19 Φεβρουαρίου 1959: Η Κύπρος Ανεξάρτητο Κράτος

19 Φεβρουαρίου 1959: Η Κύπρος Ανεξάρτητο Κράτος

&

Ευαγόρας Παλληκαρίδης

 Σαν σήμερα 19 Φεβρουαρίου του 1959 η Κύπρος μετά από πολυετείς αγώνες με τις συμφωνίες Λονδίνου- Ζυρίχης κερδίζει  επιτέλους την πολυπόθητη για τον λαό της ανεξαρτησία.

Αρκετά χρόνια πριν ,το 1938, και στις 26 Φεβρουαρίου στο χωριό Τσάδα της Κύπρου γεννήθηκε ένας μεγάλος ήρωας του Ελληνισμού. Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης.

Τα δυο αυτά σημαντικά γεγονότα, την ανεξαρτησία της Κύπρου και τα γενέθλια του ήρωα Ευαγόρα τιμούμε σήμερα με αυτό το λιτό άρθρο-αφιέρωμα.

 Ταξίδι στο νότο… ταξίδι εκτός Ελληνικών συνόρων, στην μαρτυρική Κύπρο -… ταξίδι στο χρόνο και τις σελίδες της ιστορίας, σελίδες ποτισμένες με αίμα πατριωτών που πάλευαν και παλεύουν για το υπέρτατο αγαθό τη Λευτεριά…

…Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη

Των Ελλήνων τα ιερά,

Και σαν πρώτα ανδρειωμένη,

Χαίρε, ώ χαίρε, Ελευθεριά!…

Σολωμός Διονύσιος,1798-1857.

 Ένα αγόρι, ένας νεαρός μαθητής ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης(26 Φεβρουαρίου 1938, Τσάδα Κύπρου-14 Μαρτίου 1957, Λευκωσία Κύπρου) , στις 5 του Δεκέμβρη του 1955, γράφει ένα ποίημα που έμελε να τον περάσει στους αθάνατους της ποίησης…

Τίτλος : Θα πάρω μια ανηφοριά(Λευτεριά)

Θα πάρω μιαν ανηφοριά

θα πάρω μονοπάτια

να βρω τα σκαλοπάτια

που παν στην λευτεριά.

…

Θ’ αφήσω αδέλφια, συγγενείς

τη μάνα, τον πατέρα,

μες τα λαγκάδια πέρα

και στις βουνοπλαγιές.

…

Ψάχνοντας για τη Λευτεριά

Θα ’χω παρέα μόνη

κατάλευκο το χιόνι

βουνά και ρεματιές.

…

Τώρα κι αν είναι χειμωνιά,

θα’ ρθει το καλοκαίρι

τη Λευτεριά να φέρει

σε κάμπους και χωριά.

…

Θα πάρω μιαν ανηφοριά,

θα πάρω μονοπάτια

να βρω τα σκαλοπάτια

που παν στην λευτεριά.

…

Τα σκαλοπάτια θ’ ανεβώ,

ώσπου να βρω το θρόνο.

Βασίλισσα μια μόνο

να κάθεται σ’ αυτό.

…

Κόρη πανώρια, θα της πω,

άνοιξε τα φτερά σου

και πάρε με κοντά σου,

μοναχ’ αυτό ζητώ.

Για σας παλιοί συμμαθητές. Τα τελευταία λόγια τα γράφω σήμερα για σας.

Κι όποιος θελήσει για να βρει ένα χαμένο αδελφό, έναν παλιό του φίλο,

Ας πάρει μιαν ανηφοριά,

ας πάρει μονοπάτια,

να βρει τα σκαλοπάτια

που παν στην λευτεριά.

…

Με την ελευθεριά μαζί.

μπορεί να βρεί και μένα.

Αν ζω θα μ’ εύρει εκεί.

Μαθητής-αγωνιστής, ποιητής- ήρωας της Κύπρου ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης τέταρτο παιδί της οικογένειας του Μιλτιάδη Παλληκαρίδη,15χρονος μόλις μαθητής Σχολείου θα πρωταγωνιστήσει σε επεισόδια κατά της Αγγλικής κατοχής του νησιού όταν στις 1 του Απρίλη του 1953 θα αναρριχηθεί στον ιστό της αναρτημένης αγγλικής σημαίας στο Ιακώβιο Γυμναστήριο της Πάφου, θα την κατεβάσει και θα την σκίσει, δίνοντας το έναυσμα για την απαρχή σκληρών διαδηλώσεων κατά των αποικιοκρατών Άγγλων. Να σημειωθεί ότι οι Άγγλοι είχαν αναρτήσει την σημαία στα πλαίσια του εορτασμού στις 2 Ιουνίου της στέψης της βασίλισσας Ελισάβετ Β’. Οι συγκρούσεις Άγγλων, αστυνομίας και μαθητών είχε σαν αποτέλεσμα η Πάφος να καταστεί το μόνο μέρος που δεν γιορτάστηκε η στέψη της Ελισάβετ Β’! Ο δε Ευαγόρας αν και συνελήφθη αφέθηκε ελεύθερος λόγω ηλικίας.

Κύπρος Αγγλοκρατούμενη, νεολαία γαλουχημένη με το όραμα της Λευτεριάς, της Ανεξαρτησίας…

Ο Ευαγόρας στα 17 του εγκαταλείπει το σχολείο και εντάσσεται στα αντάρτικα της ΕΟΚΑ. Στις 17 Νοέμβρη του 1955 θα συλληφθεί από τους Άγγλους σε διαδήλωση, η δίκη του θα πάρει αναβολή κι ο Ευαγόρας πηγαίνει βράδι στο σχολείο του στην Πάφο κι αφήνει στην αίθουσα διδασκαλίας σε ένα θρανίο το ποίημα Λευτεριά στους συμμαθητές του ξεκινώντας το κείμενο…

«Παλιοί συμμαθηταί, αυτή την ώρα κάποιος λείπει ανάμεσα σας, κάποιος που μπορεί να μην τον ξαναδείτε παρά μόνο νεκρό. Μην κλάψετε στον τάφο του, δεν κάνει να τον κλαίτε. Λίγα λουλούδια του Μαγιού σκορπάτε του στον τάφο. Του φτάνει αυτό ΜΟΝΑΧΑ.

Θα πάρω μιαν ανηφοριά θα πάρω μονοπάτια…»

18 Φεβρουαρίου 1956 ο Ευαγόρας συλλαμβάνεται από αγγλική περίπολο την ώρα που μετέφερε όπλα και τρόφιμα με δυο άλλους συναγωνιστές του που διέφυγαν, και με την κατηγορία κατοχής και διακίνησης οπλισμού μεταφέρθηκε στη Λευκωσία όπου ορίστηκε η δίκη του για τις 25 Φεβρουαρίου.

«Γνωρίζω ότι θα με κρεμάσετε. Ότι έκαμα το έκαμα ως Έλλην Κύπριος όστις ζητεί την Ελευθερίαν του. Τίποτα άλλο…»… Τα λόγια της απολογίας του…

Παρά τις κινητοποιήσεις Ορθοδόξου Εκκλησίας, Ελληνικής Βουλής, Κυπριακού λαού, ακόμη και 40 Άγγλων Εργατικών βουλευτών για την απονομή χάριτος στον νεαρό Ευαγόρα, το αίτημα δεν θα γίνει δεκτό από την αγγλική διπλωματία και η απόφαση του θανάτου δι’ απαγχονισμού του νεαρού επαναστάτη θα εκτελεστεί.

«Τι σήμερα; Τι αύριο; Όλοι πεθαίνουν μια μέρα. Είναι καλό πράγμα να πεθαίνει κανείς για την Ελλάδα. Ώρα 7:30. Η πιο όμορφη μέρα της ζωής μου. Η πιο όμορφη ώρα. Μη ρωτάτε γιατί». Ευαγόρας…

Ο νεαρότερος αγωνιστής και συνάμα τελευταίος αγωνιστής που απαγχονίστηκε από τους Άγγλους, μετά τον απαγχονισμό του στις 14 Μαρτίου 1957 ετάφη στα Φυλακισμένα μνήματα στη Λευκωσία…. Ήταν μόλις 19 ετών… Με τον ηρωικό του θάνατο πέρασε στη αθανασία των ηρώων…

Κι αν όλα ξεκίνησαν τον Απρίλη του ’55, με τους Κύπριους να μάχονται να αποτινάξουν τον βρετανικό ζυγό και να έχουν στόχο την Ένωσιν με την μητέρα – πατρίδα Ελλάδα, κι αν οι συγκυρίες οδήγησαν στην Αθανασία τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη, η Κύπρος θα κηρυχθεί ανεξάρτητο Κράτος με τη συμφωνία Λονδίνου-Ζυρίχης μόλις στις 19 Φεβρουαρίου του 1959.

Κύπρος, κατοικημένη από την εποχή του Χαλκού, γη ευλογημένη, πατρίδα του Έλληνα βασιλιά της αρχαίας Σαλαμίνας ,του βασιλιά Ευαγόρα, που έμελε στο κύλισμα χιλιάδων χρόνων να έρθει ένας άλλος Ευαγόρας ο 19χρονος Ευαγόρας Παλληκαρίδης να θυμίσει και να τιμήσει το Έθνος των Ελλήνων, τους ποιητές, τους ήρωες…

• Φυλακισμένα Μνήματα: Χώρος μνήμης των αγωνιστών της ΕΟΚΑ, ιερός τόπος και σύμβολο θυσίας για την Ελευθερία, στις Κεντρικές Φυλακές- Λευκωσία. Τα μνήματα, ο χώρος ταφής των εκτελεσθέντων, ήταν έμπνευση του Άγγλου διοικητή Τζών Χάρντιγκ. Σήμερα με δωρεάν είσοδο και καθημερινή λειτουργία, αποτελεί χώρο απόθεσης τιμής στους 13 ενταφιασμένους νεκρούς ‘εραστές της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ’. Στο χώρο υπάρχει περίπτερο- έκθεση με βιβλία και άλλο έντυπο υλικό .
• 13 οι ταφέντες, από τον Μιχαλάκη Καραολή και τον Ανδρέα Δημητρίου μέχρι τον τελευταίο δολοφονημένο με αγχόνη Ευαγόρα Παλληκαρίδη
• Επισήμως ως ημέρα Ανεξαρτησίας στην Κύπρο ερρτάζεται η 1η Οκτωβρίου.…

Τασσώ Γαΐλα

Αρθρογράφος-Ερευνήτρια

ΠΗΓΗ:
 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com