε είναι μαραθώνιος. Δεν θα λήξει σε λίγους μήνες. Σας δίνω ένα παράδειγμα: ως λοιμωξιολόγος, μαζί με τη συνάδελφό μου, παρακολουθώ κάποιους οροθετικούς ασθενείς, για τους οποίους πραγματικά έχω μεγάλο άγχος γιατί τους δώσαμε φάρμακα για δύο μήνες και δεν τους ξαναβλέπουμε. Πώς θα γίνει αυτό; Θα είμαι το πρωί στον κορονοϊό με πιθανότητα να εκτεθώ και μετά να κατέβω να δω τον ανοσοκατασταλμένο οροθετικό;
Ενα δεύτερο παράδειγμα είναι το θέμα «κρεβάτια ΜΕΘ», που τίθεται με λάθος τρόπο. Σίγουρα χρειαζόμαστε περισσότερα κρεβάτια, μόνιτορ, αναπνευστήρες, εξοπλισμό, χώρο. Ομως χρειάζεται εκπαιδευμένο προσωπικό. Δεν μπορεί ο αναισθησιολόγος και ο παθολόγος που μόλις τελείωσαν την ειδικότητα να κάνουν τη δουλειά του εντατικολόγου. Τα κρεβάτια ΜΕΘ από μόνα τους δεν λένε τίποτα.
Επιπλέον είναι πολύ σημαντικό το κομμάτι της πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Μέχρι στιγμής η οδηγία είναι «αν έχετε ήπια συμπτώματα, μείνετε σπίτι και καλέστε τον γιατρό σας». Ομως πολύς κόσμος δεν έχει γιατρό, δεν υπάρχει οικογενειακός γιατρός, πρόκειται για τεράστιο κενό. Πρέπει άμεσα να στηθούν κέντρα υγείας ειδικά για τον Covid και να «επιστρατευτούν» και οι ιδιώτες. Και όλο αυτό πρέπει να γίνει γρήγορα, δεν μπορεί να στηριχτεί όλο αυτό μόνο από τα νοσοκομεία. Μετά θα πρέπει τα τμήματα αιχμής να είναι πλήρως στελεχωμένα από νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό. Δεν μπορεί να γίνει με συμβάσεις 3-4, 6 ή 12 μηνών.
● Υπήρχε κάποια στιγμή που να φοβηθήκατε;
Ζορίστηκα πάρα πολύ όταν διασωληνώσαμε έναν άνθρωπο 45 χρόνων χωρίς προηγούμενα προβλήματα, με ελεύθερο αναπνευστικό. Είδα τον εαυτό μου στον καθρέφτη. Ευτυχώς πήγε πολύ καλά, βγήκε, είναι σπίτι του και ήταν ένα μεγάλο στοίχημα για όλη την ομάδα. Αυτό που λειτουργεί ως προστασία για όλους μας είναι πως δουλεύουμε ως ομάδα: προσέχουμε ο ένας τον άλλον, να είμαστε σωστά προετοιμασμένοι, σωστά ντυμένοι, να μην πάρουμε ένα άκυρο ρίσκο, να κάνουμε τη δουλειά μας σωστά.
Είναι πολύ σημαντικό ότι είμαστε μια ομάδα που δουλεύει καιρό μαζί: οι δύο επιμελήτριες, έχει προστεθεί μια επιμελήτρια από το «Αλεξάνδρα» που έρχεται τα πρωινά, μαζί με τους 11 ειδικευόμενούς μας. Κάποιοι από αυτούς θα μπορούσαν να είναι σε άδεια τώρα. Ενώ θα μπορούσαν να φύγουν, επέλεξαν να κάνουν παράταση της ειδικότητάς τους για να μείνουν και να βοηθήσουν. Είμαι πολύ περήφανη γι’ αυτά τα παιδιά! Δεν θα μπορούσαμε να λειτουργήσουμε χωρίς αυτούς.
Αυτοί που δεχτήκαμε μεγάλο βάρος και πίεση αισθανόμαστε τώρα σαν να έχουμε περάσει μαζί έναν πόλεμο. Αυτός που ήταν δίπλα μου την ώρα που έπρεπε να παρθούν αποφάσεις για τον ασθενή είναι ο μόνος που μπορεί να καταλάβει τι έχουμε περάσει και πόσο δύσκολο ήταν. Ανθρωποι-ασθενείς μόνοι τους σε έναν θάλαμο, προσπαθούμε να συστηνόμαστε, φαίνονται μόνο τα μάτια μας, προσπαθούμε να μένουμε λίγη ώρα. Θέλω να μπορώ να εξηγώ στον ασθενή όσο μπορώ περισσότερο, όποτε βγαίνω από τον θάλαμο, τους παίρνω τηλέφωνο. Είναι μόνοι τους εκεί, δεν υπάρχει φυσικά επισκεπτήριο, ξέρουν ότι πάσχουν από αυτό και την ίδια ώρα διαβάζουν στο κινητό τους τα νέα της ημέρας, πόσοι πέθαναν από αυτό.
● Πώς διαχειρίζεστε μια κατάσταση όπου σας λείπουν επιστημονικά δεδομένα, φάρμακο και εμβόλιο;
Για κάθε κλινικό γιατρό που είναι στην πρώτη γραμμή έχει εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον όλο αυτό που ζούμε, υπάρχει πολύ μεγάλη αδρεναλίνη και ενδιαφέρον για το πώς μεταφράζονται τα κλινικά δεδομένα σε μελέτες και πώς θα λυθεί το μυστήριο. Αλλά και γι’ αυτό είναι σημαντικό να δουλεύεις σε ομάδα, η πληροφορία κοινοποιείται και μεταδίδεται πιο εύκολα.
Ο ιός έχει μια κλινική εικόνα συνήθως δικόρυφη, έχει μια πρώτη έξαρση και ενώ στο τέλος της πρώτης εβδομάδας μπορεί να έχει μια ύφεση των συμπτωμάτων, μετά έχουμε επιδείνωση και τότε εγκαθίσταται αναπνευστική ανεπάρκεια. Οσοι μπήκαν στις ΜΕΘ είχαν συνήθως αυτό το προφίλ, ήταν άνθρωποι που είχαν περάσει τις πρώτες μέρες στο σπίτι και στη συνέχεια παρουσίασαν επιδείνωση. Αυτό που είναι επικίνδυνο με την αντίληψη «κάτσε σπίτι» είναι ότι ίσως ένας άνθρωπος που είναι σε καλή κατάσταση υγείας, χωρίς άλλα προβλήματα, μείνει στο σπίτι παραπάνω από όσο απαιτείται.
Εχουμε χαρεί πάρα πολύ τώρα γιατί έχουμε παραλάβει πίσω 7 αποσωληνωμένους ασθενείς και περιμένουμε και τους υπόλοιπους να ανακάμψουν. Κάτι πολύ καινούργιο για μένα είναι ότι δεν έχω ξεκάθαρα κάτι θεραπευτικό να δώσω. Προσπαθούμε να χρησιμοποιήσουμε όλο μας το κλινικό κριτήριο, να σταθούμε υποστηρικτικά δίπλα στους ασθενείς και βλέπουμε ότι δίνοντας χρόνο και υποστήριξη και με λίγη τύχη μπορούν οι άνθρωποι να ανακάμψουν. Τις πρώτες εβδομάδες αισθανόμασταν εντελώς αδύναμοι και απογοητευμένοι. Μετά τα πρώτα εξιτήρια, πήραμε μια ανάσα και είδαμε ότι όλο αυτό δεν το κάνουμε μάταια.
● Πώς είναι να σας αποκαλούν «ήρωες με τις άσπρες και πράσινες στολές»;
Μας ενοχλεί η λέξη «ήρωες». Δεν είμαστε ήρωες. Αν είμαστε τώρα, ήμασταν πάντα. Κανείς δεν μας είπε τότε. Η λέξη ήρωας με φοβίζει, ο ήρωας πάει στον πόλεμο και καμιά φορά τον στέλνεις στον θάνατο χωρίς καν όπλο στα χέρια του. Είμαστε επαγγελματίες, όπως π.χ. οι πυροσβέστες που σβήνουν μια φωτιά, αλλά όπως τον πυροσβέστη δεν θα τον στείλεις να πάει στη φωτιά χωρίς τα απαραίτητα, έτσι πρέπει οι επαγγελματίες της υγείας να μην παλεύουμε με γυμνά χέρια.
«Η πιο δύσκολη περίοδος στα 40 χρόνια ως γιατρός»
Αγγελος Πεφάνης, παθολόγος-λοιμωξιολόγος
και διευθυντής της Κλινικής Παθολογίας Λοιμώξεων του «Σωτηρία»
«Το νοσοκομείο δέχτηκε φοβερή πίεση τον πρώτο 1-1,5 μήνα διότι ήταν ταυτόχρονα νοσοκομείο με γενική εφημερία για όλα τα περιστατικά και έρχονταν και περιστατικά ύποπτα για COVID-19. Ηταν μια πρωτόγνωρη κατάσταση γιατί έπρεπε να προσέξει κανείς να μη διασπείρει τη νόσο από αυτούς που την είχαν ή ήταν ύποπτοι προς τους άλλους. Επειδή είναι το μοναδικό νοσοκομείο στο Λεκανοπέδιο που εφημερεύει κάθε μέρα, κάθε μέρα ζούσαμε έναν πόλεμο. Είμαι 40 χρόνια και κάτι γιατρός, χειρότερη περίοδο από πλευράς πίεσης στην επαγγελματική μου ζωή δεν έχω ξανανιώσει, παρότι έχω κάνει άπειρες και βαριές εφημερίες.
»Κάποια στιγμή έγινε αντιληπτό πως δεν μπορεί να πάει άλλο αυτή η κατάσταση, το νοσοκομείο σταμάτησε να εφημερεύει και έγινε μόνο για COVID. Σαφώς και δεν ήμασταν και δεν είμαστε έτοιμοι, αλλά τουλάχιστον καταφέραμε να μην έχουμε κρούσματα στο προσωπικό. Ηταν αποτέλεσμα των μέτρων διαχωρισμού που λάβαμε στα επείγοντα, των μέτρων προστασίας του προσωπικού, της εμπειρίας που έχει το νοσοκομείο σε αναπνευστικά νοσήματα και ίσως να υπήρξε και λίγη τύχη. Ο φόβος ήταν να μην καταρρεύσει το σύστημα. Αν πηγαίναμε στο ένα τέταρτο του επιπέδου της Ιταλίας, θα είχαμε καταρρεύσει. Προλάβαμε, ευτυχώς».
Λάθος σχεδιασμός
«Το πρόβλημα με τον ευρύτερο σχεδιασμό ήταν πως, αντί να ανοίξουν τις πρωτοβάθμιες δομές υγείας, υπάρχουν κέντρα κλειστά και ανενεργά. Αντί να υποδέχονται αυτές οι δομές ήπια περιστατικά, λέγανε σε όλους πηγαίνετε στο “Σωτηρία” κάθε μέρα ή στον “Ευαγγελισμό” κάθε τέταρτη μέρα».
«Το νοσοκομείο μπήκε σε αυτήν την κρίση στη χειρότερη κατάσταση που έχει βρεθεί τα τελευταία 20 χρόνια. 40% των οργανικών θέσεων ήταν κενές, από γιατρούς κυρίως αλλά και από νοσηλευτικό προσωπικό, και παράλληλα άδειες κατά τα 2/3 οι θέσεις ειδικευόμενων γιατρών πνευμονολογίας. Κανείς δεν θέλει να έρθει, δυστυχώς, να κάνει ειδικότητα. Οι γιατροί ξέρουν ότι το νοσοκομείο είναι υποστελεχωμένο, ξέρουν ότι εδώ θα έχει πολλή δουλειά, όταν έχεις πολλή δουλειά δεν μαθαίνεις πάντα, δεν κάνεις εκπαίδευση, οπότε δεν το προτιμούσαν.
Νοσηλευτές ήρθαν αρκετοί, όμως είναι άπειροι. Σε ΜΕΘ δεν βάζεις άπειρο νοσηλευτή. Αναγκαστήκαμε να βάλουμε και άπειρους
» Ενώ είχε εγκριθεί να συνεχίσουν δύο επικουρικοί γιατροί, αυτοί δεν θέλησαν να συνεχίσουν. Μπήκαμε στη μάχη με μια φοβερή έλλειψη προσωπικού και αυτό που έχει αποκατασταθεί τώρα είναι μόνο σε νοσηλευτικό προσωπικό. Ελάχιστοι γιατροί ήρθαν. Εξακολουθούν και υπάρχουν ελλείψεις σε ειδικευόμενους, σε αυτούς που είναι διαχρονικά οι στρατιώτες του συστήματος. Ευτυχώς στην Παθολογία διατηρήσαμε ένα καλό επίπεδο σε ειδικευόμενους, τα παιδιά δούλευαν μέρα-νύχτα, είναι και οι περισσότερες νέες γυναίκες, που σημαίνει ότι κινδυνεύουν λιγότερο. Νοσηλευτές ήρθαν αρκετοί, όμως είναι άπειροι. Σε ΜΕΘ δεν βάζεις άπειρο νοσηλευτή. Αναγκαστήκαμε να βάλουμε και άπειρους. Οχι μόνο εμείς, αλλά να ξέρετε ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια αυτό συνέβαινε παντού. Προσλάμβαναν με συμβάσεις ευκαιρίας ενός χρόνου μέσω του ΚΕΕΛΠΝΟ και του ΕΟΔΥ μετά και έβλεπες στη μονάδα πέντε νοσηλευτές που πρακτικά ήταν σχεδόν άσχετοι, είχαν μόλις βγει από τη σχολή».
Στοχευμένες προσλήψεις
«Οι προσλήψεις πρέπει να είναι στοχευμένες, τα νούμερα από μόνα τους δεν λένε τίποτα. Αν θες να φτιάξεις 200 ΜΕΘ, πρέπει να πάρεις άλλα 800 άτομα εξειδικευμένο προσωπικό. Στο Λονδίνο, στην καινούργια κλινική στο Nightingale, που έχει 80 τμήματα μονάδας από 42 κρεβάτια το καθένα, για τα 42 κρεβάτια του κάθε τμήματος προβλέπουν 200 άτομα προσωπικό».
«Μας βοηθήσατε τόσο πολύ όλοι εσείς στα σπίτια σας»
Κατερίνα Αργυράκη, παθολόγος-λοιμωξιολόγος,
επιμελήτρια Α’ ΕΣΥ, Α’ Παθολογική Κλινική του «Σωτηρία»
«Αυτό που με θύμωνε πολύ στην αρχή ήταν όταν εμείς προσπαθούσαμε τόσο πολύ εντός του νοσοκομείου και βλέπαμε ανθρώπους να παραβιάζουν τα μέτρα. Στην αρχή μας ερχόταν κόσμος που έλεγε “μα, δεν πήγα πουθενά” και αποδεικνυόταν ότι είχε παραβιάσει όλα τα μέτρα. Αυτή η εικόνα άλλαξε εντυπωσιακά, ο κόσμος έκανε τα αδύνατα δυνατά και πλέον τους βγάζω το καπέλο. Οσο βοηθήσαμε εμείς άλλο τόσο μας βοηθήσατε όλοι εσείς που καθίσατε μέσα.
» Σε ατομικό επίπεδο αυτός που το τραβάει αυτό (γελάει) ζορίζεται. Προφανώς υπάρχει ανάγκη να έρθουν και άλλοι εντατικολόγοι στο νοσοκομείο. Δεν είναι ένας ατομικός αγώνας, είναι θέμα ομάδας. Ευτυχώς δεν νόσησε κανείς από εμάς, δεν θέλω να το σκέφτομαι τι θα γινόταν διαφορετικά.
» Μη γελιόμαστε, έχουν αλλάξει οι ζωές μας. Είναι μια ιατρική που δεν έχουμε συνηθίσει να την κάνουμε, έχεις μόνο βλεμματική επαφή με τον άρρωστο. Ηταν αστείο, μπαίναμε μέσα στο δωμάτιο: Είσαι η Χριστίνα; Α, όχι, μήπως είσαι η Κατερίνα; Οχι. Προσπαθούν να καταλάβουν σε ποιον έχουν πει τι και ποιος τους έχει υποσχεθεί τι. Δεν μπορείς να κάνεις ιατρική από το γραφείο, ο ασθενής έχει ανάγκη την προσωπική επαφή. Αυτοί οι άνθρωποι, οι ασθενείς, ζήσανε έναν σύγχρονο εγκλεισμό, έναν ιδρυματισμό, ο οποίος συνήθως σε σύγχρονες κοινωνικές δομές και σε μοντέρνα συστήματα υγείας δεν υπάρχει. Οπως ήταν παλαιότερα με τη φυματίωση.
» Είναι εμπειρία ζωής και για μας. Μια συνάδελφος μου είπε “είναι σαν πλέον να έχετε απαντήσει στον εαυτό σας γιατί διαβάζατε τόσα χρόνια, γιατί έχετε κουραστεί”, και ισχύει. Παίρνεις μια επιβράβευση από τον πάσχοντα που η δική μου γενιά γιατρών δεν την είχε ζήσει. Είναι η δουλειά μας, ο ηρωισμός είναι άλλο πράγμα, αυτό σπουδάσαμε να κάνουμε, είμαστε επιστήμονες, αυτό ξέρουμε να κάνουμε.
» Η θωράκιση για μας τους γιατρούς έρχεται πολύ μέσα και από τη γνώση. Και όσο περνάει ο καιρός μαθαίνουμε περισσότερα. Το να κερδίζεις χρόνο στην ιατρική επιστήμη είναι εξαιρετικά σημαντικό. Κάποιες χώρες με πολύ καλύτερα συστήματα από τα δικά μας νομίζω υπερεκτίμησαν τις δυνατότητές τους και φοβάμαι ότι υποτίμησαν τον ιό. Είχα φοβηθεί στην αρχή ότι μπορεί να ακολουθήσουμε τα βήματα της Ιταλίας, ήταν ο εφιάλτης μου».
«Γνώρισα μια καινούργια οικογένεια»
Γ.Κ., ασθενής που βγήκε από τη ΜΕΘ
Ο Γ.Κ. (μας ζήτησε να διατηρήσουμε την ανωνυμία του) κατέχει δύο αρνητικά ρεκόρ: είναι ένας από τους τρεις πρώτους ασθενείς σε όλη τη χώρα που μπήκε στην εντατική λόγω COVID-19 και παράλληλα ο νεότερος. 45 χρόνων, επιχειρηματίας, αλβανικής καταγωγής, χωρίς υποκείμενα νοσήματα, μη καπνιστής. Είχε να ανεβάσει πυρετό, όπως λέει, 22 χρόνια. Καθυστέρησε να πάει στο νοσοκομείο, ξεκίνησε με δέκατα -37,5-, πήρε κάποια ντεπόν τις πρώτες μέρες και απευθύνθηκε σε ιδιωτική κλινική.
«Δεν το είχα πάρει σοβαρά. Πήγα σε ένα ιδιωτικό νοσοκομείο, ρωτάω τον γιατρό, λέει: “50-50 να έχεις κορονοϊό”. Μου κάνουν και μια ακτινογραφία όπου προφανώς φαινόταν η βλάβη που ήδη είχα. Κανείς δεν με ενημέρωσε πως πρέπει επειγόντως να πάω στο νοσοκομείο. Μου είπαν “οκ, θα μπορούσατε να πάτε”. Καθυστέρησα λίγο να πάω στο νοσοκομείο, έφτασα 39 πυρετό, με πόνο στο στομάχι, πήρα και κάποια φάρμακα που δεν αφορούσαν τον κορονοϊό. Μπήκα στο “Σωτηρία” στις 18 Μαρτίου και την επόμενη μέρα μπήκα εσπευσμένα στην εντατική. Τρομοκρατημένος δεν ήμουν. Είπα μέσα μου, “οκ, μέχρι εδώ ήταν”. Είναι 50-50. Μπορεί και να μην ξαναξυπνήσω, έστειλα και μερικά μηνύματα για 2-3 πραγματάκια που ήθελα να γίνουν αν... Στο δωμάτιο της εντατικής, δεν θα ξεχάσω την εικόνα, με τα ρομποτικά μηχανήματα ένιωθα σαν να έχω μπει μέσα σε ταινία επιστημονικής φαντασίας.
Επί 4-5 μέρες δεν είχα ιδιαίτερη συνείδηση, την έκτη μέρα κάπως συνήλθα. Εντυπωσιάστηκα, είδα ανθρώπους γύρω μου που ήταν πραγματικά σαν οικογένεια. Είδα πολύ ανθρώπινη συμπεριφορά, έχω μείνει άφωνος. Και στην εντατική, από όσο λίγο θυμάμαι, αλλά και όταν πήγα στον πρώτο όροφο, κάθε μέρα έρχονταν και με ρωτούσαν αν χρειάζομαι κάτι, ερχόταν 2-3 φορές τη μέρα η καθαρίστρια, οι νοσοκόμοι για το καθετί ήταν εκεί, δίπλα μου, ήταν άψογοι. Αυτά που θα μου έλεγε η μητέρα μου, οι συγγενείς, μου τα έλεγαν οι νοσοκόμοι όλα.
Οταν συνήλθα δεν μπορούσα να μιλήσω δυνατά, δεν είχα τη δύναμη, έβλεπα τους γιατρούς και τους νοσοκόμους κυριολεκτικά να τρέχουν, δεν περπατούσαν, έτρεχαν. Μου έχει μείνει η εικόνα. Ενημέρωναν αναλυτικά τους συγγενείς μου, τη σύντροφό μου στο τηλέφωνο για την κατάσταση της υγείας μου. Τους χρωστάω τη ζωή μου».
Ο Γ.Κ. πήρε εξιτήριο τη Μεγάλη Εβδομάδα.
«Δεν μπορούσα να τους δω, έχω όμως συγκρατήσει κάποια ονόματα, θα πάω οπωσδήποτε να τους δω όταν θα καλυτερέψουν τα πράγματα και θα μου επιτραπεί: η Ελισάβετ, ο Σωτήρης ο γιατρός, η κυρία Σιδερίδη, προϊσταμένη του ορόφου, Ελένη, Ιωάννα, Αγγελική, Γεωργία... θα πάω να τους αναζητήσω μετά. Το χρωστάω. Οταν είχα κάπως αναλάβει δυνάμεις και σκεπτόμενος κάπως επιχειρηματικά, αφού απασχολώ κόσμο, ρώτησα μια νεαρή νοσηλεύτρια: “Αφού τα χρήματα είναι λίγα και έχετε ικανότητες, γιατί δουλεύετε εδώ;”. “Ξέρετε, δεν είναι μόνο τα χρήματα, μου αρέσει αυτή η δουλειά που κάνω εδώ, θέλω να προσφέρω, μου αρέσει που βοηθάω τον κόσμο, μου αρέσει το προσωπικό στο νοσοκομείο, που στηρίζουμε η μια την άλλη” ήταν η απάντησή της.
»Εννοείται πως έχω αναθεωρήσει πολλά πράγματα, ήμουν, να ξέρετε, εργασιομανής, κάθε μέρα από τις 8 το πρωί μέχρι τις 10 το βράδυ... Δούλευα ασταμάτητα όλα αυτά τα χρόνια. Να μην υποτιμάει ο κόσμος αυτή την αρρώστια, μπορεί να σε φέρει σε πολύ επικίνδυνη κατάσταση. Με την καλή έννοια να τον φοβούνται τον ιό και να τηρούν τα μέτρα ασφαλείας».
«Δεν θα είχα αυτή τη φροντίδα σε ιδιωτικό νοσοκομείο»
Σωτήρης Καραγιώργος,
ασθενής που πήρε εξιτήριο μετά από εισαγωγή σε ΜΕΘ
Ιδιωτικός υπάλληλος, 64 χρόνων, ο Σωτήρης Καραγιώργος έχει ως χόμπι τον χορό. Στις 6 Μαρτίου πήγε σε ένα πάρτι λάτιν, όπου ήταν δεκάδες άτομα. Τις επόμενες μέρες αισθανόταν καλά, αν και είχε κάποια δέκατα, και πήγε σε άλλες δυο χορευτικές εκδηλώσεις. Τα συμπτώματα εκδηλώθηκαν πέντε μέρες μετά. Στις 16 Μαρτίου εισήχθη με πολύ έντονα αναπνευστικά προβλήματα. Το τεστ βγήκε θετικό και πριν εισαχθεί στη ΜΕΘ προλαβαίνει να προειδοποιήσει τους φίλους του στο facebook. Ο ίδιος, που πάσχει από αυτοάνοσο νόσημα, διασωληνώθηκε τελικά στις 20 Μαρτίου, με τη ζωή του να κινδυνεύει σοβαρά. Παρέμεινε συνολικά 33 μέρες στο νοσοκομείο, για να πάρει τελικά εξιτήριο ανήμερα το Πάσχα.
«Δεν πανικοβλήθηκα όταν μπήκα μέσα. Σκέφτηκα ό,τι είναι θα γίνει. Στη συνέχεια το αμυντικό σύστημα του οργανισμού κατέρρευσε. Στη ΜΕΘ είχα παραισθήσεις, πιθανώς από τα φάρμακα. Η εμπειρία αφού συνήλθα δεν περιγράφεται, μόνο καλά έχω να πω για το δημόσιο νοσοκομείο. Δεν ήταν μόνο οι άνθρωποι που τους χρωστάω τη ζωή μου, αλλά και οι υποδομές ήταν πραγματικά καλές, η καθαριότητα, η φροντίδα. Δεν θα είχα αυτή την πρωτόγνωρη φροντίδα σε κανένα ιδιωτικό νοσοκομείο, είμαι σίγουρος. Θέλω ο κόσμος να μάθει τα ονόματα αυτών των ανθρώπων: οι νοσηλεύτριες Σαλώμη Καρατάσου και Ειρήνη Χειλάρη, η εντατικολόγος κ. Κουτσούκου, οι επιμελήτριες Λουρίδα και Αργυράκη, η κ. Ολυμπία Μιχαλοπούλου, η κ. Σιδερίδου, η κ. Ζήρου και τόσοι άλλοι που ξεχνάω».
ΠΗΓΗ:
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.